اگر شما هم از دسته افرادی باشید که گرفتار مشکلات بی‌خوابی یا بدخوابی شده‌اند، احتمالا نام قرص ملاتونین به گوشتان خورده است. در مطالعات و یافته‌های مختلف، این قرص به‌عنوان بهترین درمان بی‌خوابی شناخته شده است. طبق یکی از همین مطالعات فراتحلیلی، افرادی که تجربه مصرف قرص ملاتونین را دارند، از کیفیت خواب بهتری برخوردارند. ضمن اینکه مدت‌زمان کمتری را هم صرف خوابیدن می‌کنند. رفع بی‌خوابی تنها عملکرد موجود در ملاتونین نیست. این قرص کاربردهای درمانی دیگری هم دارد که در این مطلب مورد بررسی قرار می‌گیرند.
قرص ملاتونین برای چیست؟
نام قرص ملاتونین از هورمونی در بدن با همین عنوان گرفته شده است. عملکرد اصلی این هورمون، تنظیم ریتم شبانه‌روزی بدن و مدیریت فرایند خواب افراد است. این هورمون توسط مغز و در پاسخ به تاریکی ترشح شده و موجب خواب‌آلودگی افراد می‌شود. با افزایش سن، تولید این هورمون در بدن کاهش پیدا می‌کند. قرص خواب ملاتونین با عملکردی مشابه با همین هورمون، می‌تواند ضمن رفع بی‌خوابی، منجر به تنظیم ساعت خواب بدن شود.
اگرچه از ملاتونین همیشه به‌عنوان قرص خواب یاد می‌شود؛ اما این دارو کاربردهای درمانی دیگری هم دارد. یکی از عملکردهای ویژه این قرص، خاصیت درمانی آن در کوچک‌شدن تومورهای سرطانی است. مصرف دوز بالای این دارو در کنار شیمی‌درمانی، می‌تواند روشی موثر جهت رهایی از سرطان باشد. از دیگر کاربردهای مهم این دارو، می‌توان به مجموعه‌ای از موارد زیر اشاره کرد:
- رفع استرس و اضطراب قبل از عمل جراحی؛
- رفع بی‌قراری و گیجی کودکان بعد از عمل جراحی؛
- کنترل فشار خون (این قرص نمی‌تواند جایگزین خوبی برای قرص فشار خون باشد)؛
- کاهش یا بهبود علائم پرخاشگری ناشی از اوتیسم در کودکان؛
- به‌تعویق‌انداختن فرایند تخریب شبکه چشم.
قرص ملاتونین برای افسردگی
ملاتونین قرص خواب است. این شاید بهترین و شناخته‌شده‌ترین تعریف از این دارو باشد. اما از اثر ملاتونین بر خواب که بگذریم، به اثربخشی این دارو در درمان افسردگی می‌رسیم. حتما با افسردگی فصلی آشنا هستید؛ نوعی از افسردگی که با تغییر فصل و کوتاه‌شدن ساعات روشنایی روز در افراد ظاهر می‌شود. از آنجایی که عنصر زمان در افسردگی فصلی نقشی کلیدی دارد، داروی ملاتونین با تنظیم ساعت بدن، می‌تواند منجر به کاهش علائم این نوع از افسردگی شود.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
قرص ملاتونین ۳ برای چیست؟
دوزهای مختلفی از قرص ملاتونین وجود دارد که استفاده از هر کدام، بستگی زیادی به شدت مشکلات خواب دارد. ملاتونین 3 یکی از پرمصرف‌ترین دوزهای این دارو است که به‌عنوان یک مکمل تغذیه‌ای، می‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش مشکلات خواب داشته باشد. از این قرص در جهت رفع ناراحتی‌های حاصل از دوران قاعدگی هم استفاده می‌شود.
طریقه مصرف قرص ملاتونین
بی‌خوابی، دلیلی کافی برای مصرف ملاتونین بدون تجویز پزشک نیست! بدون شک، اثربخشی این دارو زمانی مشاهده می‌شود که آن را تحت نظر یک متخصص مغز و اعصاب و مطابق با دستورالعمل‌های تجویز شده مصرف کنید. عموما مصرف این دارو از دوزهای بسیار کم آغاز می‌شود. ضمن اینکه دوز قرص ملاتونین متناسب با شدت اختلال خواب، سن و وزن بیمار و حساسیت‌های شخصی او تجویز می‌شود. بنابراین از مصرف خودسرانه این دارو یا تغییر دوز مصرفی آن خودداری کنید. پیشنهاد می‌شود داروی ملاتونین را 1 تا 2 ساعت قبل از خواب و به همراه وعده غذایی میل کنید.
عوارض قرص ملاتونین
عوارض جانبی هر دارو را می‌توان به‌عنوان بخشی از هویت آن دارو دانست. بنابراین، طبق این تعریف، مصرف هر دارویی با کمی عوارض جانبی همراه است که داروی ملاتونین هم از این قضیه مستثنی نیست. بااین‌حال، عوارض جانبی داروها نمی‌تواند دلیلی منطقی برای کاهش یا قطع مصرف آن‌ها باشد؛ چراکه پزشک معالج با درنظرداشتن همین عوارض، اقدام به تجویز دارویی خاص کرده است. این را هم به خاطر داشته باشید که پیامدهای جانبی ملاتونین در مقابل عوارض بی‌خوابی معمولا بسیار جزئی و ناچیز است. در ادامه، همراه ما باشید تا برخی عوارض جانبی قرص ملاتونین را مورد بررسی قرار دهیم.
- بروز مشکل در عملکرد دستگاه گوارش نظیر معده‌درد؛
- اسهال؛
- کاهش فشار خون؛
- احساس درد در مفاصل بازو و پاها؛
- احساس بی‌حوصلگی و اضطراب؛
- خشکی دهان یا خشکی و خارش پوست؛
- افزایش استرس و افسردگی؛
- احساس خستگی و خواب‌آلودگی در محل کار.
تداخلات دارویی و موارد منع مصرف ملاتونین
از مخاطبان اصلی قرص ملاتونین خارجی و ایرانی، افراد سالخورده و مسنی هستند که گرفتار مشکلات بی‌خوابی یا بدخوابی شده‌اند. عموما افراد در این دوره سنی، جعبه‌ای از داروهای مختلف را کنار دست خود دارند که هر کدام، کاربرد درمانی خاص خودش را دارد. مصرف همزمان این داروها، می‌تواند ضمن تشدید بی‌خوابی، موجب بروز مشکلات بیشتر هم شود. بنابراین اگر در حال مصرف داروهای زیر هستید، بهتر است قبل از هرگونه استفاده از ملاتونین، پزشک معالج خود را در جریان بگذارید.
- آنتی‌هیستامین؛
- داروهای مسکن برای کاهش دردهای عضلانی؛
- آرامش‌بخش‌ها؛
- فلووکسامین؛
- بنزودیازپین و هیپنوتیک؛
- داروهای منعقدکننده خون؛
- داروهای دیابت؛
- داروهای فشار خون؛
- داروهای تاثیرگذار بر سیستم ایمنی بدن نظیر آزاتیوپورین، سیکلوسپورین، پردنیزون.
همان‌طور که اشاره شد، بی‌خوابی یا مشکلات خواب، توجیه کافی برای مصرف ملاتونین است. در برخی از موارد، مصرف این دارو در شرایطی که افراد در یک وضعیت خاص پزشکی هستند، می‌تواند کاملا آسیب‌زا و خطرناک باشد. به‌طور کلی در موارد زیر، مصرف قرص ملاتونین توصیه نمی‌شود:
- در دوران بارداری و شیردهی: هیچ‌گونه یافته علمی مبنی بر اینکه مصرف قرص ملاتونین ۳ یا حتی دوزهای کمتر این دارو می‌تواند در دوران بارداری و شیردهی بی‌خطر باشد، وجود ندارد.
- بیماری‌های خودایمنی: ملاتونین عموما موجب افزایش عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شود. مصرف این دارو برای افرادی که در حال دست‌وپنجه نرم‌کردن با یک بیماری خودایمنی هستند، می‌تواند خطرناک باشد.
- بیماران هپاتیت و کلیوی: عوارض جانبی ناشی از عدم دفع کامل ملاتونین در بدن، می‌تواند موجب بروز آسیب و خطر برای بیماران کبدی و کلیوی شود.
جمع بندی
کیفیت خواب را می‌توان یک پارامتر مهم در سلامتی افراد دانست. در بسیاری از موارد، ممکن است فرایند طبیعی خواب افراد دچار مشکل و اختلال شود. یکی از دلایل موثر در بروز این وضعیت، کاهش هورمون ملاتونین در بدن است. در این شرایط، استفاده از قرص ملاتونین می‌تواند راهکاری اثربخش در جهت رفع بی‌خوابی باشد. این قرص عملکردی مشابه با هورمون ملاتونین در بدن دارد که ضمن تنظیم ساعت بدن، کیفیت بهتری از فرآیند خواب را برای افراد رقم می‌زند. اگر شما هم این روزها گرفتار مشکل بی‌خوابی شده‌اید، می‌توانید تحت نظر یک متخصص و با تجویز او، مصرف داروی ملاتونین را امتحان کنید.
منابع:
