میگرن اختلال عصبی پیچیدهای است که با دورههای مکرر سردردهای شدید مشخص میشود که اغلب با اختلالات حسی و سایر علائم همراه است. در حالی که علت دقیق میگرن ناشناخته است، تحقیقات نشان میدهد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی در ایجاد آن نقش دارند. درک مکانیسمهای زمینهای میتواند به پیشگیری و درمان میگرن کمک کند.
اصطلاح “قرص میگرن” شامل طیف وسیعی از عوامل دارویی است که به طور خاص برای هدف کاهش علائم و شدت میگرن طراحی شدهاند. این داروها در اشکال مختلف از جمله قرصهای خوراکی، کپسولها و فرمولاسیونهای زیر زبانی وجود دارند که مصرف آن را برای مبتلایان به میگرن آسان میکند. برخلاف مسکنهای سنتی که ممکن است تنها به طور موقت علائم میگرن را تسکین دهند، قرصهای میگرن برای رسیدگی به علل ریشهای میگرن، با هدف جلوگیری از وقوع حملات یا کاهش شدت و طول مدت آنها در صورت وقوع، تولید میشوند. این رویکرد جامع، قرصهای میگرن را به ابزاری ارزشمند در مدیریت این بیماری مزمن تبدیل میکند. در این متن به اینکه میگرن چیست و چه درمانهایی میتواند به میگرن کمک کند میپردازیم.
کشف محرکها و مکانیسمهای بروز میگرن
میگرن نوعی سردرد است که علت دقیق آن هنوز به طور کامل شناخته نشده است. اما محققان ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی را شناسایی کردهاند که در ایجاد آن نقش دارند. تصور میشود که میگرن شامل فعل و انفعالات پیچیده بین مغز، سیستم عصبی و عروق خونی است.
عوامل محرک
حملات میگرن میتواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود که در بین افراد متفاوت است. محرکهای رایج عبارتند از:
– برخی غذاها و نوشیدنیها مانند پنیر کهنه، شکلات، الکل و کافئین
– عوامل محیطی مانند نورهای روشن، بوهای شدید و تغییرات آب و هوا
– نوسانات هورمونی مانند سیکل قاعدگی و داروهای ضد بارداری خوراکی
– استرس و عوامل عاطفی
– اختلالات خواب و الگوهای خواب نامنظم
– فعالیت بدنی یا فشار بیش از حد
اختلالات عصبی
میگرن شامل سیگنالدهی غیرطبیعی عصبی و اختلال در تنظیم ناقل عصبی در مغز است. تغییرات در سطح سروتونین میتواند به میگرن مربوط باشد. سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که در تنظیم درک درد و خلق و خو نقش دارد. در طول حمله میگرن، سطح سروتونین ممکن است نوسان داشته باشد و به شروع سردرد و علائم کمک کند.
تغییرات عروقی
میگرن همچنین با تغییرات در جریان خون مغزی و واکنش عروقی همراه است. رگهای خونی در مغز ممکن است در طول حمله میگرنی به طور غیر طبیعی منبسط و منقبض شوند که منجر به تغییر در جریان خون میشود. تصور میشود که این تغییرات عروقی به ماهیت ضرباندار سردردهای میگرنی کمک میکند و ممکن است تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محرکهای محیطی باشد.
پزشکان بیماریهای عمومی در دکترنکست
علائم آزاردهنده میگرن
میگرن یک اختلال عصبی است که با دورههای مکرر سردردهای متوسط تا شدید مشخص میشود که اغلب با علائم دیگر همراه است. علائم میگرن میتواند در بین افراد بسیار متفاوت بوده و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد ضرباندار: سردردهای میگرنی معمولاً به صورت درد ضربان دار ظاهر میشوند که اغلب در یک طرف سر هستند. شدت درد میتواند از متوسط تا شدید متغیر باشد و ممکن است با فعالیت بدنی بدتر شود.
- حساسیت به نور (فوتوفوبیا) و صدا (فوتوفوبیا): بسیاری از افراد مبتلا به میگرن در طول حمله حساسیت شدید به نور و صدا را تجربه میکنند. قرار گرفتن در معرض نورهای روشن، صداهای بلند یا بوهای تند میتواند علائم میگرن را تشدید کند و ممکن است یک دوره را تحریک یا بدتر کند.
- تهوع و استفراغ: حالت تهوع و استفراغ از علائم شایع همراه میگرن است که در بیش از نیمی از مبتلایان به میگرن دیده میشود. این علائم گوارشی میتواند بیشتر به ناراحتی و ناتوانی مرتبط با میگرن منجر شود.
- هاله: برخی از افراد مبتلا به میگرن قبل یا در طول فاز سردرد، اختلالات بینایی، حسی یا حرکتی به نام هاله را تجربه میکنند. هاله بینایی ممکن است شامل دیدن جرقههای نور، خطوط زیگزاگ یا از دست دادن موقت بینایی باشد در حالی که هاله حسی ممکن است شامل گزگز یا بیحسی در صورت یا اندامها باشد. هاله حرکتی میتواند به صورت ضعف یا مشکل در صحبت کردن ظاهر شود.
- میگرن بدون هاله: قبل از همه میگرنها اورا (aura) نیست. بسیاری از افراد میگرن بدون هاله را تجربه میکنند که تنها با سردرد و علائم مرتبط مشخص میشود.
در صورتی که علائم گفته شده را تجربه کردید برای پیدا کردن بهترین دکترهای میگرن ابتدا با پزشک عمومی مشورت کنید تا درمانهای مناسب را به شما پیشنهاد کند.
عوامل تاثیرگذار در بروز میگرن
عوامل ژنتیکی و عصبی
عوامل ژنتیکی نقش مهمی در بروز میگرن دارد. مطالعات، تغییرات ژنتیکی خاص مرتبط با افزایش حساسیت به میگرن را شناسایی کردهاند، به ویژه افرادی که شامل ژنهای مرتبط با تحریکپذیری عصبی و تنظیم انتقالدهندههای عصبی هستند. علاوه بر این، ناهنجاریهایی در سطوح انتقالدهندههای عصبی، مانند سروتونین و دوپامین در پاتوفیزیولوژی میگرن عصبی نقش دارند. این انتقال دهندههای عصبی نقش مهمی در تعدیل درد و پردازش حسی ایفا میکنند.
محرک های محیطی و عوامل سبک زندگی
علاوه بر عوامل ژنتیکی، محرکهای محیطی و انتخاب سبک زندگی میتوانند حملات میگرنی را تسریع کنند. محرکهای رایج شامل غذاهای خاص (مانند پنیرهای کهنه و گوشتهای فرآوری شده)، عوامل محیطی (مانند نورهای روشن و بوهای تند)، نوسانات هورمونی (مانند چرخه قاعدگی و داروهای ضد بارداری خوراکی)، استرس و اختلالات خواب هستند. درک و اجتناب از این محرکها میتواند به افراد در مدیریت موثرتر میگرن کمک کند. علاوه بر این درمان میگرن در خانه مانند داشتن یک سبک زندگی سالم، ورزش منظم، هیدراتاسیون کافی و تکنیکهای مدیریت استرس، ممکن است دفعات و شدت حملات میگرن را کاهش دهد.
رویکردهای دارویی برای مدیریت میگرن
در حالی که اصلاح سبک زندگی و دوری از محرک، از اقدامات ضروری مدیریت میگرن هستند، قرص ضد میگرن نقش مهمی در پیشگیری و درمان حملات میگرنی ایفا میکند. چندین دسته از داروها در مدیریت میگرن اثربخشی نشان دادهاند و جنبههای مختلف پاتوفیزیولوژی میگرن را هدف قرار میدهند.
درمان میگرن حاد
هدف از درمان میگرن حاد، تسکین سریع درد و علائم مرتبط با آن در طول حمله میگرنی است. مسکنهای بدون نسخه مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و استامینوفن معمولا به عنوان قرص های میگرن خفیف تا متوسط استفاده میشوند. برای حملات شدیدتر، تریپتانها خط اول داروهای تجویزی هستند که به عنوان آگونیستهای انتخابی گیرنده سروتونین برای کاهش درد و التهاب عمل میکنند. علاوه بر این، داروهای ترکیبی حاوی کافئین، آسپرین و استامینوفن ممکن است تسکین بیشتری را برای برخی افراد فراهم کند. در صورتی که میگرن شما را اذیت میکند باید به پزشک متخصص نورولوژی مراجعه کنید تا در خصوص جدیدترین درمانها شما را راهنمایی کنند.
مسکنها
داروهای بدون نسخه مانند آسپرین یا ایبوپروفن میتوانند به کاهش درد خفیف میگرن کمک کنند. داروهای ترکیبی مانند Excedrin Migraine که شامل کافئین، آسپرین و استامینوفن است، ممکن است برای میگرنهای خفیف موثر باشد.
تریپتانها
احتمالا قرص میگرن سوماتریپتان از این دسته دارویی را میشناسید. داروهای تجویزی مانند سوماتریپتان و ریزاتریپتان به طور خاص برای درمان میگرن با مسدود کردن مسیرهای درد در مغز طراحی شدهاند و در اشکال مختلف مانند قرص، شات یا اسپری بینی موجود هستند. قرص میگراکیم یا سوماتریپتان به صورت قرص های ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم در بازار دارویی موجود است.
دی هیدروارگوتامین
این دارو که به صورت اسپری بینی یا تزریقی موجود است، در صورت مصرف زود هنگام در میگرنهای طولانی مدت موثر است. توجه به این نکته ضروری است که ممکن است استفراغ و حالت تهوع مرتبط با میگرن را بدتر کند. قرص میگرن ارگوتامین سی، ترکیب ارگوتامین و کافئین است که به بهبود سردردهای میگرنی کمک میکند.
Lasmiditan
قرص میگرن لاسمیدیتان به صورت خوراکی مورد تایید برای درمان میگرن با یا بدون اورا است. بهبود قابل توجهی در سردرد نشان داده است، اما میتواند باعث آرامش و سرگیجه شود.
ضد استفراغ
پرومتازین (فنرگان) میتواند به رفع حالت تهوع در هنگام میگرن کمک کند.
درمان پیشگیرانه میگرن
درمان پیشگیرانه میگرن برای افرادی که حملات میگرنی مکرر یا شدید را تجربه میکنند که به طور قابل توجهی کیفیت زندگی را مختل میکند توصیه میشود. چندین دسته از داروها معمولاً برای پیشگیری از میگرن استفاده میشوند، از جمله مسدودکنندههای بتا، مسدودکنندههای کانال کلسیم، داروهای ضد افسردگی سه حلقهای، داروهای ضد تشنج و تزریق سم بوتولینوم. این داروها با تعدیل سطح انتقال دهندههای عصبی، کاهش تحریک پذیری عصبی و جلوگیری از محرکهای میگرن عمل میکنند. انتخاب درمان پیشگیرانه به عوامل فردی مانند بیماریهای همراه، تحمل دارو و پاسخ درمانی بستگی دارد.
بتابلاکرها
آتنولول، متوپرولول، نادولول، پروپرانولول یا تیمولول
ضد تشنج
توپیرامات (Qudexy XR، Topamax) یا والپروئیک اسید (Depakene، Depakote)
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCAs) مانند آمی تریپتیلین یا نورتریپتیلین
مهارکنندههای CGRP
اپتینزوماب، فرمانزوماب، گالکانزوماب و ارنوماب
سم بوتولونیم
متخصصان بیماریهای مغز و اعصاب در دکترنکست
درمانهای خانگی برای تسکین میگرن: راهکارهای طبیعی برای مدیریت علائم
در حالی که درمانهای پزشکی اغلب برای مدیریت میگرن ضروری هستند، چندین درمان خانگی وجود دارد که افراد میتوانند برای کاهش علائم و کاهش دفعات حملات تلاش کنند. ضروری است قبل از استفاده از هر گونه درمان خانگی جدید با پزشک مشورت کنید به خصوص اگر بیماریهای زمینهای دارید یا باردار هستید.
استفاده از کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد یا کمپرس یخ روی پیشانی، شقیقهها یا گردن ممکن است با بیحس کردن ناحیه و انقباض رگهای خونی به کاهش درد میگرن کمک کند. برای جلوگیری از سرمازدگی کیسه یخ را در پارچهای بپیچید و هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه روی ناحیه آسیبدیده قرار دهید.
تکنیکهای آرامسازی را تمرین کنید
استرس و تنش میتواند علائم میگرن را تشدید کند. تمرین تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، آرامسازی پیشرونده عضلانی یا یوگا ممکن است به کاهش سطح استرس و تقویت آرامش کمک کند و به طور بالقوه علائم میگرن را کاهش دهد.
هیدراته بمانید
کم آبی میتواند باعث میگرن در برخی افراد شود. مطمئن شوید که مقدار کافی آب در طول روز مینوشید تا هیدراته بمانید. از مصرف بیش از حد نوشیدنیهای کافئیندار یا الکلی خودداری کنید، زیرا میتوانند باعث کمآبی بدن و شروع میگرن در برخی افراد شوند.
یک برنامه خواب منظم داشته باشید
الگوهای خواب به هم ریخته و خواب ناکافی میتواند باعث میگرن در برخی افراد شود. سعی کنید هر شب 7 تا 9 ساعت خواب با کیفیت داشته باشید و سعی کنید با رفتن به رختخواب و بیدار شدن در ساعت مشخصی هر روز یک برنامه خواب ثابت داشته باشید.
محدود کردن غذاهای محرک
برخی غذاها و نوشیدنیها مانند پنیرهای کهنه، گوشتهای فرآوری شده، کافئین و شیرینکنندههای مصنوعی ممکن است باعث میگرن در افراد مستعد شوند. برای شناسایی غذاهای محرک بالقوه، یک دفتر خاطرات غذایی داشته باشید و سعی کنید آنها را محدود کنید یا از آنها دوری کنید تا ببینید که آیا دفعات میگرن را کاهش میدهد یا خیر.
از گرما درمانی استفاده کنید
در برخی موارد، اعمال گرما روی سر یا گردن ممکن است به شل شدن عضلات منقبض و کاهش درد میگرن کمک کند. از یک پد گرم کننده، حوله گرم یا دوش آب گرم برای اعمال گرما در ناحیه آسیب دیده به مدت 15 تا 20 دقیقه هر بار استفاده کنید.
مکملهای گیاهی
برخی مکملهای گیاهی و گیاهشناسی به دلیل پتانسیل آنها در کاهش فراوانی و شدت میگرن مورد مطالعه قرار گرفتهاند. به عنوان مثال میتوان به فلفل، دمنوش و منیزیم اشاره کرد. با این حال، رابطه میان کمبود ویتامینها از جمله کمبود منیزیم و سردرد مشخص نیست. ضروری است که قبل از شروع هر مکمل جدیدی با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است با داروها تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی داشته باشند.
حفظ یک رژیم غذایی و سبک زندگی سالم
خوردن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای بدون چربی میتواند از سلامت کلی حمایت کند و ممکن است به کاهش دفعات میگرن کمک کند. فعالیت بدنی منظم، تکنیکهای مدیریت استرس و اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل نیز میتواند به پیشگیری از میگرن کمک کند.
درمانهای نوظهور و رویکردهای درمانی جدید
در سالهای اخیر، چندین روش درمانی نوظهور و روشهای درمانی جدید در مدیریت میگرن برای بهبود کنترل علائم و اصلاح بیماری مطالعه شدهاند. این شامل:
- آنتی بادیهای مونوکلونال که CGRP را هدف قرار میدهند: آنتی بادیهای مونوکلونال که پپتید مرتبط با ژن کلسی تونین (CGRP)، یک نوروپپتید دخیل در پاتوژنز میگرن را هدف قرار میدهند، به عنوان یک درمان پیشگیرانه جدید برای میگرن ظاهر شدهاند. این داروها که از طریق تزریق زیر جلدی یا انفوزیون داخل وریدی تجویز میشوند، در کاهش فراوانی و شدت میگرن در کارآزماییهای بالینی کارایی خود را نشان دادهاند.
- Ditans و Gepants: Ditans و Gepants قرص جدید میگرن حاد هستند که به ترتیب گیرندههای سروتونین و گیرندههای CGRP را هدف قرار میدهند. برخلاف تریپتانها که در بیماران مبتلا به عوامل خطر قلبی عروقی منع مصرف دارند، دیتانها و جپانتها گزینههای درمانی جایگزینی را برای افرادی که نمیتوانند تریپتانها را تحمل کنند یا به آنها پاسخ نمیدهند، ارائه میدهند.
- دستگاههای تعدیلکننده عصبی: دستگاههای تعدیلکننده عصبی مانند تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک غیر تهاجمی عصب واگ (nVNS)، تحریک الکتریکی یا مغناطیسی هدفمند را برای تعدیل فعالیت عصبی و مختل کردن مسیرهای میگرنی ارائه میکنند. این دستگاهها گزینههای درمانی غیردارویی را برای پیشگیری از میگرن و تسکین علائم حاد، بهویژه برای افرادی که به دنبال جایگزینهای پزشکی هستند، ارائه میکنند.
عوارض و منع مصرف قرص میگرن
عوارض جانبی داروهای پیشگیریکننده از میگرن:
مسدود کنندههای بتا
بتا بلاکرها مانند پروپرانولول، تیمولول، متوپرولول و غیره معمولا برای پیشگیری از میگرن استفاده میشوند. آنها میتوانند عوارض جانبی زیر را داشته باشند:
– خستگی
– حالت تهوع
– سرگیجه
– افزایش وزن
– افت فشار خون علامت دار (احساس سبکی سر هنگام ایستادن یا نشستن)
– اسهال
– خشکی پوست، دهان یا چشم
– برادی کاردی (ضربان قلب کندتر از حد معمول)
– برونکواسپاسم (سفت شدن عضلات پوشاننده راههای هوایی در ریهها)
– تنگی نفس (احساس کمبود هوا)
داروهای ضد تشنج
داروهای ضد صرع مانند گاباپنتین، توپیرامات و والپروئیک اسید نیز برای پیشگیری از میگرن استفاده میشوند و ممکن است عوارض جانبی زیر را داشته باشند:
– سرگیجه
– خواب آلودگی
– دهان خشک
– سردرد
– افزایش اشتها
– حالت تهوع
-خستگی
– ضعف
– افزایش وزن
داروهای ضد افسردگی
برخی از داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین، فلوکستین، پاروکستین و … برای پیشگیری از میگرن تجویز میشوند و عوارض جانبی آنها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– خستگی
– دهان خشک
– افزایش وزن
– یبوست
– خواب آلودگی
– تاری دید
– بیخوابی
– بی قراری
مهارکنندههای CGRP
مهارکنندههای CGRP دسته جدیدتری از داروها برای پیشگیری از میگرن هستند. آنها میتوانند منجر به عوارض جانبی زیر شوند:
– حالت تهوع (با برخی از مهارکنندههای CGRP)
– عفونتهای دستگاه ادراری (با برخی از مهارکنندههای CGRP)
– خواب آلودگی
– خشکی دهان
قبل از شروع هرگونه داروی پیشگیرانه برای میگرن برای درک عوارض جانبی بالقوه و تعیین مناسبترین درمان بر اساس شرایط و نیازهای سلامتی، ضروری است با پزشک مشورت کنید.
جمعبندی
میگرن اختلال عصبی پیچیدهای است که با دورههای مکرر سردرد مشخص میشود که اغلب با علائم دیگری مانند حالت تهوع، حساسیت به نور و صدا و هاله همراه است. شروع میگرن شامل ترکیبی از عوامل محرک، اختلالات عصبی و تغییرات عروقی در مغز است. درک علائم و مکانیسمهای میگرن برای تشخیص دقیق و مدیریت موثر این وضعیت ناتوانکننده ضروری است. پزشک با شناسایی محرکهای فردی و اجرای استراتژیهای درمانی هدفمند میتواند به مبتلایان به میگرن کمک کند تا علائم خود را بهتر مدیریت کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. در حالی که هیچ رویکرد یکسانی برای مدیریت میگرن وجود ندارد، گنجاندن این درمانهای خانگی و اصلاحات سبک زندگی در روتین شما و انتخاب بهترین قرص میگرن، ممکن است به کاهش علائم و کاهش دفعات حملات میگرن کمک کند. قرص مخصوص میگرن یا همان سوماتریپتان، ارگوتامین سی، مسکنها و ضد تهوعها در میگرن کاربرد دارند.
منابع: