بیماری عروق کرونر چیست و چرا رخ میدهد؟ علائم گرفتگی عروق کرونری قلب چگونه شناسایی می‌شود؟ داروهای بیماری عروق کرونر چیست؟ آیا بررسی اثر گیاه شوید در عروق کرونر انجام شده است؟ آیا درمان گرفتگی عروق کرونر قلب با طب سنتی ممکن است؟ درمان رسوب کلسیم در عروق کرونر چگونه ممکن است؟
بیماری عروق کرونر قلب به دنبال باریک شدن یا انسداد عروق کرونر رخ میدهد. این عروق وظیفه خونرسانی به عضله قلب را برعهده دارند. انسداد یا باریک شدن آن معمولاً به دلیل تجمع پلاک (آترواسکلروز عروق کرونر) رخ میدهد. شریانهای کرونر خون غنی از اکسیژن را به قلب می‌رساند. تجمع پلاک در این شریان‌ها میزان خونی که می‌تواند به قلب برسد را محدود میکند. نام دیگر این بیماری، بیماری ایسکمیک قلب است. این بیماری همان چیزی است که اکثر مردم وقتی از اصطلاح کلی “بیماری قلبی” استفاده می‌کنند، قصد بیان آن را دارند.
انسداد عروق کرونر و حمله قلبی
دو مسیر رفتوآمد را تصور کنید که به دلیل ساخت و ساز در یک مسیر ادغام می‌شوند. رفتوآمد همچنان جریان دارد، فقط کندتر. تا زمانی که پلاک ایجاد شده در شریان باعث ایجاد لخته خون نشود، ممکن است متوجه علائم بیماری عروق کرونر نشوید. لخته خون مانند یک سد سیمانی در وسط راه قرار می‌گیرد. جریان خون به دنبال آن متوقف می‌شود. در نتیجه این وقایع خون نمی‌تواند به قلب برسد و این باعث حمله قلبی می‌شود. متاسفانه فرد بیمار ممکن است سال‌ها مبتلا به بیماری عرق کرونری باشد و تا زمان وقوع حمله قلبی، هیچ علامتی نداشته باشد. به همین دلیل است که بیماری عروق کرونر را یک “قاتل خاموش” می‌نامند.
اشکال بیماری عروق کرونر
دو شکل اصلی بیماری عروق کرونر وجود دارد:
- بیماری ایسکمیک قلبی پایدار: این شکل از بیماری عروق کرونر مزمن است. عروق در بیماری ایسکمیک قلبی پایدار به تدریج در طی سالیان متمادی باریک می‌شوند. با گذشت زمان، قلب خون غنی از اکسیژن کمتری دریافت میکند. فرد ممکن است علائمی را مانند تنگی‌نفس در هنگام فعالیت احساس کند، اما تظاهرات تدریجی بوده و فرد می‌تواند با آن زندگی کند.
- سندرم حاد کرونری: این شکل از بیماری، ناگهانی بوده و یک اورژانس پزشکی است. پلاک موجود در شریان کرونری به طور ناگهانی پاره می‌شود و یک لخته خون تشکیل میدهد که جریان خون را به قلب مسدود میکند. این انسداد ناگهانی باعث حمله قلبی می‌شود.
شیوع بیماری عروق کرونر
بیماری عروق کرونر علت اصلی مرگ‌و‌میر در مردان و زنان در سراسر جهان است. این بیماری بسیار شایع است. بیش از ۱۸ میلیون بزرگسال در ایالات‌متحده به بیماری عروق کرونر مبتلا هستند. در سال ۲۰۱۹، این بیماری باعث مرگ ۳۶۰۹۰۰ نفر در ایالات متحده شد. این عدد تنها برای یک کشور، عدد بسیار قابل‌توجهی است. شیوع این بیماری در سایر کشورها هم بسیار بالا است. این شیوع بالا، اهمیت پیشگیری از این بیماری و پیگیری افراد مبتلا را نشان میدهد.
تاثیر بیماری عروق کرونر بر بدن
عارضه اصلی بیماری عروق کرونر سکته قلبی است. سکته قلبی یک اورژانس پزشکی است که می‌تواند کشنده باشد. طی سکته عضله قلب می‌میرد زیرا خون کافی دریافت نمی‌کند. فردی که سکته قلبی را تجربه میکند، برای بازگرداندن جریان خون به قلب و نجات جان وی، در اسرع وقت مراقبت‌ها و مداخلات پزشکی اورژانسی را دریافت کند. در طول سال‌های کتمادی، بیماری عروق کرونری قلب همچنین می‌تواند قلب را ضعیف کرده و منجر به عوارضی شود، از جمله:
- آریتمی (مانند فیبریلاسیون دهلیزی)
- ایست قلبی
- شوک قلبی
- نارسایی قلبی
علائم و علل بیماری عروق کرونر
به دنبال ایجاد پلاک در شریان کرونر لخته‌های خون می‌توانند روی پلاک تشکیل شده و جریان خون را مختل کنند. منظور از پلاک عروقی، پلاک‌های آترواسکلروتیک است. این پلاک‌ها در واقع تجمع ذرات چربی هستند که به دنبال رسوب کلسیم سفت و مستحکم شده و سطح داخلی عروقی خونی را ناهموار می‌کنند. آنچه که لخته شدن خون را تحریک و تسهیل میکند، ناهموار شدن مسیر جریان خون و آسیب به سطح داخلی عروق است. اگر پلاک تشکیل‌شده بزرگ شود، ممکن است کنده شود. کنده شدن پلاک به سطح عروق آسیب زده و تشکیل لخته را تشهیل میکند. این لخته با حرکت خود به سمت انشعابات خونی باریک‌تر ممکن است در محلی گیر کرده و خونرسانی را به بخشی از عضلات قلبی مختل کند.
علائم گرفتگی عروق کرونر قلب
ممکن است برای مدت طولانی هیچ علامتی از بیماری عروق کرونر نداشته باشید. این وضعیت یک بیماری مزمن است چرا که تشکیل پلاک به صورت تدریجی رخ میدهد. ایجاد پلاک سال‌ها و حتی دهه‌ها طول می‌کشد. اما با باریک شدن رگ‌ها، ممکن است علائم خفیفی را مشاهده کنید. این علائم نشان میدهد که قلب برای رساندن خون غنی از اکسیژن به بدن با شدت بیشتری پمپاژ میکند.
متخصصان بیماری‌های قلب و عروق در دکترنکست
علائم بیماری مزمن کرونری
- آنژین پایدار: این شایع‌ترین علامت است. آنژین پایدار توصیف‌کننده درد یا ناراحتی موقت قفسه‌سینه است که با یک الگوی قابل پیش بینی می‌آید و می‌رود. فرد معمولاً در حین فعالیت بدنی یا فشار عاطفی متوجه آن خواهد شد. درد با استراحت یا مصرف قرص نیتروگلیسیرین (قرص زیرزبانی) از بین می‌رود.
- تنگی‌نفس: برخی افراد هنگام فعالیت بدنی سبک احساس تنگی نفس می کنند.
گاهی اوقات، اولین علامت بیماری حمله قلبی است. علائم حمله قلبی عبارتند از:
- درد یا ناراحتی قفسه‌سینه (آنژین). آنژین می‌تواند از ناراحتی خفیف تا درد شدید متغیر باشد. ممکن است مانند سنگینی، سفتی، فشار، درد، سوزش، بی‌حسی، پری، فشردگی یا درد مبهم تجربه شود. این درد ممکن است به شانه، بازو، گردن، پشت یا فک بیمار انتشار یابد.
- تنگی‌نفس ناگهانی
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- تپش قلب
- احساس خستگی مفرط
- حالت تهوع، ناراحتی معده یا استفراغ
- ضعف
احتمال دارد زنان علائم غیر معمول دیگری داشته باشند که عبارتند از:
- خستگی و بی‌خوابی که قبل از حمله قلبی آغاز می‌شود
- درد در پشت، شانه‌ها، گردن، بازوها یا شکم
- احساس گرما یا سرخ شدن
علت بیماری عروق کرونر
آترواسکلروز باعث بیماری عروق کرونر می‌شود. آترواسکلروز تجمع تدریجی پلاک در شریان‌ها در سراسر بدن است. هنگامی که پلاک بر جریان خون در عروق کرونر تأثیر می گذارد، فرد به این بیماری دچار می‌شود. پلاک شامل کلسترول، مواد زائد، کلسیم و فیبرین (ماده‌ای که به لخته شدن خون کمک میکند) می‌باشد. همانطور که پلاک‌ها در امتداد دیواره شریان پیشروی میکند، شریان باریک و سفت می‌شود.
پلاک می‌تواند شریان را مسدود کرده یا به آن آسیب برساند. در نتیجه جریان خون در قسمت خاصی از بدن محدود یا متوقف می‌شود. در صورت تشکیل پلاک در عروق کرونر، عضله قلب نمی‌تواند خون کافی دریافت کند. بنابراین، قلب نمی‌تواند اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را برای عملکرد مطلوب دریافت کند. به این وضعیت ایسکمی میوکارد می‌گویند. این امر منجر به ناراحتی آنژین قلبی می‌شود و فرد را در معرض خطر حمله قلبی قرار میدهد. افرادی که در عروق کرونر خود پلاک دارند، اغلب در نقاط دیگری از بدن خود نیز تجمع پلاک را دارند. این وضعیت می‌تواند به شرایطی مانند بیماری شریان کاروتید و بیماری شریان محیطی منجر شود.
عوامل خطر بیماری عروق کرونر
عوامل خطر زیادی برای بیماری عروق کرونر وجود دارد. برخی را نمی‌توان اصلاح کرد. ممکن است بتوانید با ایجاد تغییر در شیوه زندگی یا مصرف داروها، سایر عوامل خطر را کنترل کنید. با پزشک خود در مورد عوامل خطر ذکر شده در زیر و نحوه مدیریت آن صحبت کنید.
عوامل خطر غیر قابل اصلاح
- سن: مردان بعد از ۴۵ سالگی و زنان بعد از ۵۵ سالگی با خطر بیشتری روبرو هستند.
- سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده شما بیماری قلبی داشته باشند، در معرض خطر بیشتری قرار دارید. به ویژه مهم است که بدانیم آیا بیماری قلبی زودرس دارند یا خیر. این بدان معناست که آن‌ها در سنین پایین (پدر یا برادر قبل از ۵۵ سالگی، مادر یا خواهر قبل از ۶۵ سالگی) دچار بیماری شده باشند.
عوامل اصلاح‌پذیر
- سبک زندگی
- رژیم غذایی
- فعالیت بدنی
- کم‌خوابی
- مصرف سیگار
مدیریت و درمان بیماری عروق کرونر
پس از بررسی نشانه‌ها، انجام معاینات فیزیکی و قلبی، و بررسی‌هایی مانند انجام نوار قلب، هولتر قلب و اکوی قلب، پزشک متخصص احتمالا روش تهاجمی‌تری را برای مشاهده گرفتگی عروقی درخواست خواهد کرد. داروها می‌توانند در مدیریت عوامل خطر و همچنین درمان علائم بیماری عروق کرونر کمک کنند. پزشک ممکن است در کنار انجام منظم چکاپ قلب، یک یا چند مورد از داروهای ذکر شده در زیر را تجویز کند.
- داروهای کاهش فشار خون
- داروهایی کاهش کلسترول
- داروهایی برای مدیریت آنژین پایدار (شامل نیتروگلیسیرین و رانولازین) است.
- داروهایی برای کاهش خطر لخته شدن خون
فرآیندهای جراحی برای تشخیص و درمان بیماری عروق کرونر
برخی از افراد برای مدیریت بیماری عروق کرونر نیاز به یک روش یا جراحی دارند، از جمله:
- مداخله عروق کرونر از راه پوست (آنژیوگرافی قلب و آنژیوپلاستی عروق کرونر)
- سی تی آنژیوگرافی عروق کرونر
- جراحی بای پس عروق کرونر
جمع بندی
بیماری عروق کرونر قلب به دنبال باریک شدن یا انسداد عروق کرونر رخ میدهد. این عروق وظیفه خونرسانی به عضلات قلب را بر عهده دارند. گرفتگی در این عروق عملکرد قلب را تضعیف میکند. ممکن است فردی سال‌ها از گرفتگی عروق خود مطلع نباشد و با یک حمله قلبی از بیماری خود آگاه شود. تنگی عروق اغلب به دنبال تشکیل پلاک در دیواره شریان‌ها رخ میدهد. تظاهرات این بیماری می‌تواند حاد (به صورت حمله قلبی) یا مزمن (احساس تنگی‌نفس پایدار در حین فعالیت) باشد. زنان بعد از ۴۵ سالگی و مردان بعد از ۵۵ سالگی با افزایش خطر بیماری عروق کرونر مواجه هستند. دریافت ویزیت متخصص قلب آنلاین می‌تواند کمک‌کننده باشد.
منابع:
