طول عمر بیماران دوقطبی در صورت عدم درمان و عدم مدیریت علائم این اختلال می‌تواند به‌شدت کاهش پیدا کند. اگر خود، اختلال دوقطبی دارید یا به زندگی در کنار یک فرد دوقطبی ادامه می‌دهید، از نزدیک دیده‌اید که این بیماری چقدر می‌تواند بر کیفیت زندگی اثر بگذارد. چرخه شیدایی و افسردگی در این نوع بیماری، می‌تواند حفظ یک سبک زندگی سالم را دشوار کند.
گذشته از کیفیت زندگی، هرگونه بیماری روحی و روانی، مانند اختلال دوقطبی می‌تواند طول عمر را به‌طور کلی کاهش دهد. دلیل این امر و راه‌های کنترل و مدیریت بیماری دوقطبی برای طول عمر بیشتر را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
اختلال دوقطبی چیست؟
اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که باعث تغییرات غیر عادی در خلق‌وخو، سطح انرژی، میزان تمرکز، توانایی انجام کارهای روزمره و فعالیت‌های شخصی می‌شود. این بیماری، 3 نوع دارد. هر 3 نوع شامل تغییرات واضحی در سطح خلق‌وخو و انرژی هستند. در هر 3 نوع، فرد یک چرخه شیدایی با انرژی بالا و هیجان را تجربه می‌کند و در دوره افسردگی غمگین، بی‌تفاوتی یا ناامیدی است. طول عمر بیماران دوقطبی به دلیل تجربه مکرر این دوره‌ها کم می‌شود.
- اختلال دوقطبی I با دوره شیدایی که حداقل 7 روز طول می‌کشد، شروع می‌شود. معمولاً دوره‌های افسردگی هم رخ می‌دهند که حداقل 2 هفته طول می‌کشد؛
- اختلال دوقطبی II با دوره‌های افسردگی شروع می‌شود و دوره شیدایی در آن کمتر است؛
- اختلال سیکلوتیمیک که سیکلوتیمیا هم نامیده می‌شود، با علائم خفیف افسردگی همراه است که طولانی هم نیست.
به دنبال عکس بیماران دوقطبی نباشید تا ببینید چه شکلی هستند! ظاهر این افراد، با مردم معمولی تفاوتی ندارد و شاید جالب باشد بدانید بسیاری از افراد معروف مانند همینگوی و ونگوگ هم از این بیماری رنج می‌بردند.
متخصصان اعصاب و روان در دکترنکست
امید به زندگی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی چقدر است؟
طبق مطالعات علمی، ثابت شده است که طول عمر افراد دارای اختلالات روانی و ذهنی، بین 7 تا 10 سال کاهش می‌یابد. به‌طور میانگین، طول عمر بیماران دوقطبی هم 67 سال است که حدود 8 الی 12 سال کمتر از افراد عادی‌ست. همچنین خطر مرگ در این افراد 2.6 برابر بیشتر از مردم عادی است. خوشبختانه، اگر اختلال دوقطبی در سنین جوانی تشخیص داده شود و برای درمان آن اقدام شود، این میانگین افزایش پیدا می‌کند.
چرا اختلال دوقطبی طول عمر را کاهش می‌دهد؟
اختلال دوقطبی، می‌تواند بر سلامت روان و سلامت جسمی شما تأثیر بگذارد. بیماری‌های جسمی مرتبط با اختلال دوقطبی، به‌عنوان عوامل اصلی کاهش امید به زندگی در نظر گرفته می‌شوند. طبق یک مطالعه در سال 2021، عاقبت بیماران دوقطبی در بسیاری از مواقع با نرخ بالای خودکشی، ابتلا به سرطان، بیماری‌های تنفسی، اعتیاد به سیگار، سندرم متابولیک، دیابت نوع 2، فشار خون بالا و بیماری قلبی و عروقی همراه است.
برای کسانی که با اختلال دوقطبی زندگی می‌کنند، احتمال ابتلا به بیماری قلبی و مرگ ناشی از آن به‌طور قابل توجهی بیشتر از افراد عادی است. این امر، می‌تواند به دلیل مجموعه‌ای از علائم به نام سندرم متابولیک باشد که در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی شایع‌تر است. سندرم متابولیک دروازه ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری قلبی و عروقی است. علائم اختلال متابولیک که باعث کاهش طول عمر بیماران دوقطبی می‌شود، شامل موارد زیر است:
- التهاب؛
- عدم تعادل قند خون؛
- فشار خون بالا؛
- سطح بالای تری گلیسیرید خون (معیار سنجش چربی خون).
چاقی یکی دیگر از علل شایع اقدام به خودکشی و مرگ بیماران دوقطبی است. طبق یک تحقیق علمی، افراد چاقی که مبتلا به این بیماری هستند تا 10 برابر بیشتر از دیگر افراد تمایل به خودکشی دارند.
نکاتی برای بهبود امید به زندگی در افراد دارای اختلال دوقطبی
برای افزایش طول عمر بیماران دوقطبی، مراجعه به بهترین متخصصان اعصاب و روان در اولویت است. این بیماری، گاهی از طریق دارو قابل درمان است و اگر اختلال شدید باشد، از شوک درمانی در بیماران دوقطبی استفاده می‌شود. در کنار اقدام به تشخیص و درمان، راه‌های زیر به فرد برای افزایش امید به زندگی کمک خواهند کرد.
تغییر سبک زندگی
سازمان جهانی بهداشت (WHO) چندین عامل کلیدی برای سبک زندگی سالم را شناسایی کرده است که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی دارند. همان‌طور که گفته شد، یکی از علل کاهش طول عمر بیماران دوقطبی، ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است.
برای یک زندگی سالم، باید رژیم غذایی سالمی هم داشت که شامل میوه، سبزی، غلات کامل، گوشت بدون چربی و ماهی است. همچنین کاهش مصرف الکل و دوری از دخانیات به همراه ورزش روزانه، برای کاهش علائم و عوارض این اختلال مفید است.
اطلاع از سابقه خانوادگی
بسیاری از روان‌پزشکان، معتقدند که این اختلال، ریشه ژنتیکی دارد. برای همین، باید در صورت وجود سابقه خانوادگی ابتلا به آن، خود را در معرض خطر ببینید. همچنین از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا علائم موجود در این بیماری را در شما بررسی کند.
عدم‌تغییر خودسرانه در داروهای مصرفی
داروهایی که معمولاً برای اختلال دوقطبی تجویز می‌شوند، در کاهش خطر خودکشی و افزایش طول عمر بیماران دوقطبی نقش مهمی دارند. دوز داروی مصرفی در صورت نیاز، قابل تغییر است؛ اما طبق تجویز پزشک و نه به‌صورت خودسرانه! گاهی عوارض مصرف خودسرانه یا تغییر در دوز مصرفی، بسیار شدید است و برای همین، تمام مراحل درمان باید زیر نظر پزشک متخصص باشد.
چکاپ منظم
معاینات منظم و ارزیابی سلامت بدن، به کنترل فشار خون و کاهش کلسترول کمک می‌کند. همچنین تشخیص زودهنگام بیماری را ممکن می‌کند تا از افکار مرتبط با خودکشی در افراد مبتلا به این اختلال جلوگیری شود.
خودمراقبتی
کارهایی وجود دارند که با انجام آن‌ها، می‌توان کیفیت زندگی و طول عمر بیماران دوقطبی را افزایش داد. اگر بیمار دوقطبی هستید، باید به نکاتی توجه کنید که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- به‌طور مداوم با تیم پزشکی خود در تماس باشید و به تمام جلسات درمانی، پزشکی و روانپزشکی بروید؛
- اگر بعد از مصرف داروهای خود، عوارض جانبی شدیدی را تجربه می‌کنید یا اگر علائم شما بدتر شده است، با تیم پزشکی خود تماس بگیرید؛
- برنامه خواب و بیداری ثابتی داشته باشید و وعده‌های غذایی خود را منظم بخورید؛
- یک شبکه حمایتی قوی از خانواده و دوستان برای خود تشکیل دهید و به آن‌ها در مورد بیماری خود توضیح دهید تا در مواقع ضروری به شما کمک کنند.
جمع‌بندی
اگرچه تحقیقات علمی نشان می‌دهد افراد مبتلا به این بیماری، احتمالاً زندگی کوتاه‌تری دارند؛ اما فراموش نکنید که راه‌هایی برای درمان، افزایش امید به زندگی و طول عمر بیماران دوقطبی وجود دارد. خواب خوب، ورزش و بهبود تغذیه بیماران دوقطبی، عوامل مؤثری برای افزایش طول عمر هستند. همچنین تمرکز بر پیشگیری، کلید اصلی درمان این اختلال است.
منابع:
https://psychcentral.com/bipolar/longevity-and-bipolar-disorder
https://www.nimh.nih.gov/health/topics/bipolar-disorder
https://www.verywellmind.com/what-is-the-life-expectancy-for-people-with-bipolar-disorder-5732580
