افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال خلقی است که باعث احساس غم و اندوه مداوم و از دست دادن علاقه می‌شود. این اختلال بر احساس، تفکر و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به انواع مشکلات عاطفی و جسمی شود. فرد دچار افسردگی در انجام فعالیت‌های عادی روزمره مشکل دارد و گاهی اوقات ممکن است احساس کند که زندگی ارزش زیستن را ندارد. افسردگی یک نقطه ضعف نیست و نمی‌توان به سادگی از آن خارج شد. این بیماری ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد. افراد دچار افسردگی، با مصرف دارو و روان‌درمانی احساس بهتری دارند. در این مطلب دکترنکست به شرح علائم و علل افسردگی پرداخته و راهکارهایی برای بهبود این بیماری ارائه می‌دهد.
افسردگی تنها به معنای غمگین بودن نیست
این نکته بسیار مهم است که ما نباید احساس غم و اندوهی که متناوبا در زندگی روزمره با آن مواجه می‌شویم را افسردگی تلقی کنیم. افسردگی یک بیماری است که بر بدن، خلق و افکار تا حدی تأثیر می‌گذارد که روابط عادی اجتماعی را مختل کند. این اختلال بر نحوه خوردن، خوابیدن و احساس فرد نسبت به خود و نحوه درک او از مسائل تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به افسردگی ممکن است در روابط و وظایف روزمره خود با مشکلاتی مواجه شوند و نتوانند در جهت اهداف خود در زندگی فعالیت کنند. شیوع افسردگی در زنان دوبرابر مردان است. انواع افسردگی می‌توانند افراد با هر سن و جنسی را تحت تاثیر قرار دهند. افسردگی انواع مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به اختلال افسردگی اساسی، افسردگی بعد از زایمان و افسردگی فصلی اشاره کرد.
تظاهر افسردگی در هر فرد متفاوت است
افسردگی به اشکال مختلفی در افراد مختلف تظاهر می‌یابد. علائم افسردگی در مردان ممکن است با علائم افسردگی در زنان متفاوت باشد. همچنین علائم افسردگی در جوانان نسبت به سالمندان متفاوت است. در کنار انواع تظاهرات افسردگی، باید به افسردگی پنهان یا خاموش نیز توجه کرد. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با وجود تغییراتی به نفع افسردگی در زندگی روزمره خود، از پذیرش آن امتناع و نسبت به آن مقاومت می‌کند. همچنین علایم افسردگی در سالمندان نیز ممکن است شروع پرسروصدایی نداشته باشد. تغییراتی در حافظه، عادات روزمره و یا شخصیت فرد سالمند می‌توانند علامتی از شروع دوره‌ی افسردگی باشند. به دنبال افسردگی افراد تحرک کمتری دارند و کمتر صحبت می‌کنند. افسردگی و حرف زدن زیاد ندرتا با هم دیده می‌شود. فرد افسرده آرام و کم و با صدای یکنواخت حرف می‌زند و کمتر تمایل به برقراری ارتباط با محیط اطراف دارد. او بسته به شدت بیماری منزوی می‌شود.
۱۰ مورد از علائم افسردگی
افسردگی می‌تواند با علائم متعددی همراه باشد. در ادامه به ۱۰ مورد اشاره می‌کنیم.
احساس غم
فرد دچار افسردگی به طور مداوم احساس غم می‌کند. ممکن است بدون دلیل خاصی گریه کند. او امید خود به زندگی و آینده را از دست می‌دهد و احساس می‌کند انگیزه برای هیچ کاری در دنیا ندارد.
به هم ریختن خواب
خواب فرد دچار افسردگی به هم می‌ریزد. برخی افراد دچار افسردگی اغلب ساعات روز خواب‌آلود هستند. اما افرادی ممکن است دچار بی‌خوابی شوند.
تغییر در میزان تغذیه
اشتها در فرد دچار افسردگی تحت تاثیر قرار می‌گیرد و ممکن است افزایش یا کاهش یابد. اغلب موارد افسردگی با کاهش اشتها همراه است.
زودرنجی و افسردگی
فرد افسرده ممکن است نسبت به قبل زودرنج‌تر شود. این به این علت است که افسردگی درک فرد را از وقایع مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد.
افسردگی و پرخاش
افراد دچار افسردگی ممکن است در مواقعی به شدت تحریک‌پذیر و پرخاشگر شوند. این وضعیت خانواده و اطرافیان او را تحت تاثر قرار می‌دهد. پرخشاگری می‌تواند یکی از علائم افسردگی در نوچوانان باشد.
ناامیدی و افسردگی
از بارزترین مشخصات فرد افسرده نداشتن انگیزه و امید است. فرد افسرده هیچ امیدی به آینده و به زندگی ندارد و انگیزه خود را نسبت به هر فعالیتی که قبلا از آن لذت می‌برده از دست می‌دهد.
افسردگی و میل جنسی پایین
میل جنسی فرد به دنبال ابتلا به افسردگی کاهش می‌یابد و این امر ممکن است زندگی مشترک وی با همسرش را تحت تاثیر قرار دهد.
بی حالی و کسالت
از مشخصات مهم اختلال افسردگی نداشتن انرژی به صورت مداوم است. این امر در موارد شدید افسردگی به حدی می‌رسد که فرد حتی قادر به گریه کردن نخواهد بود.
عدم تمرکز کافی
شروع افسردگی می‌تواند با کاهش تمرکز بر فعالیت‌های مختلف همراه باشد. فرد نمی‌تواند بر فعالیت‌هایی که در گذشته به راحتی از پس آن‌ها برمی‌آمده است، تمرکز کند. این امر می‌تواند عواقبی را در زندگی اجتماعی و کاری فرد به همراه داشته باشد.
فکر کردن به مرگ
از مهم‌ترین علایم اختلال افسردگی، افکار مرتبط با مرگ و خودکشی است. فردی که چنین افکاری را دارد، حتما باید فورا و قبل از اینکه عوارض جبران‌ناپذیری به بار آید، تحت نظر پزشک و مداخله دارویی قرار گیرد. در موارد شدید ممکن است فرد بستری شود.
علت افسردگی
فاکتورهای ژنتیکی و ارثی
افسردگی ممکن است در در چند نفر از اعضای یک خانواده دیده شود. این امر نشان‌دهنده عوامل ارثی یا ژنتیکی است. از این رو، برخی ممکن است با خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی متولد شوند. البته داشتن یک خویشاوند مبتلا به افسردگی لزوماً به معنای آسیب‌پذیری فرد در برابر افسردگی نیست.
به هم خوردن تعادل شیمیایی در مغز
یکی دیگر از دلایل احتمالی افسردگی، عدم تعادل شیمیایی در مغز است که بر خلق‌وخوی فرد تأثیر می گذارد. عدم تعادل هورمونی نیز می‌تواند فرد را در برابر افسردگی آسیب‌پذیر کند.
بعضی بیماری‌ها
برخی بیماری‌ها ممکن است خطر افسردگی را افزایش دهند مثل سرطان، سکته مغزی، آرتریت و بیماری قلبی.
عوامل روان‌شناختی
علل روان‌شناختی نیز ممکن است به دلیل عوامل بیولوژیکی و تجربیات اولیه زندگی فرد در افسردگی نقش داشته باشد. برای مثال افرادی که کمال‌گرا هستند، به راحتی تحت تأثیر انتقاد قرار می‌گیرند و مستعد اضطراب هستند، ممکن است بیشتر از افسردگی رنج ببرند.
عوامل محیطی
رویدادهای استرس‌زا یا آسیب‌زا می‌تواند باعث شود افراد دچار افسردگی شوند. این شامل مشکلات رابطه، نگرانی در مورد مسائل مالی، از دست دادن شغل یا غم و اندوه به دلیل مرگ یکی از عزیزان است. شرایط اجتماعی همچنین ممکن است ما را در برابر افسردگی آسیب‌پذیرتر کند و بر کسانی تأثیر بگذارد که احساس تنهایی می‌کنند، دوستان کمی دارند، هیچ دوستی ندارند یا از یک بیماری مزمن رنج می‌برند.
درمان افسردگی بدون دارو
افسردگی نوعی اختلال بوده که برای درمان آن، نظر تخصصی یک پزشک متخصص لازم است. همچنین درمان سریع افسردگی ممکن نیست چرا که فرآیند بهبود تدریجی بوده و نیازمند زمان کافی است. تست افسردگی می‌تواند موثر باشد. فرد متخصص با پرسیدن چند سوال و یا انجام تست علائم افسردگی می‌تواند تشخیص درست را بدهد. البته با گذشت زمان طولانی ممکن است خلق فرد بهبود یابد و علائم به تدریج کاهش پیدا کند. اما دوره‌های آن ممکن است به صورت دوره‌ای تکرار شود. با وجود مداخلات دارویی و روان‌درمانی، موارد زیر نیز می‌تواند به عنوان درمان افسردگی در خانه برای بهبود شرایط فرد افسرده موثر باشد.
ورزش
ورزش به کمبود انرژی در فرد افسرده کمک می‌کند. ورزش‌های گروهی و منظم در بهبود علائم فرد بسیار کمک‌کننده بوده و در بهبود سایر عوارض افسردگی از جمله اختلال خواب و اشتها نیز نقش دارد.
خواب کافی
افسردگی به‌خودی‌خود باعث اختلال در خواب می‌شود. بنابراین در کنار توصیه‌های دارویی، به فرد توصیه می‌شود برنامه خواب منظمی داشته باشد و بر آن پایبند بماند.
تغذیه مناسب
با برهم خوردن اشتها و سایر مشکلات مربوط به آن، افسردگی می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامت جسمی داشته باشد. بنابراین داشتن تغذیه مناسب و گنجاندن مواد غذایی سالم و مغذی در برنامه غذایی توصیه می‌شود.
تفریح و تنها نماندن
فرد افسرده نباید تنها بماند. این امر بیشتر به این دلیل مهم است که افراد افسرده خصوصا در موارد افسردگی شدید، بیشتر از سایر افراد جامعه در معرض خودکشی هستند. همچنین برقراری روابط اجتماعی از انزوای آن‌ها کاسته و در بهبود علائم موثر است.
کم کردن تاثیر تکنولوژی
تکنولوژی به طرق مختلف می‌تواند برای سلامت روان مضر باشد. استفاده مکرر و مداوم از وسایل الکترونیکی خصوصا قبل از خواب می‌تواند کیفیت خواب را کاهش دهد. همچنین درگیری مداوم با اخبار بد جهانی می‌تواند علائم افسردگی را تشدید کند.
جمع‌بندی
افسردگی اختلالی در سلامت روان است که با خلق پایین و علائم دیگری از جمله احساس غم و ناراحتی، کمبود انرژی، ناامیدی و نداشتن انگیزه و عدم علاقه به فعالیت‌هایی که قبلا مورد علاقه فرد بوده تظاهر می‌یابد. بروز علائم افسردگی در هر فرد با فردی دیگر متفاوت است. افسردگی زندگی روزمره و روابط اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار داده و می‌تواند به انزوای اجتماعی منجر شود. افراد افسرده ممکن است افکار مرتبط با مرگ داشته باشند و بیشتر از سایر افراد در معرض خودکشی هستند.
افسردگی یک اختلال روان‌پزشکی بوده و لازم است مداخله دارویی توسط فرد متخصص صورت گیرد. از بین بردن افسردگی نیازمند زمان است و درمان فوری آن میسر نیست. در کنار دارودرمانی و روان‌درمانی، عواملی از جمله ورزش، خواب و تغذیه مناسب، اجتناب از تنهایی و دوری از تکنولوژی می‌تواند در بهبود علائم کمک‌کننده باشد.
چطور تشخیص دهیم افسرده ایم؟
اگر مدتی طولانی است که احساس غم و اندوه می‌کنید و انرژی کافی برای هیچ کاری را ندارید، اگر احساس ناامیدی می‌کنید، اگر زندگی روزمره شما دچار مشکل شده و اگر به خودکشی فکر می‌کنید، حتما با یک متخصص روان‌پزشک تماس بگیرید.
نشانه افسردگی در مردان چیست؟
نشانه‌های افسردگی در هر فرد با فردی دیگر متفاوت است. در مردان افسردگی می‌تواند با تحریک‌پذیری، پرخاشگری، خشونت و از دست دادن علاقه نسبت به شغل و خانواده و فعالیت‌های مفرح همراه باشد.
درمان سریع افسردگی چگونه است؟
درمان سریع افسردگی ممکن نیست چرا که فرآیند بهبود تدریجی بوده و به زمان کافی نیاز دارد.
برای مطالعه مطالب آموزشی بیشتر، به دکترنکست مراجعه کنید.
