خستگی و ضعف به معنای داشتن انرژی کمتر از حد معمول است. در این حالت، شما احساس خستگی می‌کنید، چه از نظر روحی و چه از نظر جسمی. خستگی بخشی طبیعی از زندگی است، اما اگر ادامه یابد یا شدید باشد ممکن است نشان دهد شما بیمار هستید. در این صورت بهتر است با پزشک مشورت کنید. برای این کار می‌توانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید.
خستگی و ضعف، مشکلی بسیار شایع
همه ما در مقطعی از زندگی دچار ضعف شده‌ایم. ممکن است این حالت دلیلی توجیه‌کننده داشته باشد. برای مثال تولد نوزاد و شب‌بیداری‌های مداوم، سرماخوردگی خفیف و یا سفر طولانی همگی می‌توانند باعث کمبود انرژی شوند. با این حال نوعی خستگی که بدون هیچ دلیل مشخص ادامه یابد، می‌تواند یک مشکل واقعی باشد. این حالت در میان عموم مردم بسیار رایج است و از هر ۱۰۰ نفری که به پزشک عمومی مراجعه می‌کنند، ۶ نفر از خستگی بدون علت شکایت دارند.
دلایل فیزیکی خستگی چیست؟
خستگی ممکن است به دلیل طیف گسترده‌ای از بیماری‌های جسمی باشد. مثال‌ها عبارتند از:
- کمبود آهن (کم خونی)
- کم‌کاری تیروئید
- دیابت
- نارسایی قلبی
- بیماری‌های تنفسی (از جمله آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه)
- بیماری آدیسون
- مشکلات روده (مثل بیماری سلیاک)
- مسمومیت با مونوکسید کربن
- کاهش کیفیت خواب به دلیل مشکلاتی مانند مثانه بیش‌فعال یا بزرگ شدن غده پروستات که فرد را در طول شب مکررا برای دفع ادرار بیدار می‌کند
- مشکلات تنفسی در شب که با خواب تداخل می‌کند (آپنه انسدادی خواب)
- کمبود ویتامین D
- بارداری
- سندرم خستگی مزمن
- درد ناشی از سایر شرایط پزشکی که خواب را مشکل می‌کند
- عوارض جانبی برخی از داروها
علل روانی خستگی چیست؟
خستگی روانی بسیار شایع‌تر از خستگی ناشی از یک مشکل جسمی است. هم اضطراب و هم افسردگی می‌توانند باعث ایجاد خستگی شدید شود. اختلالات مرتبط با خوردن نیز می‌تواند باعث ایجاد خستگی شود، به خصوص اگر این اختلالات به کمبود وزن یا اضافه وزن منجر گردد. هر دلیلی که باعث اشکال در خواب شود، باعث خستگی در طول روز نیز می‌شود. اضطراب بیش از حد یکی از دلایل رایج خستگی است و نگرانی مداوم با تاثیر بر خواب و صرف انرژی زیاد برای اضطراب در طول روز، باعث خستگی می‌شود.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
سبک زندگی نامناسب، از علل مهم ضعف و خستگی
خستگی می‌تواند ناشی از سبک زندگی نامناسب باشد. علل خستگی مرتبط با سبک زندگی عبارتند از:
- نوشیدن بیش از حد الکل
- داشتن یک رژیم غذایی ناسالم و نامتعادل
- مصرف داروهای محرک
- ورزش بیش از حد یا نداشتن فعالیت ورزشی
- کار در شیفت‌های شب که ممکن است منجر به الگوی خواب نامناسب و در نتیجه خستگی شود
ضعف و خستگی مداوم چگونه ارزیابی می‌شود؟
تداوم خستگی، ضعف و نیافتن علت مشخصی برای آن می‌تواند شما را کلافه کند و بر زندگی و فعالیت روزمره شما تاثیر بگذارد. اگر برای این شرایط به پزشک مراجعه کنید، پزشک ابتدا سوالاتی از شما می‌پرسد و در ادامه آزمایش‌هایی را درخواست می‌کند.
سوالاتی که ممکن است از شما پرسیده شود عبارتند از:
- آیا علائم همراه دیگری دارید؟
- خوب می‌خوابید؟ آیا خواب شما منقطع شده است؟ آیا خروپف می‌کنید؟ آیا شریک زندگی شما در شب متوجه تغییراتی در تنفس شما شده است؟
- آیا احساس ضعف می‌کنید یا بیشتر از حد معمول نگران هستید؟ آیا اضطراب دارید؟
- اخیرا تغییر وزن داشته‌اید؟
- اگر زن هستید، آیا خونریزی شما طی قاعدگی شدید است؟
- الکل می‌نوشید؟ اگر آری، چه میزان؟
- آیا دارویی مصرف می‌کنید؟
- ضعف و خستگی شما کی شروع شد؟ آیا به طور ناگهانی شروع شده یا تدریجا ایجاد شده است؟
- خستگی چگونه زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
ممکن است پزشک شما را معاینه کند. در معاینه اغلب روی موارد زیر تمرکز می‌شود:
- بررسی غدد لنفاوی از نظر تغییر اندازه
- معاینه غده تیروئید
- بررسی چشم برای ارزیابی کم‌خونی
- گوش دادن به صداهای تنفسی و معاینه شکمی
- معاینه مفاصل از نظر تورم و التهاب
- معاینه قدرت عضلانی دست‌ها و پاها
- بررسی‌های آزمایشگاهی
آزمایش خون ممکن است برای بررسی موارد زیر درخواست شود:
- سطوح پایین آهن
- سطوح پایین هورمون تیروئید
- دیابت
- کمبود ویتامین مانند B12
- کمبود ویتامین D
- هر گونه التهاب در بدن
- هر گونه مشکل در عملکرد کبد یا کلیه
- آزمایش کشت خون برای عفونت‌های خاص
معمولاً به جز آزمایش ادرار هیچ آزمایش دیگری مورد نیاز نیست. با این حال اگر پزشک به شرایط خاصی مشکوک باشد، آزمایش‌های دیگری مانند تصویر‌برداری از قفسه سینه ممکن است ضروری باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
- اگر ضعف باعث اختلال در زندگی روزمره‌تان شده است
- اگر بدون رژیم غذایی خاصی وزن کم کرده‌اید
- اگر علائم دیگری دارید مانند سرفه خونی، تغییر در نحوه عملکرد روده، خونریزی سنگین طی قاعدگی و لمس یک توده در جایی که نباید باشد
ضعف و خستگی را چگونه می‌توان مدیریت و درمان کرد؟
درمان خاصی برای ضعف وجود ندارد. اگر علت، یک بیماری پزشکی باشد، اغلب درمان این بیماری، خستگی را برطرف می‌کند. به عنوان مثال، اگر کم‌خونی دارید، مکمل‌های آهن می‌توانند این مشکل را درمان کنند. اگر علت ضعف، عارضه جانبی دارو باشد، ممکن است پزشک آن دارو را به دارویی که برای شما مناسب‌تر است تغییر دهد. اگر علت خستگی، اضطراب یا افسردگی باشد، می‌توان با گفتار درمانی، درمان شناختی‌رفتاری (CBT)، دارو درمانی یا سایر درمان‌های ممکن به این موضوع کمک کرد.
معجزه ورزش
ممکن است عجیب به نظر برسد، اما ورزش در واقع می‌تواند به طور قابل توجهی برای درمان خستگی موثر باشد. هرگونه ورزش متوسط، مانند پیاده‌روی، شنا یا دوچرخه‌سواری، می‌تواند به شما کمک کند تا کمتر احساس خستگی کنید.
رعایت بهداشت خواب
اگر شب‌ها خوب نمی‌خوابید، چرت زدن در طول روز واقعا کمکی نمی‌کند، بلکه باعث آشفتگی ساعت بدن می‌شود. راه‌های زیادی برای بهبود خواب وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به اجتناب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار و سایر موارد محرک، فاصله حداقل دوساعته بین وعده شام و خواب و اجتناب از تلفن همراه و لپتاپ قبل خواب اشاره کرد.
مدیریت استرس
اگر اضطراب دارید و نمی‌توانید آن را مدیریت کنید، از روانشناس و متخصص اعصاب و روان در این زمینه کمک بگیرید. کاهش حجم کار، ورزش منظم، خواب کافی، رژیم غذایی سالم، اجتناب از الکل، مواد مخدر و محرک‌ها از جمله مواردی است که می‌تواند در کاهش اضطراب کمک‌کننده باشد. انجام فعالیت‌هایی که به آن علاقه‌مند هستید و از آن‌ها لذت می‌برید می‌تواند آرامش بیشتری را برای شما فراهم کند.
دکترنکست و امکان نمونه‌گیری در محل
ممکن است بخواهید یک چکاپ کلی انجام دهید تا وضعیت سلامت خود را ارزیابی کنید، اما فرصت یا حوصله کافی برای مراجعه به آزمایشگاه را نداشته باشید. آیا از انجام آزمایش منصرف می‌شوید؟! دکترنکست به شما کمک می‌کند تا پیگیری سلامت خود را همواره در اولویت قرار دهید. سلامتی بزرگ‌ترین سرمایه هر انسان است و همه افراد باید سالانه حداقل یک بار جهت ارزیابی سلامت خود، چکاپ‌های روتین را انجام دهند.
دکترنکست با فراهم کردن امکان نمونه‌گیری در محل، مشکلات مرتبط با مرجعه حضوری را حل کرده است. پس از ثبت آزمایش درخواستی، تیم ما در اسرع وقت در محل درخواستی شما، جهت نمونه‌گیری (شامل نمونه خون، ادرار، و مدفوع) حاضر می‌شود. خبر خوب اینکه شما برای ثبت آزمایش به نسخه پزشک نیاز نخواهید داشت. بنابراین انجام چکاپ‌های روتین به مراتب آسان‌تر از قبل خواهد بود. نتایج آزمایش‌ها به زودی همراه با تفسیر رایگان در اختیار شما قرار خواهد گرفت. برای انجام آزمایش، وارد بخش چکاپ سلامت آقایان یا چکاپ سلامت بانوان شده و از خدمات ما بهره‌مند شوید.
