سلولیت چیست؟
سلولیت یکی از عفونتهای شایع پوستی است که بافتهای نرم زیر پوست را درگیر میکند. این عفونت زمانی اتفاق میافتد که باکتری از طریق سد پوستی آسیب دیده وارد پوست شده و پخش میشود. نتیجه این امر عفونت است که ممکن است باعث تورم، قرمزی، درد یا گرما شود.
در چه صورت فرد بیشتر در معرض ابتلا به سلولیت است؟
- ضربه به پوست
- دیابت
- مشکلات گردش خون مانند جریان نداشتن خون کافی در بازوها و پاها، جریان ضعیف وریدها یا سیستم لنفاوی، یا وجود وریدهای واریسی (رگهای پیچ خورده و بزرگ شده در نزدیکی سطح پوست)
- بیماریهای کبدی مانند هپاتیت مزمن یا سیروز
- اختلالات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا بیماریهای عفونی که باعث ایجاد زخم میشوند مانند آبله مرغان
علل ایجاد سلولیت
مواردی که باعث ایجاد سلولیت میشوند عبارتند از:
- آسیبهایی که پوست را پاره میکند
- عفونتهای بعد از جراحی
- بیماریهای پوستی طولانی مدت مانند اگزما یا پسوریازیس
- اجسام خارجی در پوست
- عفونتهای استخوانی در زیر پوست (برای مثال یک زخم باز و مزمن که به اندازه کافی عمیق است که استخوان را در معرض باکتری قرار دهد.)
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
علائم سلولیت
سلولیت تقریباً در هر قسمت از بدن میتواند ظاهر شود. معمولاً روی پوست آسیب دیده مانند زخمهای ملتهب، بریدگیهای کثیف و نواحی با گردش خون ضعیف ظاهر میشود. این عفونت نیاز به درمان توسط پزشک دارد. برای مراجعه به متخصص پوست میتوانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید. علائم رایج عبارتند از:
- قرمزی پوست
- تورم
- گرمی
- درد یا حساسیت در لمس
- نشت مایع زرد، شفاف یا چرکی از زخم
در صورت داشتن هر یک از علائم زیربه دنبال سلولیت باید به اورژانس مراجعه کرد:
- تب یا لرز شدید
- تهوع و استفراغ
- بزرگ شدن یا سفت شدن ناحیه قرمز شده
- افزایش درد
- بی حسی هنگام لمس ناحیه
- سایر مشکلات پزشکی که ممکن است حتی با یک عفونت جزئی تحت تأثیر قرار گیرند مانند دیابت
تشخیص سلولیت چگونه انجام میشود؟
پزشک باید پس از دریافت سوابق بیمار، ناحیه دچار تورم و قرمزی را معاینه کند. در ادامه پزشک ممکن است بسته به شرایط بیمار بررسیهای بیشتری را درخواست کند.
- در صورتی که سرایت عفونت به خون مشکوک باشد (اغلب در مواردی که تب وجود دارد) ممکن است آزمایش کشت خون درخواست شود.
- در صورت شک به عفونت استخوان زیر پوست و یا وجود جسم خارجی در پوست وجود داشته باشد تصویربرداری با اشعه ایکس ممکن است درخواست شود.
- اگر ناحیه عفونت ترشح داسته باشد ممکن است آزمایش اسمیر و کشت ترشحات زخم درخواست شود.
سلولیت چگونه درمان میشود؟
برای مراقبت از سلولیت باید موارد زیر را مدنظر داشت:
- سلولیت شرایطی است که باید توسط پزشک بررسی شود
- بسته به محل درگیر ممکن است پزشک توصیه به استراحت بیمار بکند
- برای کاهش تورم و ناراحتی، بهتر است ناحیه دچار سلولیت در سطح بالاتری از بدن قرار گیرد
- میتوان از مسکنهای در دسترس برای کاهش درد و تب استفاده کرد.
در صورتی که عفونت خیلی شدید نباشد میتوانید آنتیبیوتیک تجویز شده را به مدت یک هفته تا ۱۴ روز بسته به نظر پزشک به صورت خوراکی مصرف کنید. پزشک قرار ملاقات بعدی را تعیین میکند تا بهبود ضایعه را بررسی کند.
پزشکان ممکن است در صورت وجود موارد زیر از آنتیبیوتیکهای وریدی یا عضلانی استفاده کنند:
- اگرعفونت شدید باشد
- در صورتی که بیمار مشکلات پزشکی همراه دیگری داشته باشد
- بیمار کودک و یا مسن باشد
- در صورتی که سلولیت نواحی وسیعی را از پوست را بپوشاند، یا در نواحی حساس قرار داشته باشد. برای مثال روی صورت یا اطراف چشم
- عفونت حتی پس از مصرف آنتیبیوتیکها به مدت ۲ تا ۳ روز بدتر شود
در موارد جدی و در صورت نیاز به دریافت آنتیبیوتیک وریدی فرد در بیمارستان بستری میشود. تا زمانی که عفونت کنترل شود (۲ تا ۳ روز) آنتیبیوتیکهای وریدی دریافت خواهد کرد و سپس با دستور مصرف داروهای خوراکی مرخص میشود.
چه زمانی برای درمان، اقدامات جراحی لازم است؟
این حالت نادر است، اما موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. برای مثال، پزشکان ممکن است نیاز به باز کردن و تخلیه آبسه یا چرک جمع شده در بافت داشته باشند. همچنین ممکن است نیاز باشد بافت مرده بریده و جدا شود (دبریدمان) تا ضایعه بهبود یابد.
پیشگیری از وقوع بیماری
برای جلوگیری از ابتلا به سلولیت موارد زیر توصیه میشود:
- بهداشت شخصی را رعایت کنید و پوست خود را تمیز نگه دارید.
- کفش یا دمپایی راحت و جوراب نخی گشاد بپوشید. در فضای باز با پای برهنه راه نروید.
- پوست آسیب دیده را با آب و صابون بشویید. مطمئن شوید که طی چند روز آینده بهبود مییابد.
برخی از آسیبها نسبت به سایرین خطر بیشتری دارند. در صورت وقوع موارد زیر در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید:
- نیش حیوان یا گازگرفتگی انسان
- زخمهای عمیق تر از ۱.۲ سانتیمتر، مانند پا گذاشتن روی سوزن
- بافت له شده که خونریزی میکند
- سرمازدگی
- جراحات عمیق با خاک در آنها
- صدماتی که با آب دریا در تماس است به خصوص اگر فرد بیماری کبدی داشته باشد
- دیابت یا سایر شرایط مهم پزشکی مانند بیماری کبد یا کلیه
- تورم در دستها و پاها که از بین نمیرود
پیشآگهی سلولیت
اکثر افراد مبتلا به سلولیت در عرض ۲ تا ۳ روز به آنتیبیوتیکها پاسخ میدهند و شروع به بهبود میکنند. در موارد نادر، سلولیت ممکن است از طریق جریان خون پخش شود و شرایطی جدی را ایجاد کند. حتی در موارد نادرتر، جراحی برای تخلیه آبسه یا برداشتن بافت مرده مورد نیاز است.
خلاصه برای بلاگ
سلولیت یکی از انواع شایع عفونت پوستی است که با ورود میکروب به بافتهای زیرین پوست و پخش شدن آن ایجاد میشود. شدت اسن ضایعه ممکن است از خفیف تا بسیار شدید و همراه با عوارض متغیر باشد. علائم سلولیت عبارتند از:
- قرمزی پوست
- گرمی پوست
- درد و حساسیت در لمس
- ترشح شفاف یا چرکی (نه همیشه)
ندرتا ممکن است علائم سیستمیک مانند تب نیز وجود داشته باشند که مطرح کننده شدت بیماری هستند. از عللی که فرد مستعد ابتلا سلولیت میشود میتوان به آسیب پوستی، دیابت و وجود اجسام خارجی در پوست اشاره کرد. سلولیت شرایطی است که نیاز به بررسی و تجویز دارو توسط پزشک دارد. اغلب موارد خفیف بوده و ۲ تا ۳ روی پس از مصرف آنتیبیوتیک خوراکی پاسخ به درمان مشاهده میشود. در موارد شدید مانند مواردی که سلولیت وسیع باشد و یا نواحی حساسی را درگیر کرده باشد، دریافت آنتیبیوتیک وریدی الزامی است. ندرتا ممکن است جراحی برای تخلیه چرک و آبسه در موارد سلولیت شدید لازم باشد.