مدت‌ها استفاده از دفترچههای کاغذی مشکلات بسیاری برای بیماران و کادر درمان ایجاد کرده بود، گم یا مخدوش شدن نسخ کاغذی، اشتباهاتی که در امر نسخه‌خوانی و نسخه پیچی اتفاق می‌افتاد، فراموش کردن دفترچه‌ی کاغذی هنگام مراجعه به مراکز درمانی، مشکلات مختلف در سیستم سلامت و… همگی نشان دهنده‌ی نیاز به یک تغییر بزرگ در جهت حل این مسائل و مشکلات بود.
از ابتدای اسفند ماه سال 1399 و در پی شروع اجرای طرح حذف دفترچه‌ی کاغذی و جایگزینی آن با نسخه الکترونیک، بیمه تامین اجتماعی به صورت رسمی اعلام کرد که دیگر دفترچههای کاغذی جدید صادر نخواهد شد و از آن پس بیماران می‌توانند با مراجعه به مراکز درمانی و ارائه‌ی کد ملی خود نسخه الکترونیک تامین اجتماعی را دریافت کنند.
اما همانطور که شروع هر مسیر جدیدی سختی‌هایی دارد، حذف دفترچههای کاغذی و ثبت نسخهها به صورت الکترونیکی نیز با سختی‌ها و چالش‌های بسیاری همراه بود.
چه ضرورتی داشت که سازمان تامین اجتماعی چنین تلاشی را برای حذف دفترچههای کاغذی و ایجاد سامانه نسخه الکترونیک به کار گیرد؟
- زمانی که بیمار بعد از مراجعه به پزشک و مراکز درمانی، متوجه می‌شد دفترچه کاغذی خود را فراموش کرده یا حین مسافرت نیاز به دریافت خدمات بیمه پیدا می‌کرد، راهی برای استفاده از خدمات بیمه‌ی خود نداشت و مجبور بود اقدامات درمانی را با هزینه‌ی آزاد انجام دهد. در حالی که با ثبت الکترونیک نسخه، بیمار میتواند در هر موقعیت زمانی و مکانی صرفا با ارائه‌ی کد ملی از بیمه‌ی درمانی خود استفاده کند.
- مشکل دیگری که نسخ کاغذی داشتند امکان گم شدن، مخدوش شدن و… بود در حالی که در سامانه نسخه الکترونیک سازمان تامین اجتماعی، بیمار و مرکز درمانی می‌توانند بدون محدودیت زمانی نسخه تجویز شده را مشاهده کنند.
نسخه‌ای که برای بیمار تجویز شده است به صورت الکترونیک در تمامی دستگاه‌هایی که امکان اتصال به اینترنت را دارند، قابل دسترسی است.
- همیشه احتمال اشتباه خوانده شدن نسخه و دریافت داروی اشتباه توسط بیمار با نسخه های دست‌نویس وجود داشت. یکی از راه‌هایی که پزشکان عزیز برای مشکلات مشابه داشتند، چک کردن دوباره‌ی داروهای دریافت شده توسط بیمار بود. اما این کار وقت زیادی را از پزشکان می‌گرفت و در مراکزی که شلوغ بودند عملا انجام پذیر نبود.
با الکترونیکی شدن نسخه تامین اجتماعی و تایپ کردن نام و میزان مصرف داروها این مشکل نیز حل شد.
- مشکل دیگری که ثبت نسخ کاغذی ایجاد می‌کرد، عدم وجود پرونده‌ی الکترونیک یکپارچه برای بیماران بود. پرونده‌های کاغذی که هر پزشک برای بیمار تشکیل می‌داد، به دلیل اینکه قابل حمل نبودند و زمان زیادی برای تکمیل آن‌ها نیاز بود، نمی‌توانستند این خلا را پر کنند. سامانه نسخه الکترونیک دکترنکست علاوه بر امکان تجویز آنلاین نسخه، پرونده‌ی الکترونیک کاملی را در اختیار کادر درمان و بیماران قرار داده است که به صورت اتوماتیک پس از تجویز الکترونیک آپدیت می‌شوند، از این طریق در وقت کادر درمان صرفه‌جویی می‌شود.
- چاپ مکرر دفترچههای کاغذی با مصرف زیادی کاغذ همراه بود و برای تأمین کاغذ مورد نیاز چاپ دفترچههای بیمه، درختان بسیاری قطع می‌شدند. با استفاده از نسخ الکترونیک و حذف نسخ کاغذی گامی در جهت کاهش تولید و مصرف کاغذ و جلوگیری از قطع درختان بیشتر برداشته‌ایم.
نسخه‌های الکترونیک چه چالش‌هایی را با خود به همراه آورده‌اند؟
ثبت الکترونیک نسخه و تکمیل پرونده برای کادر درمانی که به کار با کامپیوتر عادت ندارند، وقت‌گیر است. این مشکل زمانی خود را بیشتر نشان می‌دهد که در یک مرکز پرازدحام در حال خدمت‌رسانی به بیماران باشید. راهکار ما برای حل این مشکل چیست؟ دکترنکست امکان تکمیل اطلاعات عمومی موجود در پرونده توسط بیمار را فراهم کرده است.
تکمیل و مشاهده‌ی پرونده الکترونیک، مشاهده نسخه الکترونیکی توسط بیمار و پزشک از طریق تمامی دستگاه‌هایی که می‌توانند به اینترنت متصل شوند (مثل تبلت، تلفن همراه هوشمند، لپ‌تاپ یا کامپیوتر رومیزی)، باعث شده که برای خدمت‌رسانی به دستگاه کامپیوتر وابسته نباشید.
امکان ثبت نسخ الکترونیک به صورت صوتی و استفاده از ویژگی تبدیل گفتار به نوشتار دکترنکست میتواند در جهت افزایش سرعت ویزیت بیماران به پزشکان عزیز کمک کند.
با ایجاد پنل بیمار و امکان مشاهده‌ی نسخه‌ی تجویز شده، اعتبار نسخه و دستور مصرف داروها توسط دکترنکست، کادر درمان زمان کمتری را برای توضیحات تکمیلی به بیمار صرف می‌کنند و بیمار نیز بدون محدودیت به اطلاعات نسخه‌ی خود دسترسی دارد.
پنل بیمار دکترنکست شامل تعداد زیادی فیلم‌های آموزشی، توضیحات متنی و صوتی درباره‌ی دستور مصرف دارو و برای استفاده‌ی صحیح از داروها است. بیمار همیشه به این توضیحات دسترسی دارد و میتواند در صورت فراموشی نحوه‌ی استفاده از داروها به پنل خود مراجعه کند و دستور درست و دقیق مصرف داروهای خود را مشاهده کند، این امکان با کمک به استفاده‌ی صحیح از داروها، کیفیت درمان را افزایش می‌دهد.
سوال دیگری که پیش می‌آید این است که با الکترونیک شدن نسخه‌های بیماران، پزشکانی که با بیمه تامین اجتماعی قرارداد ندارند چگونه می‌توانند تجویز الکترونیک انجام دهند؟
اگر شما به عنوان یک پزشک با بیمه تامین اجتماعی قرارداد ندارید، همچنان امکان تجویز الکترونیک نسخه را در پنل این بیمه دارید و بیمارانتان می‌توانند از امکانات بیمه برای دریافت خدمات دیگر چون دریافت نسخه دارویی، خدمات پاراکلینیکی و آزمایشات استفاده کنند. به این منظور شما می‌توانید در سامانه نسخه الکترونیک تامین اجتماعی ثبت نام کنید (ثبت نام در تامین اجتماعی به منزله‌ی عقد قرارداد با بیمه نیست). پس از دریافت نام کاربری و رمز عبورتان، وارد حساب کاربری که برایتان تعریف شده است شوید.
از این طریق، می‌توانید به صورت الکترونیک نسخ خود را تجویز کنید.
در صورت نیاز، بیماران شما نیز می‌توانند برای مشاهده نسخه الکترونیک تامین اجتماعی خود به پنل دکترنکست مراجعه کنند.
بسیاری از مواقع در هنگام پذیرش بیمار یا تجویز دارو، نیاز به چک کردن اعتبار بیمه‌ی بیمار داریم. در ادامه چند راه برای اطلاع از وضعیت تحت پوشش بودن بیمه‌ی بیمار مشاهده می‌کنید:
- با ورود به وبسایت medical.tamin.ir و وارد کردن کد ملی بیمار می‌توانید وضعیت پوشش بیمه‌ی مراجع خود را مشاهده کنید.
- شماره‌گیری #۱۴۲۰*۴* راه دیگری است که با استفاده از آن امکان استعلام اعتبار درمانی وجود دارد.
- مراجعه به سایت pwa.tamin.ir یا استفاده از نرم‌افزار موبایل، راه دیگری برای مشاهده‌ی وضعیت پوشش بیمه است.
اگر بیمار شما بنابر نتایجی که دریافت کردید یا با اعلام مراکز درمانی دیگر، تحت پوشش بیمه نیست، میتواند در صورت اعتراض موضوع را از طریق سامانه ۱۴۲۰ پیگیری کند و یا با مراجعه حضوری به بیمه تامین اجتماعی وضعیت درمان خود را پیگیری کند.
حذف دفترچههای کاغذی و الکترونیکی شدن نسخ، چالش‌های بزرگ و مهمی را با خود به همراه داشت. در جهت پیشرفت و الکترونیک کردن نظام سلامت، ذخیره‌ی اطلاعات سلامت بیماران، داشتن پرونده‌ی الکترونیک یکپارچه و افزایش دسترسی، آگاهی بیماران به اطلاعات سلامتی و پرونده پزشکی خود، ناگزیر به عبور از این چالش‌ها هستیم. اگر به عنوان پزشک از ابتدای این طرح سعی به استفاده از سامانه‌های ثبت الکترونیک نسخه داشته‌اید حتما مشکلاتی را به خاطر می آورید که اکنون حل شده و شبیه به خاطره ای تلخ اند. اما تا رسیدن به سیستم الکترونیک سلامتی با مشکلات کمتر راه درازی در پیش داریم و ما در دکترنکست برای رسیدن به این مهم در کنارتان هستیم.
