آزمایش هموگلوبین A1C یک آزمایش خون ساده است که میتواند میانگین قند خون در 3 ماه اخیر را نشان دهد. این تست یکی از رایجترین تستهای تشخیص پیش دیابت و دیابت میباشد. همچنین برای پایش پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان از این تست استفاده میشود. اگر در مورد قند خون خود نگرانی دارید بهتر است در این مورد با پزشک مشورت کنید. برای این کار میتوانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید.
در تست هموگلوبین A1C چه چیزی اندازهگیری میشود؟
هموگلوبین یک پروتئین روی سلولهای قرمز خون است. در همهی افراد مقداری از قند خون به این پروتئینها متصل میشود اما در افراد دیابتی این مقدار بیشتر است. در این تست درصد گلبولهای قرمز خون که هموگلوبین متصل به قند دارند، اندازهگیری میشود.
چه کسانی و چه زمانی نیاز به انجام این تست دارند؟
جهت تشخیص دیابت یا پیش دیابت:
اگر بیش از 45 سال سن دارید یا سن شما کمتر از 45 سال است اما اضافه وزن و یک یا چند عامل خطر برای دیابت دارید آزمایش هموگلوبین A1C بدهید. از جمله عوامل خطر برای دیابت میتوان به داشتن والدین یا خواهر و برادر مبتلا به دیابت نوع دو، داشتن فعالیت فیزیکی کمتر از 3 بار در هفته و سابقه دیابت بارداری اشاره کرد.
نتیجه تست:
- اگر نتیجه آزمایش طبیعی بود هر 3 سال مجدد آزمایش دهید.
- اگر نتیجه آزمایش نشان داد که مبتلا به پیشدیابت هستید به پزشک خود اطلاع دهید. آزمایش را طبق توصیه پزشک که معمولاً هر یک یا دو سال است تکرار کنید.
- اگر نتیجه آزمایش نشاندهنده ابتلا شما به دیابت بود جهت درمان به پزشک مراجعه کنید.
جهت مدیریت دیابت:
توصیه میشود افراد مبتلا به دیابت هر 3 ماه یکبار آزمایش هموگلوبین A1C بدهند. اگر سطح قند خون به خوبی تحت کنترل بود میتوان فاصله بین آزمایشات را به هر 6 ماه یکبار افزایش داد. در صورت تغییر داروها و یا بروز مشکلات سلامتی دیگر ممکن است نیاز به دفعات بیشتری برای تست هموگلوبین A1C باشد. همچنین مراجعه منظم به فوق تخصص غدد داخلی و متابولیسم به مدیریت بهتر بیماری کمک میکند.
خیلی سریع و راحت در محل مورد نظر شما بادکترنکست
آمادگی برای آزمایش هموگلوبین A1C
آزمایش هموگلوبین A1C نیاز به آمادگی خاصی مانند ناشتا بودن ندارد. تست به سادگی با دریافت نمونه خون انجام میشود. با این حال ممکن است همزمان با این تست، آزمایشات دیگری نیز انجام شود که در مورد آمادگی برای آنها با پزشک خود مشورت کنید.
نتایج آزمایش هموگلوبین A1C
مقدار طبیعی سطح هموگلوبین A1C کمتر از 7/5 درصد است. البته بسته به آزمایشگاه مقادیر ممکن است کمی متفاوت باشد.
سطح بین 7/5 تا 4/6 درصد نشاندهنده پیشدیابت و سطح بالای 5/6 درصد نشاندهنده دیابت است.
درصد هموگلوبین A1C در واقع بیانگر میانگین قند 3 ماه اخیر است که در جدول زیر تخمینی سطح قند خون آورده شده است:
میانگین قند خون (mg/dL) | A1C (%) |
68 | 4 |
97 | 5 |
126 | 6 |
140 | 5/6 |
154 | 7 |
169 | 5/7 |
183 | 8 |
197 | 5/8 |
212 | 9 |
226 | 5/9 |
240 | 10 |
269 | 11 |
298 | 12 |
326 | 13 |
355 | 14 |
چه عواملی نتایج آزمایش را تحت تاثیر قرار میدهد؟
عواملی وجود دارند که میتوانند به طور کاذب نتایج آزمایش هموگلوبین A1C را افزایش یا کاهش دهند. از جمله:
- نارسایی کلیه، بیماریهای کبدی یا کمخونی شدید
- نوع کمتر رایجی از هموگلوبین که ممکن است در افراد با نژاد آفریقایی، مدیترانهای یا آسیای جنوب شرقی و افراد مبتلا به کمخونی داسی شکل یا تالاسمی وجود داشته باشد
- برخی داروها شامل اپیوئیدها (مشتقات مورفین) و داروهای ضد ویروس HIV
- خونریزی یا اهدای خون
- بارداری
اگر هر یک از این عوامل در مورد شما صدق میکند به پزشک خود اطلاع دهید.
با نرخ مصوب ، ایاب و ذهاب رایگان و در محل مورد نظر شما بادکترنکست
تعیین هدف برای سطح هموگلوبین A1C
سطح هدف هموگلوبین A1C برای افراد دیابتی معمولاً 7% است. در صورت عدم دستیابی به این هدف ممکن است پزشک برنامه درمانی شما را تغییر دهد.
پایبندی به درمان و داروها در کنار اصلاح سبک زندگی مانند رژیم غذایی مناسب و ورزش میتواند به کاهش سطح هموگلوبین A1C کمک کند.
آزمایش هموگلوبین A1C مهم است ولی کافی نیست!
آزمایش هموگلوبین A1C یک ابزار مهم در مدیریت دیابت است اما نباید جایگزین تست قند خون روزانه در منزل شود. قند خون ممکن است در طول شبانه روز بالا و پایین شود که این نوسانات در آزمایش هموگلوبین A1C مشخص نمیشود. 2 نفر ممکن است سطح هموگلوبین A1C یکسانی داشته باشند اما یکی قند خون پایدار و ثابت و دیگری قند خون نوسانی داشته باشد.
اگر سطح هموگلوبین A1C شما به سطح هدف رسیده است اما هنوز علائم قند خون بالا و یا پایین دارید، قند خون خود را دفعات بیشتر و در زمانهای مختلفی از روز اندازهگیری کنید. نتایج آزمایش خود را با پزشک خود به اشتراک بگذارید تا او در صورت نیاز نوع و دوز داروهایتان را تغییر دهد. خبر خوب اینکه پلتفرم Drnext این امکان را میدهد تا به راحتی نتایج آزمایشات به پزشک شما اطلاع داده شود و او میتواند با بررسی نتایج، قضاوت بالینی مناسبی در مورد روند درمانی شما داشته باشد.