آرتروز گردن شامل تغییراتی در استخوان‌ها، دیسک‌ها و مفاصل گردن است. این تغییرات ناشی از پیری است؛ چراکه با افزایش سن، دیسکهای ستون فقرات گردنی به‌تدریج تجزیه می‌شوند، مایعات خود را از دست می‌دهند و سفت‌تر خواهند شد. این بیماری معمولا در افراد میانسال و مسن اتفاق می‌افتد. آرتروز در بخش گردن اغلب باعث درد و سفتی گردن خواهد شد؛ اما علائم بیماری چیست و برای درمان آن باید چکار کرد؟
این مقاله از مجله سلامت دکترنکست را به‌صورت کامل به بیماری آرتروز گردن اختصاص داده‌ایم. شما در این مقاله با علت، علائم و همچنین چند روش درمان برای این عارضه آشنا خواهید شد؛ پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
آرتروز گردن چیست؟
آرتروز گردن یک بیماری شایع و مرتبط با افزایش سن است که مفاصل و دیسکهای ستون فقرات را که در گردن قرار دارند، تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری از ساییدگی غضروف و استخوان‌ها ایجاد می‌شود. اگرچه این مشکل تا حد زیادی نتیجه کهولت سن است ولی می‌تواند توسط عوامل دیگری نیز ایجاد شود.
طبق تحقیقات انجام‌شده، آرتروز گردن در اکثر افراد 60 سال و بالاتر وجود دارد. برخی از افرادی که این بیماری را دارند، هرگز علائمی را تجربه نمی‌کنند؛ اما بیماری در بعضی دیگر، می‌تواند باعث درد مزمن و شدید و سفتی گردن شود. با این حال، بسیاری از افرادی که این اختلال را دارند، قادر به انجام فعالیت‌های عادی روزانه خود هستند.
برای تشخیص آرتروز در گردن، پزشک ممکن است ابتدا معاینه بدنی شامل تست رفلکس، بررسی ضعف عضلانی یا نقص حسی و آزمایش دامنه حرکتی گردن را انجام دهد. اگر پزشک به این اختلال مشکوک شود، سپس تصویربرداری و عکس آرتروز گردن برای تشخیص دقیق‌تر را تجویز خواهد کرد.
علت آرتروز گردن چیست؟
استخوان‌ها و غضروف‌های محافظ گردن، مستعد ساییدگی و پارگی هستند که می‌تواند منجر به آرتروز گردن شود. با بالا رفتن سن، ستون فقرات به دلیل چندین سال سایش و پارگی طبیعی دچار تغییراتی می‌شود. با شروع میانسالی، دیسک بین مهره‌های افراد شروع به تغییر میکند. این تغییرات شامل یکی از موارد زیر است:
- دژنراسیون (Degeneration): دیسکهای ستون فقرات در گردن شما ممکن است به آرامی فرسوده شوند. با گذشت زمان، دیسک‌ها نازک‌تر می‌شوند و بافت نرم خاصیت ارتجاعی کمتری دارد. اگر شما یا والدینتان نسبت به گذشته قد کوتاه‌تری داشته باشید، این می‌تواند نشانه‌ی یک فروپاشی یا نشستن دیسکهای شما باشد.
- فتق (Herniation): پیری طبیعی می‌تواند باعث پارگی یا ترک خوردن بخشی از دیسک ستون فقرات شود. به این حالت فتق دیسک می‌گویند. فتق می‌تواند به دیسک اجازه دهد تا برآمده شده و بر روی بافت مجاور یا عصب نخاعی فشار بیاورد. این فشار می‌تواند باعث درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی شود.
- آرتروز (Osteoarthritis): آرتروز یک بیماری پیشرونده است که باعث تحلیل رفتن غضروف در مفاصل می‌شود. در آرتروز، غضروف سریع‌تر از پیری طبیعی تحلیل می‌رود.
- خارهای استخوانی (Bone spurs): زمانی که غضروف در مفاصل مهره‌های ستون فقرات شروع به تحلیل رفتن میکند و بافت استخوانی به‌صورت مستقیم روی سایر بافت‌های استخوانی ساییده می‌شود، رشد غیرطبیعی استخوان در امتداد لبه‌های مهره‌ها ایجاد می‌شود. این رشدها (به نام استئوفیت یا خار استخوان) با افزایش سن شیوع پیدا می‌کنند. اغلب، این اتفاق هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند.
- جراحت (Injury): اگر گردن در بعضی شرایط مانند سقوط یا تصادف اتومبیل آسیب ببیند، می‌تواند روند پیری را تسریع کند.
- سفتی رباط (Ligament stiffness): طناب‌های محکمی که استخوان‌های ستون فقرات را به یکدیگر متصل می‌کنند می‌توانند با گذشت زمان سفت‌تر شوند و در نتیجه بر حرکت گردن شما تاثیر گذاشته و باعث احساس سفتی در آن شوند.
متخصصان ارتوپدی، روماتولوژی در دکترنکست
علائم آرتروز گردن
آیا آرتروز گردن و درد دست چپ با هم مرتبط هستند؟ بیشتر افراد مبتلا به این نوع بیماری نشانه قابل‌توجهی ندارند. علائم آرتروز گردن و دست می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. علائم بیماری ممکن است به تدریج ایجاد شوند یا حتی به‌طور ناگهانی رخ دهد. یکی از نشانه‌های رایج آرتروز، درد در اطراف تیغه شانه است.
افرادی هم از درد در بازو و انگشتان دست شکایت دارند. البته این درد احتمالا در شرایط مختلف مانند ایستادن، نشستن، عطسه کردن، سرفه کردن و کج کردن گردن بیشتر شود. یکی دیگر از علائم رایج بیماری، ضعف عضلانی است. ضعف عضلانی، بلند کردن بازوها یا محکم گرفتن اجسام را برای فرد مشکل میکند. سایر علائم رایج عبارتند از:
- سفتی و گردن درد که بدتر می‌شود.
- سردردهایی که بیشتر در پشت سر ایجاد می‌شوند.
- گزگز شدن یا بی‌حسی که بیشتر روی شانه‌ها، بازوها و حتی در برخی موارد روی پا تاثیر می‌گذارد.
آرتروز گردن و سردرد با هم رابطه مستقیم دارند. چراکه این بیماری می‌تواند یکی از دلایل سردرد باشد. علائم دیگری شامل از دست دادن تعادل و از دست دادن کنترل مثانه یا روده وجود دارند که کمتر اتفاق می‌افتد. این نشانه‌ها را باید جدی گرفت و در صورت داشتن هر کدام از آنها باید به دنبال مراقبت پزشکی فوری باشید.
آرتروز گردن برای چه افرادی خطرناک است؟
بزرگترین عامل خطر برای آرتروز در ناحیه گردن، افزایش سن است. این بیماری اغلب در نتیجه تغییرات در مفاصل گردن با افزایش سن ایجاد می‌شود. فتق دیسک، کم آبی بدن و خارهای استخوانی همگی نتیجه افزایش سن هستند. علاوه بر سن، خطرات آرتروز گردن برای شما بیشتر است؛ اگر:
- سیگار می‌کشید.
- یک یا چند نفر از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا هستند.
- برای انجام کار، به گردن خود فشار وارد می‌کنید.
- قبلا در اثر تصادف به گردن‌تان آسیب وارد شده است.
- کارهای سنگین انجام دهید.
- در معرض ارتعاشات زیادی هستید.
درمان آرتروز گردن
همان‌طور که گفته شد آرتروز در گردن همیشه علائم ایجاد نمی‌کند. پس بدون علائم، احتمالا به درمان نیاز نداشته باشید. زمانی‌که بیماری علائمی را ایجاد کرد، درمان‌های محافظه‌کارانه به‌طور موثر اکثر موارد را بهبود می‌بخشند. یک متخصص ارتوپد ممکن است برای درمان آرتروز گردن و شانه گزینه‌های زیر را توصیه کند.
1. فیزیوتراپی
علائم فرد با تمرین‌ها و کشش‌های خاص تسکین می‌یابد. فیزیوتراپی بر کشش و تقویت عضلات و همچنین بهبود وضعیت بدن تمرکز دارد. حرکات کششی را می‌توان به‌تنهایی و در خانه یا به کمک فیزیوتراپیست در کلینیک انجام داد. پزشک بر اساس علائم و شرایط فرد، تعداد دفعات انجام تمرین‌ها را مشخص میکند.
2. یخ، گرما و ماساژ
یخ، گرما و ماساژ می‌تواند به تسکین علائم شما کمک کند. معمولا از گرما یا یخ بیش از 20 دقیقه در هر دفعه و چند بار در روز استفاده کنید. ماساژ درمانی گزینه دیگری است که احتمالا در برخی از بیماران امتحان شود. البته قبل‌از انجام آن از پزشک بپرسید که آیا این گزینه برای علت مشکل خاص شما مناسب است یا خیر.
3. داروهای خوراکی
بهترین قرص برای آرتروز گردن چیست؟ با توجه به میزان درد فرد، پزشک ممکن است انواع قرص برای آرتروز گردن تجویز کند. در این شرایط، داروهای ضدالتهابی با نسخه یا بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ژلوفن) توصیه می‌شود. شل‌کننده‌های عضلانی می‌توانند اسپاسم عضلانی را درمان کنند. برای درد شدید بازو ناشی از برخورد عصب نیز داروهایی وجود دارد که ممکن است درد را کاهش دهند. البته انواع پماد برای آرتروز گردن نیز وجود دارد که در کنار قرص‌ها می‌توانید از آنها استفاده کنید.
4. بریس یا گردن‌بند طبی نرم
پزشک احتمالا به بیمار توصیه کند که برای مدت کوتاهی از گردن‌بند طبی استفاده کند. این وسیله می‌تواند حرکت گردن را محدود و به بهبودی آن کمک کند. البته در نظر داشته باشید که استفاده از بریس برای مدت طولانی می‌تواند منجر به تحلیل و از بین رفتن عضلات شود. بهتر است با راهنمایی یک متخصص از گردن‌بند طبی استفاده کنید.
5. تزریق درمانی
استروئیدها را می‌توان به ناحیه آسیب دیده ستون فقرات تزریق کرد. داروهای تزریقی می‌توانند علائم بیمار را برای مدت کوتاهی بهبود بخشند. برای تزریق استروئید چند روش مختلف شامل اپیدورال «epidural» و مفصل فاست «facet joint» وجود دارد.
6. ورزش آرتروز گردن
ورزش جزء روش‌های درمان آرتروز گردن در منزل است که به‌راحتی می‌توانید آن را انجام دهید. ورزش برای آرتروز گردن می‌تواند به فرد و شدت درد بستگی داشته باشد. یک فیزیوتراپیست می‌تواند در مورد یک برنامه ورزشی مناسب به شخص کمک کند تا بهترین تمرین‌ها را انجام دهد.
7. جراحی
اگر وضعیت بیماری شما شدید است و روش‌های درمانی برای شما موثر نبود، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. جراحی می‌تواند شامل برداشتن خارهای استخوانی، قسمت‌هایی از استخوان‌های گردن یا فتق دیسک باشد تا فضای بیشتری به نخاع و اعصاب اختصاص داده شود. البته جراحی خیلی به ندرت انجام می‌شود؛ اما اگر درد شدید باشد و بر توانایی حرکت بازوهای شما تاثیر بگذارد، پزشک احتمالا آن را توصیه کند.
جمع بندی
آرتروز گردن در واقع آسیب غضروف، دیسک، رباط ها و استخوان‌های گردن است. علائم اصلی این بیماری شامل درد یا سفتی گردن خواهد بود. درمان‌های مختلفی برای آرتروز ناحیه گردن وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به فیزیوتراپی، یخ، گرما، ماساژ، گردن‌بند طبی، ورزش و داروها اشاره کرد. اگر آرتروز با این راه‌حل‌ها بهتر نشود، پزشک تزریق یا حتی جراحی را تجویز خواهد کرد. پس شما هم در صورت داشتن هر گونه علائم بیماری حتما با متخصص ارتوپد مشورت کنید.
منابع:
