در زندگی بی‌تحرک و ایستای این روزها، درمان کبد چرب، یکی از پرتکرارترین سوالاتی است که افراد در مواجهه با بیماری‌های ناشناخته از خود می‌پرسند. نقش کبد در بدن، انجام پاکسازی خون و سم‌زدایی از آن است. اختلال در عملکرد این ارگان مهم، می‌تواند موجب بروز طیف وسیعی از بیماری‌های مختلف شود.
اگرچه کبد چرب به بیماری بی‌نشانه و خاموش معروف است؛ اما علائمی نظیر سردرد، ضعف، احساس خستگی مفرط و بی‌اشتهایی، از جمله نشانه‌هایی هستند که می‌توانند هشداری برای ابتلا به کبد چرب باشند. در دنیای پزشکی، هیچ درمان دارویی برای درمان کبد چرب وجود ندارد؛ بااین‌حال، می‌توان با تکیه بر درمان‌های خانگی و گیاهی از شدت عوارض این اختلال جلوگیری کرد. در این مطلب از دکترنکست درباره علل و راههای بهبود این بیماری صحبت می‌کنیم.
علت بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب، همان‌طور که از نام آن مشخص است، اشاره به تجمع چربی بیش از اندازه در کبد دارد. اگرچه هنوز محققان مطمئن نیستند که دقیقا چه عواملی موجب ایجاد چربی در کبد بدن می‌شوند؛ اما شرایط و بیماری‌های زیر، می‌توانند خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش دهند:
- دیابت؛
- چاقی؛
- کلسترول بالا؛
- فشارخون بالا؛
- کم‌کاری تیروئید؛
- ابتلا به سندرم متابولیک (ترکیبی از دیابت، فشارخون بالا و چاقی).
انواع کبد چرب
بیماری کبد چرب از دو نوع اصلی تشکیل شده است که تشخیص هر کدام به اتخاذ روش درمانی مناسب کمک می‌کند.
کبد چرب الکلی
این بیماری، همان‌طور که از نام آن پیداست، در نتیجه نوشیدن زیاد الکل پدید می‌آید.
کبد چرب غیر الکلی
در بروز بیماری کبد چرب غیرالکلی، سبک زندگی ناسالم و رژیم غذایی نادرست مستقیما دخالت دارد. شایان ذکر است که بیماری کبد چرب برحسب شدت و میزان پیشرفتی که دارد، قابل دسته‌بندی به 4 گروه تحت عنوان گریدهای کبد چرب است. شناخت هر کدام از این مراحل، می‌تواند ما را در انجام اقدامات فوری درمان چربی کبد همراهی کند. بنابراین اگر مایل بودید بدانید مدت زمان درمان کبد چرب به چه میزان است، لازم است قبل از آن، از میزان پیشرفت این عارضه و علائم کبد چرب در هر مرحله اطمینان حاصل کنید.
- بیماری کبد چرب گرید 1؛
- بیماری کبد چرب گرید 2؛
- بیماری کبد چرب گرید 3 (فیبروز کبدی)؛
- بیماری کبد چرب گرید 4 (سیروز کبدی).
درمان خانگی کبد چرب
اگر به‌دنبال بهترین راه درمان کبد چرب هستید، بهتر است آن را در داشتن سبک زندگی سالم جستوجو کنید. عدم داشتن سبک زندگی سالم و رژیم غذایی استاندارد، دو فاکتور مهم و تاثیرگذار در بروز اختلالات و عارضه‌های جسمانی به‌ویژه کبد چرب هستند. با اصلاح این دو، ضمن اینکه کبد چرب درمان می‌شود، می‌توان از بروز عارضه‌های شدیدتر هم پیشگیری به‌عمل آورد. برای اتخاذ سبک زندگی سالم، کافی است اقدامات زیر را در صدر اولویت‌های روتین زندگی خود قرار دهید.
کاهش وزن اضافی
انجمن مطالعه بیماری‌های کبدی در آمریکا، معتقد است کاهش وزن اضافی، بخش مهمی از فرایند درمان کبد چرب را تشکیل می‌دهد. طبق مطالعات و تحقیقات انجام‌شده توسط این انجمن، کاهش 5 تا 10 درصدی وزن بدن، تاثیری شگرف در تسکین و بهبودی علائم مرتبط با بیماری کبد چرب دارد. برای ما ایرانی‌های خوش‌خوراک و خوش‌اشتها، کاهش وزن امری طاقت‌فرساست! در بسیاری از موارد هم که قصد رژیم‌گرفتن داشته باشیم، با شکست مواجه می‌شویم. بهترین راه‌حل در این شرایط، تمرکز‌کردن روی گام‌های کوچک است.
داشتن رژیم غذایی مناسب
یکی از ستون‌های اصلی در درمان کبد چرب، داشتن رژیم غذایی سالم و مغذی است. مطالعات نشان داده است که رژیم‌های غذایی مدیترانه‌ای، بیشترین ارتباط را با کاهش تجمع چربی در کبد دارند. تمرکز این نوع رژیم غذایی، بر مصرف خوراکی‌های گیاهی و چربی‌های سالم است. میوه و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و چربی‌های سالم نظیر روغن زیتون، از جمله محتویات مهم رژیم غذایی مدیترانه‌ای است. از دیگر اقدامات مفیدی که می‌تواند شما را یک گام به سبک غذایی سالم نزدیک‌تر کند، باید به فهرستی از موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدن قهوه؛
- عدم مصرف خوراکی‌هایی با قند بالا؛
- محدود کردن مصرف چربی‌های ناسالم؛
- گنجاندن ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف در رژیم غذایی.
ورزش و فعالیت بدنی
اگر بی‌تحرکی را مادر تمام بیماری‌ها بدانیم، اغراق نکرده‌ایم! نداشتن تحرک در زندگی، استقامت و پایداری ما را در مواجهه با بیماری‌ها نشانه می‌گیرد. ضمن اینکه قادر است زمینه را برای بروز مشکلات جسمانی متعدد فراهم کند. اگر تصمیم دارید، نشانه‌ها و علائم کبد چرب را به زانو درآورید، ورزش‌کردن را اولویت اول و آخرتان در زندگی قرار دهید. منظور از ورزش هم لزوما ثبت‌نام در یک رشته ورزشی خاص و پرتحرک نیست. پیاده‌روی عصرگاهی شما می‌تواند حکم یک فعالیت بدنی سالم و انرژی‌زا را داشته باشد.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
خودداری از مصرف مواد تحریک‌کننده کبد
مصرف برخی از مواد نظیر الکل، مکمل‌ها یا داروهای بدون نسخه، می‌تواند موجب تحریک و فشار کبد شود. بنابراین یکی از راههای درمان کبد چرب، اجتناب از مصرف مواد و خوراکی‌های تحریک‌کننده کبد، بدون مشورت با پزشک است.
درمان کبد چرب در طب سنتی
درمان کبد چرب با طب سنتی از موضوعات داغ و پرحاشیه در میان افراد است که عموما هم موافقان و مخالفان خاص خودش را دارد. برخی معتقدند بهترین راه درمان کبد چرب، همان مصرف داروهای شیمیایی است. در مقابل، عده‌ای بر این باور هستند که طب سنتی روشی کم‌خطر و بدون عارضه در درمان چربی کبد است. از جمله توصیه‌های مهم طب سنتی برای رفع چربی کبد، رعایت نکات و دستورالعمل‌های غذایی زیر است:
- کاهش مصرف چربی و گوشت؛
- مصرف فراوان میوه و سبزیجات تازه (سیر، کلم‌بروکلی، گردو و بذر کتان از جمله خوراکی‌های مفید در درمان کبد چرب گرید 3 هستند)؛
- گنجاندن پروتئین‌های گیاهی در برنامه غذایی؛
- عدم نوشیدن آب در بین غذا؛
- اجتناب از مصرف الکل (از نظر طب سنتی سادهترین راه درمان کبد چرب گرید 2، پرهیز از مصرف الکل است).
درمان گیاهی کبد چرب
وقتی صحبت از درمان گیاهی کبد چرب می‌شود، تصویری از گیاهان عجیب و دست‌نیافتی در ذهن افراد شکل می‌گیرد. برخلاف این تصور، باید بگوییم که داروهای گیاهی موثر در رفع چربی کبد، عموما در هر عطاری یافت می‌شوند. از جمله گیاهان مفید در رفع چربی کبد، می‌توان موارد زیر را نام برد.
سیلیمارین یا خارمریم
از سیلیمارین یا خارمریم به‌عنوان معجزه‌ای در درمان چربی کبد یاد می‌شود. این گیاه حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که ضمن بازسازی سلول‌های کبد، موجب رفع التهاب و تسکین آسیب‌های مرتبط با کبد می‌شود.
جینسینگ
جینسینگ از گیاهان محبوب در طب سنتی است که با خاصیت ضد التهابی قوی که دارد، شناخته می‌شود. تنظیم رشد سلول‌های کبدی و محافظت از کبد در برابر آسیب‌های ناشی از سموم و ویروس، از جمله کارکردهای موثر این گیاه معجزه‌آساست.
شیرین‌بیان
شاید زمانی که اسم شیرین‌بیان به گوشتان می‌خورد، تصویری از آبنبات در ذهنتان پدید آید! برخلاف این تصور ذهنی، باید بگوییم شیرین‌بیان گیاهی تلخ‌مزه است. بااین‌حال، خواص فوق‌العاده‌ای دارد که پاکسازی کبد مهم‌ترین آن است. اصلی‌ترین قسمت شیرین‌بیان، ریشه آن است که با خاصیت درمانی بالا، جایی برای هیچ‌گونه حرف‌و‌حدیثی باقی نگذاشته است!
چای سبز
از معجزه چای سبز در کاهش وزن و سوزاندن چربی‌های انباشته‌شده در بدن، نباید غافل بود. وجود مقادیر زیادی کاتچین در چای سبز، آن را به گیاهی شگفت‌انگیز در بهبود عملکرد کبد و رفع چربی آن تبدیل کرده است.
جینکوبیلوبا
قدرت بالای جینکوبیلوبا در مواجهه با التهاب بدن، گویای تاثیرگذاری آن در بهبود عملکرد کبد است. این گیاه دارویی، عوارض جانبی خفیفی به‌دنبال دارد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
سایر روش های درمان کبد چرب
اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین راهکار درمانی برای بیماری کبد چرب، اصلاح سبک زندگی است. با ایجاد تغییرات مطلوب در سبک زندگی، می‌توان از پیش‌روی و شدت‌گرفتن بیماری کبد چرب جلوگیری کرد. در این میان، درمان‌های خانگی، قادر هستند فرایند درمان چربی کبد را برای ما سرعت ببخشند. از جمله مهم‌ترین روش‌های درمان خانگی کبد چرب، می‌توان به فهرستی از موارد زیر اشاره کرد.
درمان کبد چرب با عرقیات
عرقیات گیاهی، سابقه‌ای درخشان در درمان بیماری‌های مختلف از خود برجای گذاشته‌اند. بهترین عرقیات گیاهی در رفع چربی کبد که می‌توانند شدت این بیماری را در بدن‌مان به صفر برسانند، عبارتند از:
- کاسنی؛
- خارشتر؛
- شاه‌تره؛
- رازیانه.
درمان کبد چرب با دمنوش‌ها
دمنوش‌ها نیز از دیگر نوشیدنی‌های مفیدی هستند که ما می‌توانیم در درمان بیماری کبد، روی قدرت جادویی آن‌ها حساب کنیم. بهترین دمنوش‌های مفید در رفع چربی کبد عبارتند از:
- دمنوش گل داوودی؛
- دمنوش بادرنجبویه؛
- دمنوش قاصدک؛
- دمنوش چای سبز.
درمان کبد چرب با ادویه‌ها
احتمالا از معجزه درمان کبد چرب با زردچوبه چیزی به گوشتان خورده باشد. زردچوبه ادویه‌ای ثابت در آشپزی ما ایرانی‌هاست که رنگ‌ولعاب خاصی به غذاهای‌مان می‌بخشد. زردچوبه حاوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان است. بنابراین، از قدرت اعجاب‌انگیزی در کاهش چربی کبد برخوردار است. زنجبیل هم از دیگر ادویه‌های مفید در رفع چربی کبد است که آن را می‌توانید هم به‌صورت دمنوش و هم به‌صورت ادویه رنده‌شده در ماست سرو کنید.
جمع‌بندی
حالا که تا پایان این مطلب همراه ما بوده‌اید، می‌دانید که تنها راهی که با آن می‌توانید افسار بیماری کبد چرب را در دستانتان بگیرید، داشتن سبک زندگی سالم است. با اصلاح سبک زندگی و رعایت دستورالعمل‌های غذایی، درمان کبد چرب به‌راحتی امکان‌پذیر خواهد بود.
منابع:
