کولپوسکوپی یک روش تشخیصی برای بررسی دهانه رحم، دیواره واژن و فرج از نظر وجود علائم بافت سرطانی یا پیش‌سرطانی است. اگر تست پاپ‌اسمیر فرد، غیر طبیعی یا تست HPV مثبت باشد، ممکن است از این روش برای تشخیص بهتر و درست‌تر استفاده شود. در ادامه این مقاله از مجله دکترنکست در مورد Colposcopy بیشتر توضیح خواهیم دارد.
زمان درخواست کولپوسکوپی (Colposcopy)
کولپوسکوپی چیست؟ همان‌طور که در مقدمه اشاره شد، Colposcopy یک روش تشخیصی‌ست که به پزشک متخصص زنان، اجازه می‌دهد تا دهانه رحم و دیواره واژن را از نظر وجود بافت‌های غیر طبیعی بررسی کند. در طول انجام این روش تشخیصی، از یک میکروسکوپ نوری ویژه به نام کولپوسکوپ استفاده می‌شود که بافت دهانه رحم و واژن را بزرگ‌نمایی می‌کند. اگر در این حین، هرگونه ناهنجاری دیده شود، پزشک می‌تواند نمونه‌های بافتی (بیوپسی) از رحم بگیرد.
به‌طور قطع، می‌دانید که یائسگی چه علائمی دارد و ممکن است سرطان رحم در این دوران رخ دهد. با کمک این روش، عمدتا سلول‌های سرطانی یا سلول‌های پیش‌سرطانی (سلول‌هایی که در صورت درمان‌نشدن می‌توانند سرطانی شوند) بررسی می‌شوند. همچنین کولپوسکوپی زگیل تناسلی معمولا برای تایید وجود این بیماری استفاده می‌شود. در کل، پزشک متخصص ممکن است این روش تشخیصی را توصیه کند اگر:
- نتایج پاپ‌اسمیر غیر طبیعی باشد.
- در طول معاینه لگن، بافت غیر طبیعی مشاهده شود.
- تست HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) مثبت باشد.
روش انجام کولپوسکوپی
کولپوسکوپی می‌تواند در مطب یا کلینیک پزشکی انجام شود. این روش، معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد و هیچ داروی بیهوشی به شما داده نخواهد شد. در کل، مراحل انجام آن به شرح زیر است:
- روی میز معاینه دراز می‌کشید و پاهایتان را در رکاب قرار می‌دهید.
- پزشک یا تکنسین با کمک ابزاری به نام اسپکولوم، واژن شما را باز می‌کند تا دهانه رحم قابل مشاهده باشد.
- پزشک از طریق کولپوسکوپ، واژن و دهانه رحم را بررسی می‌کند. کولپوسکوپ دارای یک لنز نوری داخلی‌ست و در تمام مدت انجام این روش، خارج از واژن قرار دارد.
- ممکن است که پزشک یک سواب پنبه‌ای که آغشته به محلول اسید استیک (محلول سرکه) است را روی دهانه رحم بکشد و با کمی حس سوزش همراه باشد. این کار برای برجسته‌کردن مناطق مشکوک است.
- اگر در طول این روش تشخیص، بافت غیرطبیعی مشاهده شود، پزشک می‌تواند از بافت نمونه‌گیری (بیوپسی) کند.
آیا کولپوسکوپی یک روش جراحی محسوب می‌شود؟
این روش تشخیصی تنها در صورتی که برای بررسی دهانه رحم و واژن استفاده شود، جراحی نیست؛ اما اگر به همراه آن، بیوپسی یا برداشت بافت انجام شود، به‌عنوان یک روش جراحی جزئی و سرپایی در نظر گرفته می‌شود. بیوپسی هم در اغلب موارد، بدون درد است و انجام آن، معمولا کمتر از ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. همچنین عموما نیازی به بستری‌شدن در بیمارستان ندارد.
فرق پاپ اسمیر و کولپوسکوپی
اگر به بیوپسی یا همان برداشت بافت نیاز شود، برخلاف تست پاپ‌اسمیر که در آن، بافت کل دهانه رحم خراشیده می‌شود، در این روش، برداشت بافت تنها با خراش‌دادن نواحی انتخابی و مشکوک انجام می‌شود. در واقع تکه‌های کوچک بافت برداشته و به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا ببینند آیا سلول‌های سرطانی یا پیش‌سرطانی وجود دارند یا خیر. هنگامی که پزشک از بافت غیرطبیعی برمی‌دارد، ممکن است فشاری خفیف یا حسی شبیه به نیشگون‌گرفتن را تجربه کنید.
بهترین زمان برای کولپوسکوپی
شما می‌توانید در دوران بارداری این روش تشخیصی را انجام دهید؛ اما ممکن است در صورت انجام بیوپسی در طول عمل، خطر خون‌ریزی وجود داشته باشد و باید پزشک را از باردار‌بودن خود مطلع کنید. همچنین در دوران قاعدگی هم می‌توان آن را انجام داد؛ بااین‌حال، اگر خون‌ریزی نداشته باشید، کار پزشک یا تکنسین برای مشاهده دهانه رحم شما راحت‌تر خواهد بود.
نتایج و جواب کولپوسکوپی
نتایج این روش و بیوپسی همراه با آن، مشخص خواهد کرد که آیا شما به گزینه‌های درمانی جدی نیاز دارید یا خیر. حدود ۴۰ درصد از افرادی که این روش تشخیصی روی آن‌ها انجام می‌شود، هیچ‌گونه نشانه‌ای از سلول سرطانی یا بیماری جدی ندارند. مدت‌زمان مشخص‌شدن جواب هم معمولا بین ۲ تا ۱۰ روز متغیر است.
آمادگی برای انجام کولپوسکوپی
- از 48 ساعت قبل، هرگونه دخول واژینال نداشته باشید.
- از آمیزش و دخول با انگشتان یا هر وسیله دیگری خودداری کنید.
- از تامپون یا داروهای واژینال استفاده نکنید.
همه این موارد، می‌توانند نتایج آزمایش شما را تغییر دهند. همچنین در روز موعود، می‌توانید با مشورت پزشک، یک مسکن مصرف کنید. داروهای حاوی استامینوفن یا ایبوپروفن، می‌توانند ناراحتی و درد شما حین انجام این آزمایش را کمتر کنند.
عوارض کولپوسکوپی
بعد از انجام این آزمایش، شما باید بتوانید بلافاصله به فعالیت‌های عادی خود برگردید. اگر بیوپسی انجام داده‌اید، ممکن است متوجه لکه‌بینی شوید و موارد زیر را تجربه کنید:
- خون‌ریزی خفیف واژینال؛
- درد خفیف در واژن؛
- ترشحات واژن به رنگ سیاه یا قهوه‌ای
شما می‌توانید از پدها برای کنترل ترشحات یا خون‌ریزی واژن استفاده کنید. با خودداری از رابطه جنسی و استفاده از تامپون، به دهانه رحم خود فرصت دهید تا بهبود یابد. از پزشک خود بپرسید که چه مدت باید از این فعالیت‌ها اجتناب کنید تا به بهبودی کامل برسید. کولپوسکوپی یک روش نسبتا بی‌خطر با عوارض جانبی اندک است؛ اما در صورت مشاهده علائم زیر، باید حتما با پزشک تماس بگیرید:
- درد شدید لگن یا پایین شکم؛
- خون‌ریزی شدید و بیشتر از قاعدگی معمول؛
- علائم عفونت، مانند ترشحات بد‌بو و غلیظ‌تر از حد معمول؛
- تب و لرز
جمع‌بندی
شاید در درجه اول، فهمیدن اینکه به دلیل غیر طبیعی‌بودن آزمایش‌های دیگر، به آزمایش تکمیلی چون کولپوسکوپی نیاز دارید، کمی ترسناک به نظر برسد. اما باید بدانید که این روش در اصل یک روش تشخیصی ساده و نسبتا بدون درد است که به پزشک اجازه می‌دهد تا دهانه رحم و دیواره واژن را از نظر وجود بافت‌های غیر طبیعی بررسی و خیال شما را از بابت وجود بیماری جدی راحت کند.
کولپوسکوپی می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا سرطان یا سلول‌های پیش‌سرطانی را زود تشخیص دهد و درمان لازم را تجویز کند. اگر سرطان دهانه رحم به‌موقع تشخیص داده شود، قابل درمان است. برای دریافت اطلاعات بیشتر، می‌توانید با متخصص زنان آنلاین مشورت و راهنمایی لازم برای لزوم انجام این آزمایش را دریافت کنید.
منابع:
