آنتی‌بیوتیک‌های موثر در درمان عفونت مجاری ادراری

عفونت مجاری ادراری چیست؟

عفونت‌ مجاری ادراری یکی از مهم‌ترین عفونت‌های باکتریایی انسان است که بار زیادی بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی وارد می‌کند (تقریباً ۱/۶ بیلیون دلار در سال در ایالات متحده آمریکا). معمول‌ترین پاتوژن‌های عامل عفونت ادراری شامل اشریشیا کولی (۷۵% تا ۹۵% در جوامع مختلف) و سایر انتروباکتریاسه‌ها مانند کلبسیلا پنومونیه و پروتئوس میرابیلیس و برخی از پاتوژن‌ها مانند استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس هستند.

درمان تجربی عفونت مجاری ادراری چیست؟

طبق آخرین دستورالعمل انجمن بیماری‌های عفونی آمریکا (IDSA)، اولین خط درمان تجربی سیستیت سولفامتوکسازول-تری‌متوپریم، نیتروفورانتوئین و فسفومایسین است. خط دوم درمان آنتی‌بیوتیکی کینولون‌هایی مانند سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین و افلوکساسین هستند. سایر درمان‌های جایگزین شامل آموکسی‌سیلین-کلاوولانات، سفدینیر، سفاکلر، سفپودوکسیم و سفوروکسیم است.

الگوی شیوع و حساسیت ضدمیکروبی باکتری‌ها در جنوب ایران

هدف از مطالعه حاضر، تعیین الگوی شیوع و حساسیت ضدمیکروبی باکتری‌ها در عفونت دستگاه ادراری است. به این منظور، آنالیز پاتوژن‌های ادراری و حساسیت ضدمیکروبی آن‌ها بر روی کشت ادرار در آزمایشگاه دانشگاه شیراز از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ انجام شد. در طی ۲ سال مطالعه، ۳۴۸۹ نمونه کشت مثبت شدند. اشریشیا کولی (۸۴٪) و به دنبال آن گونه‌های کلبسیلا (۱۰/۷%) و گونه‌های انتروکوک (۲/۲%) بیشترین موارد ایزوله از محیط‌های کشت بودند. میزان مقاومت کلی به سولفامتوکسازول-تری‌متوپریم، سفتریاکسون و سیپروفلوکساسین به ترتیب ۵۶/۱٪، ۴۷/۲٪ و ۳۷٪ بود. بیشترین باکتری جدا شده اشریشیا کولی بود که به ترتیب مقاومت ۵۸/۶٪ و ۴۹/۱٪ در برابر سولفامتوکسازول-تری‌متوپریم و سفکسیم نشان داد؛ همچنین میزان حساسیت آن نسبت به نیتروفورانتوئین ۹۵/۱٪ بود. نتایج این پژوهش دلالت بر آن دارد که در منطقه مورد مطالعه، میزان مقاومت به فلوروکینولون‌ها و سفالوسپورین‌ها بالا بود. از آنجایی که بیشتر باکتری‌های ایزوله از محیط کشت به نیتروفورانتوئین و آمینوگلیکوزید حساس بودند، این داروها به عنوان داروی ضدمیکروب مناسب برای درمان تجربی عفونت ادراری قبل از آماده شدن نتایج کشت ادرار پیشنهاد می‌شوند.

انتخاب داروی بهینه برای درمان یک بیمار مبتلا به عفونت ادراری به عوامل زیادی بستگی دارد. یکی از مهمترین عوامل برای انتخاب داروی خط اول، الگوی مقاومت میکروبی در منطقه است. وضعیتی که ما در ایران با آن رو به رو هستیم، به دلیل مقاومت روز افزون باکتری‌ها به آنتی‌بیوتیک‌های موجود چالش برانگیز است که منجر به کمبود فزاینده گزینه‌های درمانی موثر جهت درمان عفونت ادراری می‌شود. همچنین استفاده بی‌رویه از سفالوسپورین‌های نسل سوم جهت درمان بیماری‌های عفونی احتمالی منجر به افزایش نرخ ESBL (extended spectrum beta-lactamase) در میان باکتری‌های گرم منفی‌ شده است. ظهور اشریشیا کولی مولد ESBL و گونه‌های کلبسیلا مقاوم در جمعیت، بسیار نگران کننده است.

درمان تجربی عفونت مجاری ادراری با توجه به مقاومت میکروبی

با توجه به یافته‌ها، در موارد عفونت ادراری تحتانی غیرپیچیده، یک دوره ۵ تا ۷ روزه نیتروفورانتوئین به عنوان درمان تجربی پیشنهاد می‌گردد. بیماران با درگیری بافتی و علائم عفونت ادراری فوقانی باید توجه ویژه دریافت کنند. به دلیل نفوذ کم نیتروفورانتوئین به بافت، این دارو در این گروه از بیماران موثر نیست. متاسفانه هیچ داروی خوراکی با حساسیت قابل قبول جهت درمان تجربی عفونت ادراری فوقانی وجود ندارد. گزینه‌های درمانی ما در حال اتمام است. با توجه به میزان مقاومت، آمینوگلیکوزید تزریقی باید به عنوان اولین خط درمان تجربی در تمام موارد عفونت ادراری فوقانی تجویز شود و در صورت لزوم، درمان بر اساس نتیجه کشت ادرار فرد و الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی تغییر کند.

لینک مقاله:

PubMed-What Left for Us for Urinary Tract Infection Treatment? An Experience from the South of Iran

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب