اختلال در خودتنظیمی جریان خون مغزی افراد افسرده

افسردگی شامل سه علامت اصلی است که عبارتند از:

• خلق افسرده
• احساس غم و ناراحتی
• از دست دادن علاقه و لذت

علائم غیر اصلی عمدتاً به شرح زیر است:

• تحریک‌پذیری
• اضطراب
• سرزنش خود و احساس بی‌ارزشی
• اختلال خواب
• علائم جسمانی مانند کاهش توجه، کاهش حافظه، اختلال شناختی، از دست دادن غیر قابل توضیح اشتها، درد، خستگی، ضعف عمومی، کاهش وزن و …

برای مطالعه مقالات بیشتر، به دکترنکست مراجعه کنید.

علائم سیستم عصبی در افسردگی

بیماران مبتلا به افسردگی اساسی به شدت در معرض خطر بالای خودکشی هستند. می‌دانیم مشکلات خواب، کاهش حافظه، سرگیجه و سردرد شایع ترین علائم سیستم عصبی در بیماران مبتلا به افسردگی است. افت فشار خون اورتواستاتیک در بیماران افسرده، به‌ویژه در افراد مسن ایجاد می‌شود، که منجر به کاهش توجه، اختلال شناختی، اضطراب و افسردگی می‌گردد.

افسردگی و افزایش احتمال سکته مغزی

یک متاآنالیز نشان داد که افسردگی با افزایش قابل توجهی در خطر ابتلا به سکته مغزی و مرگ‌و‌میر مرتبط است. به همین ترتیب، احتمالا افسردگی به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می‌دهد و این افزایش احتمالاً مستقل از سایر عوامل خطر، از جمله فشار خون بالا و دیابت است. افراد با سابقه افسردگی ۳۴ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سکته مغزی هستند. علاوه بر این، افسردگی پس از سکته به طور مثبت با مرگ‌و‌میر و عود سکته همراه است. این بیماری همچنین یک عامل مهم پیش‌بینی‌کننده مرگ‌ومیر به هر علتی می‌باشد.

اختلال در خودتنظیمی جریان خون مغزی در بیماران دچار افسردگی

احتمال دارد اختلال در خودتنظیمی جریان خون مغزی (CBSFR) وقوع علائم و میزان بالای عود سکته مغزی را در بیماران افسرده توضیح دهد. مطالعه حاضر در درجه اول بر روی اختلال CBFSR در افسردگی، مکانیسم‌های اساسی و اثرات منفی آن متمرکز شده است. بهبود CBFSR ممکن است برای کاهش علائم بالینی در افسردگی مفید باشد.

 خودتنظیمی جریان خون مغزی

مغز یکی از فعال‌ترین اندام‌های متابولیک بدن انسان است. این عضو تقاضای انرژی زیادی دارد. اکسیژن مورد نیاز بافت مغز بیش از ۲۰ درصد کل اکسیژن مورد نیاز بدن را تشکیل می‌دهد. با این حال، ذخیره اکسیژن آن محدود است. بنابراین، جریان خون مغزی کافی (CBF) می‌تواند اکسیژن را به مغز برساند.

تنظیم گردش خون مغزی بر تعامل پیچیده بین فیزیولوژی قلبی‌عروقی، تنفسی و عصبی متکی است. در وضعیت سالم، این سیستم‌های فیزیولوژیک از طریق تعدیل پارامترهای هیدرودینامیکی (مقاومت عروق مغزی و فشارهای شریانی، داخل جمجمه‌ای و وریدی) CBF کافی را حفظ می‌کنند. CBF در یک وضعیت نسبتاً پایدار در محدوده خاصی حفظ می‌شود و تحت تأثیر فشار خون شریانی و PaCO2 قرار نمی‌گیرد.

این امر به طور غیرمستقیم نشان می‌دهد که مغز دارای ظرفیت قوی برای تنظیم ثبات CBF به طور مستقل است. سه مکانیسم خودتنظیمی جریان خون مغزی عبارتند از موارد زیر که نقش مهمی در حفظ عملکرد مغز دارند.

• خودتنظیمی مغزی (CA)
• واکنش‌پذیری عروق مغزی (CVR)
• اتصال عصبی‌عروقی (NVR)

نتایج مطالعه

CBFSR در افسردگی دچار اختلال می‌شود. مکانیسم‌های زمینه‌ای شامل اختلال عملکرد اندوتلیال، فعال شدن بیش‌ازحد میکروگلیا و تغییرات سیتوکین‌ها، بیش‌فعال شدن محور HPA، افزایش استرس اکسیداتیو، اختلالات انتقال‌دهنده عصبی مونوآمین و … است. با توجه به اینکه این موارد هر کدام به تنهایی نمی‌توانند باعث اختلال خواب، سرگیجه، سردرد و اختلال شناختی مربوط به CBFSR در بیماران افسرده شوند، لازم است ارتباط این موارد با هم در ایجاد اختلال در خودتنظیمی جریان خون مغزی به صورت مداخله‌ای ارزیابی شود. این امر می‌تواند علائم عصبی را تسکین دهد و خطر بیماری‌های عروق مغزی و بیماری‌های عصبی را در بیماران افسرده کاهش دهد. علاوه بر این، بررسی اینکه آیا CBFSR پس از دریافت درمان ضدافسردگی بهبود یافته است یا خیر و میزان این بهبودی نیز مهم است. در آینده باید به CBFSR در افسردگی توجه بیشتری شود. خودتنظیمی جریان خون مغزی ممکن است یک هدف بالقوه برای بهبود علائم بالینی افسردگی باشد.

Elsevier – Cerebral blood flow self-regulation in depression

برای مطالعه مقالات بیشتر، به دکترنکست مراجعه کنید.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب