صحبت از قند و شیرینی که می‌شود، یاد نقاط منفی و ضررهایی می‌افتیم که این مواد دارند؛ اما این شیرینی‌های خوشمزه می‌توانند مفید هم باشند. فروکتوز یکی از قندهای طبیعی است که در ساختار خوراکی‌های طبیعی مانند بعضی از میوه‌ها وجود دارد. در این مطلب قرار است برایتان بگوییم که فروکتوز چیست. همین‌طور، منابع سرشار از این قند را برایتان نام می‌بریم و از اثر مخربی که مصرف بیشازحد آن دارد، صحبت می‌کنیم. این مقاله از دکترنکست را تا انتهای آن دنبال کنید تا از این موضوع بیشتر آگاه شوید.
فروکتوز و ساختار آن
فروکتوز قند طبیعی است که بیشتر در ساختار خوراکی‌هایی مانند میوه‌ها و بعضی از سبزیجات دیده می‌شود. ساختار فروکتوز مانند گلوکز است؛ اما این ماده ساده‌تر از آن و جز اساسی ساکارز است. این ماده به بدن کمک فراوانی میکند؛ اما زیاده‌روی در مصرف آن می‌تواند آسیب‌های جدی به بدن وارد کند و باعث عارضه‌های مختلفی شود.
منابع دریافت فروکتوز
شما می‌توانید این قند طبیعی را در میوه‌ها و سبزیجات پیدا کنید؛ به همین خاطر، به آن فروکتوز میوه هم می‌گویند. سیب، انگور، هندوانه و عسل از مواردی هستند که در ترکیب آن‌ها این ماده طبیعی شیرین وجود دارد. بعضی از سبزیجات مانند مارچوبه، کدو سبز، ریشه کاسنی، کنگر و تره فرنگی هم منبع خوبی برای این ماده هستند.
علاوه‌بر مواد طبیعی، مواد صنعتی هم از این ماده بهره‌مند می‌شوند. برای تولید نوشابه و سایر خوراکی‌های شیرین از شربت ذرت با فروکتوز بالا استفاده می‌کنند تا نوشیدنی‌ها و غذاهای فرآوری‌شده را شیرین کنند. به همین دلیل، بهتر است در مصرف این نوع غذاها اعتدال را رعایت کنید؛ چون این خوراکی‌ها مواد مغذی کمی دارند. البته نگران نشوید. مصرف به اندازه آن‌ها هیچ آسیبی به بدن نمی‌رساند.
تفاوت فروکتوز با گلوکز
در این قسمت از تفاوتی می‌گوییم که میان فروکتوز و گلوکز وجود دارد. اولین ماده قندی در بدن است که به‌طور مستقیم جذب خون می‌شود یا به‌صورت چربی درمی‌آید و ذخیره می‌گردد. گلوکز کمی متفاوت است. با وجودی که هر دو مونوساکارید هستند فروکتوز قند ساده‌تری نسبت به گلوگز است و در فرمول گلوکز و فروکتوز تفاوت‌هایی وجود دارد.
عوارض دریافت فروکتوز
مصرف به اندازه و در حد اعتدال فروکتوز ناب باعث هیچ مشکلی در بدن نمی‌شود؛ اما اگر تصمیم بگیرید که این ماده را بیشازحد وارد رژیم غذایی خودتان کنید، عوارضی به دنبال دارد. 3 مورد از مهم‌ترین این عوارض را برایتان نام می‌بریم و توضیح می‌دهیم:
- چاقی و اضافه وزن
از عوامل برهم زننده متابولیسم فروکتوز، چاقی است. زمانی‌که غذاهایی را بیشتر مصرف کنید که این قند را در ترکیب خود دارند، نحوه تجزیه چربی‌ها و متابولیسم تغییر میکند. این باعث می‌شود که دیگر بعد از خوردن غذا احساس سیری نداشته باشید و بیشتر از نیاز بدنتان غذا بخورید. در نهایت، این موضوع باعث زیاد شدن وزن می‌شود. اگر مایلید که چاق شوید، بهتر است روش‌های درست و مناسب را به کار بگیرید تا به سلامتی شما آسیبی وارد نشود.
- مقاومت به انسولین
عارضه دومی که افراد با افزایش دریافت مقدار این قند در بدن با آن مواجه می‌شوند، مقاوم‌شدن بدن به انسولین است. در این شرایط، گلوکزها در خون انباشته می‌شوند و دیابت نوع 2 رخ می‌دهد. بهتر است که حتماً این مساله را کنترل کنید؛ چون هر اندازه که این مقدار بیشتر شود، مقاومت به انسولین هم افزایش پیدا میکند. این روزها مساله دیابت در زنان و مردان به یک موضوع جدی و مهم تبدیل شده‌است.
- مشکلات کبدی
با مصرف زیاد فروکتوز میوه به کبد چرب از نوع غیرالکلی دچار می‌شوید. در این حالت، مقدار زیادی چربی در این قسمت بدن ذخیره و باعث التهاب آن می‌شود. در نهایت، اگر این مساله افزایش یابد، باعث می‌شود که فرد دچار هپاتیت غیرالکلی، زخم، سرطان و نارسایی کبد شود. همین‌طور، این عارضه روی روده بزرگ اثر می‌گذارد و باعث رشد تومور در آن می‌شود؛ بنابراین حتماً باید مقدار مصرف این قند طبیعی را کنترل کنید.
عدم تحمل فروکتوز
یکی از مشکلاتی که افراد با آن مواجه می‌شوند، عدم تحمل این قند است؛ یعنی، هنگامی‌که فرد از قند فروکتوز استفاده میکند، بدن واکنش‌های غیرطبیعی از خود نشان می‌دهد؛ چون این ماده به‌درستی جذب بدن نمی‌شود و مشکلاتی مانند درد در ناحیه شکم، اسهال و نفخ ایجاد میکند. در این شرایط بهتر است از خوردن خوراکی‌هایی که مقدار بالایی از این قند طبیعی را دارد، خودداری کنیم.
علت این حساسیت مشخص نیست و ممکن است که عدم تحمل ارثی فروکتوز باعث این مساله شود. در این شرایط، بهتر است که از منابعی که دارای فروکتوز کمتری هستند، بیشتر در رژیم غذایی بگنجانید. در این شرایط، استفاده دانش و تجربه متخصص بسیار کمک‌کننده است؛ بنابراین حتماً برای دریافت نوبت متخصص تغذیه اقدام کنید تا آسیب جدی به بدنتان وارد نشود. بعضی از این منابع شامل موارد زیر از دسته میوه‌ها و سبزیجات هستند:
- موز
- کاهو
- زغال‌اخته
- هویج
- آووکادو
- توت‌فرنگی
- لوبیا سبز
جمع‌بندی
در این مقاله دکترنکست در مورد قند طبیعی میوه به نام فروکتوز صحبت کردیم. از خوراکی‌هایی گفتیم که این ماده ساده در ترکیب آن‌ها وجود دارد. همین‌طور با وجود مفید‌بودن، توضیح دادیم که مصرف بیشازحد آن می‌تواند چه آسیب‌هایی به بدن وارد کند. شما نیاز طبیعی بدنتان به این قند را از طریق خوراکی‌های طبیعی مانند میوه‌ها دریافت می‌کنید یا از مواد فرآوری‌شده استفاده می‌کنید؟
منابع
