شاید تا قبل از احساس زانودرد، به این عضو کوچک و حیاتی بدن کمتر توجه کرده باشید. در حقیقت زانودرد به سن و سال خاصی محدود نمی‌شود و دلایل ریز و درشت بسیاری دارد. این دلایل گاهی سطحی‌اند و به‌راحتی مشکل حل می‌شود و گاهی زانودرد شدید می‌شود و باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید. آیا از اینکه مدام زانودرد دارید خسته شده‌اید و علت آن را نمی‌دانید؟ این مقاله از دکترنکست را بخوانید تا درباره زانودرد، علت‌های آن و درمان‌های این بیماری بیشتر آشنا شوید.
آناتومی زانو برای درک علت زانودرد
اگر ساختار و آناتومی زانو را بشناسید، درک علت زانودرد برای‌تان آسان‌تر خواهد شد. زانو مفصل پرکاری است که فعالیت‌های بسیاری را در طول روز انجام می‌دهد. به بیان دیگر، هر زمان که پیاده‌روی می‌کنید، می‌دوید یا ورزش می‌کنید، به این مفصل، فشاری جزئی وارد می‌شود.
زانو از 3 قسمت اصلی تقسیم شده است؛ تیبیا یا استخوان ساق پا، استخوان ران و بالاخره کشکک زانو. انتهای این استخوان‌ها را غضروفی پوشانده است که از زانو در برابر ضربات محافظت می‌کند. تاندون‌ها عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند و رباط زانو که نام آن را شنیده‌اید، از مفصل‌های زانو مراقبت می‌کنند. حالا که اصطلاحات زانودرد را فرا گرفته‌اید، می‌توانیم به ادامه بحث بپردازیم.
چرا در زانوها احساس درد می‌کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، زانودرد و درد پا می‌تواند علت‌های ریز و درشتی داشته باشد که گاهی مشکلاتی به وجود می‌آورند. گاهی اوقات علت زانودرد آن‌قدر واضح است که متوجه آن نمی‌شوید. فعالیت‌های ورزشی یا زانودرد و پیاده روی از شایع‌ترین این علت‌ها هستند. البته این شدت درد در افراد مختلف بسیار تفاوت دارد. برخی‌ها از شدت درد، قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود نیستند و در مقابل، برخی دیگر با درد مزمن به زندگی خود ادامه می‌دهند. در ادامه، شایع‌ترین دلایل و علت زانودرد را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
1.آسیب به رباط زانو؛ شایع و حیاتی
لابد شنیده‌اید که می‌گویند ورزشکاران رباط زانویشان پاره شده است و قادر به ادامه بازی نیستند. اما این رباط زانو چیست و چرا تا این اندازه اهمیت دارد؟ رباط‌ها استخوان‌های ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کنند و به‌نوعی نقش رابط را دارند. طبیعی است که در صورت آسیب یا پاره‌شدن این رباط، درد بسیاری را تجربه خواهید کرد. رباط (ACL (anterior cruciate ligament اصلی‌ترین رباط پا است که بیشتر مواقع علت زانودرد در جوانی شناخته می‌شود.
2.آسیب و کشیدگی تاندون
اگر تاندون‌ها آسیب ببینند، زانودرد شدیدی را تجربه خواهید کرد. اگر در طول فعالیت‌هایی مانند دوچرخه‌سواری، دویدن یا پریدن، به تاندون‌ها بیش از حد فشار وارد شود، ممکن است تاندون ملتهب و کشیده شود. برای مثال بازیکنان بسکتبال در اثر برخورد با زمین بعد از پرش، ممکن است دچار کشیدگی تاندون شوند.
3. پاره‌شدن غضروف یا مینیسینگ زانو
همان‌طور که گفتیم، غضروف‌ها در انتهای استخوان‌های ران و ساق قرار گرفته‌اند و از زانو محافظت می‌کنند. پاره‌شدن این غضروف در اغلب مواقع، با رگ‌به‌رگ‌شدن زانو و چرخش ناگهانی زانو همراه است. برای درمان این پارگی، به جراحی نیاز است. هرچه سن بالاتر برود، غضروف‌ها نازک‌تر می‌شوند و در اثر حرکات ناگهانی، احتمال پارگی بیشتر می‌شود.
4.آرتروز زانو؛ مزمن و مهم
آرتروز زانو از آن بیماری‌های مزمنی است که با گذشت زمان وخیم‌تر می‌شود. انجام ورزش زانودرد زیر نظر طب فیزیکی و ارتوپد، در بهبود آرتروز زانو نقش دارد. علائم آرتروز تورم زانو، مشکل‌شدن خم‌کردن زانو و احساس درد در زانوهاست. اضافه‌وزن و بالا‌رفتن سن در ایجاد بیماری آرتروز نقش دارند. البته گاهی مشکل از جای دیگری به جز زانو است. برای مثال، سردی پاها از زانو به پایین و احساس درد در این نقطه، دلایل دیگری دارد که دکتر باید به‌صورت کامل آن را بررسی کند.
زانودرد راچگونه درمان کنیم
در برخی مواقع، زانودرد موقتی است و با مراقبت‌های خانگی حل می‌شود. به بیان دیگر، فقط کمی نیاز به استراحت دارید. اگر این درد مزمن و ادامه‌دار شود، باید حتماً با بهترین متخصص ارتوپدی که می‌شناسید مشورت کنید تا مشکل را هر چه سریع‌تر حل کنید. در ادامه هر دو درمان زانودرد خانگی و مراقبت‌های پزشکی را با هم بررسی می‌کنیم.
فیزیوتراپی: در بسیاری از مواقع، فیزیوتراپیست طبق محل درد این روش درمان زانودرد را برای شما تجویز می‌کند. علاوه بر توصیه ورزش برای زانودرد، ممکن است از چسب‌ها یا زانوبندهای مخصوص نیز استفاده شود تا فشار بیشتری به زانو وارد نشود.
تجویز مسکن‌های قوی: اگر زانودرد شما شدید باشد، ممکن است در کنار دیگر درمان‌های پزشکی، مسکن‌های قوی برای التیام درد تجویز شود. از آنجایی که این مسکن‌ها ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، هرگز به‌صورت سرخود از آن‌ها استفاده نکنید.
جراحی و تعویض مفصل زانو: خوشبختانه در بیشتر مواقع زانودرد و درمان آن با روش‌های دیگر حل می‌شود؛ با‌این‌حال، گاهی باید جراحی انجام شود. اگر درد بسیار شدید باشد و فعالیت‌های روزانه را غیر ممکن کند، جراحی تعویض مفصل زانو انجام می‌شود. در این روش، به‌جای مفصل‌های ساییده‌شده و آسیب‌دیده، از پروتز استفاده می‌شود.
متخصصان ارتوپدی، روماتولوژی در دکترنکست
درمان‌های خانگی زانودرد: اگر زانودرد موقتی باشد، می‌توانید در خانه این درد را کمی التیام دهید. البته این روش‌ها، جای درمان پزشکی و اصولی را نمی‌گیرند و نقش مکمل را دارند. برخی از این روش‌های درمان خانگی زانودرد از این قرار است:
-
- کمپرس آب سرد: پیش از گذاشتن کمپرس، کمی روغن روی پوست بمالید تا کیسه یخ تماس مستقیم نداشته باشد. از این روش می‌توانید روزی 2 الی 3 بار استفاده کنید.
- کمپرس آب گرم: آب ولرم در کاهش درد زانو نقش چشمگیری دارد. البته در هنگام زانودرد شدید، ممکن است آب گرم خونریزی زیر پوست را بیشتر و شدیدتر کند. بیش از 20 دقیقه از کمپرس آب گرم استفاده نکنید.
- استراحت و ورزش منظم: هنگام زانودرد ورزش نکنید؛ اما حرکات اصلاحی منظمی را مدنظر داشته باشید.
- پوشیدن کفش مناسب و استاندارد: اگر کف پایتان صاف است، به این موضوع توجه خاصی داشته باشید.
- استفاده از زانوبندهای طبی
- نشستن روی صندلی و گذاشتن بالش زیر زانو هنگام خواب
راه‌هایی برای پیشگیری از زانودرد
یادتان باشد که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. اگر هرازگاهی احساس زانودرد می‌کنید و مشکلی جدی ندارید، می‌توانید با رعایت چند راه ساده، درمان زانودرد و کمردرد را آسان‌تر کنید. در ادامه، چند نمونه از این توصیه‌ها را بررسی خواهیم کرد.
- وزن خود را کنترل کنید: اضافه‌وزن، باعث فشار به زانوها و ساییده‌شدن مفصل‌ها می‌شود. علاوه بر این، اگر وزن خود را کنترل کنید، از آرتروز زانو نیز تا حد زیادی در امان خواهید ماند.
- قبل از ورزش گرم کنید: قبل از هر فعالیت فیزیکی، لازم است که عضلات آماده شوند. ورزش‌های سنگینی که بدون آمادگی انجام می‌شوند، نه‌تنها فایده‌ای برای بدن ندارند، بلکه آسیب زیادی به عضلات شما وارد می‌کنند.
- اصولی ورزش کنید: درست است که ورزش برای قوی‌کردن عضلات بدن از جمله زانو مفید است؛ اما اگر به‌صورت اصولی انجام نشود، فشار زیادی به آن‌ها وارد می‌کنید. حتماً ورزش را زیر نظر مربی حرفه‌ای انجام دهید. علاوه بر این، حتماً مربی خود را از دردهای مزمن بدنتان آگاه کنید تا برنامه ورزشی متناسبی تنظیم شود.
جمع‌بندی
در این مقاله، صفر تا صد زانودرد را بررسی کردیم و با مهم‌ترین دلایل آن آشنا شدیم. زانودرد گاهی اوقات بیماری مزمنی است که با گذشت زمان، بدتر خواهد شد؛ تا جایی که کار حتی به جراحی می‌کشد. بنابراین، پیش از هر کاری، سعی کنید تغذیه و ورزش اصولی را در اولویت‌های خود قرار دهید. اگر در هر سنی، احساس زانودرد کردید، آن را جدی بگیرید. تا همین چند سال پیش، تنها راه درمان زانودرد تهران، مراجعه حضوری به مراکز درمانی شهرهای بزرگ بود. خوشبختانه از هر جای ایران، می‌توانید به‌صورت آنلاین از بهترین پزشکان کشور در سایت دکترنکست وقت آنلاین بگیرید و مشکل خود را مطرح کنید.
منابع:
