اولویت در اکثر کشورها به جای پیشگیری درمان است و این موضوع را می‌توان در محیط کار نیز مشاهده کرد. بیش از ۸۵٪ از کارکنانی که به طور غیررسمی استخدام شده‌اند، از سوی کارفرما بیمه نمی‌شوند و استانداردهای ایمنی در محیط کار آن‌ها رعایت نمی‌گردد. ارائه خدمات ایمنی در جهت بهبود شرایط شغلی و حفظ سلامت کارکنان عمدتا به شرکت‌های بزرگ محدود می‌شود.
فعالین اقتصادی به طور متوسط ۳۰٪ از زمان خود را در فضای کار سپری می‌کنند. طبق آمار به دست آمده، بیماری‌های ایجاد شده در اثر شرایط نامناسب محیط کار، به میزان ۴ تا ۶٪ GDP کشورها را کاهش می‌دهد.
محیط کار و بیماری‌های مزمن
بیشترین اختلالات مزمن که افراد بر اثر فرسایش شغلی به آن‌ها دچار می‌شوند، شامل موارد زیر است:
- درد کمر (۳۰٪)
- کاهش شنوایی (۱۶٪)
- بیماری انسدادی مزمن ریه (۱۳٪)
- آسم (۱۱٪)
- جراحت (۸٪)
- سرطان ریه (۹٪)
- لوسمی (۲٪)
- افسردگی (۸٪)
- کاهش شنوایی
- اختلالات پوستی
آلودگی‌ها در محیط کاری
علت اصلی بروز این بیماری‌ها، آلودگی‌هایی است که کارکنان در محیط کار با آن مواجه هستند. از جمله:
- مواد سرطان‌زا
- سر و صدای زیاد
- گرد و غبار
- گرما
- دستگاه‌های غیر ایمن
- استرس روانی
تحقیقات نشان می‌دهد کارکنانی که در محیط کار تحت فشار و استرس روانی قرار دارند، با احتمال بیشتری سیگار می‌کشند، کمتر ورزش می‌کنند و رژيم غذایی ناسالمی دارند. در اکثر موارد، فرد کارمند سرپرست خانوار است. بنابراین بیمار شدن او به دلیل شرایط نا به سامان محیط کاری، نه تنها خود او را ناتوان می‌کند، بلکه منجر به وارد شدن آسیب جدی به اقتصاد یک خانواده می‌گردد.
راه حل چیست؟
طبق موارد گفته شده، لازم است کارفرمایان شرایط کاری را با توجه به استانداردهای سلامت بهینه کرده و در جهت حفظ سلامت کارکنان تلاش کنند. از جمله اقداماتی که باید به منظور ارتقای سلامت کارکنان توسط کارفرما انجام شود، شامل موارد زیر است:
- بهینه‌سازی محیطی با توجه به نوع شغل: اگر محیط کار، کارخانه یا کارگاه است، هوای محیط داخلی باید از نظر تعداد ذرات معلق در هوا بررسی شده و فیلترهای هوا تعبیه شود. اگر از مواد شیمیایی خطرزا در تولید محصولات استفاده می‌شود، مواد بی‌خطر باید جایگزین آن‌ها گردد. اگر محیط کار پر سر و صدا می‌باشد، باید اقداماتی در جهت کاهش آلودگی صوتی صورت گیرد. دستگاه‌ها و ماشین‌آلات موجود در کارخانه باید ترمیم شده و ایمنی‌های مربوط به آن‌ها رعایت شود. همچنین باید وسایل کمک‌های اولیه و کپسول آتش‌نشانی در محل کار وجود داشته باشد.
- آموزش دادن به کارکنان و ارزیابی منظم سلامت آن‌ها: همان‌طور که می‌دانیم، پیشگیری بهتر از درمان است و شناسایی زودهنگام بیماری‌ها در کارکنان می‌تواند از پیشرفت این اختلالات و بروز عوارض طولانی‌مدت در آن‌ها جلوگیری کند. همچنین لازم است که در خصوص ایمنی در محل کار و حفظ سلامت کارکنان، آموزش‌های لازم به آن‌ها داده شود.
این اقدامات چه مزایایی دارد؟
مطالعات نشان می‌دهد که رسیدگی به سلامت کارکنان، تعداد مرخصی‌های استعلاجی را به میزان ۲۷٪ کاهش می‌دهد. همچنین هزینه‌های مربوط به مراقبت‌های درمانی به مقدار ۲۶٪ کاهش پیدا می‌کند.
یک محیط کاری امن و به دور از آلودگی‌های جسمی و روانی، می‌تواند تبعات مثبت برای اجتماع نیز داشته باشد. در چنین محیطی فرصت‌های توسعه فردی افزایش یافته و روابط اجتماعی میان کارکنان تقویت می‌گردد.
لازم است اعضای کادر درمان با اطلاع داشتن درباره این مسائل، به آموزش و آگاهی‌بخشی مدیریت شرکت‌ها بپردازند تا محیطی امن و سلامت برای تمامی کارکنان فراهم گردد.
