آسم چیست؟
آسم یک بیماری مزمن است که کودکان و بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهد. راههای هوایی در ریهها به دلیل التهاب و انقباض عضلات اطراف باریک میشوند و این امر باعث بروز علائم آسم میشود. تظاهرات بالینی بیماری آسم عبارتند از:
- سرفه
- خسخس سینه (ویز)
- تنگی نفس
- احساس گرفتگی قفسهسینه
این علائم متناوب هستند و اغلب در شب یا هنگام ورزش بدتر میشوند. محرکهای رایج میتوانند علائم آسم را بدتر کنند. محرکها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما میتواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونتهای ویروسی (سرماخوردگی)
- گردوغبار، دود یا بخار آب
- تغییرات آبوهوا
- گرده گل و درختان، مو و کرک حیوانات، صابونها و عطرهای قوی
نکات کلیدی پیرامون بیماری آسم
- آسم یک بیماری مهم غیرواگیر است که میتواند هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد.
- التهاب و تنگ شدن راههای هوایی کوچک در ریهها باعث علائم آسم میشود. این علائم میتواند ترکیبی از سرفه، خسخس سینه، تنگی نفس و گرفتگی قفسهسینه باشد.
- آسم در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۶۲ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد و باعث مرگ ۴۶۱۰۰۰ نفر شد.
- آسم شایعترین بیماری مزمن در بین کودکان است.
- داروی استنشاقی میتواند علائم آسم را کنترل کرده و به افراد مبتلا به آسم اجازه دهد تا زندگی عادی و فعالی داشته باشند.
- اجتناب از محرکهای آسم نیز میتواند به کاهش علائم آسم کمک کند.
- اکثر مرگومیرهای مرتبط با آسم در کشورهایی با درآمد کم و متوسط رخ میدهد. در این کشورها عدم تشخیص و درمان ناقص بیماری آسم یک چالش بزرگ است.
بسیاری از موارد تشخیص داده نمیشوند
آسم اغلب کمتر تشخیص داده میشود و به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط تحت درمان قرار نمیگیرد. افراد مبتلا به آسم که تحت درمان قرار نگرفتهاند ممکن است دچار اختلال خواب، خستگی در طول روز و ضعف در تمرکز شوند. مبتلایان به بیماری آسم و خانوادههایشان ممکن است فرصت شرکت در مدرسه و سر کار را از دست بدهند و این امر بر خانواده و جامعه تأثیر بسزایی میگذارد. اگر علائم شدید باشد، افراد مبتلا به آسم ممکن است نیاز به دریافت مراقبتهای بهداشتی اورژانسی داشته باشند و ممکن است برای درمان و نظارت در بیمارستان بستری شوند. در شدیدترین موارد، آسم میتواند منجر به مرگ شود.
فوق تخصصان ریه در دکترنکست
علل بیماری آسم
بسیاری از عوامل مختلف با افزایش خطر ابتلا به آسم مرتبط هستند، اگرچه یافتن یک علت منفرد و مستقیم اغلب دشوار است. چرا که آسم یک بیماری چندعاملی در نظر گرفته میشود.
- اگر سایر اعضای خانواده نیز آسم داشته باشند، به خصوص یکی از بستگان نزدیک، مانند والدین، خواهر و برادر، احتمال بروز بیماری آسم بیشتر است.
- همچنین احتمال بروز آسم در افرادی که سایر بیماریهای آلرژیک مانند اگزما و رینیت آلرژیک را دارند، بیشتر است.
- شهرنشینی با افزایش شیوع بیماری آسم مرتبط است. این امر احتمالاً به چندین عامل پیرامون سبک زندگی مرتبط است.
- وقایع مختلف در اوایل زندگی ممکن است بر ریههای در حال رشد تأثیر بگذارد و میتواند خطر ابتلا به بیماری آسم را افزایش دهد. این موارد عبارتند:
- وزن کم هنگام تولد
- نارس بودن
- مواجهه با دود تنباکو و سایر منابع آلودگی هوا
- عفونتهای تنفسی ویروسی
- همچنین تصور میشود قرار گرفتن در معرض طیف وسیعی از آلرژنها و محرکهای محیطی خطر ابتلا به آسم را افزایش میدهد. از جمله این موارد میتوان به آلودگی هوای داخل و خارج خانه، کنهها و غبار خانگی، کپکها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، دود یا گردوغبار اشاره کرد.
- کودکان و بزرگسالانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به آسم هستند.
آیا میتوان از باری که بیماری آسم بر جامعه تحمیل میکند کاست؟
بیماری آسم یک بیماری مزمن و غیر قابل درمان است. مدیریت خوب این بیماری با داروهای استنشاقی میتواند آن را کنترل کند و افراد مبتلا به این اختلال تنفسی را قادر سازد از یک زندگی عادی و فعال لذت ببرند. دو نوع اصلی داروی استنشاقی در بیماران مبتلا به اسم عبارتند از:
- گشادکنندههای برونش (مانند سالبوتامول)، که راههای هوایی را باز میکنند و علائم را تسکین میدهند.
- استروئیدها (مانند بکلومتازون)، که التهاب مجاری هوا را کاهش میدهند. این امر علائم آسم را بهبود میبخشد و خطر حملات شدید آسم و مرگ را کاهش میدهد.
افراد مبتلا به آسم و خانوادههایشان برای درک بیشتر در مورد آسم، درمان، محرکهای اجتنابی و نحوه مدیریت علائم خود در خانه به آموزش نیاز دارند. همچنین افزایش آگاهی جامعه، کاهش افسانهها و انگ مرتبط با آسم در برخی شرایط بسیار مهم است.
تصورات غلط و انگ پیرامون آسم
آسم به دلیل عدم آگاهی در جامعه به عنوان یک انگ در جامعه مطرح میشود. انگ اجتماعی آسم یکی از عوامل مؤثر در اضطراب این بیماران است. بر اساس مطالعات احتمال افسردگی در بیماران آسم دو برابر افراد عادی میباشد. والدین بیماران مبتلا، وضعیت آسم را به عنوان بیماری به دلیل پیامدهای منفی آن انکار میکنند. به عنوان مثال، در یک مطالعه آنها آسم را در دختران نوجوان خود انکار میکردند تا بتوانند پیشنهاد ازدواج خوبی برای دختران خود دریافت کنند. آموزش اجتماعی امری کلیدی برای مدیریت این بیماری است. همچنین در زمینه بیماری آسم باورهای غلط در میان افراد جامعه نیز چالشی بزرگ است. به عنوان مثال، گروهی تصور میکنند داروهای آسم ممکن است بیشتر مضر باشند تا مفید و بهبود آسم بیشتر به ایمان و شانس بستگی دارد تا اثربخشی درمان.
در مدیریت آسم موارد زیر را مد نظر داشت :
- دانش کافی در مورد علت آسم، موارد تشدیدکننده و تظاهرات بالینی بیماری
- نحوه شناسایی بیماری آسم و تشخیص بیماری
- مهارت کافی در مدیریت حملات آسم
- دریافت آموزشهای لازم جهت مصرف صحیح داروها و دوری از عوامل تشدید کننده حملات
- تلاش در جهت آگاهیرسانی اجتماعی برای کاهش باورهای غلط و انگ در زمینه آسم
- پذیرش آسم به عنوان یک بیماری مزمن و بدون درمان قطعی و پایبندی به برنامه درمانی جهت مدیریت علائم
جمع بندی
بیماری آسم یک بیماری مزمن است که در نتیجه افزایش حساسیت مجاری تنفسی و التهاب این مجاری ایجاد میشود. تا به امروز علل متعددی برای این بیماری مزمن مطرح شده است اما به دلیل چندعاملی بودن بیماری نمیتوان یک مورد را به عنوان علت اصلی مطرح کرد. بیماری آسم درمان قطعی ندارد. داروهای در دسترس برای بیماری آسم از جمله برونکودیلاتورها و استروئیدهای استنشاقی جهت مدیریت علائم بیماری، کاهش و جلوگیری از حملات آسم کاربرد دارند. در بسیاری از کشورها خصوصا کشورهای فقیر آسم اغلب تشخیص داده نمیشود و تحت درمان قرار نمیگیرد. همچنین اکثر مرگومیرهای مرتبط با آن در کشورهایی با درآمد کم و متوسط رخ میدهد.
در زمینه مدیریت بیماری آسم، آگاهسازی افراد در مورد این بیماری امری کلیدی است. برای کاهش بار وارد شده بر جامعه و خانواده باید فرد مبتلا به آسم و خانواده او را در مورد بیماری توجیه کنیم. این افراد باید آسم را به عنوان یک بیماری بپذیرند، و در معرض انگ ناشی از آن و باورهای غلط در مورد این بیماری قرار نگیرند.
ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید