روز دندانپزشک، روزی برای قدردانی بابت لبخندهای زیبا

نقش دندانپزشک، فراتر از آنچه تصور می‌کنیم

بسیاری از مردم به اشتباه فکر می‌کنند که تنها در صورت درد یا مشکلی در دهان باید به دندانپزشک مراجعه کنند، اما این تصور اشتباه است. ویزیت دندانپزشکی به معنای معاینه شدن توسط یک متخصص است که قادر به تشخیص و درمان شرایطی است که می‌تواند معمولی تا بسیار پیچیده باشد. در بسیاری از مواقع متخصصان دندانپزشکی می‌توانند با معاینه قبل از ایجاد درد و یا تخریب دندان اقدامات لازم جهت محافظت از دندان را انجام دهند.

نقش دندانپزشک در سلامت دندان

دندانپزشکان، پزشکانی هستند که در زمینه بهداشت دهان و دندان تخصص دارند. مسئولیت‌های آن‌ها عبارتند از:

• تشخیص بیماری‌های دهان
• ایجاد برنامه‌های درمانی برای حفظ یا بازیابی سلامت دهان و دندان بیماران
• تفسیر رادیوگرافی و تست‌های تشخیصی
• اطمینان از تجویز ایمن داروهای بیهوشی
• نظارت بر رشد و نمو دندان‌ها و فک
• انجام اعمال جراحی بر روی دندان، استخوان و بافت نرم حفره دهان
• مدیریت ترومای دهان و سایر شرایط اضطراری

رویکرد تیمی به حرفه دندانپزشکی

رویکرد تیمی به حرفه دندانپزشکی تداوم مراقبت از سلامت دهان و دندان را ارتقا می‌دهد. با این رویکرد، مراقبت‌ها جامع، راحت، مقرون به صرفه و کارآمد خواهند بود. اعضای این تیم شامل دندانپزشکان، دستیاران دندانپزشک و تکنسین‌های آزمایشگاهی هستند. سرپرست تیم دندانپزشک است، یک پزشک متخصص در بهداشت دهان و دندان که مدرک دکترای دندانپزشکی را کسب کرده است. نظارت دندانپزشکان بر تیم بالینی برای اطمینان از مراقبت ایمن و مؤثر از دهان بسیار مهم است.

آموزش آکادمیک و بالینی

سطح آموزش آکادمیک و آموزش بالینی مورد نیاز برای کسب مدرک دندانپزشکی و استانداردهای علمی بالای دانشکده‌های دندانپزشکی، با دانشکده‌های پزشکی برابری می‌کند. این آموزش‌ها برای آماده‌سازی دندانپزشکان برای انجام ایمن و مؤثر مراقبت‌های بهداشتی مدرن دهان ضروری است.

برنامه درسی در دو سال اول دانشکده های دندانپزشکی و پزشکی اساساً یکسان است. دانشجویان باید دوره‌های علوم پایه پزشکی مانند آناتومی، بیوشیمی، فیزیولوژی، میکروبیولوژی، ایمونولوژی و آسیب شناسی را بگذرانند. در طول دو سال دوم، دروس دانشجویان دندانپزشکی بر روی تمرینات بالینی یعنی تشخیص و درمان بیماری‌های دهان تمرکز دارد. بسیاری از دندانپزشکان پس از اخذ مدرک دندانپزشکی خود (در ایران ۶ سال به طول می‌انجامد) به تحصیل و آموزش خود ادامه می‌دهند تا در یکی از ۹ تخصص دندانپزشکی شناخته شده حرفه خود را ادامه دهند. دندانپزشکان به عنوان پزشکان بهداشت دهان و دندان باید بتوانند طیف وسیعی از شرایط را تشخیص داده و درمان کنند و بدانند که چگونه با عوارض مقابله کنند. برخی از این عوارض به طور بالقوه تهدید‌کننده زندگی هستند.

دندانپزشکی چیزی فراتر از سلامت دندان و لثه است

حوزه مراقبت دندانپزشکان نه تنها شامل دندان‌ها و لثه‌های بیماران می‌شود، بلکه عضلات سر، گردن و فک، زبان، غدد بزاقی و سیستم عصبی سر و گردن را نیز شامل می‌شود. در طول یک معاینه جامع، دندانپزشکان دندان‌ها و لثه‌ها را معاینه می‌کنند، اما به دنبال توده‌، تورم‌، تغییر رنگ، زخم‌ یا هر گونه ناهنجاری نیز هستند. در صورت لزوم، آن‌ها روش‌هایی مانند بیوپسی، آزمایش‌های تشخیصی بیماری‌های مزمن یا عفونی، عملکرد غدد بزاقی و آزمایش‌های غربالگری سرطان دهان را انجام می‌دهند. علاوه بر این، دندانپزشکان می‌توانند علائم هشدار دهنده اولیه را در دهان تشخیص دهند که ممکن است نشان دهنده بیماری سیستمیک دیگری در بدن باشد. آموزش دندانپزشکان همچنین آن‌ها را قادر می‌سازد تا موقعیت هایی را که مستلزم ارجاع بیماران برای مراقبت توسط متخصصین است، تشخیص دهند.

چرا سلامت دهان اهمیت دارد؟

بسیاری از مطالعات علمی اخیر ارتباط بین سلامت دهان و دندان و انواع شرایط سلامت عمومی از جمله دیابت و بیماری قلبی را نشان می‌دهند. در نتیجه سازمان بهداشت جهانی بهداشت دهان و دندان را در تلاش‌های خود برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن ادغام کرده است.

انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کند که ویزیت‌های دندانپزشکی حداکثر تا اولین سالگرد تولد کودک برای ایجاد یک “پرونده دندانپزشکی” آغاز شود. دندانپزشکان می‌توانند کودکان و والدین راهنمایی کنند، خدمات پیشگیرانه بهداشت دهان و دندان ارائه دهند و بیماری‌های دندانی را در مراحل اولیه تشخیص و درمان کنند. این مراقبت مداوم از دندان به کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند تا سلامت دهان و دندان را در طول زندگی خود حفظ کنند.

در ادامه به شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی و نقش آن‌ها در سلامت دهان و دندان می‌پردازیم

• دندانپزشکی اطفال (Pediatric Dentistry)

نیازهای بهداشت دهان و دندان نوزادان و کودکان در سنین نوجوانی را تشخیص می‌دهد. دوره تحصیلی این تخصص ۲۵ ماه پس از مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• تخصص ریشه دندان (Endodontics)

این تخصص در زمینه سلامت پالپ دندان، هسته نرم دندان، و عصب‌ کشی (Root canal) می‌باشد. دوره تحصیلی این تخصص در مدرسه ۲۶ ماه پس از مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• پریودنتیکس (Periodontics)

این متخصصین بیماری‌های بافت لثه و استخوان‌های نگهدارنده دندان‌ها را درمان می‌کنند. دوره تحصیلی این تخصص ۳۵ ماه پس از دریافت مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• ارتودنسی و ارتوؤپدی صورت (Orthodontics and Dentofacial Orthopedics)

این تخصص در زمینه اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و صورت می‌باشد. دوره تحصیلی این تخصص در مدرسه ۳۰ماه پس از دریافت مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• پروتز (Prosthodontics)

این تخصص در زمینه ترمیم دندان‌های طبیعی یا جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا ساختارهای دهان با وسایل مصنوعی مانند دندان مصنوعی یا سایر مواد می‌باشد. دوره تحصیل این تخصص ۳۲ پس از دریافت مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• جراحی دهان و فک و صورت (Oral and Maxillofacial Surgery)

این تخصص در زمینه درمان جراحی بیماری‌ها و آسیب‌های دهان، دندان و فک می‌باشد. دوره تحصیلی این رشته تخصصی ۵۴ ماه تا ۷۲ ماه پس از دریافت مدرک دندانپزشکی عمومی به طول می‌انجامد.

• آسیب شناسی دهان و فک و صورت (Oral and Maxillofacial Pathology)

این تخصص در زمینه بیماری شناسی دهان، دندان‌ها و نواحی اطراف می‌باشد. دوره تحصیلی این تخصص ۳۷ماه پس از دریافت مدرک عمومی به طول می‌انجامد.

• رادیولوژی دهان و فک و صورت (Oral and Maxillofacial Radiology)

این تخصص در زمینه رادیوگرافی و سایر اشکال تصویربرداری که برای تشخیص و مدیریت بیماری‌ها و اختلالات دهان و دندان می‌باشد. دوره تحصیلی این تخصص در دانشگاه ۳۰ ماه پس از دریافت مدرک عمومی به طول می‌انجامد..

• بهداشت عمومی دندان (Dental Public Health)

این رشته تخصصی در زمینه پیشگیری از بیماری‌های دندانی از طریق تلاش‌های سازمان یافته در جامعه می‌باشد. دوره تحصیلی این تخصص ۱۵ ماه پس از دریافت مدرک عمومی به طول می‌انجامد.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب