نسخه نویسی الکترونیک یا e-prescribing روشی نوین در نوشتن نسخ دارویی است. در این روش پزشک با استفاده از یک کامپیوتر، لپتاپ و یا موبایل نسخه بیمار را آماده کرده و مستقیما به داروخانه ارسال می‌کند. داروخانه می‌تواند بلافاصله پس از دریافت نسخه، اقلام آن را برای بیمار آماده کند. در این مقاله دکترنکست درباره مزایا و محدودیت‌های این روش صحبت می‌کنیم.
نسخه نویسی الکترونیک چه مزایایی دارد؟
افزایش کیفیت تجویز دارو
سامانه مورد استفاده برای ثبت نسخه الکترونیک می‌تواند سامانه‌ای مستقل بوده و یا به نظام الکترونیکی سلامت (EHR) متصل باشد. مزیت اتصال به EHR این است که پزشک می‌تواند از این طریق به سایر اطلاعات پزشکی بیمار دسترسی پیدا کند. در این صورت پزشک این امکان را دارد که تداخلات احتمالی دارو-دارو، دارو-بیماری و دارو-آلرژی را برای بیمار بررسی کند. همچنین این امکان به پزشک داده می‌شود که دوز و هزینه داروها را با مراجع مطابقت داده و با توجه به شرایط بیمار و هزینه، به صرفه‌ترین دارو را برای او تجویز کند.
کاهش خطاهای نسخه نویسی
طبق مطالعات صورت گرفته، سالانه ۱/۵ میلیون خطای پزشکی قابل پیشگیری در آمریکا اتفاق می‌افتد و ۷۰۰۰ بیمار به دلیل خطای نسخ کاغذی و دست خط ناخوانای پزشک فوت می‌کنند. تبدیل شدن نسخ کاغذی به نسخه‌های الکترونیک، مشکلات مربوط به خواندن اقلام دارویی و دستور مصرف آن‌ها را رفع می‌کند.
در بررسی یک ساله‌ی ۱۲ مطب پزشکی که از نسخه نویسی الکترونیک استفاده می‌کنند مشاهده شد که خطاهای پزشکی در نسخ آنان ۷ برابر نسبت به زمانی که از نسخه کاغذی استفاده می‌کردند، کاهش پیدا کرده است.
کاهش هزینه‌های سلامت
در مطالعه‌ا‌ی ۱۰ ساله، مشاهده شد که استفاده از نسخه نویسی الکترونیک، هزینه‌های سلامت را ۱۴۰ تا ۲۴۰ میلیارد دلار کاهش می‌دهد. این کاهش هزینه به واسطه‌ی افزایش آگاهی بیمار، کاهش دفعات مراجعه و همچنین کاهش خطاهای پزشکی اتفاق می‌افتد.
صرفه جویی در زمان
با نسخه نویسی الکترونیک، هدر رفت زمان برای پزشک، داروساز و بیمار کاهش می‌یابد. پزشک به جای نوشتن اقلام و دستورات دارو می‌تواند با کلیک کردن چند دکمه و یا خواندن نام داروها، نسخه را آماده کند. همچنین عدم وجود نسخه‌های کاغذی، تماس‌هایی که به منظور اصلاح یا بررسی نسخه از داروخانه با مطب پزشک گرفته می‌شود را کاهش می‌دهد.
افزایش رضایت و پذیرش بیمار
آمارها نشان می‌دهد که میزان رضایت و پذیرش بیمار در روند نسخه نویسی الکترونیک بسیار بیشتر از نسخه نویسی کاغذی است. مطالعات بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ نشان داده است که نسخه نویسی الکترونیک، میزان پذیرش بیمار برای مصرف داروهای خود را ۱۰٪ افزایش داده است. افزایش پذیرش بیمار، بهبودی سریع‌تر او و کاهش هزینه برای نظام سلامت را به همراه دارد.
پیشگیری از سوء مصرف دارو
یکی از مزایای جالب و کاربردی نسخه‌نویسی الکترونیک، کنترل سو مصرف دارو می‌باشد. برای مثال نظام سلامت میشیگان با استفاده از نسخه‌نویسی الکترونیک میزان سو مصرف اوپیوئيدها را بر اساس میزان تجویز این داروها رصد و پیگیری می‌کند. همچنین با استفاده از نسخه‌نویسی الکترونیک می‌توان میزان تجویز و مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک را بررسی کرده و از افزایش نادرست مصرف آن پیشگیری کرد.
نسخه نویسی الکترونیک چه محدودیت‌هایی دارد؟
در نسخه نویسی الکترونیک امکان ایجاد مسائل و مشکلات زیر وجود دارد:
- از دست رفتن حریم شخصی بیمار بر اثر هک شدن سیستم
- بروز خطاهای سیستمی و اتلاف وقت پزشک و بیمار
- هزینه‌های زیاد در خصوص به روز نگه داشتن سیستم نسخه نویسی
