پوست اندامی بدون درز است؛ درست مثل یک پارچه ظریف که از دارایی‌های ارزشمند محافظت می‌کند. یک تکه ابریشم را تصور کنید، فقط یک پارگی کوچک می‌تواند تفاوت بزرگی در ظاهر آن ایجاد کند و در مورد پوست هم همینطور است. هرگونه سوختگی، جراحت یا آسیب‌های دیگر مانند جراحی، می‌تواند باعث ایجاد جای زخم یا اسکار شود.
اگر جای زخم کوچک باشد یا در ناحیه‌ای باشد که به‌راحتی پنهان شود، شاید آنچنان ناراحت‌کننده نباشد؛ اما وقتی اینطور نیست، باید دنبال راهی برای رفع آن باشید. اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، جای زخم عموما به‌طور کامل از بین نخواهد رفت. اما روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش اندازه و ترمیم زخم کمک کنند. در ادامه این مطلب، به بررسی روش‌هایی برای از بین بردن جای زخم در کوتاه‌ترین زمان خواهیم پرداخت؛ پس تا پایان با ما همراه شوید.
اسکار چگونه روی پوست ایجاد می‌شود؟
اسکار به‌عنوان بخشی از روند طبیعی بهبود پس از آسیب ایجاد می‌شود. هنگامی که درم (لایه دوم پوست) آسیب می‌بیند، بدن فیبرهای کلاژن را برای ترمیم آسیب تشکیل می‌دهد و در نتیجه، اسکار یا همان جای زخم روی پوست درست می‌شود.
در بیشتر موارد، هرچه زخم سریع‌تر خوب شود، کلاژن کمتری رسوب می‌کند و اسکار کمتر قابل دیدن است. شدت اسکار بر اساس شدت آسیب یا زخم است. این جای زخم‌ها در قسمت‌های مختلف بدن و بر اساس سن فرد آسیب‌دیده به‌طور متفاوتی ایجاد می‌شوند.
درمان جای زخم
می‌توان گفت هیچ روش شناخته‌شده‌ای برای از‌بین‌رفتن کامل جای زخم وجود ندارد؛ اما بسیاری از این زخم‌ها به مرور زمان، خود‌به‌خود محو می‌شوند. همچنین برخی از درمان‌های پزشکی و گزینه‌های بدون نسخه، وجود دارند که می‌توانند به کاهش اسکار پوست کمک کنند. در ادامه به برخی از این موارد، اشاره می‌کنیم.
ژل یا ورق سیلیکونی
ژل‌ها و ورقههای سیلیکونی را می‌توان برای بهبودی پوست استفاده کرد؛ اما برای زخم وریدی معمولا کاربردی ندارند. این ژل‌ها یا ورقه‌ها از جنس نرم و انعطاف‌پذیری هستند که مانند یک پانسمان چسبنده اعمال می‌شوند. آن‌ها برای کمک به نرم‌شدن پوست و صاف‌کردن اسکار طراحی شده‌اند. هر روز روی پوست کشیده می‌شوند و تا 3 ماه قابل شست‌وشو و استفاده مجدد هستند. این ژل‌ها را می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد.
استروئیدها
تزریق کورتیکواستروئید می‌تواند در درمان انواع خاصی از اسکار مانند اسکارهای ضخیم یا کلوئید موثر باشد. این مواد، مستقیم به بافت اسکار تزریق می‌شوند تا به کاهش خارش، قرمزی و احساس سوزش کمک کنند. این روش روی انواع دیگر اسکارها استفاده نمی‌شود؛ زیرا اگر مستقیما به جای زخم تزریق شوند، می‌توانند باعث فرورفتگی دائمی پوست شوند.
تزریق تورم را کاهش می‌دهد و جای زخم را صاف می‌کند. تزریق معمولا طی چند ماه و در چند دوز انجام می‌شود. می‌توانید از پزشک در مورد این روش، بیشتر بپرسید.
لیزردرمانی
لیزر جای زخم با عنوان بازسازی پوست با لیزر یا اصلاح اسکار لیزری هم شناخته می‌شود. این روش، رگ‌های خونی را هدف قرار می‌دهد و می‌تواند جای اسکار را کمتر کند.
لیزردرمانی معمولا نمی‌تواند جای زخم را به‌طور کامل از بین ببرد؛ اما ارتعاشات نور می‌توانند اسکار را صاف‌تر کنند و قرمزی، درد و خارش را کاهش دهند. از بین بردن جای زخم با لیزر توسط پزشک یا متخصص زیبایی انجام می‌شود.
درمافیلر
فیلرها مواد ژل‌مانندی هستند که در زیر پوست تزریق می‌شوند. به‌طور معمول، از هیالورونیک اسید درست می‌شوند؛ همان ماده‌ای که به‌صورت طبیعی در بدن تولید می‌شود. در بعضی موارد، می‌توان از آن‌ها برای از بین بردن جای زخم کهنه استفاده کرد. به‌عنوان مثال، با این روش می‌توان جای زخم عمیقی مانند آکنه را تا حد زیادی درمان کرد. فیلرهای پوستی توسط پزشک تزریق می‌شوند.
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
لایه‌بردار شیمیایی
برای درمان جای زخم خفیف، می‌توان از لایه‌بردار شیمیایی استفاده کرد. در این روش، محلول شیمیایی، خارجی‌ترین لایه پوست را حل می‌کند تا به افزایش گردش سلولی کمک کند و ظاهری صاف‌تر نشان دهد. این درمان معمولا برای افرادی که پوست روشن‌تری دارند، بهتر است. متخصصان زیبایی عموما این لایه‌برداری شیمیایی را انجام می‌دهند.
اگر پوست تیره‌تری دارید، لایه‌برداری با اسید گلیکولیک ممکن است موثرتر باشد. صرف‌نظر از رنگ پوست، حتما روزانه از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و اگر در معرض آفتاب هستید، مجددا استفاده کنید؛ زیرا لایه‌بردار شیمیایی، پوست را به نور و اشعه ماوراء بنفش (UV) حساس می‌کند.
سابسیژن
سابسیژن یکی دیگر از درمان‌های رایج زیبایی است که برای درمان اسکار آکنه استفاده می‌شود. این روش شامل وارد‌کردن یک سوزن کوچک در پوست برای رها‌شدن اسکار آکنه از بافت زیرین است. این روش می‌تواند به‌ویژه برای اسکارهای فرورفته موثر باشد. سابسیژن جای اسکار آکنه را کاهش می‌دهد و در کلینیک زیبایی یا پوست انجام می‌شود.
پمادهای دارویی
بسته به نوع اسکار پوستی، پزشک ممکن است پماد برای جای زخم تجویز کند. برخی از پمادهای تجویزی، ممکن است مؤثرتر از آن‌هایی باشند که بدون نسخه می‌خرید. بهترین محصولات و بهترین پماد برای از بین بردن جای زخم اغلب حاوی رتینوئید با قدرت بالا یا استروئید موضعی برای کاهش خارش و تورم هستند. همچنین ممکن است کرم ps رفع جای زخم توسط پزشک پیشنهاد شود. انواع کرم و پمادها را می‌توان برای درمان اسکارهای ناشی از بریدگی، جراحات یا جای زخم آنژیوگرافی استفاده کرد.
درمان جای زخم بعد از اصلاح
به‌طور کلی، اسکارهای ایجاد‌شده از طریق تیغ اصلاح، کوچک هستند و با گذشت زمان از بین می‌روند. این جای زخم‌ها ممکن است هرگز به‌طور کامل ناپدید نشوند؛ اما احتمالا آنقدر کوچک می‌شوند که دیگر متوجه آن‌ها نخواهید شد. بهتر است که قبل از انجام هرگونه درمان برای از بین بردن جای زخم تیغ، به پوست، زمان کافی برای بهبودی بدهید.
علت سیاه شدن جای زخم
وقتی اسکار برای اولین‌بار روی پوست روشن‌تر ایجاد می‌شود، معمولا صورتی یا قرمز است. با گذشت زمان، رنگ صورتی محو می‌شود و جای زخم کمی تیره‌تر یا روشن‌تر از رنگ پوست می‌شود. در افرادی که پوست تیره دارند، جای زخم اغلب به‌صورت لکه‌های تیره ظاهر می‌شود. گاهی اوقات زخم‌ها خارش دارند و ممکن است دردناک یا حساس باشند.
جمع بندی
با توجه به مواردی که در این مطلب به آن‌ها اشاره شد، روش‌هایی برای از‌بین‌بردن یا کمرنگ‌کردن اثر زخم وجود دارند. اگر از جای زخم ناراضی هستید، به متخصص پوست و مو مراجعه کنید. چندین درمان موثر می‌توانند جای زخم‌ها را از بین ببرند یا کمرنگ کنند. بعد از درمان، ممکن است اصلا متوجه جای زخم نشوید. مانند هر درمان دیگری، بهتر است نوع روش درمانی را با مشورت پزشک انتخاب کنید.
منابع:
