پنومونی یا همان ذات‌الریه، عفونتی است که موجب التهاب کیسه‌های هوایی یک یا هر دو ریه می‌شود. کیسه‌های هوا ممکن است با مایع یا چرک، پر شوند و باعث سرفه همراه با خلط یا چرک، تب، لرز و مشکل در تنفس شوند. ارگانیسم‌های مختلفی از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها می‌توانند باعث ذات‌الریه شوند.
شدت این بیماری از خفیف تا شدید و خطرناک متغیر است. همچنین ممکن است برای نوزادان و کودکان خردسال، افراد بالای 65 سال و افرادی که مشکلات سلامتی یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، جدی‌تر باشد. برای اینکه بیشتر با بیماری پنومونی آشنا شوید، در این مقاله از دکترنکست به بررسی علائم، انواع و درمان این بیماری می‌پردازیم.
پنومونی چیست؟
پنومونی ریه به عفونت ریه‌ها می‌گویند که توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری باعث تورم بافت ریه (التهاب) می‌شود که می‌تواند به جمع‌شدن مایع یا چرک در ریه‌های شما منجر شود. پنومونی باکتریایی معمولا شدیدتر از ذات‌الریه ویروسی ( که اغلب خودبه‌خود برطرف می‌شود) است. هر دو نوع ویروسی و باکتریایی این بیماری، مسری هستند. این بدان معنی است که می‌توانند از طریق استنشاق قطرات معلق در هوا، ناشی از عطسه یا سرفه از فردی به فرد دیگر سرایت کنند.
یک یا هر دو ریه ممکن است درگیر این بیماری شوند. به حالتی که هر دو ریه درگیر شوند، پنومونی دوجانبه می‌گویند. در این حالت، ضروری است که با گرفتن نوبت متخصص ریه، اقدام به درمان کنید. اکنون که می‌دانید عفونت ریه چیست، بد نیست در ادامه با علائم آن هم آشنا شوید.
علائم پنومونی کدام‌اند؟
علائم عفونت ریه، بسته به عواملی مانند نوع میکروب، عامل عفونت، سن و سلامت کلی شما از خفیف تا شدید متفاوت است. علائم خفیف اکثر اوقات شبیه نشانه‌های آنفولانزا یا سرماخوردگی؛ اما طولانی‌تر هستند. از آنجایی که بیماری سل هم مربوط به ریه‌ها است، برخی نشانه‌های ذات‌الریه شبیه به علائم سل هستند. علائم پنومونی عبارتند از:
- احساس درد در قفسه سینه هنگام سرفه یا نفس‌کشیدن؛
- سردرگمی یا تغییرات ذهنی (مربوط به پنومونی ریه در سالمندان)؛
- سرفه‌های خلط‌دار؛
- خستگی؛
- تب و لرز و تعریق؛
- دمای بدن کمتر از حد نرمال (در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف و بزرگسالان بالای 65 سال)؛
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال؛
- تنگی نفس.
پنومونی در کودکان ممکن است هیچ علامتی از عفونت نشان ندهد. البته گاهی اوقات ممکن است با استفراغ، تب و سرفه، بی‌قراری، خستگی، کمبود انرژی و مشکل در تنفس یا غذا‌خوردن همراه باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر مشکل تنفسی، درد قفسه سینه، تب مداوم (39 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر) یا سرفه مداوم (خصوصا همراه با چرک) دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. به‌ویژه مهم است افرادی که در گروه‌های پرخطر زیر قرار دارند، حتما به پزشک مراجعه کنند.
- بزرگسالان بالای 65 سال؛
- کودکان کمتر از 2 سال با علائم این بیماری؛
- افراد دارای یک بیماری زمینه‌ای یا سیستم ایمنی ضعیف؛
- کسانی که در حال شیمی‌درمانی هستند یا داروهایی مصرف می‌کنند که موجب تضعیف سیستم ایمنی می‌شوند.
دقت کنید که برای برخی از افراد مسن و افراد مبتلا به نارسایی قلبی یا مشکلات مزمن ریوی، پنومونی می‌تواند به‌سرعت به یک وضعیت تهدید‌کننده برای زندگی تبدیل شود.
پیشگیری و درمان پنومونی به چه صورت است؟
برای کمک به پیشگیری از این بیماری، می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید.
- واکسن بزنید. واکسن‌هایی برای پیشگیری از برخی انواع پنومونی و آنفولانزا در دسترس هستند. البته پیش از دریافت این واکسن‌ها، حتما با پزشک خود مشورت کنید؛
- بهداشت خود را به‌خوبی رعایت کنید. برای محافظت از خود در برابر عفونت‌های تنفسی که گاهی منجر به پنومونی می‌شوند، دست‌های خود را مرتب بشویید یا از ضدعفونی‌کننده‌های الکلی استفاده کنید؛
- سیگار نکشید. سیگار به سیستم دفاع طبیعی ریه‌های شما در برابر عفونت‌های تنفسی آسیب می‌رساند؛
- سیستم ایمنی خود را قوی نگه دارید. به‌اندازه کافی بخوابید، به‌طور منظم ورزش کنید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
برای درمان این بیماری، بسته به علت آن، پزشک ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک، داروهای ضد ویروسی یا داروهای ضد قارچ تجویز کند. اکثر افراد در عرض 2 تا 4 هفته بهتر می‌شوند. فراموش نکنید که همیشه باید دوره درمان خود را به‌طور کامل طی کنید؛ حتی اگر احساس بهتری دارید. در صورتی که به پنومونی مبتلا شدید، می‌توانید با مراجعه به لیست بهترین متخصصان عفونی، با کمک پزشک، به‌راحتی اقدام به درمان آن کنید.
درمان خانگی ذات الریه
اگرچه درمان‌های خانگی، ممکن است واقعا ذات‌الریه را درمان نکنند؛ اما اقداماتی وجود دارند که می‌توانید برای کاهش علائم، آن‌ها را انجام دهید. سرفه یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری است. یکی از راه‌های طبیعی برای تسکین سرفه، غرغره‌کردن آب‌نمک یا نوشیدن چای نعناع است. همچنین کمپرس‌های خنک، می‌توانند تب را کاهش دهند. نوشیدن آب گرم یا خوردن یک کاسه سوپ گرم هم می‌تواند به رفع لرز ناشی از پنومونی کمک کند.
اگر برای‌تان این سوال پیش آمده است که برای عفونت ریه چه بخوریم، مایعات فراوان، پاسخ این سوال خواهد بود. به‌طور کلی، شما می‌توانید با استراحت زیاد و نوشیدن مایعات فراوان به بهبود خود کمک کرده و از عود‌کردن بیماری جلوگیری کنید. اگرچه درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند؛ اما مهم است که به برنامه درمانی که پزشک برای‌تان تجویز کرده است، پایبند باشید. لازم است هرگونه داروی تجویزشده را تا بهبودی کامل، طبق دستور پزشک خود مصرف کنید.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
جمع بندی
ذات‌الریه یک عفونت ریه است که توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها ایجاد و منجر به پرشدن کیسه‌های هوایی ریه‌ها با چرک و مایعات می‌شود. این بیماری اغلب در عرض چند هفته از بین می‌رود. با‌این‌حال، در صورت بدتر‌شدن علائم، فورا به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است برای پیشگیری یا درمان عوارض جدی‌تر، به بستری‌شدن در بیمارستان نیاز باشد.
در راستای آگاهی بیشتر شما در رابطه با این بیماری، سعی کردیم در این مطلب به بررسی پنومونی، علائم و درمان آن بپردازیم. اگر شما هم اطلاعات یا تجربهای در زمینه این بیماری دارید، با کاربران دکترنکست در میان بگذارید.
منابع:
