در حالی که برخی از علائم اختلالات تیروئید در افراد مسن مانند پرکاری تیروئید و کمکاری تیروئید مشابه علائم در بیماران جوانتر است، غیرمعمول نیست که هم پرکاری تیروئید و هم کمکاری آن در بیماران مسنتر به اشکال متفاوتی ظاهر شوند. این تظاهرات اغلب به صورت بیماریهای روده، قلب یا اختلال در سیستم گوارشی است. یک سرنخ مهم برای وجود بیماری تیروئید در یک فرد مسن، سابقه بیماری تیروئید در یکی دیگر از اعضای نزدیک خانواده مانند برادر، خواهر یا فرزند بیمار است. در این مطلب دکترنکست به شرح اختلالات تیروئید در سالمندان پرداخته و راهکارهایی برای درمان این اختلالات پیشنهاد میدهد.
پرکاری تیروئید در بیماران مسن
از انواع اختلالات تیروئید در افراد مسن است. مانند همه بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، اگر هورمون تیروئید بیش از حد وجود داشته باشد، همه عملکردهای بدن تمایل به افزایش سرعت دارند. با این وجود، در حالی که بیمار جوان اغلب دارای علائم متعدد مربوط به تیروئید پرکار است، بیمار مسن ممکن است فقط یک یا دو علامت داشته باشد. برای مثال بیمار ممکن است تنها احساس تپش قلب و کمی ناراحتی در قفسهسینه هنگام بالا رفتن از پلهها را تجربه کند. همچنین ممکن است علائم اصلی فرد مسن افسردگی و لرزش دست باشد که باعث میشود فرد گوشهگیر شود.
درمان بیمار مسن مبتلا به پرکاری تیروئید
همانند بیماران جوانتر، درمان پرکاری تیروئید در بیماران مسن شامل داروهای ضدتیروئید و ید رادیواکتیو است. به دلیل خطرات جراحی در بیمار مسن، به ندرت جراحی توصیه میشود. در حالی که بیماری گریوز هنوز یک علت شایع پرکاری تیروئید است، گواتر ندولر توکسیک بیشتر در بیماران مسن دیده میشود. حین درمان، اثرات تغییر در عملکرد تیروئید بر سایر سیستمهای بدن باید به دقت کنترل شود. در اغلب موارد، عملکرد تیروئید قبل از درمان قطعی با ید رادیواکتیو، ابتدا با داروهای ضدتیروئید تحت کنترل قرار میگیرد.
مرحله اولیه درمان
در مرحله اولیه درمان، پزشکان به دلیل تأثیر تغییر سطح هورمون تیروئید بر قلب، عملکرد قلب را به دقت پیگیری میکنند. علائم پرکاری تیروئید را میتوان با داروهای کمکی کنترل کرد. در بیمار مبتلا به نارسایی احتقانی قلب همزمان، پس از کنترل عملکرد تیروئید در محدوده طبیعی، دوز باید کاهش یابد. علائم و نشانههای آنژین صدری و نارسایی قلبی باید همزمان با درمان تیروئیدی، درمان شوند تا عملکرد تیروئید تحت کنترل باشد.
ادامه درمان
هنگامی که عملکرد تیروئید با داروهای خوراکی در محدوده طبیعی حفظ شود، پزشک و بیمار میتوانند با هم در مورد درمان قطعی با ید رادیواکتیو تصمیم بگیرند. در مورد میزان طبیعی TSH برای بیماران مسن اختلاف نظر وجود دارد. به طور کلی، تلاش میشود تا عملکرد تیروئید در یک بیمار مسن تحت درمان با ید رادیواکتیو طبیعی یا کم باشد. درمان بیماری کمکاری تیروئید معمولاً سادهتر از مشکل پرکاری تیروئید راجعه در بیماران مسنتر است. زیرا همانطور که در بالا ذکر شد پرکاری تیروئید میتواند بر قلب تأثیر بگذارد.
فوق تخصصان غدد داخلی و متابولیسم در دکترنکست
کمکاری تیروئید، از اختلالات تیروئید در افراد مسن
کمکاری تیروئید در بیماران بالای 60 سال بسیار شایع است و با افزایش سن به طور پیوسته افزایش مییابد. از هر 4 بیمار در خانههای سالمندان یک نفر ممکن است کمکاری تیروئید تشخیص داده نشده داشته باشد. برخلاف علائم پرکاری تیروئید، علائم کم کاری تیروئید در همه بیماران بسیار غیراختصاصی است، حتی در بیماران مسن. همانند پرکاری تیروئید، فراوانی علائم متعدد در بیمار مسن کاهش مییابد. به عنوان مثال، از دست دادن حافظه یا کاهش عملکرد شناختی، که اغلب به افزایش سن نسبت داده میشود، ممکن است تنها علائم کمکاری تیروئید باشد. علائم و نشانههای کم کاری تیروئید ممکن است شامل افزایش وزن، خواب آلودگی، خشکی پوست و یبوست باشد، اما عدم وجود این علائم تشخیص را رد نمیکند. برای تشخیص این بیماری در فرد مسن، لازم است پزشک معالج به اختلال تیروئیدی مشکوک شود. سرنخهای احتمال کمکاری تیروئید عبارتند از:
- سابقه خانوادگی مثبت بیماری تیروئید
- درمان قبلی پرکاری تیروئید
- سابقه جراحی گسترده
- رادیوتراپی گردن
علائم غیر اختصاصی در بیماران مسن دچار کمکاری تیروئید:
- کلسترول بالای غیر قابل توجیه
- نارسایی قلبی
- تغییر در اجابت مزاج
- درد عضلانی و یا درد مفاصل
- اختلالات روانپزشکی
- اختلال شناختی
چه زمانی فرد مسن دچار کمکاری تیروئید درمان میشود؟
تصمیم برای درمان بیمار با تشخیص جدید کمکاری تیروئید به عوامل متعددی بستگی دارد. از جمله اینکه آیا بیمار علائم کمکاری تیروئید دارد یا فقط سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) بالا دارد. در مورد یافته اخیر، بسیاری از پزشکان آزمایش را در 3 الی 4 ماه تکرار میکنند. زمانی که سطح TSH بالاتر از محدوده طبیعی باقی بماند، شروع به جایگزینی هورمون تیروئید میکنند. وجود یا عدم وجود و شدت علائم مرتبط با تیروئید و بیماریهای همزمان مانند بیماری عروق کرونر یا نارسایی قلبی تعیین کننده دوز جایگزینی هورمون تیروئید است.
درمان بیمار مسن مبتلا به کمکاری تیروئید
درمان بیماری کمکاری تیروئید در فرد مسن نیازی به سرعت ندارد. در واقع اگر خیلی سریع انجام شود، ممکن است بر قلب و سیستم عصبی مرکزی فشار وارد کند. بنابراین، درمان هورمونی معمولاً به آرامی با یک دوز جزئی روزانه آغاز میشود. در نتیجه به قلب و سیستم عصبی مرکزی اجازه داده میشود تا با سطوح فزاینده هورمون تیروئید سازگار شوند. بیمار و اعضای خانواده باید از افزایش احتمالی آنژین، تنگینفس، گیجی و تغییر عادات خواب آگاه باشند و در صورت بروز این موارد به پزشک تجویزکننده اطلاع دهند. بیمارانی که افزایش آنژین صدری، علائم نارسایی احتقانی قلب، یا تغییرات ذهنی مانند گیجی را تجربه میکنند، باید دوز دارو کاهش یابد و سپس تدریجا افزایش داده شود.
اختلالات تیروئید در افراد مسن را جدی بگیریم
اختلالات تیروئید محدودیت سنی ندارند. در واقع کمکاری تیروئید به وضوح در افراد مسن شایعتر از بزرگسالان جوان است. علیرغم افزایش فراوانی اختلالات تیروئید در افراد مسن، پزشکان برای تشخیص این بیماری لازم است به اختلالات تیروئید مشکوک شوند. زیرا اختلالات تیروئید اغلب به صورت اختلال در سیستم دیگری در بدن ظاهر میشوند. اختلالات تیروئید در افراد مسن نیاز به توجه ویژه به درمان تدریجی و دقیق دارند. در این اختلالات پیگیری مادامالعمر مورد نیاز است.