ویتیلیگو یک بیماری پوستی است که شاید آن را با نام «پیسی» یا «لک و پیس» بهتر بشناسید. این بیماری در نتیجه کمبود ملانین در بدن ایجاد می‌شود. مثل بیشتر بیماری‌های پوستی، بیماری ویتیلیگو هم جدا از خطراتی که دارد باعث پایین‌آمدن اعتماد به نفس در مبتلایان می‌شود. در این مطلب از دکترنکست هر چیزی که درباره این بیماری باید بدانید را به شما می‌گوییم.
ویتیلیگو چیست؟
بیماری پوستی ویتیلیگو باعث ازدست‌رفتن رنگدانههای پوست شما می‌شود. در نتیجه این اتفاق پوست شما روشن‌تر از رنگ اصلی‌اش یا به‌کلی سفید می‌شود. قسمت‌هایی از پوست که رنگ‌دانه‌هایشان را از دست می‌دهند، اگر کوچک‌تر از یک سانتی‌متر باشند «ماکول» و اگر بزرگ‌تر باشند، «لکه» نامیده می‌شوند. اگر این بیماری در قسمت‌های مودار بدن ظاهر شود، احتمالا موها را سفید یا نقره‌ای می‌کند.
علت بیماری ویتیلیگو ازبین‌رفتن ملانوسیت‌ها توسط سیستم ایمنی بدن است. ملانوسیت‌ها سلول‌های پوستی هستند که ملانین تولید می‌کنند. ملانین یک ماده شیمیایی است که وظیفه ساخت رنگ‌دانه در پوست را دارد.
چه کسانی به ویتیلیگو مبتلا می‌شوند؟
این بیماری می‌تواند هر کسی را درگیر کند. اگرچه ابتلا به این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد اما معمولا نشانه‌های آن تا قبل از 30 سالگی ظاهر می‌شوند. با این حال، افراد مبتلا به بیماری‌های زیر، بیشتر در معرض ابتلا به ویتیلیگو هستند.
- بیماری آدیسون
- کم‌خونی
- دیابت نوع 1
- لوپوس
- پسوریازیس
- روماتیسم مفصلی
- بیماری‌های تیروئید
تشخیص ویتیلیگو
برای تشخیص این بیماری، پزشک سابقه بیماری فرد را می‌پرسد و پوستش را با یک لامپ مخصوص معاینه می‌کند. ارزیابی‌ها می‌توانند شامل نمونه‌برداری از پوست و آزمایش آن و همچنین آزمایش خون هم باشند.
علائم ویتیلیگو
ازدست‌دادن تکته‌تکه رنگ پوست که معمولا ابتدا در دست‌ها و نواحی تناسلی بدن ظاهر می‌شوند از علائم اولیه این بیماری به شمار می‌روند. تغییر رنگ زودرس موهای سر، مژه‌ها و ابروها به سفید یا نقره‌ای و ازدست‌رفتن رنگ در بافت‌های داخل دهان و بینی از دیگر نشانه‌های ویتیلیگو هستند. بسته به نوع بیماری‌تان، علائم می‌توانند به شکل‌های زیر بر بدنتان ظاهر شوند.
- تقریبا تمام سطح پوست درگیر می‌شود و تغییر رنگ می‌دهد. این نوع، ویتیلیگو وسیع نام دارد.
- در نوع دوم که نوع عمومی این بیماری است، لکه‌ها اغلب به‌طور مشابه و متقارن در قسمت‌های مختلف بدن پیشرفت می‌کند.
- نوع سوم که ویتیلیگو سگمنتال نام دارد، بیشتر در سنین پایین رخ می‌دهد و تنها یک طرف بدن را درگیر می‌کند.
- در نوع چهارم که فقط یک یا چند ناحیه از بدن درگیر می‌شود، بیماری از نوع موضعی است.
- زمانی که علائم بیماری تنها در صورت، دست‌ها و نواحی اطراف چشم، بینی و گوش ظاهر شود، نوع آکروفیشال این بیماری رخ داده است. ایجاد تیرگی زیر چشم هم می‌تواند از نشانه‌های این بیماری باشد.
پیش‌بینی نحوه پیشرفت بیماری خیلی سخت است؛ گاهی اوقات پیشرفت لکه‌ها بدون درمان متوقف می‌شود. در بیشتر مواقع لکه‌ها پخش می‌شوند. گاهی اوقات هم رنگ پوست باز می‌گردد.
درمان ویتیلیگو
پیش‌از هر چیز باید بگوییم که درمان قطعی ویتیلیگو وجود ندارد و برای درمان باید مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها را پیش بگیرید. انتخاب درمان مناسب بستگی به سن، میزان درگیر شدن پوست، مکان آن و سرعت پیشرفت بیماری دارد. اگر به این بیماری مبتلا هستید، می‌توانید از سایت دکترنکست از متخصص پوست آنلاین وقت بگیرید. روش‌های درمانی شامل موارد زیر می‌شوند.
1. داروها
هیچ دارویی نمی‌تواند روند ویتیلیگو را متوقف کند. اما برخی از داروها در ترکیب با نور درمانی استفاده می‌شوند که می‌توانند به بازیابی رنگ پوست کمک کنند. بیشتر داروهایی که پزشک برای شما تجویز می‌کند در گروه‌های زیر قرار می‌گیرند.
1) داروهای کنترل‌کننده التهاب: اگر بیماری در مراحل اولیه‌اش باشد این داروها موثرند. استفاده از کرم‌های کورتیکواستروئید روی پوست آسیب‌دیده می‌تواند رنگ پوست را برگرداند. ممکن است تا چند ماه از شروع استفاده از این کرم‌ها هیچ تغییری در پوستتان مشاهده نکنید.
2) قرص برای ویتیلیگو: معمولا از قرص‌ها در مواردی استفاده می‌شود که سرعت پیشرفت بیماری زیاد باشد.
3) داروهای تاثیرگذار بر سیستم ایمنی بدن: این داروها ممکن است برای افرادی که در مناطق کوچکی از بدنشان لکه دارند موثر باشد.
2. درمان‌های جلسه‌ای
این روش‌ها که معمولا تاثیرگذاری بیشتری دارند، در طی چندین جلسه انجام می‌شوند. انتخاب هر یک از این روش‌ها بستگی به نظر و پیشنهاد پزشک و نوع بیماری دارد.
1) لایت تراپی (Light Therapy)
نور درمانی یا باند باریک فرابنفش پیشرفت ویتیلیگو فعال را متوقف یا کند می‌کند. هنگامی که با کورتیکواستروئیدها استفاده شود، قدرت تاثیرگذاری‌اش بیشتر می‌شود. برای درمان شما باید به مدت 1 تا 3 ماه و هر هفته برای دو تا سه بار این درمان را انجام دهید. گاهی اوقات هم ممکن است این درمان تا 6 ماه یا بیشتر طول بکشد.
2) ترکیب پسورالن و نور درمانی
در این روش یک ماده به نام پسورالن را با نور درمانی ترکیب می‌کنند تا رنگ پوست را به حالت اصلی‌اش برگردانند. پس‌از مصرف پسورالن یا گذاشتن آن بر پوست آسیب‌دیده، در معرض اشعه ماورا بنفش قرار می‌گیرید.
3) دپیگمانتاسیون
اگر ویتیلیگو گسترده باشد و سایر درمان‌ها جواب ندهند، ممکن است پزشک این گزینه را در نظر بگیرد. در این روش یک عامل دپیگمانت‌کننده را روی نواحی آسیب‌دیده پوست اعمال می‌کنند. این کار به‌تدریج پوست را روشن می‌کند؛ به‌طوری که با مناطق تغییررنگ‌داده منطبق می‌شود. این درمان یک تا دو بار در روز و برای بیش‌از 9 ماه انجام می‌شود. این روش دائمی است و عوارض جانبی آن می‌تواند شامل قرمزی، تورم، خارش و پوست بسیار خشک باشد.
3. جراحی
اگر نور درمانی و داروها موثر نبودند، ممکن است در برخی موارد پزشک دست به عمل جراحی بزند. این تکنیک‌ها برای بازگرداندن رنگ پوست و یکدست‌کردن آن استفاده می‌شوند. سه روش اصلی برای جراحی ویتیلیگو وجود دارد. اول، پیوند پوست که در آن پزشک پوست‌های رنگدانه‌دار را به قسمت‌های لکه‌دار پیوند می‌زند. دوم، پیوند تاول که در این روش، تاول‌هایی در قسمت‌های نرمال ایجاد می‌شود و روی آن‌ها را با پوست لکه‌دار پیوند می‌زنند. روش سوم، تعلیق سلولی است که در آن سلول‌هایی از پوست سالم را برمی‌دارند و بعد از ترکیب با یک محلول، آن را به پوست آسیب‌دیده پیوند می‌دهند.
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
جمع بندی
ویتیلیگو نام یک بیماری پوستی است که باعث تغییر رنگ نواحی خاصی از پوست می‌شود. علت این اتفاق، مقابله سیستم ایمنی بدن با ملانوسیت‌ها است که وظیفه تولید ملانین یا همان رنگدانههای پوستی را بر عهده دارد. این بیماری معمولا به مدت طولانی فرد را درگیر می‌کند و درمان آن هم زمان زیادی می‌برد. درمان با روش‌های ساده و سبک شروع می‌شود و اگر جواب ندهد، به مرور روش‌های سنگین‌تر را جایگزین می‌کنند. به یاد داشته باشید که تاکنون منبعی ایمن بودن لیزر موهای زائد را برای بیماران مبتلا به ویتیلیگو تایید نکرده است.
منابع:
