آیا واکسن ‌کرونا عوارض قلبی عروقی دارد؟

عوارض قلبی عروقی واکسن ‌کرونا

سندرم حاد تنفسی شدید کروناویروس 2 (SARS-CoV-2) علت بیماری کشنده موسوم به بیماری کروناویروس 2019 (COVID-19) است که امروزه با آن درگیر هستیم. اگر چه واکسن‌های زیادی برای پیشگیری از این بیماری ساخته شده است، اما در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای COVID-19 وجود ندارد. سازمان بهداشت جهانی تاکنون ایمنی و کارایی واکسن‌های جانسون اند جانسون، آسترازنکا، سینوفارم، فایزر، مدرنا و سینووک را تایید کرده است.

فرمول‌های تایید شده جانسون اند جانسون، اسپوتنیک و آسترازنکا حاوی DNA تحویل‌شده در سیستم‌های مبتنی بر ناقل آدنوویروس نوترکیب غیرقابل تکثیر هستند. در حالی که واکسن‌های فایزر و مدرنا از فناوری mRNA و سیستم‌های انتقال نانوذرات لیپیدی استفاده می‌کنند. همه این واکسن‌ها تولید پروتئین SARS-CoV-2 spike (S) را رمزگذاری می‌کنند. این موضوع در نهایت باعث ایجاد ایمنی در بدن انسان می‌شود. واکسن‌های SARS-CoV-2 با عوارض جانبی نادر، اما گاهی کشنده قلبی عروقی همراه بوده‌اند که موضوع این بررسی می‌باشد.

کووید-۱۹ باعث عوارض قلبی عروقی متعددی از جمله آریتمی، میوکاردیت، پریکاردیت و ترومبوآمبولی وریدی می‌شود. واکسن‌های SARS-CoV-2 به طور کلی ممکن است باعث حوادث ترومبوآمبولیک، مانند ترومبوز ورید مغزی شوند. واکسن‌های مبتنی بر mRNA به طور خاص ممکن است باعث میوکاردیت/پریکاردیت شوند. احتمال بروز میوکاردیت/پریکاردیت در بزرگسالان جوان بعد از دوز دوم واکسیناسیون بیشتر است. با این وجود، مزایای این واکسن‌ها برای پایان دادن به بیماری همه‌گیر یا کاهش میزان مرگ و میر ناشی از آن، بیشتر از هر خطری برای عوارض نادر قلبی عروقی می‌باشد.

عوارض قلبی عروقی کووید-19

کووید-19 ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم با چندین عارضه جدی قلبی عروقی مانند آریتمی، میوکاردیت و ترومبوآمبولی همراه باشد. SARS-CoV-2 باعث اختلال در سیستم رنین-آنژیوتانسین، افزایش سطح آنژیوتانسین-II و تنظیم مثبت سایتوکین‌های پیش التهابی می‌شود. این موضوع اثرات مخربی بر اندوتلیوم عروقی دارد و منجر به یک سندرم پاسخ التهابی سیستمیک می‌گردد که خود ممکن است مکانیسمی احتمالی برای نارسایی چند عضوی که معمولاً قلب را درگیر می‌کنند، باشد. علاوه بر این، عفونت COVID-19 خطر قابل توجهی برای ایجاد لخته خون به همراه دارد. در یک مطالعه، شیوع کلی آمبولی ریه در بیماران کووید-19، 7.8 درصد، ترومبوز ورید عمقی 11.2 درصد و سکته مغزی حدود 1.6 درصد به دست آمده است.

عوارض جانبی شدید واکسن‌ها ممکن است در برخی از افرادی که در برنامه‌های واکسیناسیون انبوه واکسینه شده‌اند ظاهر شود. همچنین، با توجه به زمان کوتاه توسعه و جدید بودن فناوری‌های اتخاذ شده، این واکسن‌ها ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشند که تنها پس از گذشت زمان آشکار می‌شود. یکی از مکانیسم‌های بالقوه‌، پروتئین‌های اسپایک شناور آزاد است که توسط سلول‌های هدف واکسن سنتز می‌شوند و در خون به‌طور سیستماتیک با گیرنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین 2 (ACE2) در تعامل هستند. این واکنش‌ها ممکن است در نهایت منجر به تجمع پلاکتی، ترومبوز و التهاب شوند. در این بررسی، عوارض قلبی عروقی بالقوه واکسن SARS-CoV-2 مورد بحث قرار خواهد گرفت.

آیا می‌توان همه‌ی گزارشات عارضه را به واکسن‌های کرونا نسبت داد؟

همانطور که گفته شد، اخیراً عوارض قلبی عروقی (مانند رویدادهای ترومبوآمبولی، میوکاردیت/پریکاردیت، کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو، آریتمی‌ها و انفارکتوس میوکارد) در افراد به دنبال واکسیناسیون COVID-19 گزارش شده است. با این حال، برای بسیاری از گزارش‌های عوارض، ارتباط بین واکسیناسیون و عوارض ثابت نشده است. این رویدادها نادر هستند و بر ارزیابی خطر/فایده جهانی واکسن‌های COVID-19 تأثیری ندارند. لازم به ذکر است که گزارش یک رویداد قلبی عروقی در یک فرد پس از دریافت واکسن دلالت بر علیت ندارد. مطالعات طولی بیشتر با گروه‌های کنترل برای به تصویر کشیدن تصویر واضح‌تری از موضوع مورد نیاز است. پزشکان باید هوشیار بوده و با تظاهرات بالینی معمولی و غیرمعمول این حوادث قلبی عروقی آشنا باشند تا در اسرع وقت موارد احتمالی را تشخیص داده و مدیریت کنند و عوارض جانبی را کاهش دهند.

Pubmed-Cardiovascular Complications of SARS-CoV-2 Vaccines: An Overview

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب