دندان درد می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و بر توانایی ما در خوردن، صحبت کردن و حتی تمرکز تأثیر بگذارد. در تلاش برای تسکین، قرص دندان درد به عنوان یک راه حل رایج وجود دارد و افراد معمولا به دنبال بهترین قرص دندان درد شدید می‌گردند. در این مقاله سری به دنیای متنوع قرص دندان درد می‌زنیم و انتخاب‌های رایج و مناسب در بزرگسالان و کودکان را بررسی می‌کنیم.
انواع قرص دندان درد
قرص‌های مسکن
قرص‌های مسکن برای کاهش درد با هدف قرار دادن اعصاب مسئول انتقال سیگنال‌های درد طراحی شده‌اند. مسکن‌های رایج شامل استامینوفن و ایبوپروفن هستند که هر دو به طور گسترده برای مدیریت درد دندان استفاده می‌شوند. در حالی که استامینوفن در درجه اول احساس درد در مغز را کاهش می‌دهد، ایبوپروفن همچنین دارای خواص ضد التهابی است و در موارد دندان درد همراه با تورم موثر است.
قرص‌های آنتی‌بیوتیک
هنگامی که دندان درد ناشی از عفونت‌های باکتریایی است، قرص‌های آنتی بیوتیک می‌تواند راه حل ارزشمندی برای بهبود عفونت و کاهش درد باشند. قرص چرک خشک کن مانند آموکسی سیلین با مهار رشد و گسترش باکتری‌ها عمل می کند. بسیار مهم است که قبل از مصرف قرص‌های آنتی‌بیوتیک با دندانپزشک مشورت کنید، زیرا این قرص‌ها بر اساس نوع خاص عفونت باکتریایی تجویز می‌شوند. به این منظور می‌توانید از خدمات نوبت دهی دندانپزشک عمومی استفاده کنید.
قرص‌های ترکیبی
انواع قرص دندان درد ترکیبی از مواد فعال مختلف برای تسکین کامل درد وجود دارد. به عنوان مثال، یک قرص ممکن است حاوی یک ضد درد و یک عامل ضد التهابی باشد تا درد و تورم را به‌طور همزمان برطرف کند. قرص‌های ترکیبی می‌توانند برای مدیریت علائم مختلف مرتبط با دندان درد موثر باشند.
قرص های دندان درد برای بزرگسالان
هنگامی که دندان درد دارید، پیدا کردن یک قرص دندان درد بدون نسخه (OTC) معمولاً اولین قدمی است که انجام می‌دهید. مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن از جمله گزینه‌های خط اول درمان هستند. در ادامه به بررسی چهار گزینه مسکن بدون نسخه، از جمله عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن‌ها می‌پردازیم. همچنین درمان خانگی دندان درد وجود دارد که اگر ترجیح می‌دهید دارو مصرف نکنید یا به آن دسترسی ندارید، می‌تواند به شما کمک کند.
ایبوپروفن (ژلوفن)
ایبوپروفن که با نام تجاری ادویل، ژلوفن، ادوالژین و غیره در بازار شناخته می‌شود، یکی از پرمصرف ترین قرص دندان درد بدون نسخه است. این دارو به دسته‌ای از داروها با نام داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) تعلق دارد که ضد التهاب، ضد درد و تب بر هستند. NSAIDها با مسدود کردن آنزیم‌هایی به نام COX-1 و COX-2 که در سنتز پروستاگلاندین‌ها (گروهی از هورمون‌ها که باعث ایجاد تب، التهاب و افزایش حساسیت درد می شوند) نقش دارند، کار می کنند. ایبوپروفن به صورت قرص، کپسول نرم ژله‌ای (ژلوفن) و سوسپانسیون خوراکی موجود است.
اثرات جانبی
عوارض جانبی رایج ایبوپروفن عبارتند از:
- سردرد
- سرگیجه
- حالت تهوع یا استفراغ
- سوء هاضمه
- نفخ
ایبوپروفن در صورت مصرف طولانی مدت یا در مقادیر زیاد می‌تواند باعث زخم معده شود. اگر نیاز به مصرف طولانی مدت آن دارید، ممکن است پزشک دارویی برای محافظت از معده شما تجویز کند. بنابراین حتما با پزشک مشورت کنید.
تداخلات دارویی
ایبوپروفن با برخی داروها تداخل دارد. در صورت مصرف هر یک از موارد زیر در حین مصرف ایبوپروفن، با پزشک خود صحبت کنید:
- داروهای ضد انعقاد (رقیق‌کننده‌های خون) مانند وارفارین، آپیکسابان و پلاویکس (کلوپیدوگرل)
- داروهای ضد افسردگی مانند پروزاک (فلوکستین) و پاروکستین
- سایر NSAIDها مثل مفنامیک اسید، ناپروکسن، کتورولاک یا دیکلوفناک
ناپروکسن
ناپروکسن یکی دیگر از NSAIDها است که اغلب برای دندان درد استفاده می‌شود. این دارو به صورت قرص ناپروکسن ۲۵۰ و ناپروکسن ۵۰۰ میلی‌گرم موجود است. تحقیقات نشان می‌دهد که ناپروکسن ممکن است به اندازه داروی مخدر ویکودین (هیدروکودون/استامینوفن) برای درد دندان پس از جراحی موثر باشد. ناپروکسن همچنین با خطر بالای زخم معده، به ویژه در صورت مصرف بیش از حد، مرتبط است. این خطر حتی ممکن است بیشتر از سایر NSAIDها باشد زیرا نیمه عمر دارو طولانی‌تر است (به این معنی که سرعت دفع دارو از بدن کمتر است).
اثرات جانبی
عوارض جانبی رایج ناپروکسن عبارتند از:
- ناراحتی معده و حالت تهوع
- سوزش سردل
- یبوست یا اسهال
- نفخ
- سردرد
- سرگیجه یا سبکی سر
- خواب آلودگی
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی مرتبط با ناپروکسن تا حد زیادی با ایبوپروفن یکسان است. یک استثنا ممکن است داروی متوترکسات باشد که برای درمان آرتریت روماتوئید و سایر اختلالات خود ایمنی استفاده می‌شود. به نظر می رسد تداخل بین متوترکسات و ناپروکسن نسبت به سایر NSAIDها مهم‌تر باشد.
آسپرین
آسپرین (استیل سالیسیلیک اسید) یک NSAID قدیمی است و مطالعات نشان می‌دهد که ممکن است برای درد ناشی از مشکلات دندانی موثر باشد. اگرچه در حال حاضر آسپرین با هدف تسکین درد کمتر استفاده می‌شود و سایر داروها ترجیح داده می‌شوند.
اثرات جانبی
آسپرین می‌تواند در برخی افراد عوارض گوارشی ایجاد کند، از جمله:
- حالت تهوع
- استفراغ
- دل درد
- سوزش سردل
- خونریزی در افراد مستعد
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی مرتبط با آسپرین تا حد زیادی با ایبوپروفن یکسان است. تنها استثنا ممکن است داروی فنی توئین باشد که برای درمان صرع استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد تداخل بین فنی توئین و آسپرین نسبت به سایر NSAIDها مهم‌تر است.
استامینوفن
استامینوفن یک NSAID نیست و اثرات ضد التهابی ندارد. تصور می‌شود که این دارو بر روی COX-1 و COX-2 متفاوت از NSAIDها عمل می‌کند و اثرات ضد درد و ضد تب قوی دارد. استامینوفن ممکن است در درمان انواع خاصی از دندان درد (مانند عفونت‌های دندانی که باعث التهاب می‌شود) موثر نباشد، اما ممکن است برای انواع دیگر (مانند دندان ترک خورده که التهابی نیست) مناسب باشد. اگر به دلیل زخم معده یا سایر نگرانی‌ها نمی‌توانید از NSAIDها استفاده کنید، استامینوفن یک جایگزین مناسب است. استامینوفن به اشکال مختلفی از جمله قرص، سوسپانسیون خوراکی و شیاف وجود دارد.
اثرات جانبی
استامینوفن می‌تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند، از جمله:
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد
- بی‌خوابی
- یبوست
- سرگیجه
- اسهال
استامینوفن و آسیب کبدی
دوزهای زیاد استامینوفن می‌تواند باعث آسیب کبدی شود. الکل خطر بروز این عارضه را تشدید می‌کند، بنابراین مهم است که هنگام مصرف استامینوفن به هر شکلی از الکل خودداری کنید. علائم آسیب کبدی شامل درد در سمت راست بالای شکم، خستگی، ادرار تیره و زردی پوست و چشم (یرقان) است.
کپسول نوافن
نوافن نام تجاری معروف یک داروی ترکیبی شامل استامینوفن، کافئین و ایبوپروفن است که طرفداران زیادی دارد. در مورد استامینوفن و ایبوپروفن بالاتر صحبت شد. مشخص شده است که کافئین دارای خواص تسکین دهنده درد است و می‌توان از آن برای کنترل انواع درد استفاده کرد. این ماده محرک سیستم عصبی مرکزی است که ممکن است گیرنده‌های خاص آدنوزین را مسدود کند و احساس درد را کاهش دهد. اما مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به اثرات منفی مانند افزایش اضطراب و بی‌خوابی شود. هنگامی که کافئین با ایبوپروفن و استامینوفن ترکیب می‌شود، می‌تواند اثرات تسکین‌دهنده درد این داروها را افزایش دهد.
قرص دندان درد را چه زمانی باید مصرف کرد؟
زمان مناسب مصرف قرص دندان درد می‌تواند بر اساس نوع قرص و علت اصلی دندان درد متفاوت باشد. به طور کلی قرص دندان درد معمولاً به محض احساس درد یا در شروع ناراحتی مصرف می‌شوند. رعایت دوز و دفعات توصیه شده بسیار مهم است. این قرص‌ها به طور کلی برای کنترل دندان دردهای خفیف تا متوسط موثر هستند و می‌توانند با یا بدون غذا مصرف شوند. اگرچه مصرف بعد از غذا می‌تواند به کاهش عوارض گوارشی این داروها کمک کند. از مصرف بیش از حد مسکن‌ها خودداری کنید، زیرا استفاده بیش از حد از آن‌ها می‌تواند منجر به عوارض جانبی شود.
مصرف قرص های دندان درد در دوران بارداری و شیردهی
استامینوفن به طور کلی در دوران بارداری بی خطر تلقی می‌شود و می‌توان از آن برای کنترل دندان دردهای خفیف تا متوسط استفاده کرد. از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن در سه ماهه سوم بارداری خودداری کنید، زیرا ممکن است برای جنین در حال رشد خطراتی ایجاد کند. همیشه قبل از استفاده از هر مسکنی در دوران بارداری بهتر است با پزشک مشورت کنید.
همچنین استامینوفن در دوران شیردهی در صورت استفاده در دوزهای توصیه شده ایمن در نظر گرفته می‌شود. دارو را بعد از انجام شیردهی مصرف کنید تا زمان حضور آن در شیر مادر به حداقل برسد. قبل از استفاده از هر گونه مسکنی در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید. نوزاد را از نظر هرگونه واکنش نامطلوب تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز عوارض، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
قرص های دندان درد برای کودکان
دندان درد در کودکان می‌تواند برای کودک و والدین ناراحت‌کننده باشد. انتخاب قرص دندان درد مناسب برای تسکین موثر و در عین حال اطمینان از ایمنی کودکان ضروری است. استامینوفن به طور کلی یک انتخاب مطمئن برای کودکان جهت کاهش دندان درد خفیف تا متوسط است. دارو با توجه به سن و وزن کودک می‌تواند تنظیم دوز شود.
در مصرف قرص دندان درد برای کودکان موارد زیر را در نظر بگیرید:
- با یک متخصص اطفال مشورت کنید: قبل از دادن هر قرص دندان درد به کودک، از یک متخصص اطفال مشاوره بگیرید. آن‌ها می‌توانند توصیه‌های شخصی بر اساس سن، وزن و سلامت کلی کودک ارائه دهند.
- دوزهای متناسب با سن کودک مصرف کنید: دوزهای توصیه شده را بر اساس سن و وزن کودک رعایت کنید. استفاده از دوز صحیح برای ایمنی و اثربخشی بسیار مهم است. در مورد استامینوفن دوز توصیه شده ۱۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است که ۴ تا ۶ بار در روز می‌تواند مصرف گردد.
- از مصرف آسپرین در کودکان اجتناب کنید: به دلیل خطر ابتلا به سندرم ری که یک بیماری نادر اما جدی است، باید از مصرف آسپرین در کودکان اجتناب شود.
- نظارت بر عوارض جانبی: کودک را برای هر گونه واکنش نامطلوب، مانند آلرژی یا علائم غیر معمول، به دقت زیر نظر داشته باشید. در صورت بروز هرگونه مشکل، به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید.
بهترین مسکن برای دندان های حساس
با مقایسه انواع قرص های دندان درد متوجه می‌شویم، در بین مسکن‌های ذکر شده برای کاهش درد دندان‌های حساس تفاوت ثابت شده‌ای (در دوز معادل) وجود ندارد. هر مسکن ممکن است بسته به شرایط مختلف در هر فرد اثرگذاری متفاوتی داشته باشد. بهتر است مسکن‌های مختلف را امتحان کرده و هر کدام که برای شرایط فردی شما عملکرد بهتری داشت، پیدا کنید. اما به طور کلی روش‌های دیگری نیز برای کاهش حساسیت دندان‌ها وجود دارد:
- از خمیردندان‌های حساسیت زدا به عنوان بخشی از برنامه منظم بهداشت دهان و دندان خود استفاده کنید. مقدار کمی از آن را روی یک مسواک نرم بمالید و دندان‌های خود را با تمرکز روی نواحی حساس مسواک بزنید. استفاده مداوم در طول زمان می‌تواند منجر به تسکین تدریجی شود.
- فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و می‌تواند حساسیت را کاهش دهد. دهانشویه‌های حاوی فلوراید می‌توانند با معدنی‌سازی مجدد مینا در تسکین حساسیت دندان مؤثر باشند.
درمان های خانگی برای تسکین درد دندان
چندین درمان خانگی دندان درد وجود دارد که می‌توانند به تسکین موقتی درد کمک کنند. در اینجا چند راه تسکین درد دندان با روش های طبیعی آورده شده است که به طور مفصل در بلاگ مربوطه درباره آن‌ها صحبت شده است:
- شست‌وشو با آب نمک
- شست‌وشو با پراکسید هیدروژن
- کمپرس سرد
- چای کیسه‌ای نعناع فلفلی
- سیر
- عصاره وانیل
- میخک
- برگ گواوا
- علف گندم
- آویشن
- بالا نگه داشتن سر
- سرکه سیب
- جوش شیرین
- دارچین
- روغن نارگیل
- فلفل کاین
- چای سبز
- عسل
- زنجبیل و بره‌موم
- روغن پونه کوهی
- پیاز
- آسافتیدا
جمع‌بندی
درد دندان می‌تواند به قدری آزاردهنده باشد که فعالیت روزمره را تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از قرص دندان درد اولین قدم برای رهایی از این مشکل است. مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن، ایبوپروفن، ناپروکسن و کپسول نوافن به عنوان خط اول تسکین درد دندان شناخته می‌شوند. اما هر کدام از این داروها عوارض و تداخلات دارویی خاص خودشان را دارند که باید قبل از مصرف در مورد آن‌ها اطلاع داشته باشید. بهترین گزینه قرص دندان درد برای کودکان، خانم‌های باردار و شیرده قرص استامینوفن است. علاوه بر این درمان‌های خانگی نیز برای تسکین دندان درد وجود دارند. در نظر داشته باشید که دندان دردهای مکرر نشانه وجود یک مشکل جدی‌تر در سلامت دهان و دندان هستند و بهتر است توسط پزشک معاینه شوند. در صورت نیاز می‌توانید برای نوبت دهی متخصص تشخیص بیماری های دهان و دندان اقدام کنید.
منابع:
