مقدمه
دیدن خون در مدفوع یا پس از اجابت مزاج میتواند دلهرهآور باشد. خوشبختانه، بیشتر علل خونریزی مقعدی تهدیدکننده حیات نیستند. علل شایع آن شامل هموروئید و شقاق مقعدی است که در ادامه به آنها اشاره میشود. با این حال، تنها راه برای اطمینان از علت خونریزی مقعدی این است که توسط یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی ارزیابی شود.
این مقاله از دکترنکست در مورد زمان درخواست کمک برای خونریزی مقعدی، شایعترین علل خون در مدفوع و آزمایشهایی که ممکن است توصیه شود بحث میکند.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
خونریزی جزئی از رکتوم معمولا ناشی از سرطان کولون یا بیماری جدی دیگری نیست. با این حال، بدون معاینه توسط پزشک نمیتوان علت خونریزی را دانست و درمان خونریزی مقعدی به کمک پزشک ممکن است. به همین دلیل، اگر زمانی بیمار متوجه خون در مدفوع یا خونریزی از مقعد خود شود، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرد. پزشک میتواند در مورد اینکه چه زمانی باید معاینه شود یا آزمایشات را برنامهریزی کند، به او شما مشاوره دهد.
همچنین در صورتی که بیمار در دفعات اجابت مزاج یا قوام مدفوع تغییر حس کند و درد شکم یا احساس خستگی و ضعف شدید داشته باشد، باید به سراغ مراقبتهای پزشکی برود.
علل خونریزی مقعدی
علل معمولی خوشخیم (کمخطر)
اگر بعد از پاک کردن ناحیه مقعد روی دستمال توالت، در قسمت بیرونی مدفوع یا در توالت، مقدار کمی خون قرمز روشن مشاهده شود، ممکن است ناشی از هموروئید یا شقاق مقعدی باشد. هر دوی این شرایط خوشخیم هستند و درمانهایی وجود دارد که میتواند کمک کند.
هموروئید
هموروئید رگهای خونی متورم در راست روده یا مقعد است که میتواند دردناک، خارشدار و گاهی اوقات خونریزیدهنده باشد. افراد دچار هموروئید اغلب خونریزی مقعدی بدون درد دارند. خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع ممکن است مشاهده شود. خون قرمز روشن ممکن است پس از اجابت مزاج، مدفوع را بپوشاند، در توالت بچکد، یا کاغذ توالت را لکهدار کند. اطلاعات بیشتر در مورد هموروئید به صورت جداگانه در دسترس است.
شقاق مقعدی
شقاق مقعدی به پارگی در پوشش مقعد (منفذی که مدفوع از بدن خارج میشود) اطلاق میشود. شقاق مقعدی میتواند باعث خونریزی و احساس درد شدید و پارگی یا سوزش در حین یا بعد از اجابت مزاج شود. خونریزی شقاق دردناک است بنابراین خونریزی مقعدی بدون درد احتمالا ناشی از شقاق نیست. شقاق مقعدی دو نوع حاد و مزمن دارد. درمان شقاق مقعدی بسته به علت آن متفاوت است.
علل پرخطر
در حالی که بیشتر خونریزیهای مقعدی ناشی از علل کمخطر ذکر شده در بالا است، این مشکل همچنین میتواند ناشی از شرایط سرطانی یا پیشسرطانی باشد. خونریزی مقعدی و سرطان ممکن است با هم در ارتباط باشند. پولیپهای پیشسرطانی نزدیک انتهای کولون (روده بزرگ) میتوانند خونریزی ناشی از هموروئید را تقلید کنند. این موارد میتوانند علت خونریزی مقعدی بدون دفع مدفوع باشند. این پولیپها معمولاً سالها قبل از سرطانی شدن در روده بزرگ وجود دارند و میتوان آنها را با خیال راحت از روده بزرگ خارج و از پیشرفت آن به سرطان جلوگیری کرد.
سرطان کولورکتال گاهی اوقات در افرادی تشخیص داده میشود که سالها خونریزی را نادیده میگیرند، زیرا تصور میکنند این خونریزی ناشی از هموروئید است. به همین دلیل است که هر فردی که خونریزی مقعدی دارد باید برای تعیین علت با پزشک مشورت کند. اگر سرطان کولورکتال به موقع تشخیص داده شود، اغلب قابل درمان است.
خطر ابتلا به پولیپ و سرطان روده بزرگ با افزایش سن افزایش مییابد. به همین دلیل است که آزمایشهای غربالگری معمولاً در سنین ۴۵ تا ۵۰ سالگی (یا زودتر برای افرادی که عوامل خطر دارند) توصیه میشود.
سایر علل احتمالی
علل دیگری نیز برای خونریزی مقعدی وجود دارد، از جمله کولیت (التهاب روده بزرگ)، پروکتیت (التهاب راست روده)، بیماری دیورتیکولار، آنژیواکتازی (رگهای خونی غیرطبیعی در دستگاه گوارش) و زخمهای راست روده.
خونریزی از قسمتهای بالاتر در دستگاه گوارش، مانند معده، میتواند باعث مدفوع سیاه و قیری مانند شود. این به این دلیل است که اسید معده خون را سیاه میکند. اما در موارد دیگر، خونریزی دستگاه گوارش فوقانی میتواند به رنگ قرمز روشن ظاهر شود. ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی علت خونریزی را بر اساس علائم و نتایج آزمایش تشخیص میدهد.
تستهای خونریزی مقعدی
گرفتن شرح حال
بهترین رویکرد برای تعیین علت خونریزی مقعدی به سن، علائم و سابقه پزشکی بیمار بستگی دارد. ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند با پرسیدن سوالاتی در مورد خونریزی (از جمله دفعات، مقدار و ظاهر)، عادات رودهای، علائم دیگری مانند درد و سابقه خانوادگی (مثلاً اگر بیمار بستگانی دارد که قبلا با سرطان کولورکتال یا سایر سرطانها تشخیص داده شدهاند) میتواند رسیدن به تشخیص را تسهیل کند.
معاینه فیزیکی
گاهی اوقات یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند علت خونریزی مقعدی را با معاینه مقعدی تعیین کند. این معاینه معمولاً شامل بازرسی قسمت بیرونی مقعد و قرار دادن یک انگشت دستکش دار در راست روده برای بررسی توده یا سایر ناهنجاریها است. آنوسکوپی ممکن است به صورت همزمان انجام شود. در طی آنوسکوپی، پزشک از یک لوله سفت برای بازرسی کانال مقعد و پایین رکتوم استفاده میکند. این کار را میتوان در مطب انجام داد و نیازی به بیحسی ندارد.
آزمایشهای تشخیصی
آزمایشهای متعددی وجود دارد که به پزشک اجازه میدهد داخل کولون، رکتوم و مقعد را بررسی کند. این روشها با استفاده از ابزارهای تخصصی به نام «اسکوپ» انجام میشوند:
- سیگموئیدوسکوپی – در طول سیگموئیدوسکوپی، پزشک میتواند رکتوم و قسمت اعظم ناحیه تحتانی روده بزرگ را بررسی کند.
- کولونوسکوپی – کولونوسکوپی روشی است که در آن پزشک کل کولون را معاینه میکند.
در حالی که آزمایشهای توصیه شده ممکن است برای افراد مختلف متفاوت باشد، نکته مهم مراجعه به یک پزشک برای ارزیابی است. این تنها راهی است که بیمار میتواند مطمئن شود چه چیزی باعث خونریزی مقعدی در او شده و چه مراقبت و درمانهایی لازم دارد. بیمار در صورت داشتن خونریزی مقعدی، برای استفاده از داروهای مقعدی از جمله استفاده از دیکلوفناک و ایندومتاسین مقعدی باید با پزشک مشورت کند. برای مطالعه مطالب بیشتر با drnext همراه باشید.
منبع: