تنگی کانال نخاع یک اختلال عصبی است که بر استخوانها، اعصاب، ماهیچه و رگهای خونی ستون فقرات تاثیر میگذارد. این وضعیت، میتواند باعث درد شدید در کمر، پاها و همچنین بیحسی در این نواحی شود. درصد زیادی از بیمارانی که از تنگی کانال نخاع رنج میبرند، اختلال در عملکرد مثانه دارند.
دلایل این مشکل، پیچیده است و میتواند در نتیجه آسیب قبلی به نخاع یا آسیب ناشی از فشار سایر مهرهها در ستون فقرات باشد. در ادامه این مطلب، از دکترنکست به علائم تنگی کانال نخاع، علل و روشهای درمانی آن میپردازیم. تا انتهای مطلب با ما همراه شوید تا شما را بیشتر با این بیماری آشنا کنیم.
تنگی کانال نخاعی چیست؟
ستون استخوانی که بهعنوان ستون فقرات شناخته میشود، وظیفه ثبات و حفاظت بالاتنه را دارد و به فرد امکان میدهد بچرخد. طناب نخاعی از اعصاب نخاعی تشکیل شده است که سیگنالها را از مغز به بقیه بدن هدایت میکند. اعصاب معمولا توسط استخوان و بافتهای اطراف محافظت میشوند. اگر اعصاب نخاعی آسیب ببیند یا دچار اختلال شود، میتواند بر عملکردهایی مانند راهرفتن، تعادل و حس تاثیر بگذارد.
تنگی ستون فقرات، وضعیتی است که در آن، فضاهای ستون فقرات باریک میشود و طناب نخاعی را فشرده میکند. این فرایند، معمولاً تدریجی است و میتواند در هر نقطه از ستون فقرات به وجود بیاید. اگر باریکشدن کم باشد، هیچ علامتی بروز نخواهد کرد. اما باریکشدن بیش از حد، میتواند اعصاب را فشرده و مشکلاتی ایجاد کند. انواع مختلفی از تنگی کانال نخاع وجود دارد. آنها عبارتند از:
- تنگی ستون فقرات کمری که کمر را تحتتاثیر قرار میدهد؛
- تنگی نخاع گردنی که گردن را تحتتاثیر قرار میدهد؛
- تنگی روزنه که بر سوراخهای استخوانها (فورامن) تأثیر میگذارد؛
- تنگی پشت سر هم ستون فقرات، که حداقل دو ناحیه از ستون فقرات را تحتتاثیر قرار میدهد.
علائم تنگی کانال نخاع
علائم تنگی کانال نخاع معمولا با گذشت زمان و فشردهشدن اعصاب پیشرفت میکنند. اگر تنگی کانال نخاعی دارید، ممکن است برخی از علائم زیر را تجربه کنید:
- ضعف پا یا بازو؛
- بیحسی در پاها یا باسن؛
- کمردرد هنگام ایستادن یا راهرفتن؛
- مشکلات تعادل.
نشستن روی صندلی، معمولا به تسکین این علائم کمک میکند. بااینحال، ممکن است هنگام ایستادن یا راهرفتن علائم برگردند.
علت تنگی کانال نخاع
شایعترین علت تنگی کانال نخاع افزایش سن است. با افزایش سن، ممکن است بافتهای ستون فقرات، شروع به ضخیمشدن کنند، استخوانها بزرگتر شوند و اعصاب را تحتفشار قرار دهند. برخی از مشکلات جسمی نیز ممکن است به تنگی ستون فقرات کمک کنند. آنها عبارتند از:
- آکندروپلازی: آکندروپلازی نوعی کوتولگی است که در تشکیل استخوان ستون فقرات و همچنین سایر قسمتهای بدن اختلال ایجاد میکند.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان: اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی آرتریت است که باعث التهاب مزمن در ستون فقرات میشود. این مشکل میتواند منجر به رشد خارهای استخوانی شود.
- تنگی مادرزادی نخاعی: تنگی نخاعی مادرزادی، زمانی اتفاق میافتد که فرد با کانال نخاعی که بهطور طبیعی باریک است، متولد میشود.
- استخوانیشدن رباط طولی خلفی: در این شرایط، رسوبات کلسیم روی رباطی که از کانال نخاعی عبور میکند، تشکیل میشوند.
- آرتروز: در آرتروز، غضروفی که مفاصل شما را محافظت میکند، تجزیه میشود. این بیماری میتواند غضروف بین مهرهها را تحتتاثیر قرار دهد و همچنین ممکن است باعث رشد خارهای استخوانی در ستون فقرات شود.
- بیماری پاژه استخوان: بیماری استخوان پاژه، یک بیماری مزمن است که باعث میشود استخوانها ضعیفتر و بزرگتر از حد معمول رشد کنند.
- اسکولیوز: اسکولیوز انحنای غیر طبیعی ستون فقرات است. ممکن است ناشی از شرایط ژنتیکی خاص، ناهنجاریهای عصبی یا علل ناشناخته باشد.
- آسیبهای ستون فقرات: لغزش (فتق) دیسکها، ضربه مغزی و شکستگیهای استخوان، ممکن است باعث شوند مهرهها یا قطعات استخوانی به اعصاب ستون فقرات فشار بیاورند.
- تومورهای ستون فقرات: این تومورهای بافتی، ممکن است در کانال نخاعی ایجاد شوند، التهاب را تحریک کنند و باعث تغییراتی در استخوان اطراف شوند.
- آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی): روماتیسم مفصلی نوعی از التهاب مزمن است که میتواند باعث آسیب استخوان و ایجاد اسپورهای (خار) استخوان شود.
چگونه بفهمیم تنگی کانال نخاع داریم ؟
اگر علائم تنگی کانال نخاع دارید، پزشک با گرفتن سوابق پزشکی، انجام معاینه فیزیکی و مشاهده حرکات، شروع میکند. پزشک همچنین ممکن است آزمایشهایی را برای بررسی علائم تنگی کانال نخاعی تجویز کند. این آزمایشها شامل موارد زیر است:
- اشعه ایکس، سی تی اسکن یا عکس ام ار ای تنگی کانال نخاع برای مشاهده تصویر ستون فقرات؛
- الکترومیوگرام برای بررسی سلامت اعصاب نخاعی؛
- اسکن استخوان برای بررسی آسیب یا رشد در ستون فقرات؛
- آزمایش تپ مایع نخاعی.
درمان تنگی کانال نخاعی
انتخاب نوع درمان تنگی کانال نخاع به علت، علائم، محل مشکل و شدت علائم فرد بستگی دارد. اگر علائم خفیف است، پزشک ممکن است ابتدا برخی از درمانهای خودمراقبتی را توصیه کند. اگر اینها جواب نداد و علائم بدتر شد، پزشک ممکن است فیزیوتراپی، دارو برای تنگی کانال نخاع و در نهایت، جراحی را توصیه کند. درمانهای خانگی عبارتند از:
- گرمادرمانی: گرما معمولا بهترین انتخاب برای درد ناشی از تنگی کانال نخاعی است. گرما جریان خون را افزایش میدهد که این امر باعث شلشدن عضلات و تسکین درد مفاصل میشود.
- سرمادرمانی: اگر گرما علائم و درد را کاهش نداد، یخ را امتحان کنید. معمولا یخ 20 دقیقه روشن و 20 دقیقه خاموش است. یخ تورم، التهاب، درد بعد از عمل تنگی کانال نخاع و حساسیت را کاهش میدهد.
- ورزش: پیاده روی برای تنگی کانال نخاع و ورزش برای تسکین درد، تقویت عضلات برای حفاظت از ستون فقرات و بهبود انعطافپذیری و تعادل مفید است.
درمان تنگی کانال نخاع با کایروپراکتیک
وقتی ستون فقرات در حالت متعادل باشد، باید دارای انحنای ملایم s شکل باشد. هرگونه تغییر در آن، میتواند منجر به فشار بر نخاع و ریشههای عصبی شود. درمان کایروپراکتیک از دستکاری بهشکل دستی یا تجهیزات تخصصی برای برگشت این تعادل استفاده میکند. هنگامی که ستون فقرات در راستای مناسب قرار دارد، اعصاب بهبود یافته و عملکرد طبیعی خود را از سر میگیرند.
جدا از دستکاری ستون فقرات، کایروپراکتورها از تکنیکهای مختلفی برای کاهش علائم تنگی کانال نخاع استفاده میکنند. بهعنوان مثال، ممکن است از ماساژ برای کمک به کاهش درد و کاهش التهاب یا از ابزارهای مختلف مکانیکی برای رفع بیحسی و بازگرداندن عملکرد به عضلات کمک بگیرند. ورزش و فیزیوتراپی نیز بخشی از مراقبت کایروپراکتیک هستند که در نهایت، منجر به قدرت بدنی، انعطافپذیری و حفاظت ستون فقرات میشوند.
متخصصان جراحی مغز و اعصاب در دکترنکست
مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاع کمر
بهبودی پس از عمل تنگی کانال نخاع کمر میتواند یک فرایند چالشبرانگیز باشد. بهخصوص در صورتی که کمردرد و محدودیتهای فعالیت زیاد، هنوز چندین هفته پس از انجام جراحی وجود داشته باشد. پیروی از تمام دستورالعملهای جراح و فیزیوتراپیست برای ارتقای بهبودی و برای بهترین نتیجه ممکن مهم است. توصیههایی برای کاهش عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع عبارتند از:
- داشتن خواب کافی در شب، حداقل ۷ تا ۸ ساعت برای بهترشدن؛
- داشتن رژیم غذایی سالم و مدیریت وزن متعادل؛
- هیدراتهماندن بهاندازه کافی؛
- حفظ نگرش مثبت و یادگیری نحوه مقابله با استرس و مدیریت آن؛
- دنبالکردن برنامه ورزشی طبق دستور فیزیوتراپیست؛
- فعالماندن و محدودکردن زمان نشستن روزانه؛
- حفظ وضعیت مناسب با نشستن، ایستادن، راهرفتن و خوابیدن برای کاهش فشار روی کمر؛
- یادگیری تکنیکهای مناسب بلندکردن برای استفاده از عضلات مرکزی و ساق پا برای جلوگیری از افزایش فشار بر ستون فقرات.
جمع بندی
بسیاری از افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع، زندگی کامل و فعالی دارند. با این وجود، ممکن است نیاز به گنجاندن ورزش در برنامههای زندگی و فعالیتهای روزانه خود داشته باشند تا به مدیریت علائم کمک کنند. در بعضی از موارد، طب سنتی ممکن است زالو درمانی برای تنگی کانال نخاع را تجویز کند که به کاهش درد یا آثار علائم کمک میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گزینههای درمانی، میتوانید نوبت متخصص مغز و اعصاب را بهصورت آنلاین از دکترنکست رزرو کنید.
منابع: