اثرات بیهوشی بر ریتم شبانه روزی بعد از عمل جراحی

عوارض شکستگی لگن در افراد مسن

شکستگی لگن یک آسیب جدی در میان افراد مسن است. تعداد شکستگی‌های لگن از سال 2012 تا 2016 تقریباً چهار برابر افزایش یافته است. انتظار می‌رود میزان شکستگی لگن در سراسر جهان تا سال 2050 به 4.5 میلیون نفر برسد. شکستگی لگن با افزایش ریسک ابتلا به بیماری، مرگ و میر و همچنین هذیان بعد جراحی (POD) مرتبط است. میزان شیوع هذیان بعد جراحی تا 53٪ می‌باشد. عمل جراحی شکستگی لگن در بیماران مسن معمولاً با عوارض متعددی مانند درد، التهاب و اختلال خواب همراه است. این موارد منجر به تسریع توسعه هذیان بعد جراحی می‌شوند.

عوامل موثر بر اختلال ریتم شبانه روزی بعد از عمل جراحی

یکی از مکانیسم‌های احتمالی ایجاد هذیان بعد جراحی، اختلال در ریتم شبانه روزی است. چرخه خواب و بیداری، ترشح هورمون‌ها (ملاتونین و کورتیزول)، دمای مرکزی بدن و عملکرد قلب، نشان دهنده ریتم‌های شبانه روزی هستند. این ریتم‌ها توسط ساعت داخلی بدن در هسته سوپراکیاسمیک (SCN) تنظیم می‌شوند. در بین تمامی شاخص‌ها، ملاتونین پلاسما نشانگر زیستی قابل اطمینان ریتم‌های شبانه روزی درون زا است. ملاتونین توسط چرخه روشنایی و تاریکی کنترل می‌شود. ملاتونین با تسریع شروع خواب و بهبود تداوم و کیفیت خواب، یک اثر خواب‌آور ایجاد می‌کند. ریتم شبانه روزی ملاتونین پس از جراحی تغییر می‌کند. کمترین غلظت ملاتونین شبانه در شب اول بعد از جراحی مشاهده شده است که ممکن است منجر به الگوی غیرطبیعی خواب شود. علاوه بر این، مطالعات قبلی، ارتباط احتمالی الگوی ترشح غیرطبیعی ملاتونین پلاسما را با هذیان بعد جراحی نشان داده است. اختلال ریتم شبانه روزی بعد از جراحی، به احتمال زیاد چند عاملی است. این موارد شامل داروهای بیهوشی، جراحی و عوامل محیطی می‌باشد. اطلاعات کاملی در رابطه با اختلال در ریتم شبانه روزی ناشی از بیهوشی وجود ندارد.

مقایسه اثر بیهوشی ساب آراکنوئید و بیهوشی عمومی بر ریتم شبانه روزی

یک کارآزمایی بالینی نشان داد بیمارانی که تحت بیهوشی ساب آراکنوئید (SA) قرار می‌گیرند، نسبت به کسانی که بیهوشی عمومی (GA) دریافت می‌کنند، کمتر دچار اختلال خواب پس از جراحی می شوند. این ممکن است به این دلیل باشد که بیماران دریافت کننده SA در طول جراحی بیدار می‌مانند. در حالی که GA به دلیل ایجاد بیهوشی باعث بروز حالت افسردگی می‌شود. علاوه بر این، بیماران ممکن است بعد از بیدار شدن از GA حالت عجیب و غریب سردرگمی را برای مدت طولانی به خاطر بسپارند. این بیماران اغلب احساس می‌کنند که زمان ثابت است و جت لگ ناشی از بیهوشی را تجربه می‌کنند. این مسئله احتمالاً به دلیل از دست دادن نشانه‌های درک درون زا می‌باشد. در عین حال، بسیاری از مطالعات نشان دادند که GA ساعت داخلی را تغییر داده و ریتم شبانه روزی را مختل می‌کند.

روش مطالعه

در این مطالعه، بیماران نیازمند انجام جراحی شکستگی لگن شرکت داده شدند. سپس مشخص شد هر یک از بیماران چه نوعی از بیهوشی (SA یا GA) را دریافت کند. پس از پایان جراحی، سطح ملاتونین و کورتیزول پلاسما در هفت زمان متوالی به فاصله شش ساعت اندازه‌گیری شد و پارامترهای ریتم شبانه روزی محاسبه شد. ارزیابی‌های ذهنی و عینی خواب به ترتیب توسط خاطرات خواب و ردیاب‌های خواب، سنجیده شد. به منظور غربالگری هذیان بعد جراحی، روش ارزیابی گیجی دو بار در روز توسط یک متخصص سالمندان انجام شد.

نتایج مطالعه

در گروهی از 138 بیمار که تحت عمل جراحی شکستگی لگن قرار گرفتند، اختلال در ریتم شبانه روزی بیماران در گروه GA (69 نفر) بیشتر از گروه SA (69 نفر) بود. در مقایسه با SA ، GA کمترین غلظت ترشح ملاتونین را در روز بعد از جراحی نشان داد. بیماران در گروه GA، محرومیت بیشتر از خواب و کیفیت خواب نامناسب را در روز جراحی تجربه کردند. 12 بیمار در گروه SA  (4/17%) و 24 بیمار در گروه هذیان بعد جراحی، GA (8/34%) را تجربه کردند.

مطالعات کمی جهت بررسی تأثیر دقیق روش‌های مختلف بیهوشی بر ریتم شبانه روزی انجام شده است. انتخاب روش بیهوشی مناسب (SA در مقابل GA) برای بیماران مسن که تحت عمل جراحی شکستگی لگن قرار گرفته‌اند، مبهم است. در این مطالعه فرض شده است که SA نسبت به GA روش بهتری است. زیرا در بیماران تحت SA پیک ملاتونین در ساعت 4 صبح دیده می‌شود. بنابراین SA  نسبت به GA اختلال کمتری در ریتم شبانه روزی ملاتونین، خواب و وقوع هذیان بعد جراحی ایجاد می‌کند.

The Lancet-Effects of general versus subarachnoid anaesthesia on circadian melatonin rhythm and postoperative delirium in elderly patients undergoing hip fracture surgery: A prospective cohort clinical trial

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب