سکته قلبی یا حمله قلبی ممکن است در نظر ما حادثهای باشد که بهطور ناگهانی اتفاق میافتد؛ اما اصلاً اینطور نیست و این عارضه درجات مختلفی دارد. بهطوری که اگر در زمان مناسب برای شناخت و درمان آن اقدام کنیم، میتوانیم جلوی آسیبهای مختلف مانند ایست قلبی را بگیریم. برای این منظور شناخت این بیماری بسیار کمککننده است.
در این مقاله دکترنکست قرار است در مورد حمله قلبی صحبت کنیم و برایتان بگوییم که دقیقاً به چه علت این بیماری رخ میدهد و چطور آن را تشخیص دهیم. سپس، از راهکاری جهت بررسی ریسک بیماری قلبی صحبت میکنیم که شما با شناخت آنها بتوانید در اسرع وقت برای درمان و جلوگیری از پیشامدهای بد اقدام کنید. پس، این مطلب مفید را تا انتهای آن دنبال کنید.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی یا Myocardial Infarction از بیماریهایی است که قلب افراد را در سنین مختلف درگیر میکند و آن را به سمت خاموششدن میکشاند. گاهی اوقات ممکن است علائم سکته قلبی در جوانان مشاهده شود؛ بنابراین باید در تمام زمانها به این موضوع توجه کنیم و بیتوجه از کنار علائم سکته قلبی نگذریم تا بتوانیم برای شناسایی و درمان بهموقع آن اقدام کنیم.
بدن برای درست کارکردن نیاز دارد که اکسیژن را به قلب برساند و این بخش حیاتی بدن، آنها را با خون به قسمتهای دیگر بدن پمپاژ کند. اگر در داخل رگها پلاک رسوب کرده باشد، در مدت کوتاهی علائم سکته قلبی خاموش را خواهید دید؛ چون پلاکها که چربی، کلسترول و مواد زائد سلولی هستند، باعث میشوند جریان خون بهطور مناسب گردش نداشته باشد. سپس، عضله قلب شروع به ضعیفشدن و حتی مردن میکند.
علت سکته قلبی
چه چیزهایی باعث میشوند که دچار سکته قلبی شوید؟ این شناخت کمک میکند از مواردی که باعث این مساله در بدنتان میشود، دوری و مسیر زندگی را طوری انتخاب کنید که دچار آن نشوید. مواردی که باعث میشوند علائم سکته قلبی را در خود یا دیگران مشاهده کنید، شامل موارد زیر هستند:
- سن
- جنسیت
- بیماری مادرزادی
- اختلالات غذا خوردن
- استعمال دخانیات
- اسپاسم عروق کرونر
- شرایط پزشکی نادر
- اضافه وزن زیاد و چاقی
- عدم تعادل الکترولیت
- استرس و فشارهای روانی
- ژنتیک و سابقه بیماری خانوادگی
- انسداد رگهای جاهای مختلف بدن
علایم سکته قلبی
برای اینکه جلوی این مساله گرفته شود، باید در زمان مناسب متوجه علائم سکته قلبی قبل از وقوع آن شویم. به این منظور، شناخت علائم آن کمککننده است. این نشانه های سکته قلبی را که در ادامه برایتان معرفی میکنیم، در زنان و مردان بهطور یکسان مشخص نیست و ممکن است برخی از آنها اصلاً در فردی که دچار حمله قلبی شدهاست، وجود نداشته باشد؛ بنابراین بهتر است زمانیکه شک کردید آیا فرد دچار این عارضه شده است یا خیر، حتماً در اسرع وقت برای چکاپ و بررسی، رزرو نوبت متخصص قلب و عروق را انجام دهید. با این اقدام جلوی اتفاقات ناگوار را میگیرید.
· درد در ناحیه قفسه سینه
مقدار درد در قفسه سینه در زنان کمتر از مردان است؛ اما این موضوع باز به دو شکل در افراد احساس میشود. ممکن است برخی از افراد درد خفیفی داشته باشند و تنها احساس سنگینی باعث ناراحتی آنها شود؛ اما در زمانهای بسیاری ممکن است این موضوع شدیدتر باشد و فرد احساس کند که قفسه سینه او در حال خرد شدن است.
· درد در سایر ناحیههای بدن
تنها درد قفسه سینه نیست که باید آن را از علائم سکته قلبی در زنان و مردان بدانید. بعضی از زمانها ممکن است این درد به بخشهای دیگر بدن هم کشیده شود. درد در دست چپ یا هر دو دست، گردن، فک و شانه هم از جمله مواردی است که باید هنگام مشاهده آنها شک کنید و راهی بررسی و آزمایش شوید.
· مشکلات تنفسی و تنگی نفس
اگر فرد دچار حمله قلبی شود و به دنبال آن قلبش آسیب ببیند، خونرسانی به ششها کم میشود. این کار باعث میشود که سطح اکسیژن خون فرد کاهش پیدا کند و به دنبال آن فرد دچار تنگی نفس شود و در نفسکشیدن دچار اختلال شود و این بخش بدن کارش را بهدرستی انجام ندهد. این مورد از جمله علائم سکته قلبی در خواب و بیداری است که باید آن را جدی بگیرید.
· ناراحتی معده
ممکن است در سیستم گوارش شما اختلال ایجاد شود و شما آن را نشانه سوءهاضمه بگیرید؛ اما از نشانههای حمله قلبی میتوان به حالت تهوعها یا درد ناحیه شکم اشاره کرد؛ بنابراین اگر احساس کردید که در معده خود درد و ناراحتی دارید؛ اما این اتفاق نادر و عجیب است، حتماً به پزشک برای بررسی احتمال گرفتگی عروق قلب مراجعه کنید.
· تعرق و تپش قلب
گاهی اوقات هیچ حرکت سنگینی انجام ندادهاید؛ اما متوجه میشوید که قلبتان تندتر از سابق میزند و ریتم شبانه روزی بدن دچار اختلال شده است. حتی بیشتر از زمانهای دیگر عرق میکنید؛ چون نمیدانیم که علائم سکته قلبی چقدر طول میکشد تا خود را نشان دهد، حتماً برای آزمایش و بررسی اقدام کنید.
· خستگی و خوابآلودگی
خستگی غیرعادی را از علائم سکته قلبی خفیف در نظر میگیریم. اگر احساس کردید که زمان زیادی در شبانهروز را میخوابید. حتی اگر بیدار شوید، باز احساس خستگی میکنید، بهتر است به آن بهعنوان نشانهای از سکته قلبی نگاه کنید. همینطور، تنگی نفس باعث میشود که فرد دچار خستگی و ناتوانی شود.
متخصصان بیماریهای قلب و عروق در دکترنکست
عوارض سکته قلبی
اگر در زمان مناسب متوجه سکته قلبی نشوید و برای درمان آن اقدام نکنید، دچار عوارضی میشود که گاه غیر قابل جبران است. تعدادی از این عوارض قابل دیدن هستند؛ اما ممکن است فرد هیچوقت متوجه این موضوع نشود و قلب او برای همیشه از حرکت بایستد. موارد زیر از جمله عوارضی هستند که به دنبال حمله قلبی میآیند:
- آریتمی
- نارسایی
- مشکلات دریچه قلب
- افسردگی و استرس
- ایست قلبی ناگهانی
تشخیص سکته قلبی
برای درمان سکته قلبی لازم است که در زمان مناسب این بیماری را با روشهایی مانند آزمایش خون و مدیریت بیماری قلبی کنیم. پزشک در ابتدا سوالهایی در مورد سابقه و علائمی که فرد مشاهده کرده است و به خاطر آنها به پزشک مراجعه کرده است، میپرسد. سپس راههایی مانند چککردن نبض فرد بیمار و بررسی سطح اکسیژن بدن آن و گوشدادن به صدای قلب و ریه قدمهایی است که پزشک آن را بررسی میکند؛ اما گاهی اوقات وضعیت به این سادگی مشخص نمیشود و لازم است جدیتر به بررسی سکته قلبی پرداخت.
- آزمایش خون و بررسی پروتئینهای مرتبط با قلب
- نوار قلب ECG و EKG
- اکتروکاردیوگرام
- اکوکاردیگرام
- آنژیوگرافی
- اسکن توموگرافی کامپیوتری قلب
- MRI قلب
- اسکن هستهای قلب
درمان حمله قلبی
برای درمان سکته قلبی از روشهای مختلفی مانند استفاده از داروها و حتی جراحی استفاده میشود تا بخش آسیبدیده قلب در زمان کوتاه ترمیم شود. این کار باعث میشود که جریان خون در آن بخش دوباره مانند سابق به کار خود ادامه دهد. اولین کار این است که به فرد اکسیژن میرسانیم. این کار با قراردادن لولهای در سوراخهای بینی انجام میشود یا ممکن است از ماسکی استفاده کنیم که روی بینی و دهان فرد قرار میگیرد.
سپس، داروها هستند که به همراهی بیمار میآیند تا نشانههای بیماری سکته قلبی را در بدن او کمرنگ کنند. داروهای ضد انعقاد، ضد آریتمی و ضد درد برای این موضوع با توجه به نشانههایی که فرد دارد، تجویز میشوند. بیمار هم باید کاملاً درست و به موقع آنها را مصرف کند تا اوضاع بدتر از حالتی که هست، نشود.
گاهی اوقات شرایط بیماری وخیم است و فرد باید حتماً آنژیوپلاستی (PCI) شود یا از پیوند بایپس کرونر استفاده شود. به این عمل، پیوند قلب باز (Coronary Artery Bypass Grafting:CABG) گفته میشود. در این زمان از رگ خونی بخشهای دیگر بدن مانند بازو و پا استفاده میکنند تا مسیر انحرافی برای جریان خون ایجاد کنند. این کار وظیفه رساندن جریان خون به قلب را انجام میدهد.
مراقبتهای و طول عمر بعد از سکته قلبی
بعد از اینکه فرد توانست از سکته قلبی بهسلامتی بگذرد، باید بیشتر از قبل حواسش به خودش باشد. در این شرایط باید رژیم غذایی مناسبی سرشار از میوهها و سبزیجات را جایگزین غذاهای فرآوریشده و گوشت و لبنیات اشباعشده کند. همینطور، دیگر نباید دخانیاتی مانند سیگار را کشید. به جای این عادتهای ناسالم بهتر است که ورزش را در زندگی روزانه خود وارد کنند و چند روز از هفته را به تمرینهای متوسط بدنی اختصاص دهند. رژیم سالم همراه با ورزش کمک میکند تا وزن هم کم شود.
جمع بندی
در این مقاله دکترنکست در مورد چیستی سکته قلبی، نشانهها، علت و درمان آن صحبت کردیم. برایتان گفتیم که چطور این بیماری تشخیص داده میشود و علائم آن چه هستند تا با علائم سکته مغزی اشتباه نگیرید. باز تاکید میکنیم که در صورت مشاهده هر کدام از این نشانهها حتماً در زمان کوتاه به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب برایتان در نظر گرفته شود.
منابع: