سیستم گوارش یکی از اندام‌های حیاتی بدن ماست که در فرایند هضم غذا و جذب مواد مغذی نقش مهمی ایفا می‌کند. روده بخشی از این سیستم است. در کنار بیماری‌های مشهور دستگاه گوارش از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر، پولیپ‌های روده نمونه‌ی دیگری از این اختلالات هستند. پولیپ‌های روده نمونه‌های کوچک از بافتی هستند که روی دیواره‌ی داخلی روده تشکیل می‌شوند. پولیپ‌ها معمولاً بی‌خطر هستند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند به سرطان تبدیل شوند. پولیپ روده، که به صورت گلبول‌های غیر طبیعی بافتی در دیوار روده تشکیل می‌شود، یکی از مسائل شایع در حوزه سلامت روده است. بررسی علایم، روش‌های درمان و جنبه‌های مختلف پولیپ روده با توجه به اطلاعات پزشکی و تحقیقات اخیر از جمله اهداف این مطلب است. در ادامه، به بررسی هر یک از این موارد اشاره خواهیم کرد.
علائم پولیپ روده چیست؟
علائم پولیپ روده ممکن است در بسیاری از موارد ناشی از خود پولیپ و یا عوارض جانبی آن باشد. بعضی از علایم شایع شامل خونریزی رکتال (خونریزی از مقعد)، تغییرات در عادات روده‌ای مانند اسهال یا یبوست، درد شکمی و احساس ناراحتی عمومی است. با این حال، بسیاری از پولیپ‌ها بدون علائم آشکار هستند و تشخیص آن‌ها تنها با استفاده از آزمایشات تشخیصی مانند کولونوسکوپی ممکن است. برخلاف تصور، پولیپ روده معمولا باعث بی‌اختیاری مدفوع نمی‌شود. برخی از سایر علائم این اختلال، شامل موارد زیر است:
- خون در مدفوع
- تغییرات در الگوی دفع
- درد شکم یا معده
- کاهش وزن بدن ناشی از خونریزی یا کاهش جذب مواد غذایی
عوامل خطر پولیپ روده
بعضی از عوامل می‌توانند افراد را در معرض بالا بودن خطر پولیپ روده قرار دهند. این عوامل عبارتند از:
– سابقه خانوادگی با پولیپ روده یا سرطان روده
– سن بالای 50 سال
– سابقه پولیپ روده قبلی
– بیماری‌های التهاب روده مانند کولیت التهابی و بیماری کرون
پولیپ روده چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص پولیپ روده از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از روش‌های معمول تشخیص پولیپ روده، کولونوسکوپی است. در این روش، یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر با یک دوربین درونی به صورت تصویربرداری به روده وارد می‌شود تا پولیپ‌ها را تشخیص دهد و در صورت لزوم برداشت نماید. آزمایش خون و آزمایش مدفوع نیز می‌توانند به عنوان روش‌های تکمیلی برای تشخیص پولیپ روده مورد استفاده قرار بگیرند.
راهکارهای پیشگیری از پولیپ روده
برخی از راهکارهایی که می‌تواند در پیشگیری از پولیپ روده و سرطان روده موثر باشد عبارتند از:
– انجام کولونوسکوپی: بررسی دوره‌ای با کولونوسکوپی، به ویژه در افراد با عوامل خطر بالا، می‌تواند پولیپ‌ها را در مراحل اولیه تشخیص دهد و درمان کند.
– تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم که بالاترین میزان مواد مغذی را ارائه می‌دهد، می‌تواند خطر ابتلا به پولیپ روده را کاهش دهد.
– ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم و ورزش می‌تواند به حفظ سلامت روده و کاهش خطر پولیپ روده کمک کند.
روش‌های درمان پولیپ روده
روش درمان پولیپ روده به میزان و نوع پولیپ، برخی عوامل دیگر مانند سن، سلامت عمومی فرد و تاریخچه خانوادگی بستگی دارد. روش‌های درمان پولیپ روده عبارتند از:
- برداشتن پولیپ: در صورتی که شکل و اندازه پولیپ روده نگرانی ایجاد کند، بهترین روش برداشتن آن است. این عمل معمولاً به وسیله‌ی کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی صورت می‌گیرد.
- روش‌های تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی: در صورتی که پولیپ کوچک و بی‌خطر باشد، معمولاً پزشک ممکن است تصمیم بگیرد پولیپ را تحت نظر قرار داده و با استفاده از روش‌های تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی مثل نمونه‌برداری و بررسی سلولی اطلاعات بیشتری در مورد خواص پولیپ به دست آورد.
- پیگیری و کنترل مداوم: برخی از پولیپ‌های روده ممکن است نیاز به پیگیری و کنترل مداوم داشته باشند. در این موارد، پزشک ممکن است برنامه‌ی بازدید منظم و تست‌های تصویربرداری مثل کولونوسکوپی را توصیه کند.
داروهای استفاده شده در درمان پولیپ روده:
در درمان پولیپ روده، داروها معمولاً به منظور کاهش علائم و کنترل رشد پولیپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. ازجمله دارو و قرص برای پولیپ روده ضد التهاب‌های غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت عفونت و داروهای تنظیم کننده رشد سلولی مانند اینترفرون و تراستوزوماب هستند. اما نوع و میزان داروهای مورد استفاده به عواملی مانند اندازه و نوع پولیپ، موقعیت آن و نتایج آزمایش‌های تشخیصی بستگی دارد.
پولیپ روده بزرگ و پولیپ روده کوچک
پولیپ روده بزرگ و کوچک از نظر اندازه و مکانیسم شکل‌گیری متفاوت هستند. پولیپ روده بزرگ، مانند نامش، اندازه بزرگتری دارد و معمولاً بیش از 1 سانتیمتر است. این نوع پولیپ‌ها می‌توانند بیشترین خطر از نظر تبدیل شدن به سرطان را داشته باشند و نیاز به بررسی و درمان دقیق‌تر دارند. پولیپ روده کوچک، به پولیپ‌هایی گفته می‌شود که اندازه آن‌ها کوچکتر است و معمولاً کمتر از 1 سانتیمتر هستند. این نوع پولیپ‌ها نسبتاً کمترین خطر از نظر تبدیل شدن به سرطان را دارند و معمولاً نیاز به بررسی و درمان فوری ندارند.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
استفاده از عسل برای درمان پولیپ روده
در بررسی روش‌های طب سنتی و جایگزین برای درمان پولیپ روده، برخی تحقیقات نشان داده است که عسل می‌تواند خواص ضد التهابی و ضد اکسیدانی داشته باشد که ممکن است در کاهش رشد پولیپ‌ها و بهبود وضعیت روده موثر باشد. با این حال، عسل درمانی پولیپ روده نیاز به تحقیقات بیشتر و شناخت دقیق‌تر از عوارض و تداخل با داروها وجود دارد. همچنین، همواره توصیه می‌شود قبل از استفاده از هر روش جدید با پزشک خود مشورت کنید.
درمان قطعی پولیپ روده بزرگ
در صورتی که پولیپ در روده بزرگ باشد و مشکلات و علائم خاصی ایجاد کند، درمان قطعی ممکن است ضروری باشد. درمان قطعی پولیپ روده بزرگ معمولاً به منظور برداشتن پولیپ و جلوگیری از تبدیل شدن آن به سرطان است. روش‌های مختلفی برای درمان پولیپ روده بزرگ وجود دارد، از جمله کولونوسکوپی باز یا لاپاراسکوپی. می‌توانید فیلم برداشتن پولیپ روده را در اینترنت مشاهده کنید.
علائم پولیپ روده خطرناک
بعضی از پولیپ‌های روده خطرناک هستند و می‌توانند تبدیل به سرطان شوند. علائم خطرناک بودن پولیپ روده شامل رشد سریع پولیپ، بزرگی بیش از 1 سانتیمتر، ظاهر غیرمعمول و وجود دیسپلازی (تغییرات سلولی غیرطبیعی که ممکن است نشانگر تبدیل سرطانی باشد) است. همچنین، در خانواده شما سابقه سرطان روده وجود داشته باشد، خطر تبدیل شدن آن‌ها به سرطان افزایش می‌یابد.
اندازه‌ی پولیپ خطرناک روده بزرگ
اندازه‌ی پولیپ خطرناک روده بزرگ معمولاً بیش از 1 سانتیمتر است. پولیپ‌های بزرگتر از این مقدار ممکن است شامل تغییرات غیرطبیعی بیشتری باشند و خطر بیشتری از نظر تبدیل شدن به سرطان داشته باشند. با این حال، اندازه‌ی پولیپ تنها یکی از عوامل مورد بررسی برای تشخیص و درمان پولیپ روده خطرناک است و باید در کنار سایر عوامل مانند شکل و رنگ پولیپ، دیسپلازی و سابقه خانوادگی در نظر گرفته شود.
جمع بندی
پولیپ‌های روده در اکثر موارد بی‌خطر هستند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند به سرطان تبدیل شوند. اگر شما علائمی مشابه پولیپ روده تجربه کرده‌اید، مهم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما بر اساس شرایط خاص شما و با استفاده از روش‌های تشخیصی مناسب، تشخیص و درمان مناسب را برای شما تعیین خواهد کرد.
منابع:
