ویتامین E یک ویتامین محلول در چربی است که در بسیاری از مواد غذایی شامل روغن‌های گیاهی، غلات، گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و میوه‌ها یافت میشود. این ویتامین نقش مهمی در عملکرد مناسب بسیاری از اندام‌های بدن دارد. ویتامین E موجود در خوراکی‌های طبیعی (RRR-alpha-tocopherol) با ویتامین E ساخته شده موجود در مکملها (all-rac-alpha-tocopherol) متفاوت است. اگرچه کمبود ویتامین E نادر است اما می‌تواند در افراد مبتلا به اختلالات ژنتیکی خاص و در نوزادان نارس کم‌وزن رخ دهد. علاوه بر کمبود ویتامین E، مکملهای این ویتامین ممکن است در بسیاری از مشکلات دیگر استفاده شود اما شواهد علمی کافی برای برخی از آن‌ها وجود ندارد.
کاربردهای ویتامین E و اثربخشی آن
موارد موثر و احتمالاً موثر
- آتاکسی ناشی از کمبود ویتامین E: یک بیماری ارثی که بر کنترل حرکتی تاثیر می‌گذارد. مصرف خوراکی ویتامین E جهت درمان این اختلال حرکتی ژنتیکی موثر است.
- کمبود ویتامین E: مصرف خوراکی ویتامین E برای پیشگیری و درمان کمبود این ویتامین موثر است.
- بیماری آلزایمر: بعید است که مصرف مکمل خوراکی ویتامین E باعث جلوگیری از ابتلا به آلزایمر شود. اما به‌نظر می‌رسد در افرادی که در حال حاضر مبتلا به آلزایمر هستند مصرف ویتامین E در کنار سایر داروهای آلزایمر سرعت از دست رفتن حافظه را کاهش می‌دهد.
- تالاسمی بتا: مصرف مکمل ویتامین E در کودکان مبتلا به تالاسمی بتا (یک اختلال خونی که با کاهش هموگلوبین همراه است) احتمالا مفید خواهد بود.
- دردهای قاعدگی (دیسمنوره): مصرف خوراکی ویتامین E از ۲ روز قبل از شروع خونریزی و تا مدت ۳ روز بعد از آن باعث کاهش درد و شدت خونریزی میشود.
- فاویسم: مصرف خوراکی ویتامین E به تنهایی یا همراه با سلنیوم ممکن است در افراد مبتلا به فاویسم (کمبود آنزیم G6PD) مفید باشد.
- خونریزی داخل جمجمه: مکمل ویتامین ای می‌تواند خطر خونریزی داخل جمجمه را در نوزادان نارس کاهش دهد. اگرچه مصرف دوزهای بالای این ویتامین خطر ابتلا به عفونت‌های جدی خون (سپسیس) را در این نوزادان افزایش می‌دهد.
- تحمل به داروهای نیترات: در بیماران قلبی عروقی که در حال مصرف روزانه نیترات‌ها (مثل داروی نیتروگلیسرین) هستند، احتمال مقاومت به این دارو وجود دارد. مصرف ویتامین ای به‌صورت روزانه می‌تواند به جلوگیری از این عارضه کمک کند.
- کبد چرب غیر الکلی: به‌نظر می‌رسد که مصرف ویتامین E برای التهاب و تجمع چربی در کبد افرادی که مصرف‌کننده الکل نیستند (استئاتوهپاتیت غیر الکلی) مورد استفاده قرار گیرد و نشانگر‌های عملکردی کبد را در افراد بهبود ببخشد.
- سندرم پیش از قاعدگی (PMS): مصرف خوراکی ویتامین ای احتمالاً باعث کاهش اضطراب و افسردگی در برخی از افراد مبتلا به PMS میشود.
- دیسکینزی تاخیری: نوعی اختلال حرکتی که بهعنوان عارضه‌ای از داروهای ضد جنون و روان‌پریشی شناخته میشود و مصرف این ویتامین احتمالا می‌تواند علائم مرتبط با این اختلال حرکتی را بهبود دهد.
- ویتامین e برای مو: ویتامین E با تقویت پوست سر، بهبود گردش خون و عمل بهعنوان یک آنتیاکسیدان که از فولیکول‌های مو در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند، می‌تواند برای سلامت مو مفید باشد. اگرچه شواهد علمی‌ای که این ویتامین را مستقیماً با رشد مو مرتبط کند محدود است، شناخته شده است که به سلامت کلی پوست سر، حفظ رطوبت و استحکام مو کمک میکند.
در مورد ویتامین e برای مردان بیشتر بدانید: بررسی اثر ویتامین E بر کیفیت اسپرم در موارد ناباروری
موارد غیر موثر و احتمالاً غیر موثر
مواردی که اثربخشی و مصرف ویتامین E در آن‌ها توسط مطالعات به‌خوبی اثبات نشده است بهطور خلاصه عبارتند از:
- تباهی لکه زرد یا AMD
- آنژین (درد قفسه سینه)
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا ALS
- تصلب شرائین (آترواسکلروز)
- اگزما
- گرگرفتگی در افراد مبتلا به سرطان سینه
- دیسپلازی ریوی نوزادان
- آب مروارید
- آسیب عصبی ناشی از داروهای ضد سرطان
- سرطان کولون
- نارسایی احتقانی قلب
- سرطان سر و گردن
- فشار خون بالا
- خطر تولد نوزاد با وزن کم. مصرف خوراکی ویتامین E در طول بارداری خطر تولد نوزاد با وزن کم را کاهش نمی‌دهد.
- بیماری کبدی. مصرف این ویتامین خطر مرگ را در افراد مبتلا به بیماری کبد کاهش نمی‌دهد.
- آرتروز مفصلی
- سرطان پانکراس
- پارکینسون
- سرطان پروستات
- عفونت راه‌های تنفسی
- جای زخم. به نظر نمی‌رسد که استفاده از ویتامین E به‌صورت موضعی روی پوست باعث کاهش اسکار شود.
عوارض جانبی ویتامین E
خوراکی:
- در صورت مصرف کمتر از 1000 میلی‌گرم در روز، احتمالاً برای اکثر افراد بی‌خطر است. این مقدار معادل همان 1100 واحد بین‌المللی ویتامین E ساختگی (all-rac-alpha-tocopherol) یا 1500 واحد بین‌المللی ویتامین E طبیعی (RRR-alpha-tocopherol) است. خطر عوارض جانبی با دوزهای بالاتر افزایش مییابد که می‌تواند شامل حالت تهوع، خستگی، سردرد و خونریزی باشد. ویتامین E زمانی که در دوزهای بیش از 1000 میلی‌گرم در روز مصرف شود، احتمالاً خطرناک است.
موضعی:
- ویتامین e برای پوست ممکن است در برخی شرایط مثل اگزما استفاده شود (اگرچه شواهد اثربخشی قوی‌ای ندارد). در مقادیر معمول استفاده موضعی در اکثر افراد بی‌خطر است.
استنشاقی:
- مصرف استنشاقی ویتامین E احتمالاً ایمن نیست. استفاده از سیگارهای الکترونیکی و سایر محصولات ویپینگ حاوی ویتامین E استات با آسیب جدی ریه در برخی افراد مرتبط است.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
ملاحظات پیش از مصرف ویتامین E
- وقتی ویتامین E به مقدار توصیه شده روزانه استفاده شود، احتمالاً در دوران بارداری و شیردهی بی‌خطر است. در طول 8 هفته اول بارداری بدون مشورت با پزشک خود از مکملهای ویتامین E استفاده نکنید چون ممکن است برای کودک مضر باشد. در اواخر بارداری، حداکثر مقدار توصیه شده در افراد بالای 18 سال 1000 میلی‌گرم است.
- کودکان باید از مصرف دوزهای بالا ویتامین E خودداری کنند. این محدودیت در کودکان 1-3 ساله 300 واحد بین‌المللی، در کودکان 8-4 ساله 450 واحد بین‌المللی، در کودکان 9-13 ساله 900 واحد بین‌المللی و در کودکان 18-14 ساله 1200 واحد بین‌المللی است.
- ویتامین E ممکن است اختلالات خونریزی را بدتر کند. اگر اختلال خونریزی دارید، از مصرف مکملهای این ویتامین خودداری کنید.
- افزایش خطر نارسایی قلبی در افراد مبتلا به دیابت با مصرف ویتامین ای دیده شده است. افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف دوزهای بالاتر از ویتامین E 400 در روز خودداری کنند.
- بهطور کلی در صورتی که این موارد را دارید قبل مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنید: کمبود ویتامین K، یک بیماری ارثی چشمی به‌نام رتینیت پیگمانتوزا، اختلالات خونریزی، دیابت، سابقه حمله یا سکته قلبی، سرطان سر و گردن و بیماری کبدی.
- اگر قصد جراحی دارید، از دو هفته قبل مصرف ویتامین ای را قطع کنید.
تداخلات دارویی ویتامین E
استفاده از برخی داروها می‌تواند بر سطح ویتامین E در خون تأثیر بگذارد. از جمله این موارد عبارتند از:
- داروهای آلکیله‌کننده: این نگرانی وجود دارد که دوزهای بالای ویتامین E ممکن است بر استفاده از برخی داروهای شیمی‌درمانی موسوم به عوامل آلکیله‌کننده تأثیر بگذارد.
- داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت، گیاهان و مکملها: استفاده از ویتامین E با این داروها با کاهش قدرت لخته شدن خون ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
- هنگام مصرف ویتامین E با سایر داروهای تحت تأثیر آنزیم کبدی سیتوکروم P450 3A4، مانند امپرازول احتیاط کنید.
- استاتین‌ها (مثل سیمواستاتین) و نیاسین: مصرف ویتامین ای همراه با استاتین‌ها یا نیاسین، که به کاهش کلسترول و چربی خون کمک می‌کنند، می‌تواند اثر آن‌ها را کاهش دهد.
- ویتامین K: مصرف ویتامین ای همزمان با ویتامین K ممکن است اثرات ویتامین K را کاهش دهد.
متخصص تغذیه در دکترنکست
مقدار مورد نیاز ویتامین E
مقداری که باید به‌صورت روزانه مصرف شود، “مقدار توصیه‌شده رژیم غذایی (RDA)” نامیده میشود. RDA برای ویتامین E طبیعی در بزرگسالان 15 میلی‌گرم (22 واحد)، در دوران بارداری نیز 15 میلی‌گرم (22 واحد) و در دوران شیردهی 19 میلی‌گرم (28 واحد) است.
به‌خاطر داشته باشید که دوز ویتامین ای طبیعی (RRR-alpha-tocopherol) و ویتامین ای سنتتیک (all-rac-alpha-tocopherol) متفاوت محاسبه میشود که می‌تواند گیج‌کننده باشد. انجمن قلب آمریکا دریافت ویتامین E را با خوردن یک رژیم غذایی متعادل به‌جای مکملها توصیه میکند.
جمع‌بندی
ویتامین E یک ماده مغذی محلول در چربی است که بهعنوان یک آنتیاکسیدان قوی برای سلامت ایمنی و پیام‌رسانی سلولی در بدن مورد نیاز است. بسیاری از غذاها حاوی ویتامین ای هستند، اما می‌توانید آن را از طریق مکملهای غذایی نیز مصرف کنید. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که مصرف مکملهای ویتامین E ممکن است برای جمعیت خاصی از جمله افراد مبتلا به آلزایمر و کبد چرب غیر الکلی مفید باشد. با این حال، از آن‌جایی که بیشتر افراد از طریق رژیم غذایی خود ویتامین ای کافی دریافت می‌کنند، مکملها اغلب غیر ضروری هستند مگر اینکه با صلاح‌دید پزشک تجویز شوند. علاوه بر این، دوزهای بالای این ویتامین می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند و با برخی داروها تداخل داشته باشد. اگر در نظر دارید ویتامین E بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید، ابتدا با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی در مورد نگرانی‌های خود صحبت کنید. در صورت نیاز می‌توانید با استفاده از نوبت دهی پزشکی عمومی و دکتری تغذیه در مورد نیاز خود به مصرف ویتامین ای مشورت کنید.
منابع:
