ترش کردن معده در بارداری چرا رخ می‌دهد؟ ترش كردن معده در اوايل بارداري درمانی دارد؟ کدام قرص معده در بارداری ایمن است؟ ناراحتی معده، سوزش سر دل در بارداری، احساس اسیدی شدن و ترشی معده از مشکلات رایجی است که افراد باردار در اوایل بارداری تجربه می‌کنند. رفع ترش کردن معده در بارداری و بهبود ناراحتی معده از دغدغه‌های رایج زنان باردار است. در ادامه به تشریح این یافته، بررسی علل و راه‌حل‌های ایمن برای آن می‌پردازیم.
ترش کردن معده در بارداری: آنچه باید بدانیم
برای ترش کردن معده در بارداری چه کنیم؟ ترش کردن معده یا رفلاکس معده در بارداری که همچنین به عنوان بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) در دوران بارداری شناخته میشود، یک مشکل شایع است که بسیاری از زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علت این امر در درجه اول به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی که در این دوران رخ می‌دهد. درک رفلاکس معده در بارداری شامل بررسی علائم، علل، عوارض بالقوه، راه‌های مدیریتی و ملاحظات غذایی است.
اما رفلاکس معده چیست؟ رفلاکس معده زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده به بالا، یعنی به مری برمی‌گردد. مری لوله‌ای است که دهان و معده را به هم متصل می‌کند. این بازگشت معکوس محتویات معده، به دلیل محتوای اسیدی آن، می‌تواند پوشش مری را تحریک کرده و منجر به بیماری رفلاکس مری به معده شود. در دوران بارداری، رفلاکس معده اغلب به عنوان رفلاکس اسید یا سوزش معده شناخته میشود.
علائم رفلاکس معده در دوران بارداری: علائم اولیه
برای درمان ترش كردن معده در بارداری باید نسبت به علائم اولیه آن آگاه‌تر باشیم. علائم سوزش معده در بارداری و رفلاکس معده چیست؟ علائم اولیه آن عبارتند از:
- احساس سوزش در قفسه‌سینه (سوزش سر دل)، به خصوص بعد از غذا خوردن، که ممکن است در شب یا هنگام دراز کشیدن بدتر شود.
- برگشت غذا یا مایع ترش و تلخ (که همان محتویات معده است)
- اشکال در بلع
- سرفه یا خس‌خس گاه‌به‌گاه
- احساس یک توده در گلو
این علائم میتوانند از نظر شدت متفاوت باشند و اغلب با پیشرفت بارداری بدتر می‌شوند.
ترش کردن معده در بارداری: علت آن چیست؟
پیش از بررسی راه‌هایی برای رفع ترش كردن معده در بارداری، علل زمینه‌ای آن را بشناسیم. عوامل متعددی در افزایش بروز رفلاکس معده در دوران بارداری نقش دارند:
تغییرات هورمونی در بارداری
دوران بارداری با تغییرات هورمونی متعدد و گسترده‌ای همراه است. افزایش هورمون‌ها، به‌ویژه پروژسترون، باعث شل شدن ماهیچه‌های دستگاه گوارش شده که این امر هضم را کندتر کرده و اسفنکتر تحتانی مری (LES) را وادار به شل شدن می‌کند. شل شدن دریچه تحتانی مری به اسیدهای معده اجازه می‌دهد به سمت عقب و به درون مری برگردند.
تغییرات فیزیکی در بارداری
بدن مادر در دوران فیزیکی تغییرات متعددی را تجربه می‌کند. این تغییرات هم با رشد جنین و هم با تغییراتی در دستگاه‌های مختلف بدن مادر مشخص میشود. یکی از مهم‌ترین مواردی که بر گوارش مادر تاثیر دارد، بزرگ شدن جنین و رحم است. با رشد رحم، فشار وارد آمده از سمت رحم به معده افزایش یافته و این امر بازگشت محتویات معده را تسهیل می‌کند. به همین دلیل است که با پیشرفت سن بارداری، ناراحتی و سوزش معده در بارداری می‌تواند تشدید شود.
عادات غذایی در بارداری
غذایی که می‌خوریم در ایجاد یا جلوگیری از ترش کردن معده در بارداری موثر است. بارداری اغلب می‌تواند منجر به تغییراتی در عادات غذایی شود که می‌تواند احتمال ترش کردن معده را افزایش دهد.
ترش کردن معده در بارداری: مدیریت و درمان
اصلاح شیوه زندگی و درمانهای خانگی
درمان خانگی سوزش معده در بارداری چیست؟ درمان ترش كردن معده در بارداري در طب سنتی کدام است؟ تغییرات ساده سبک زندگی می‌تواند به طور قابل توجهی به مدیریت علائم بیماری رفلاکس مری به معده در دوران بارداری کمک کند. از جمله این تغییرات و راهکارهای خانگی عبارتند از:
کاهش حجم و افزایش تعداد وعدههای غذایی
بدیهی است که هر چه حجم مواد غذایی وارد شده به معده کمتر باشد، احتمال بازگشت آن به سمت بالا نیز کمتر خواهد بود. در نتیجه به جای سه وعده غذایی حجیم، خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و با دفعات بیشتر می‌تواند از پر شدن بیش‌ازحد معده جلوگیری کرده و در نتیجه فشار بر اسفنکتر تحتانی مری را کاهش دهد.
از غذاهای محرک اجتناب کنید
یکی از مهم‌ترین اقدامات در راستای مدیریت رفلاکس معده، اجتناب از غذاهای تشدید کننده ترش کردن معده در بارداری است. بنابراین مهم است که این مواد غذایی را بشناسید. از غذاهای تند، کافئین‌دار، شکلات و غذاهای چرب اجتناب کنید. این مواد غذایی میتوانند باعث رفلاکس شوند. شناسایی و اجتناب از این غذاها می‌تواند به مدیریت علائم ناخوشایند کمک زیادی کند.
بعد از غذا دراز نکشید
برای درمان اسید معده از دراز کشیدن بعد غذا اجتناب کنید. موقعیت خوابیده بدن بعد غذا می‌تواند رفلاکس معده در بارداری را تسهیل کند. حداقل تا یک ساعت بعد از غذا، راست بنشینید و با استفاده از نیروی جاذبه برای پایین نگه داشتن محتویات معده از رفلاکس جلوگیری کنید.
سر تخت را بلند کنید
یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کاهش رفلاکس معده، بالا بردن سر، خصوصا در هنگام خواب است. بالا نگه داشتن سر در سطحی بالاتر از معده در هنگام خواب می‌تواند به جلوگیری از رفلاکس شبانه کمک کند.
درمان دارویی ترش کردن معده در بارداری
داروهای ضد اسید معده (آنتی اسیدها)
معمولا اولین خط درمان برای مدیریت رفلاکس معده و ترش کردن معده در بارداری هستند. این داروها موثرند زیرا اسید معده را خنثی کرده و سوزش سر دل را تسکین می‌دهند. با این حال، اجتناب از آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم یا آسپرین ضروری است. همچنین برخی از آنتی‌اسیدها مانند آنهایی که حاوی منیزیم هستند میتوانند منجر به اسهال شوند و آنهایی که کلسیم یا آلومینیوم دارند ممکن است باعث یبوست شوند.
آنتاگونیست‌های گیرنده H2 و مهارکننده‌های پمپ پروتون
کدام قرص براي ترش كردن معده در بارداري مناسب است؟ آنتاگونیست‌های گیرنده H2 مانند فاموتیدین و مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند امپرازول گاهی اوقات در وضعیت‌های شدیدتر ترش کردن معده تجویز میشود، اما به دلیل خطرات و عوارض جانبی بالقوه همیشه باید تحت نظارت پزشک مصرف شوند. ممکن است این داروها برای خانم باردار منع مصرف داشته باشد.
داروهای گیاهی و درمانهای جایگزین
برخی از زنان باردار با درمانهای طبیعی و درمانهای غیردارویی ترش کردن معده در بارداری را تسکین می‌دهند:
- زنجبیل: چای زنجبیل می‌تواند به هضم غذا کمک کرده و حالت تهوع و سوزش سر دل را تسکین دهد.
- بادام: خوردن چند عدد بادام بعد از غذا می‌تواند به خنثی کردن اسید معده کمک کند.
- آب آلوئهورا: آب آلوئهورا اثر تسکین دهنده‌ای بر معده و مری دارد، اگرچه باید با احتیاط مصرف شود زیرا می‌تواند به عنوان یک ملین نیز عمل کند.
تعدیل رژیم غذایی
تنظیم رژیم غذایی می‌تواند نقش مهمی در مدیریت علائم داشته باشد:
- غذاهای پر فیبر: غذاهای سرشار از فیبر مانند غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات میتوانند به جذب اسید معده و کاهش علائم کمک کنند.
- پروتئین‌های بدون چربی: گوشت‌های بدون چربی مانند بوقلمون، مرغ و ماهی را انتخاب کنید که هضم آن‌ها راحت‌تر است و احتمال رفلاکس کمتری دارد.
- از دیر خوردن بپرهیزید: خوردن غذا بلافاصله قبل از زمان خواب می‌تواند علائم ترش کردن معده در بارداری و رفلاکس را ایجاد کند، بنابراین توصیه میشود حداقل سه ساعت قبل از دراز کشیدن شام بخورید.
ترش کردن معده و رفلاکس در بارداری: عوارض احتمالی
در حالی که ترش کردن و رفلاکس گاه‌به‌گاه معده معمولاً بیشتر آزاردهنده است تا یک تهدید جدی، بیماری رفلاکس معده به مری مداوم و شدید می‌تواند منجر به عوارضی مانند ازوفاژیت (التهاب مری)، مشکلات تنفسی یا حتی خونریزی مری شود. برای جلوگیری از این عوارض احتمالی، مدیریت موثر این بیماری بسیار مهم است.
درمان ترش کردن و خونریزی معده در بارداری ماه سی چیست؟ اگر در هر زمانی از بارداری، درد و رفلاکس معده شدید بوده و با خونریزی معده، استفراغ خونی و ضعف و بیحالی همراه بود، حتما در اسرع وقت به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. برای نوبت دهی پزشکان فوق تخصص گوارش و کبد بالغین کلیک کنید.
باورهای غلط پیرامون ترش کردن معده در بارداری
موی جنین و سوزش معده: آیا ارتباطی هست؟
سوزش سر دل در دوران بارداری به معنای یک نوزاد مودار است! آیا این فرضیه واقعیت دارد؟ حقیقت این است که هیچ ارتباطی بین سوزش سر دل و میزان موی نوزاد وجود ندارد! ممکن است دل درد زیادی داشته باشید و نوزادی کاملاً طاس به دنیا بیاورید. رفلاکس اسید و سوزش معده در بارداری رایج است اما موی جنین دلیلی برای آن نیست.
سوزش معده در بارداری و جنسیت جنین
ارتباط ثابت‌شده‌ای میان جنسیت جنین در بارداری و سوزش معده نبوده و بنابراین نمی‌توان این ادعا را کرد که میان این دو متغیر ارتباطی وجود دارد.
متخصصان زنان و زایمان و نازایی در دکترنکست
جمع‌بندی
ترش کردن معده در بارداری یکی از مشکلات رایج زنان باردار در این دوران است. تغییرات فیزیکی، هورمونی و تغییر در عادات غذایی از عوامل مهمی است که منجر به بازگشت غذا از معده به مری و سوزش معده میشود. بزرگ شدن رحم و تشدید فشار وارد آمده به معده می‌تواند بازگشت غذا را تسهیل کند. همچنین تغییرات هورمونی در بارداری، به‌خصوص افزایش پروژسترون، می‌تواند به شل شدن ماهیچه‌های گوارشی منجر شود. این امر به طولانی شدن سرعت تخلیه معده و نیز شل شدن دریچه تحتانی مری می‌انجامد.
راه‌های موثری برای مدیریت سوزش معده وجود دارد، از جمله میتوان به افزایش تعداد وعده‌ها و کاهش حجم آن‌ها، ایجاد فاصله بین زمان غذا خوردن و خوابیدن و بالا بردن سر تخت در زمان خوابیدن اشاره کرد. همچنین درمانهای دارویی نیز می‌تواند به مدیریت این شرایط کمک کند. برای مصرف هر دارویی در دوران بارداری، با پزشک خود مشورت کنید. برای نوبت دهی در دکترنکست و گرفتن نوبت از پزشکان متخصص زنان و زایمان و نازایی کلیک کنید.
منابع:
