اگر مبتلا به دیابت هستید، برای حفظ سلامت پاهایتان باید هر روز آنها را بررسی کنید حتی اگر احساس درد نداشته باشید. در صورت وجود بریدگی یا تاولی که بهبود نمی‌یابد به پزشک مراجعه کنید. در صورت ابتلا به دیابت موارد زیادی برای مدیریت وجود دارد: بررسی قند خون، تهیه غذای سالم، اختصاص زمان کافی برای فعالیت، مصرف داروها، مراجعه مکرر به پزشک. برای مراجعه به پزشک می‌توانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید.
در کنار همه این موارد، پای شما ممکن است آخرین چیزی باشد که در ذهن شما وجود دارد. اما مراقبت روزانه یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از عوارض پا می‌باشد. تقریبا نیمی از افراد مبتلا به دیابت، نوعی آسیب عصبی دارند. ممکن است در هر قسمتی از بدن آسیب عصبی وجود داشته باشد، اما اعصاب پا و ساق پا بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. آسیب عصبی می‌تواند باعث شود فرد حس پاهای خود را از دست بدهد. در این مقاله دکترنکست نکاتی را درباره جلوگیری از آسیب عصبی و محافظت از پا شرح می‌دهد.
بی‌حسی
برخی از افراد مبتلا به آسیب عصبی دچار بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا درد می‌شوند، اما برخی دیگر هیچ علامتی ندارند. آسیب عصبی همچنین می‌تواند توانایی فرد را در احساس درد، گرما یا سرما کاهش دهد.
زندگی بدون درد بسیار خوب به نظر می‌رسد، اما هزینه بالایی دارد. درد راهی است که بدن به شما می‌گوید چیزی اشتباه است و مشکلی وجود دارد، بنابراین می‌توانید با استناد بر آن از خود مراقبت کنید. اگر در پا احساس درد نمی‌کنید، ممکن است متوجه بریدگی، تاول، زخم یا مشکل دیگر نشوید. اگر مشکلات کوچک به موقع درمان نشوند، می‌توانند جدی شوند.
فوق تخصصان غدد داخلی و متابولیسم در دکترنکست
آیا ممکن است آسیب عصبی داشته باشید؟
هر کسی که مبتلا به دیابت است ممکن است دچار آسیب عصبی شود، اما این عوامل خطر ابتلا را افزایش می‌دهد:
- سطح بالای قند خون که مدیریت آن دشوار است. برای مدیریت قند خون باید تحت نظر منظم دیابتولوژیست باشید.
- ابتلا به دیابت به مدت طولانی، به ویژه اگر قند خون شما اغلب بالاتر از سطح مطلوب باشد
- اضافه وزن
- سن بالای 40 سال
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
آسیب عصبی همراه با جریان خون ضعیف که یکی دیگر از عوارض دیابت می‌باشد، فرد را در معرض ابتلا به زخم پا قرار می‌دهد که ممکن است عفونی شود و به خوبی درمان نشود. اگر عفونت با درمان بهتر نشود، ممکن است انگشت، پا یا قسمتی از پای بیمار قطع شود (با جراحی برداشته شود) تا از گسترش عفونت جلوگیری شود و بیمار نجات یابد.
اگر هر روز پاهای خود را بررسی کنید، می‌توانید مشکلات را زود تشخیص دهید و بلافاصله آنها را درمان کنید. درمان زودهنگام، خطر قطع عضو را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
جلوگیری از آسیب عصبی
مهمترین کاری که می‌توانید برای جلوگیری از آسیب عصبی یا جلوگیری از بدتر شدن آن انجام دهید این است که تا آنجا که ممکن است قند خون خود را در محدوده هدف نگه دارید. سایر عادات خوب مدیریت دیابت نیز می‌تواند کمک کننده باشد:
- سیگار نکشید. سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون در پاها می‌شود.
- از سبک زندگی و برنامه غذایی سالم پیروی کنید، از جمله خوردن میوه و سبزیجات بیشتر و شکر و نمک کمتر.
- فعالیت بدنی منظم داشته باشید. 10 تا 20 دقیقه در روز بهتر از یک ساعت در هفته است.
- داروهایی را که پزشک تجویز کرده است مصرف کنید.
نکاتی برای داشتن پاهای سالم
- هر روز پاهای خود را از نظر بریدگی، قرمزی، تورم، زخم، تاول، میخچه، پینه یا هرگونه تغییر دیگر در پوست یا ناخن‌ها بررسی کنید. اگر نمی‌توانید کف پای خود را ببینید، از آینه استفاده کنید یا از یکی از اعضای خانواده کمک بخواهید.
- هر روز پاهای خود را با آب گرم (نه داغ) بشویید. پاهای خود را خیس نگه ندارید و کاملاً خشک کنید. از لوسیون در بالا و پایین پا استفاده کنید. از استفاده از لوسیون در بین انگشتان پا اجتناب کنید، چرا که ممکن است موجب عفونت بشود.
- هرگز با پای برهنه راه نروید. همیشه از کفش و جوراب یا دمپایی، حتی در داخل خانه، برای جلوگیری از آسیب استفاده کنید. بررسی کنید که هیچ سنگریزه یا چیز دیگری در داخل کفش شما وجود نداشته باشد و کفی آن صاف باشد.
- کفش‌هایی بپوشید که کاملا اندازه باشند. برای بهترین تناسب، کفش‌های جدید را در انتهای روز که پاهای شما بزرگترین اندازه را دارند، امتحان کنید. کفش های جدید خود را تدریجا مورد استفاده قرار دهید. ابتدا یک یا دو ساعت در روز بپوشید تا کاملاً راحت شوند. همیشه با کفش جوراب بپوشید.
- ناخن‌های پای خود را به دقت بگیرید و هر لبه تیز را به آرامی با سوهان ناخن صاف کنید. اگر نمی‌توانید پای خود را ببینید یا به پاهایتان برسید، از نزدیکانتان بخواهید که ناخن‌های پای شما را کوتاه کند.
-
خودتان میخچه یا پینه را جدا نکنید. به هیچ وجه از محصولات بدون نسخه برای از بین بردن آنها استفاده نکنید. زیرا می‌توانند پوست شما را بسوزانند.
- در هر بار مراجعه به مراکز درمانی، پاهای خود را چک کنید. همچنین، هر سال (بیشتر در صورت آسیب عصبی) برای معاینه کامل به پزشک خود مراجعه کنید که شامل بررسی احساس و جریان خون در پاها می‌شود.
- جریان خون را حفظ کنید. هنگام نشستن، پاهای خود را بالا بیاورید و چندین بار در طول روز انگشتان پای خود را تکان دهید.
- فعالیت‌های کمک کننده مانند پیاده روی، دوچرخه سواری یا شنا را انتخاب کنید. با پزشک خود مشورت کنید که کدام فعالیت‌ها برای شما مناسب است و از کدام فعالیت باید اجتناب کنید.
- حتماً از پزشک خود بپرسید چه کارهای دیگری می‌توانید برای حفظ سلامت پاهای خود انجام دهید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، منتظر ملاقات بعدی خود نباشید. فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- درد در پاها یا گرفتگی در باسن، ران یا ساق پا در حین فعالیت بدنی.
- سوزن سوزن شدن، سوزش یا درد در پاهای.
- از دست دادن حس لامسه یا حس گرما یا سرما یا کاهش کیفیت آنها.
- تغییر شکل پاها در طول زمان.
- ریزش مو در انگشتان پا، پا و ساق پا.
- پوست خشک و ترک خورده روی پاها.
- تغییر در رنگ و دمای پاها.
- ناخن‌های پا ضخیم و زرد رنگ شود.
- عفونت‌های قارچی بین انگشتان پا.
اکثر افراد مبتلا به دیابت می‌توانند از عوارض جدی پا جلوگیری کنند. مراقبت منظم در خانه و مراجعه مکرر به پزشک بهترین روش برای جلوگیری از مشکلات پا (و جلوگیری از جدی شدن مشکلات کوچک) می‌باشد.
