درد مقعدی به هر نوع دردی که در داخل یا اطراف مقعد و رکتوم اتفاق میافتد، گفته میشود. درد و خونریزی از رکتوم اغلب با احساس درد مقعد همراه است. بیشتر افرادی که این مشکل را دارند، از مراجعه به پزشک خجالت میکشند؛ اما درد مقعد یک مشکل رایج پزشکی است و نباید از آن چشمپوشی کرد.
در این مقاله از مجله سلامت دکترنکست، قصد داریم بهطور کامل مشکل درد مقعد را بررسی کنیم تا به همه نگرانیهای شما در این مورد پایان دهیم. پس تا آخر مطلب همراه ما باشید.
درد مقعد نشانه چیست؟
درد داخل مقعد، درد اطراف مقعد و درد راست روده یکی مشکلات رایج است. اگرچه در بیشتر موارد، علت آن خوشخیم است؛ اما بهدلیل وجود عصبهای زیاد در ناحیه مقعد، درد میتواند شدید باشد. برخی از دلایل درد سوراخ مقعد، احتمالا باعث خونریزی مقعدی شوند که معمولا مشکل را جدیتر میکند. پس شناخت این مشکل و روشهای درمان آن میتواند تا حدود زیادی از عوارض آن پیشگیری کند.
علت درد مقعد چیست؟
بسیاری از شرایط و علل مختلف میتواند دلیل درد مقعد باشد. بیشتر علائم این مشکل جزئی هستند و با درمان بهسرعت از بین میروند؛ اما در موارد نادر، درد نشانه یک بیماری جدیتر مانند سرطان مقعد است؛ پس باید آن را بیشتر از قبل جدی بگیرید. در ادامه به چند علت درد گرفتن مقعد اشاره شده است:
1. عفونتهای مقاربتی
یکی از دلایل درد مقعد، عفونتها و بیماریهای مقاربتی است. این عفونت از اندام تناسلی به روده سرایت میکند یا در حین رابطه مقعدی منتقل میشود. سوزاک، کلامیدیا، تبخال تناسلی، سیفلیس و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از جمله عفونتهای مقاربتی هستند که باعث درد ناحیه مقعد میشوند. بسیاری از زوجها برای رسیدن به ارگاسم و لذت ارتباط جنسی، رابطه مقعدی برقرار میکنند. یکی از عوارض رابطه مقعدی، انتقال بیماریها و عفونت مقاربتی است؛ پس باید از این نوع رابطه پرهیز کرد. در صورت بهوجود آمدن مشکل حتما با متخصص زنان آنلاین مشورت کنید.
2. شقاق مقعد
شقاق مقعد زمانی رخ میدهد که بافت مقعد پاره میشود. شایعترین دلیل این مشکل، دفع مدفوع بهصورت سفت یا بزرگ است. درد شقاق مقعد، اغلب ناگهانی و در ابتدا خیلی دردناک خواهد بود. مقعد فرد احتمالا ساعتها یا روزها بعد از آن درد بگیرد تا زمانی که شقاق بهبود یابد. علائم شقاق مقعدی عبارتند از:
- در زمان دفع مدفوع، درد ناگهانی و غیرعادی را داخل مقعد یا اطراف آن احساس میکنید.
- خونریزی از مقعد، بهویژه هنگامیکه آن را پاک میکنید، مشاهده میشود.
- دردی که ساعتها بعد از دفع مدفوع ادامه دارد.
3. بواسیر یا هموروئید
بواسیر یا هموروئید زمانیکه رگهای خونی مقعد متورم شوند، رخ میدهد. از علل هموروئید میتوان به زور زدن برای دفع مدفوع یا یبوست اشاره کرد. هنگامیکه هموروئید دارید، یک توده در نزدیکی مقعد خود احساس میکنید. بهطور کلی درد ناشی از بواسیر کم است؛ اما در حالت نشستن، باعث درد شدید مقعد میشود. این مشکل، خودبهخود از بین میرود؛ اما در وضعیت شدید، شاید نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.
4. آبسه مقعدی
غدد کوچک در مقعد وجود دارند که کار آنها ایجاد مخاط است. گاهی اوقات، در نتیجه مسدودشدن این غدد، آبسه ایجاد میشود. آبسه مقعدی باعث تب، تورم و درد در ناحیه مقعد میشود. بر اساس آمارها، بیشاز نیمی از آبسههای مقعدی در افراد بین 20 تا 40 سال رخ میدهد. این مشکل بهعنوان درد مقعد در مردان رایجتر است.
5. فیستول مقعدی
فیستول مقعدی سوراخی است که در داخل مقعد ایجاد و از طریق پوست باسن خارج میشود. با توجه به آمارها، نیمی از کسانی که آبسه مقعدی داشتهاند، دچار فیستول میشوند. تورم، درد و سوزش مقعد از جمله علائم این مشکل است. همچنین فیستول مقعدی میتواند دلایل مختلفی مانند سرطان، بیماری کرون، بیماریهای مقاربتی، پرتو درمانی و … داشته باشد.
6. اسپاسم مقعد
اسپاسم مقعد بهدلیل انقباضات عضلانی اسفنکتر، درد شدید و غیر منتظرهای در مقعد ایجاد میکند. این درد نسبتا رایج است. یک تحقیق علمی تخمین زده است که اسپاسم مقعد، 8 تا 18 درصد از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد. هنوز علت اسپاسم مقعد به خوبی شناخته نشده است. اما در صورت ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر، اضطراب و همچنین جراحی هموروئید یا هیسترکتومی احتمال بروز اسپاسم مقعد بیشتر میشود.
7. آسیب یا جراحت
قرارگرفتن روی باسن میتواند به عضلات، استخوانها یا اعصاب اطراف مقعد آسیب برساند. همچنین ضربه ناگهانی سطح سخت، باعث کبودی یا آسیب به پوست، ماهیچهها یا انتهای عصب و همچنین شکستگی استخوانها خواهد شد. این آسیبها، بیشتر در طول فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال، اسکیت و ژیمناستیک ایجاد میشود و میتواند باعث درد بالای مقعد شود.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
درمان درد مقعد
معمولا علت درد در مقعد بهراحتی قابل تشخیص است. برای درمان این درد باید به علت آن توجه کرد. برای درمان این مشکل معمولا میتوان از درمانهای خانگی و حتی دارویی استفاده کرد. در بسیاری از موارد، میتوان درد را در خانه و با روشهای ساده درمان کنید. در زیر چند درمان خانگی معرفی شدهاند که در صورت مقعد درد میتوانید امتحان کنید:
- حمام سیتز (حمام نشیمن) تهیه کنید: یک حمام سیتز را از داروخانه بخرید و آن را نصب کنید. حمام را با آب گرم و نمک اپسوم پر کنید، سپس بهمدت 15 تا 20 دقیقه روی آن بنشینید تا آب، مقعد را بپوشاند و خیس کند.
- از کرم یا پماد برای درد مقعد استفاده کنید: برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی پوست تحریک شده، مقدار کمی کرم یا پماد مانند لیدوکائین یا کورتیزون بمالید.
- از کمپرس سرد استفاده کنید: هر شخص میتواند کمپرس سرد خود را در خانه و با پیچیدن یک کیسه یخ در حوله درست کند. برای تسکین درد، کمپرس را روی مقعد فشار دهید. این کار را هر بار 20 دقیقه و سه تا چهار بار در روز انجام دهید.
- برای تسکین درد از داروهای مسکن استفاده کنید: ایبوپروفن (ژلوفن) یا استامینوفن میتواند بهطور موقت درد را تا زمانی که بریدگی یا جراحت بهبود یابد، تسکین دهند؛ توجه داشته باشید که برای مصرف تمام داروهای نامبرده لازم است از پزشک معالج خود مجوز داشته باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بسیاری از علل درد مقعدی نیازی به درمان توسط پزشک ندارند و میتوان با همان روشهای خانگی درمان کرد. اما در بعضی موارد مشکل جدیتر میشود و شخص باید با پزشک صحبت کند. در این شرایط، بهترین درمان، درمان دارویی است. درمان دارویی به علت و شدت علائم شخص وابسته است. اگر یکی از مشکلات زیر را دارید حتما نزد پزشک متخصص نوبت بگیرید تا درمان سریعتر انجام شود:
- درد باعث میشود نتوانید راه بروید، بایستید یا بنشینید.
- متوجه خون در مدفوع خود میشوید.
- تب دارید.
- بدن شما به شدت کمآب شده است.
- نمیتوانید غذا بخورید یا مدفوع کنید.
جمع بندی
درد مقعد از چیست؟ مقعد توسط ماهیچههایی که به عنوان ماهیچههای اسفنکتر نیز شناخته میشوند، احاطه شده است. این ماهیچهها، هنگام عبور مدفوع مقعد را سفت و شل میکنند. آخرین استخوان ستون فقرات (دنبالچه) و بسیاری از اعصاب هم نزدیک مقعد قرار دارند. درد مقعد دلایل زیادی دارد. انواع بیماریهای مقاربتی، بواسیر، شقاق مقعد، آبسه، فیستول، اسپاسم مقعد و همچنین آسیب و جراحات میتوانند از دلایل این درد باشند. برای درمان این مشکل میتوانید با متخصص زنان آنلاین مشورت کنید.
منابع: