مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs)
مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) گروهی از داروها هستند که به طور موثر برای مهار ترشح اسید معده و درمان بسیاری از اختلالات مرتبط با اسید از جمله بیماری رفلاکس و سایر اختلالات معده به کار می‌روند. این دسته دارویی بسیار پرکاربرد هستند؛ با این حال، درصد بالایی (25-70%) از موارد تجویز، اندیکاسیون مصرف ندارند. بسیاری از بیماران با PPI تجویز شده به غلط یا استفاده از دوزهای بالا برای مدت طولانی از بیمارستان مرخص می‌شوند. همچنین پروتکلی جهت استفاده کودکان از این دسته دارویی وجود دارد. از سوی دیگر، استفاده مداوم و فراتر از توصیه گایدلاین‌ها از PPIs ممکن است منجر به اختلال عملکرد کبد و کلیه شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده طولانی‌مدت PPI با عملکرد کلیه و کبد بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد.
عوارض مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs)
استفاده از PPI ممکن است یک عامل خطر برای بیماری مزمن کلیه (CKD) با وقوع AIN مکرر یا هیپومنیزیمی باشد. بر اساس مطالعات منتشر شده قبلی، استفاده طولانی‌مدت از PPI با اختلال عملکرد کبد نیز ارتباط دارد. از سوی دیگر، PPIs ممکن است تغییراتی را در روده سبب شوند که باعث ایجاد دیس‌بیوز و آسیب به دیواره روده گردد. همچنین، تجویز PPIs در بیماران سیروز با افزایش شانس انسفالوپاتی کبدی و پریتونیت باکتریایی خود به خودی همراه است. نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد که استفاده از PPI ممکن است با خطر مرگ‌و‌میر نیز مرتبط باشد. پیش‌بینی می‌شود مرگ‌و‌میر بیماران مبتلا به سیروز کبدی جبران شده و جبران نشده مستقل از مصرف PPIs باشد. از سال 1990 که این گروه دارویی به بازار معرفی شد، مطالعات متعددی استفاده از PPI را با پیامدهای غیرمعمول و اثرات نامطلوب بر سلامت مرتبط دانسته‌اند. از جمله این پیامدها عبارتند از:
- آسیب حاد کلیه (AKI)
- نفریت بینابینی حاد (AIN)
- پنومونی اکتسابی از جامعه
- عفونت کلستریدیوم دیفیسیل
- شکستگی لگن
شرح مطالعه به چه قرار است؟
مطالعات اخیر حاکی از آن است که این داروها ممکن است با ابتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی و کبدی در ارتباط باشند. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر درمان طولانی‌مدت با PPI بر عملکرد کلیه و کبد در موش‌های آزمایشگاهی انجام گرفت. در این مطالعه، 15 موش صحرایی ماده سفید آلبینو به طور تصادفی به سه گروه شامل ۵ حیوان تقسیم شدند. رژیم غذایی هر گروه از موش‌ها به شرح زیر بود:
- کنترل: پلت معمولی
- PPI-2: پلت استاندارد همراه با اس امپرازول (10 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن) از طریق گاواژ خوراکی، به صورت روزانه در صبح و به مدت دو هفته.
- PPI-3: پلت استاندارد و اس‌امپرازول (10 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن) از طریق گاواژ خوراکی، به صورت روزانه در صبح و به مدت سه ماه.
جهت اندازه‌گیری سرم کراتینین، اوره، بیلی‌روبین تام، آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلکالین فسفاتاز (ALP) پس از گذشت 2 هفته و 3 ماه، نمونه خون با سوراخ کردن قلب تهیه شد. علاوه بر این، بافت کلیه و کبد از نظر هیستوپاتولوژی مورد بررسی قرار گرفت. کراتینین سرم، اوره، ALT، بیلی روبین تام و ALP در گروه PPI-3 نسبت به سایر گروه‌ها به طور معنی داری افزایش داشت.
مطالعه هیستوپاتولوژیک کلیه‌ها و کبد، ساختار بافت‌شناسی طبیعی را در موش‌های گروه PPI-2 و گروه کنترل نشان داد. در حالی که برخی تغییرات بافتی در کبد و کلیه حیوانات در گروه PPI-3 مشاهده شد. تغییرات بافت‌شناسی شامل گشاد شدن فضای بومن و جمع شدن گلومرول‌ها بود؛ در حالی که توبول‌های کلیوی دارای سلول‌های توبولی متراکم بودند. علاوه بر این، احتقان عروق خونی و تخریب سلول کبدی مشاهده شد. این داده‌ها نشان می‌دهد که دریافت بلندمدت PPIs، اثرات نامطلوبی بر ساختار و عملکرد کلیه و کبد داشته است.
PubMed-Effects of the Long-term Treatment of Proton Pump Inhibitors on the Function of Kidney and Liver in Laboratory Female Rats
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
