تفاوت صرع و تشنج
هدف از این روز، افزایش آگاهی نسبت به بیماری صرع و تلاش جهت بالا بردن کیفیت زندگی این بیماران است. اغلب افراد بیماری صرع را با بروز تشنج، علائم و حرکات غیر طبیعی می‌شناسند. اما بیماری صرع و تشنج با یکدیگر متفاوت هستند. تشنج عبارت است از تخلیه ناگهانی و کنترل‌نشده بار الکتریکی در سلول‌های مغز. این آشفتگی الکتریکی می‌تواند منجر به تغییر در رفتار، حرکات، احساسات و سطح هوشیاری شود. در واقع تشنج یک تشخیص منفرد نیست بلکه علامتی است که تحت علل زمینه‌ای مختلفی ایجاد می‌شود. این به معنی اهمیت کم تشنج نیست بلکه همواره باید علت زمینه‌ای را یافت و آن را برطرف کرد. شرایط مختلفی می‌تواند تشنج را ایجاد کند. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع داروها
- انواع مواد مخدر و محرک
- الکل
- تب
- ضربه به سر
- عفونت بافت مغز (مننژیت و انسفالیت)
حساسیت پزشکان در تشخیص بیماری صرع
افراد بزرگسال که با تشنج مشکوک به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند باید در طی دو هفته پس از مراجعه توسط متخصص مغز و اعصاب پیگیری شوند. تشخیص صرع با یک تشنج گذاشته نمی‌شود. پزشکان در تایید تشخیص بیماری صرع حساسیت زیادی دارند. تشخیص اشتباه بیماری صرع می‌تواند باعث محدودیت‌های شدید در سبک زندگی بیمار و همچنین عوارض جانبی غیرضروری ناشی از مصرف بلندمدت دارو شود.
فوق تخصصان مغز و اعصاب کودکان در دکترنکست
نکاتی برای مبتلایان به بیماری صرع
در ادامه به مناسبت روز آگاهی از بیماری صرع، به نکاتی می‌پردازیم که فرد مبتلا به بیماری صرع با رعایت آن‌ها می‌تواند کیفیت زندگی بهتری داشته باشد.
۱. متخصص بیماری صرع خود باشید
صرع زندگی روزمره را برای هر فردی به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین اولین قدم برای مدیریت بیماری این است که هر بیمار مبتلا به صرع درک کاملی از بیماری خود داشته باشد. این امر باعث می‌شود بیماران از علائم خود و همچنین ضرورت مصرف منظم داروهای خود آگاه باشند. بنابراین فرد مبتلا باید از پزشک معالج خود سوالات زیر را بپرسد:
- چه نوع تشنجی دارم؟
- آیا می‌توانم در خانه یا محل کار تنها بمانم؟
- عوارض جانبی داروی من چیست؟
- چه کسی باید در مورد صرع من بداند؟
- چند وقت یکبار باید به پزشکم مراجعه کنم؟
سپس بیمار باید این اطلاعات را با اعضای خانواده خود در میان بگذارد تا آن‌ها با روش‌های مراقبت از بیمار آشنا باشند. در صورتی که پاسخ سوالات بالا را نمی‌دانید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. برای این کار می‌توانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید.
۲. صرع خود را کنترل کنید
الگوهای تشنج، عوارض جانبی داروها، هرگونه تغییر در خلق و خو و سایر علائم را دنبال کنید. این داده‌ها می‌تواند به شما و پزشکتان کمک کند تا محرک‌های تشنج را شناسایی کرده و درمان خود را ارزیابی و اصلاح کنید. برای ثبت این اطلاعات از یک دفترچه یادداشت استفاده کنید. سعی کنید در زمان بروز علائم جزئیات را یادداشت کنید. هرگز مصرف داروهای خود را فراموش نکنید. از زیاده‌روی کردن در مصرف دارو نیز بپرهیزید. هر دو این موارد می‌تواند تشنج را تحریک کند. اگر احساس می‌کنید نیاز به یک یادآور برای مصرف دارو هستید، از اپلیکیشن‌های ویژه مصرف دارو استفاده کنید.
۳. از فناوری‌های موجود استفاده کنید
تشنج در خواب نیز می‌تواند ایجاد شود. با توجه به اینکه بروز تشنج در صورت عدم کنترل می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد، در افراد پرخطر نظارت خواب نیز توصیه می‌شود. تکنولوژی‌های فراوانی می‌توانند علائم حیاتی فرد را در طول شب کنترل کرده و در صورت ایجاد تغییرات مشکوک سایرین را مطلع سازد.
۴. با دیگران ارتباط برقرار کنید
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، حدود ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به صرع هستند. در کشور ایران ۱میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بیمار مبتلا به صرع وجود دارد. این عدد کمی نیست. بنابراین مبتلایان می‌تواند از گروه‌هایی با تجارب مشابه حمایت دریافت کنند.
۵. فعال باشید
ورزش هوازی روزانه می‌تواند خلق‌وخو، سلامتی و عزت نفس عمومی شما را بهبود بخشد و ممکن است تعداد حملات تشنجی را کاهش دهد. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی یا دویدن، ورزش‌های گروهی و یوگا می‌تواند در بیماران مبتلا به صرع بسیار مفید باشد. از ورزش‌های سنگین و همچنین ورزش در محیط‌های پرخطر مانند کوه و استخر عمیق باید اجتناب کرد. زیرا در صورت بروز تشنج می‌توانند شما را در موقعیت خطرناکی قرار دهند.
۶. خواب منظم داشته باشید
خستگی یک محرک شناخته‌شده تشنج در برخی افراد است. بنابراین خواب منظم مهم است. یک برنامه خواب منظم داشته باشید و به آن پایبند باشید. اگر این امر با برنامه کاری شما مطابقت ندارد، با سرپرست خود ملاقات کنید تا در مورد تغییر ساعات کاری خود صحبت کنید.
۷. مراقب آنچه می‌نوشید باشید
مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین بالا مانند قهوه و نوشابه را کاهش دهید. این مواد می‌تواند منجر به کم‌خوابی شود. علاوه بر این، از الکل اجتناب کنید زیرا ممکن است با داروهای شما تداخل داشته باشد.
۸. از اضطراب و تنش دوری کنید
استرس یکی دیگر از محرک‌های شناخته شده تشنج است. بنابراین همواره به بیماران توصیه می‌شود از موقعیت‌های استرس‌‌زا و پرتنش دوری کنند. همچنین توصیه می‌شود از روش‌های مختلفی از جمله مدیتیشن برای کاهش سطح استرش خود استفاده کنند. کنترل میزان اضطراب در بیماری صرع می‌تواند تشنج‌های تحریک‌شده را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
۱۰. خانه‌تان را ایمن کنید
راه‌های زیادی برای ایمن‌تر کردن خانه در صورت بروز تشنج وجود دارد. برای مثال می‌توانید:
- اگر کف خانه از جنس کاشی یا چوب است آن را با موکت بپوشانید و یا جایگزین کنید
- از وسایل برقی و دستگاه‌های دارای کلید خاموش کننده خودکار استفاده کنید
- از صندلی و مبل‌های کم‌ارتفاع استفاده کنید که بازوهای بلند دارند و از افتادن شما جلوگیری می‌کنند
- در صورت امکان از مایکروویو به جای اجاق گاز برای گرم کردن غذا استفاده کنید
- سعی کنید از لیوان و ظروف پلاستیکی استفاده کنید
۱۱. همیشه مدارک شناسایی همراه داشته باشید
وقتی بیرون می‌روید، یک کارت شناسایی پزشکی همراه داشته باشید که به وضوح نشان دهد مبتلا به بیماری صرع هستید. این کارت باید داروها و اطلاعات تماس اورژانسی شما را فهرست کند. این امر به ویژه در هنگام سفر بسیار مهم است. اگر در شرایط دشواری دچار تشنج شدید و اعضای خانواده شما در نزدیکی شما نبودند، بقیه افراد با مطالعه این کارت می‌توانند از بیماری شما مطلع شوند.
