حساسیت به آجیل یکی از شایع‌ترین حساسیت‌های غذایی است که کودکان و بزرگسالان را درگیر می‌کند. حساسیت به آجیلها زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن نسبت به پروتئین‌های موجود در آجیل و مغزها واکنش بیش از حد نشان می‌دهد و منجر به بروز علائم مختلفی در اشخاص می‌شود.
هنگامی که فرد به آجیل حساسیت دارد، سیستم ایمنی آجیل را به اشتباه به‌عنوان ماده مضر تشخیص داده و به این مواد آلرژن واکنش نشان می‌دهد. معمولا اولین باری که شخص در معرض آلرژن قرار می‌گیرد علامتی ندارد. سیستم ایمنی در همان اولین واکنش آماده مبارزه با آلرژن می‌شود و در دفعه دوم هیستامین ترشح می‌کند. هیستامین ماده‌ای است که می‌تواند علائم آلرژی را ایجاد کند. واکنش‌های پوستی خفیف عموما اولین واکنش‌ها در خصوص حساسیت به آجیل هستند و علائمی مانند کهیر، بثورات، تورم اندام‌ها و قرمزی را ایجاد می‌کنند.
انواع مختلفی از آجیل می‌توانند باعث حساسیت شوند مانند بادام، بادام زمینی، بادام هندی، گردو و …. هر نوع حساسیت به آجیل ممکن است مجموعه‌ای از علائم با شدت مختلف را نشان دهد.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
علائم حساسیت به آجیل
از علائم حساسیت به آجیل می‌توان به کهیر، خارش، تورم، درد شکم، اسهال، حالت تهوع و استفراغ، اختلال در تنفس و در موارد شدید شوک آنافیلاکسی اشاره کرد. علائم از چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف بروز پیدا می‌کند و از نظر شدت بسته به میزان مصرف، سیستم ایمنی و میزان آلرژی می‌تواند متفاوت باشد.
- واکنش‌های پوستی: برآمدگی‌های قرمز به صورت کهیر، خارش پوست و بثورات و تورم لب‌ها، صورت یا اندام
- علائم دهان و گلو: سوزن سوزن شدن یا خارش در دهان و گلو و تورم زبان یا گلو
- علائم تنفسی: آبریزش یا گرفتگی بینی، خس خس سینه و تنگی نفس
- علائم گوارشی: درد شکم، گرفتگی عضلات، حالت تهوع و استفراغ، اسهال و دل‌درد
- سایر علائم مانند سفت‌شدن گلو، سرگیجه، سبکی سر یا از دست دادن هوشیاری
در صورتی که شوک آنافیلاکسی رخ دهد علائم شما به این صورت خواهد بود: تنفس دشوار یا پر سرو صدا، نبض سریع، مشکل در صحبت کردن
بیشتر بدانید: با حساسیت پوستی چه کنیم؟
روش‌های تشخیصی درمان حساسیت به آجیل
از روش‌های تشخیصی حساسیت می‌توان به آزمایش خون و تست آلرژی اشاره کرد. از طرفی با یادداشت کردن برنامه غذایی می‌توان به ماده حساسیت‌زا پی برد. روش‌های دیگری مانند تست آنالیز مو، سمیت مواد غذایی و … وجود دارد که این تست‌ها معمولا همراه یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود.
برنامه غذایی مناسب
یادداشت کردن برنامه غذایی روزانه می‌تواند کمک بزرگی در پیدا کردن ماده حساسیت‌زا باشد. کوچک‌ترین جزئیات نیز مهم هستند. به طور مثال اگر شخص سس حاوی بادام زمینی استفاده کرده باشد می‌تواند علائم حساسیت به بادام زمینی را نشان دهد. در صورتی که ممکن است در این برنامه اشاره‌ای نکند و پزشک متوجه ماده ایجاد‌کننده حساسیت نشود.
آزمایش خون
در آزمایش خون سطوح آنتی‌بادی‌های آلرژی (Ig E) را با استفاده از تست‌هایی مانند Immunocap Radioallergosorbent (RAST) ارزیابی می‌کنند. میزان دقت برخی از تست‌ها در آزمایش خون برای تشخیص حساسیت به آجیلها بسیار بیشتر از میزان تشخیص حساسیت میوه‌ها است. از طرفی تست آلرژی در مورد آجیلها بهتر عمل می‌کند. به طور مثال تشخیص حساسیت به انجیر از طریق آزمایش خون می‌تواند دشوارتر از تست آلرژی باشد. آزمایش خون در کنار روش تشخیصی دیگر می‌تواند اثرگذاری بیشتر داشته باشد.
تست آلرژی چگونه است؟
در کلینیک‌های آلرژی زیر نظر پزشک عمومی، مقادیر کمی از آلرژن‌های غذایی را زیر سطح پوست وارد کرده و سپس واکنش‌های موضعی پوست را مشاهده می‌کنند. مقادیر آلرژن وارد شده بسیار محدود است تا بیماران دچار واکنش شدید حساسیتی نشوند. این تست خراش پوستی حساس‌تر از آزمایش خون است اما به هر حال خطر آنافیلاکسی کمی را به دنبال دارد.
درمان حساسیت به آجیلها
برای حساسیت به آجیل درمان قطعی وجود ندارد. هرچند موارد زیر به عنوان درمان حساسیت به آجیل توصیه می‌شوند تا به مدیریت علائم و کاهش خطر واکنش‌های شدید کمک کند:
- دوری از آجیل: همیشه برچسب محتویات مواد غذایی را به دقت مشاهده کنید. همچنین در هنگام سفارش غذا از بیرون، حساسیت خود را ذکر کنید. آگاهی‌رسانی به دیگران از موادی که احتمال حساسیت با آن‌ها هست یکی از بهترین روش‌های پیشگیری از حساسیت است.
- آمادگی اضطراری: اشخاصی که به آجیل حساسیت دارند بهتر است یک روش تزریقی آنی را به همراه داشته باشند. به این منظور یک قلم اپی‌نفرین استفاده می‌شود. روش تزریق آن را به افراد نزدیک خود آموزش دهید تا در صورت نیاز استفاده کنند.
- مدیریت مداوم: بهتر است حتما تحت نظر پزشک متخصص باشید. پزشک از درمان‌های جدید و به روز مطلع است و با توجه به علائم و برنامه غذایی شما می‌تواند به درستی شما را راهنمایی کند.
بیشتر بدانید: نوبت دهی پزشکان متخصص پوست و مو
حساسیت در کودکان
حساسیت به آجیلها در کودکان بسته به سن و میزان رشد آن‌ها متفاوت است. برخی دستورالعمل‌های درمانی توصیه می‌کنند که تحت نظر یک پزشک متخصص اطفال در بین 4 تا 6 ماهگی اگر نوزاد اگزما شدید یا حساسیت به گلوتن، لاکتوز و تخم‌مرغ نداشته باشد برخی محصولات دارای مواد آلرژن را به نوزاد بدهید.
بیشتر بدانید: حساسیت به گلوتن را بهتر بشناسیم
علائم حساسیت به آجیل در نوزادان مشابه بزرگسالان شامل کهیر، خارش، تورم، مشکلات تنفسی، علائم گوارشی و آنافیلاکسی است. حساسیت کودک به آجیل به‌خصوص بادام زمینی معمولا مادام‌العمر است و معمولا در همان ابتدا مشخص می‌شود. از طرفی ممکن است این علائم در کودکی بسیار نامحسوس بوده و در بزرگسالی با در معرض قرار گرفتن مجدد حتی به میزان کم بروز پیدا کند.
جمع‌بندی
حساسیت به آجیل یک نگرانی قابل توجه برای سلامت عمومی است که نیاز به آگاهی کامل دارد. شناخت کامل از علائم حساسیت و روش‌های درمانی آن برای همه لازم و ضروری است. پزشک عمومی می‌تواند در تشخیص، درمان و بهبود کیفیت زندگی به شما کمک کند. علائم حساسیت ممکن است در کودکی شروع شوند که بهتر است در ابتدا اطلاعات کافی را در این باره داشته باشید.
منابع:
