چرا از جهش در ویروس کرونا واهمه داریم؟
نسخه‌ها یا واریانت‌های جدید ویروس عامل COVID-19 (SARS-CoV-2) در سراسر جهان در حال ظهور هستند. ویروس‌ها همیشه از طریق جهش (موتاسیون) تغییر پیدا می‌کنند. هر بار که یک ویروس تکثیر می‌شود، خطاهایی (جهش)در تکثیر ماده ژنتیکی آن رخ می‌دهد. به این طریق واریانت‌های مختلفی از یک ویروس خاص ایجاد می‌شود. این جهش‌ها معمولاً تغییرات یا تأثیری ندارند و گاهی از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند. اما هر چند وقت یکبار این خطاهای تصادفی به ویروس مزیتی می‌بخشد. این همان چیزی است که در مورد انواع نگران‌کننده SARS-CoV-2 رخ داده است. با استناد به این شیوه تغییر در ویروس، ترس جهانی از ابتلای تعداد افراد بالا در کشورهایی مانند هند قابل توجیه است. چرا که هر چه تعداد افراد مبتلا بیشتر باشد میزان تکثیر ویروس نیز بیشتر است. بنابرین احتمال وقوع یک جهش جدید و ایجاد یک واریانت‌های جدید ویروس محتمل‌تر خواهد بود.
ظهور واریانت‌های جدید ویروس کرونا چه چالش‌هایی دارد؟
دانشمندان در حال مطالعه دقیق وارینت‌های جدید ویروس کرونا هستند. تلاش در جهت درک این است که آیا در واریانت‌های جدید ویروس، انتشار ویروس راحت‌تر است یا خیر. آن‌ها همچنین در حال بررسی میزان تاثیر واکسن‌های کووید-19 موجود در برابر وارینت‌های جدید هستند؛ و اینکه آیا امکان آلودگی برای افرادی که قبلاً سابقه ابتلا به کووید-19 یا واکسیناسیون داشته‌اند، وجود دارد یا خیر. تاکنون، مطالعات نشان می‌دهد که واکسن‌های فعلی روی این گونه‌ها موثر هستند.
تاکنون چه واریانت‌هایی از ویروس کووید-19 شناسایی شده‌اند؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) چهار نوع نگران‌کننده را شناسایی کرده است. اخیراً، سازمان جهانی بهداشت (WHO) واریانت جدیدی به نام Omicron را معرفی کرد که به نظر می‌آید این واریانت راحت‌تر و سریعتر از انواع دیگر منتشر می‌شود. هر کدام از واریانت‌های جدید ویروس به طور مستقل به وجود آمده‌اند و همه دارای جهش‌های منحصر به فرد هستند.
واریانت امیکرون
- در 26 نوامبر 2021 به عنوان یک واریانت نگران‌کننده توسط WHO شناسایی شد.
- این واریانت به سرعت در آفریقای جنوبی در حال گسترش است. Omicron همچنین در کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده آمریکا با اولین مورد تایید شده در کالیفرنیا در 1 دسامبر 2021 شناسایی شده است.
- به دلیل تعداد زیادی جهش در پروتئین اسپایک، نوع Omicron ممکن است حتی بیشتر از نوع دلتا قابل انتقال باشد. اما این یافته‌ها شواهد اولیه هستند. همچنین ممکن است خطر عفونت مجدد یا عفونت اولیه افزایش یابد.
- مطالعاتی برای پاسخ به این سؤالات به ویژه در مورد قابلیت انتقال این واریانت و اثربخشی واکسن‌های کووید-19 موجود بر روی آن، در حال انجام است.
واریانت دلتا
- اولین بار در دسامبر 2020 در هند در پی افزایش بیش از 30 میلیون عفونت و حداقل 430000 مرگ شناسایی شد. این واریانت برای اولین بار در مارس 2021 در ایالات متحده شناسایی و به عنوان نوع غالب در سطح جهان شناخته شد.
- اعتقاد بر این است که این واریانت تا دو برابر بیشتر از نوع آلفا قابل انتقال است (نوع آلفا 50 درصد بیشتر از نسخه اصلی قابل انتقال بود). داده‌ها نشان می‌دهد که نوع دلتا نسبت به انواع قبلی SARS-CoV-2 مسری‌تر است.
- شواهد بالینی نشان می‌دهد سوش دلتا بیماری شدید‌تری را ایجاد می‌کند و علائم اولیه آن متفاوت است.
- امکان آلودگی برای افرادی که سابقه واکسیناسیون کامل را دارند، وجود دارد. اما در این افراد میزان ابتلا به مراتب کمتر است و علائم اغلب کمتر از افرادی است که واکسینه نشده‌اند.
- یک دوز از یک واکسن دو دوزی فقط تا حدی در برابر این نوع مؤثر است. واکسیناسیون کامل (که حداقل دو هفته از دوز نهایی واکسن گذشته باشد) در برابر عفونت علامت‌دار، بیماری شدید و بستری شدن در بیمارستان بسیار مؤثر است.
واریانت گاما
- اولین بار در نوامبر 2020 در برزیل ظاهر و در اواخر ژانویه 2021 در ایالات متحده شناسایی شد.
- این نوع، در برخی جهش‌های حیاتی با سوش بتا مشترک است.
- درمقایسه با نوع بتا، نسبت به آنتی‌بادی حساس‌تر است.
- سریعتر از SARS-CoV-2 اصلی منتشر می‌شود.
واریانت بتا
- در دسامبر 2020 به طور مستقل در آفریقای جنوبی ظهور کرد و در ژانویه 2021 در ایالات متحده شناسایی شد.
- سریعتر از SARS-CoV-2 منتشر می‌شود.
- اکثر واکسن‌ها کاهش متوسطی در اثربخشی در برابر این سوش از خود نشان می‌دهند.
- هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این نوع باعث بیماری شدیدتر یا افزایش خطر مرگ می‌شود، وجود ندارد.
- شناسایی موارد بسیار کمی از این نوع در ایالات متحده صورت گرفته است.
واریانت آلفا
- با تعداد زیادی جهش در سپتامبر 2020 در بریتانیا پدیدار و در دسامبر 2020 در ایالات متحده شناسایی شد.
- این نوع حدود 50 درصد بیشتر از ویروس اصلی SARS-CoV-2 قابل انتقال است و با افزایش خطر بستری شدن در بیمارستان و مرگ‌ومیر همراه است.
- موارد جدید ناشی از این نوع در ایالات متحده رو به کاهش است.
واریانت دلتاکرون
- در فوریه 2020 تایید شد که یک سویه‌ی جدید به نام دلتاکرون ظهور پیدا کرده است.
- این سویه احتمالا زمانی به وجود آمده که فردی همزمان به هر دو سویه‌های دلتا و امیکرون مبتلا شده است.
- محققان زیاد نگران این سویه نیستند. چرا که در مکانی ظهور پیدا کرده که افراد مصونیت خوبی نسبت به هر دو سویه‌ی دلتا و امیکرون دارند.
واریانت‌های جدید ویروس چگونه کشف می‌شوند؟
شناسایی واریانت‌های جدید ویروس با گرفتن سواب از یک بیمار آلوده، استخراج مواد ژنتیکی از ویروس موجود در نمونه و استفاده از تجهیزات جهت توالی‌یابی ژنتیکی صورت می‌گیرد. توالی‌یابی ژنوم در سرتاسر جهان انجام می‌شود. به این ترتیب شیوع انواع SARS-CoV-2 در جوامع و جمعیت‌ها مورد نظارت قرار می‌گیرد.
چگونه از خود در برابر واریانت‌های جدید ویروس COVID-19 محافظت کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از آلوده شدن به واریانت‌های جدید ویروس کووید-19، واکسینه شدن است. در حالی که دانشمندان به مطالعه کارآیی واکسن بر این واریانت‌ها ادامه می‌دهند، واکسن‌های COVID-19 بهترین روش برای محافظت در برابر بیماری شدید، بستری شدن در بیمارستان و مرگ‌ومیر ناشی از COVID-19 هستند. با ظهور سوش‌های مسری‌تر، لازم است جوامع همچنان پیشگیری‌های لازم را مدنظر قرار دهند. این به معنای پیروی از پروتکل‌های ایمنی COVID-19 مانند استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی، فاصله گذاری اجتماعی، شستن مکرر دست‌ها و ماندن در خانه هنگام بیماری می‌باشد. کسانی که به طور کامل واکسینه شده‌اند و 18 سال به بالا دارند باید واکسن یادآور (booster) را دریافت کنند.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
