سرطان فرج یا مهبل (پرینه) «Vulvar cancer» نوعی سرطان است که در سطح خارجی دستگاه تناسلی زنانه ایجاد میشود. در واقع فرج ناحیهای است که مجرای ادرار و واژن را احاطه میکند. معمولا سرطان مهبل به صورت غده یا زخم روی فرج ایجاد میشود که اغلب باعث خارش خواهد شد. برای درمان این بیماری چندین روش مختلف وجود دارد که در بعضی موارد کل فرج به کمک جراحی برداشته میشود. هر چقدر سرطان فرج زودتر تشخیص داده شود، به احتمال کمتری به جراحی نیاز دارد. پس شناخت این بیماری بسیاری ضروری است. در این مقاله از مجله سلامت دکترنکست قصد داریم بهصورت کامل به سرطان مهبل بپردازیم. در ادامه انواع، علائم، علت، درمان و همچنین نحوه پیشگیری از این سرطان بررسی شده است؛ پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
انواع سرطان فرج
پزشکان سرطان مهبل را بر اساس نوع سلولهایی که سرطان از آنجا شروع میشود، طبقهبندی میکنند. شایعترین انواع سرطان فرج شامل کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم است. تقریبا ۹۰ درصد از سرطانهای فرج را سرطان سلول سنگفرشی تشکیل میدهند. این نوع سرطان در سلولهای سطح پوست بیمار رشد میکند. همچنین ۵ درصد از سرطانهای فرج نوع ملانوم هستند. ملانوم به سرعت رشد میکند و خطر انتشار آن به سایر نواحی بدن زیاد است. برخی دیگر از انواع سرطان مهبل وجود دارد؛ اما آنها نادر هستند. این موارد نادر عبارتند از:
- کارسینوم سلول بازال؛
- آدنوکارسینوم غده بارتولین؛
- بیماری پاژه فرج؛
- سارکوم؛
- کارسینوم وروکوز
علائم سرطان فرج
اولین علائم قابل توجه سرطان مهبل معمولا شامل تغییرات پوستی در لبهای بیرونی (لبهای بزرگ) یا لبهای داخلی (لبهای کوچک) است. اما این سرطان میتواند در هر بخشی از فرج بیمار ظاهر شود. مهمترین علائم سرطان فرج عبارتند از:
- تغییرات رنگی، از جمله پوستی که تیرهتر یا روشنتر از حد معمول به نظر میرسد، یا لکههایی که از پوست سفید ایجاد میشود.
- لکههای پوستی ضخیم یا زمخت به وجود میآید.
- رشد غدهها، برجستگیهای زگیل مانند یا زخمهایی که بهبود نمییابند.
- خارش یا سوزش که خوب نمیشود.
- خونریزی که غیر مرتبط با قاعدگی ایجاد میشود.
- حساسیت و درد، بهطور بالقوه در طول رابطه جنسی یا زمانی که ادرار میکنید.
اگر یک یا چند مورد نشانه سرطان فرج را دارید به مشاوره انلاین پزشکی نیاز خواهید داشت. علائم سرطان فرج معمولا در مراحل اولیه ظاهر نمیشود؛ بنابراین باید در اسرع وقت بررسی شود. البته بسیاری از این علائم در شرایط غیرسرطانی هم رایج هستند. در این شرایط فقط پزشکان میتوانند سرطان را تشخیص دهند.
علت سرطان فرج
با ایجاد سرطان فرج، سلولها شروع به تکثیر خارج از کنترل میکنند. بدون درمان، این سلولهای سرطانی میتوانند به سایر قسمتهای بدن هم گسترش پیدا کنند. همانطور که گفته شد، شایعترین نوع این سرطان، کارسینوم سلول سنگفرشی است که علت این نوع بیماری میتواند دلیل زیر باشد:
- عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): یک عفونت شایع مقاربتی که از طریق تماس پوست به پوست پخش میشود. برخی از انواع HPV خطر ابتلا به برخی سرطانها از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان رکتوم و سرطان مهبل را افزایش میدهند.
- لیکن اسکلروزوس: یک بیماری پوستی مزمن و مادام العمر است. این بیماری باعث التهاب و سایر علائم مانند تغییرات پوستی و خارش در فرج میشود.
تشخیص سرطان فرج
پزشک در ابتدا در مورد سابقه پزشکی، عوامل خطرناک و علائم احتمالی از بیمار سوال میکند. تشخیص سرطان شامل آزمایشهای متعدد است که در زیر به چند مورد از آنها اشاره کردهایم:
- معاینه لگن: پزشک بهصورت بصری فرج را بازرسی میکند و تغییرات غیرعادی پوست را بررسی خواهد کرد. آنها یک یا دو انگشت را داخل واژن شما قرار میدهند تا هرگونه توده یا سایر علائم سرطان را احساس کنند. همچنین ممکن است از تکنیک مشابهی برای بررسی رکتوم بهره بگیرند. حتی در برخی موارد احتمالا از ابزاری به نام اسپکولوم برای گشاد کردن واژن استفاده کنند تا بتوانند مشکلات را تشخیص دهند.
- پاپ اسمیر: در طول معاینه لگن پزشک نمونهای از سلولها را میگیرد و آنها را از نظر تغییرات سرطانی آزمایش میکند. همچنین ممکن است آزمایش HPV روی نمونه انجام شود.
- کولپوسکوپی: پزشک از یک ابزار بزرگنمایی به نام کولپوسکوپ استفاده میکند تا فرج، واژن و دهانه رحم (عضوی بین واژن و رحم) را با جزئیات بیشتری مشاهده کند. آنها ممکن است از یک محلول مخصوص استفاده کنند که میتواند سلولهای غیر طبیعی را برجسته و دیدن آنها را آسانتر کند.
- بیوپسی: پزشک احتمالا نمونهای از بافت غیرطبیعی را برای آزمایش سلولهای سرطانی بردارد. بیوپسی تنها راه برای اطمینان از ابتلا به سرطان فرج است.
درمان سرطان فرج
درمان سرطان مهبل به عواملی مانند سلامت عمومی، مرحله سرطان و زمان تشخیص بستگی دارد. درمان مختلفی برای این سرطان وجود دارد که در ادامه به چهار نوع درمان اصلی آن اشاره شده است:
1. جراحی
جراحی رایجترین درمان سرطان فرج است. هدف از بین بردن سرطان با حفظ عملکرد جنسی بیمار است. انواع جراحی عبارتند از:
- جراحی با لیزر: در این جراحی از پرتو لیزر برای ایجاد برشهای بدون خونریزی در بافت یا برداشتن ضایعات سطحی سرطانی استفاده میشود.
- برداشتن موضعی: در این جراحی، مقدار کمی از بافت طبیعی اطراف سرطان را از بین میبرند. زمانیکه پزشکان شواهدی از سرطان را مشاهده کنند، برای آزمایش سلولهای سرطانی غدد لنفاوی را برمیدارند.
- ولوکتومی: در این روش بخشی یا تمام فرج و احتمالا برخی از غدد لنفاوی مجاور برداشته میشود. پزشک ممکن است از پیوند پوست برای جایگزینی پوست برداشتهشده استفاده کند.
- تخلیه لگن: در این عمل جراحی روده بزرگ، راست روده، مثانه، دهانه رحم، واژن، تخمدانها و غدد لنفاوی مجاور بیمار برداشته میشود. معمولا در این شرایط پزشک روزنههایی ایجاد میکند تا ادرار و مدفوع به یک کیسه جریان پیدا کند.
2. پرتو درمانی
در پرتودرمانی از اشعه ایکس یا سایر منابع پر انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. رایجترین روش برای درمان سرطان فرج، پرتودرمانی خارجی (EBRT) است. در EBRT از دستگاهی برای رساندن تابش از طریق پوست به محل مورد نظر سرطان استفاده میکنند.
3. شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروها برای حمله به سلولهای سرطانی در کل بدن استفاده میکند. پزشک احتمالا دارو را به رگ یا ماهیچه تزریق کند، یا حتی مصرف قرص را تجویز کند. همچنین ممکن است لوسیونی را پیشنهاد کنند که باید آن را بهصورت مستقیم روی فرج خود بمالید.
4. ایمونوتراپی
ایمونوتراپی به سیستم ایمنی بدن کمک میکند تا سلولهای سرطانی را شناسایی و بهطور موثرتری با آنها مبارزه کند.
پیشگیری از سرطان فرج
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان فرج، خطر ابتلا به عفونت مقاربتی HPV را کاهش دهید. برای این کار هر بار که رابطه جنسی دارید، از کاندوم استفاده کنید. کاندوم احتمالا خطر ابتلا به HPV را کاهشدهد؛ اما نمیتواند بهطور کامل در برابر آن محافظت کند. بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری، تزریق واکسن HPV برای جلوگیری از عفونت است.
جمعبندی
سرطان فرج نوع نادری از سرطان است که زنان را درگیر میکند. فرج اندام تناسلی خارجی زن است که شامل لبهای اطراف واژن، کلیتوریس و غدد بارتولن میشود. این سرطان بهصورت غده یا زخم همراه با خارش روی فرج خود را نشان میدهد. این بیماری دارای چندین نوع مختلف است که ۹۰ درصد موارد را نوع کارسینوم سلول سنگفرشی تشکیل میدهد. تغییرات رنگی، لکههای پوستی، رشد غدهها و برجستگیهای زگیل مانند، خونریزی و … از جمله نشانههای سرطان مهبل است. اگر هر یک از نشانههای اشاره شده را دارید باید با متخصص زنان آنلاین مشورت کنید. در صورت تشخیص پزشک باید درمان بیماری شروع شود.
منابع: