اوتیسم چیست؟
اوتیسم یک بیماری عصبی پیچیده مادام‌العمر است که بر نحوه ارتباط، تعامل و پردازش اطلاعات فرد تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است دارای توانایی‌های ذهنی متوسط یا بالا باشند یا ممکن است دارای ناتوانی ذهنی باشند. سطح حمایت مورد نیاز یک فرد مبتلا به اوتیسم متفاوت است. برخی از افراد نیازهای پیچیده‌ای دارند، در حالی که اوتیسم به روش‌های ظریف‌تری بر افراد دیگر تأثیر می‌گذارد. علی‌رغم چالش‌هایی که بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم با آن روبرو هستند، آن‌ها از بسیاری جهات مانند همه افراد هستند. حتی در بعضی زمینه‌ها توانایی‌های بالاتری را نسبت به میانگین جامعه از خود نشان می‌دهند.
اوتیسم شایع است
اوتیسم دیگر به عنوان یک ناتوانی با شیوع کم در نظر گرفته نمی‌شود. به طور میانگین بر اساس آمارهای جهانی، از هر صد نفر یک نفر مبتلا به اوتیسم است. تحقیقات گسترده در مورد اوتیسم منجر به افزایش درک ویژگی‌های این اختلال شده است. بنابراین DSM-5 از اوتیسم تعریف متفاوتی کرده است. بر اساس DSM-5 اوتیسم دارای دو حوزه اصلی اختلال است، «ارتباطات اجتماعی» و «الگوهای محدود و تکراری رفتار، علایق و فعالیت‌ها». تفاوت در ادراک حسی در حوزه دوم گنجانده شده است.
انواع اوتیسم
سطوح ۱، ۲ و ۳ برای اختلال اوتیسم توسط DSM-5 معرفی شده‌اند. این سیستم رتبه بندی میزان حمایت مورد نیاز افراد در هر حوزه را نشان می‌دهد و طیف گسترده‌ای از راه‌هایی را نشان می‌دهد که اوتیسم بر افراد مختلف تأثیر می‌گذارد.
- سطح ۱ که با عنوان اوتیسم خفیف هم شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که فرد “به حمایت نیاز دارد”.
- سطح ۲ “نیاز به حمایت قابل توجه” را نشان می‌دهد.
- سطح ۳ “نیاز به حمایت بسیار قابل توجهی” را نشان می‌دهد.
این سطوح فقط راهنمای برنامه ریزی هستند و نباید به عنوان یک شاخص ارزیابی برای نیازهای حمایتی بلند مدت استفاده شوند. سطوح شاخص‌های پشتیبانی به هر یک از دو حوزه اصلی نسبت داده می‌شود. بنابراین ممکن است فردی که بر اساس DSM-5 تشخیص داده می‌شود دو رتبه متفاوت از پشتیبانی را نیاز داشته باشد.
اضطراب
اضطراب بخشی طبیعی از رشد است. با این حال تحقیقات تأیید می‌کند که افراد مبتلا به اوتیسم در مقایسه با همسالان خود که معمولاً در حال رشد هستند، سطوح بالایی از اضطراب را تجربه می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهد که تا ۸۴ درصد از افراد مبتلا به اوتیسم معیارهای اختلالات اضطرابی بالینی تشخیص داده شده را دارند. به دلیل مشکلات ارتباطی مشخص، یک فرد اوتیستیک ممکن است مشکلات شدید اضطرابی داشته باشد اما توانایی بیان او کاهش یافته باشد. ناتوانی افراد مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط با احساس استرس، اضطراب یا پریشانی نیز می‌تواند یکی از عللی باشد که تشخیص حالت‌های افسردگی یا اضطراب در این افراد اغلب بسیار دشوار است.
اضطراب ممکن است در یک فرد اوتیستیک از طریق موارد زیر ظاهر شود:
- فوبیای اجتماعی
- نگرانی نشخوار بیش از حد
- رفتار وسواسی جبری
- فوبیاها
- رفتارهای اجتنابی
- عادات سفت و سخت و مقاومت در برابر تغییر
- رفتار تحریک آمیز و یا خودآزاری
- رفتارهای کنترلی
- مقابله در برابر تغییر
افراد در طیف اوتیسم ممکن است تغییر را بسیار استرس زا بدانند. با توجه به جنبه‌های رفتاری، پردازش اطلاعات حسی و تشخیص آن‌ها، بسیاری از افراد در طیف اوتیسم اغلب محیط‌های آشنا با روال قابل پیش‌بینی را ترجیح می‌دهند. علایق محدود و تکراری، تفاوت در پردازش حسی و تشدید اضطراب می‌توانند حتی تغییرات کوچک را استرس‌زا کنند. برنامه ریزی قبلی و آمادگی برای تغییر در عادات و فعالیت‌های روزمره مهم است.
واقعیت برای یک فرد اوتیستیک مجموعه‌ای گیج کننده و متقابل از رویدادها، افراد، مکان‌ها، صداها و مناظر است. تعیین عادات، زمان‌ها، مسیرهای خاص و آیین‌ها همگی به نظم بخشیدن به یک زندگی پر هرج و مرج غیر قابل تحمل کمک می‌کنند. تلاش برای ثابت نگه داشتن همه چیز، مقداری از ترس بیماران را کاهش می‌دهد.
برنامه ریزی برای تغییر
تغییر بخشی اجتناب ناپذیر از زندگی هر فرد است. آموزش راهبردهایی به افراد برای رویارویی با تغییرات در محیط‌ها و کارهای روزمره به ایجاد انعطاف‌پذیری و استقلال کمک می‌کند. آماده سازی افراد اوتیستیک برای تغییرات آتی به عنوان “برنامه ریزی گذار” یا transition planning شناخته می‌شود. هدف از برنامه‌ریزی گذار، اعمال تغییرات به‌گونه‌ای است که برای افراد طیف اوتیسم احساس امنیت ایجاد کند. برنامه ریزی موثر برای کاهش استرس و اضطراب مفید است و به جلوگیری از مشکلات رفتاری که ممکن است به دلیل تغییرات مورد انتظار یا غیرمنتظره رخ دهد، کمک می‌کند.
متخصصان اعصاب و روان در دکترنکست
تغییرات روزمره و “برنامه ریزی افقی”
برخی از تغییرات روزمره یا موقعیت‌های جدیدی که یک فرد مبتلا به اوتیسم ممکن است نیاز به آماده‌سازی برای آن‌ها داشته باشد عبارتند از:
- ترک خانه
- داشتن بازدیدکنندگان در خانه
- رفتن به جایی جدید، مانند دندانپزشکی
- انجام کارها با ترتیب متفاوتی از زمان به زمان برای مثال، دوش گرفتن قبل از شام به جای بعد از آن
- خوردن غذاهای جدید
این تغییرات مکرر که ممکن است به صورت روزانه رخ دهد به عنوان انتقال افقی شناخته می‌شود. بسیاری از افراد در این طیف دارای سبک‌های یادگیری و تفکر بصری قوی هستند. بنابراین، استراتژی‌های بصری می‌توانند راهی مؤثر برای انتقال تغییرات آتی باشند.
هنگام بازدید از یک مکان جدید، داشتن عکس‌هایی برای آماده سازی فرد می‌تواند مفید باشد. تصاویر را می‌توان از طریق وب سایت‌ها یا از طریق گوگل به دست آورد. درخواست تصاویر نیز ممکن است یک گزینه باشد، برای مثال، تماس با مطب پزشک و درخواست تصویر اخیر از پزشک و اتاق مشاوره قبل از قرار ملاقات. تعداد روزافزونی از اپلیکیشن‌ها وجود دارد که می‌توانند به چالش‌های مرتبط با اوتیسم کمک کنند.
تغییرات بلند مدت و “برنامه ریزی عمودی”
پیشرفت از یک مرحله زندگی به مرحله دیگر به عنوان انتقال عمودی شناخته می‌شود. پیشرفت از دبستان به دبیرستان نمونه‌ای از انتقال عمودی است که توسط کودکان تجربه می‌شود. بر اساس تحقیقات برخی از دستورالعمل‌های عملی خوب برای آماده‌سازی برای گذارهای عمودی زندگی عبارتند از:
- جمع آوری اطلاعات: چه تغییری در شرف وقوع است؟ کی، کجا و با چه کسی؟ واکنش فرد نسبت به انتقالات و تغییرات قبلی چگونه بوده است؟ چه استراتژی‌های انتقالی در گذشته کمک کرده است؟
- تهیه طرح اولیه: ملاقات با همه افراد کلیدی حامی بیمار در طول دوره‌های تغییر و تهیه یک طرح اولیه.
- فراهم کردن پشتیبانی: بیمار باید با تلاش خود و حمایت دیگران به دنبال منابعی باشد که پشتیبانی کافی و مطلوب را برای او فراهم کنند.
- اجرای طرح
- ارزیابی و بررسی: آیا طرح حمایت از انتقال موثر بود؟ برای دفعه بعد چه چیزی باید تغییر کند؟
زورگویی
زورگویی و قلدری می‌تواند برای افراد در هر سن و توانایی اتفاق بیفتد، اما افرادی که دارای تفاوت‌های رشدی یا ناتوانی هستند آسیب پذیرتر هستند. قلدری و زورگویی شامل عدم تعادل قدرت است که شکل فیزیکی یا روانی به خود می‌گیرد. قلدری روانی شامل رفتارهای تهدید‌آمیز، اجباری و تعرض‌های جنسی است.
جمع بندی
بر اساس DSM-5 نیاز به حمایت در افراد مبتلا به بیماری اوتیسم به درجات مختلف تقسیم می‌شود. اختلال عملکرد در بیماران اوتیستیک در DSM-5 دو حوزه اصلی «ارتباطات اجتماعی» و «الگوهای محدود و تکراری رفتار، علایق و فعالیت‌ها» تعریف می‌شود. در این مقاله به چالش‌هایی پرداختیم که این بیماران با آن روبرو هستند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به اضطراب، مقاومت در برابر تغییر و زورگویی اشاره کرد.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
