سرماخوردگی در نوزادان و شیرخواران چه علتی دارد؟ آیا سرماخوردگی در کودکان زیر یک سال خطرناک است؟ درمان سرماخوردگی نوزاد چیست و چه اقداماتی برای مدیریت آن لازم است؟ برای سرماخوردگی نوزاد سه ماهه چه کنیم؟ اگر شما نیز این سوالات را در ذهن خود دارید، با ما همراه باشید. در ادامه این مقاله به بررسی بیماری بسیار شایع سرماخوردگی در نوزادان و کودکان پرداخته و علل، درمان و عوارض آن را تشریح میکنیم.
سرماخوردگی نوزاد: آنچه میدانیم
سرماخوردگی چیست؟ بیماری شایع سرماخوردگی در واقع یک عفونت ویروسی در بینی و گلوی کودک شما است. نشانههای سرماخوردگی نوزاد و کودک اغلب شامل احتقان، گرفتگی بینی نوزاد و آبریزش از بینی و چشم است. نوزادان به خصوص در معرض سرماخوردگی هستند. این امر تا حدی به این دلیل است که نوزادان و شیرخواران اغلب در اطراف کودکان بزرگتر هستند. همچنین، آنها هنوز در برابر بسیاری از عفونتهای رایج ایمنی پیدا نکردهاند. در سال اول زندگی، اکثر نوزادان شش تا هشت بار سرما میخورند. سرماخوردگی در کودکان، در مواردی که در مراکز نگهداری باشند، ممکن است حتی بیشتر از این تعداد نیز باشد.
درمان سرماخوردگی نوزاد
برای سرماخوردگی نوزاد چی خوبه؟ درمان سریع سرماخوردگی نوزاد چیست؟ درمان سرماخوردگی نوزاد دو ماهه در خانه چگونه است؟ مدیریت سرماخوردگی نوزادان و کودکان شامل تسکین علائم آنها، مانند تامین مایعات، مرطوب نگه داشتن هوا و کمک به باز نگه داشتن مجرای بینی است. نوزادان بسیار کمسن باید در صورت مشاهده اولین علائم سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنند تا مطمئن شوند که به خروسک، ذاتالریه یا سایر بیماریهای جدیتر مبتلا نشدهاند. استفاده از بخور سرد برای سرماخوردگی نوزاد، جهت مرطوب کردن هوا و برطرف کردن احتقان مجاری تنفسی توصیه میشود.
علائم سرماخوردگی نوزاد و شیرخوار
اولین علائم سرماخوردگی در نوزاد اغلب عبارتند از:
- احتقان، گرفتگی بینی کودکان یا آبریزش بینی
- ترشحات بینی که ممکن است در ابتدا شفاف باشد و در ادامه غلیظ شده و زرد یا سبز شود، اما با قطره سرماخوردگی نوزاد برای بینی برطرف شود
سایر علائم و نشانههای سرماخوردگی در نوزاد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب نوزاد
- عطسه کردن
- سرفه کردن و گرفتگی صدای نوزاد
- کاهش اشتها
- تحریکپذیری
- اختلال در خوابیدن
- مشکل در شیردهی یا گرفتن شیشه به دلیل گرفتگی بینی
- در فصل شیوع آنفولانزا و در مواردی که عامل سرماخوردگی، ویروس آنفولانزا است، سرماخوردگی نوزاد و اسهال میتوانند همراهی داشته باشند. اسهال اغلب آبکی بوده و با درد شکم همراه است.
سرماخوردگی نوزاد: زمان مراجعه به پزشک
سرماخوردگی نوزاد چند روزه است؟ برای سرماخوردگی نوزاد یک ماهه باید به پزشک مراجعه کرد؟ برای سرماخوردگی نوزاد زیر سه ماه چطور؟ یکی از مهمترین مسائل پیرامون مدیریت و درمان سرماخوردگی، آگاهی از زمان مراجعه به پزشک برای سرماخوردگی نوزاد و شیرخوار است.
سیستم ایمنی کودک برای بالغ شدن به زمان نیاز دارد. اگر کودک شما سرماخوردگی بدون عارضه داشته باشد، باید طی ۱۰ تا ۱۴ روز برطرف شود. اکثر سرماخوردگیها فقط یک بیماری بسیار شایع و گذرا هستند. اما مهم است که علائم و نشانههای کودک خود را جدی بگیرید. اگر علائم بهبود نیافت یا بدتر شد، وقت آن است که با پزشک خود صحبت کنید. اگر کودک شما کمتر از ۳ ماه سن دارد، در اوایل بیماری با پزشک تماس بگیرید. در نوزادان، بسیار مهم است که مطمئن شوید بیماری جدیتری وجود ندارد، به خصوص اگر کودک شما تب داشته باشد. اگر کودک شما ۳ ماهه یا بزرگتر است، در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
- ادرار ندارد یا کمتر از همیشه است
- تب بالای ۳۸ درجه دارد
- به نظر میرسد گوش درد دارد یا به طور غیرعادی تحریکپذیر است
- چشمهای قرمز دارد یا ترشحات زرد یا سبز رنگ از چشم او خارج میشود
- تنفس او مشکل دارد و با صدای خسخس نفس میکشد
- سرفه مداوم دارد
- ترشحات غلیظ و سبز رنگ بینی برای چند روز مداومت دارد
- گریه غیر معمول دارد که مانند همیشه نیست
- بیحال است به طوری که حال بیدار شدن برای غذا خوردن را ندارد
- اشتها ندارد و از خوردن امتناع میکند
- از خوردن شیر یا مایعات خودداری میکند
- آنقدر سرفه میکند که باعث استفراغ یا تغییر رنگ پوستش میشود
- خلط خونی دارد
- تنفس مشکل دارد یا اطراف لب او مایل به رنگ آبی است
- به طور غیر معمول کمانرژی یا خوابآلوده است
برای نوبتدهی پزشکان در دکترنکست کلیک کنید.
علت سرماخوردگی نوزاد و شیرخوار
سرماخوردگی به دنبال عفونت بینی و گلو (عفونت دستگاه تنفسی فوقانی) رخ داده که میتواند توسط یکی از بیش از ۲۰۰ ویروس ایجاد شود. راینوویروسها شایعترین عامل هستند. ویروس سرماخوردگی از طریق دهان، چشم یا بینی کودک وارد بدن او میشود.
هنگامی که کودک توسط یک ویروس آلوده میشود، به طور کلی در برابر آن ایمن میگردد. اما از آنجایی که بسیاری از ویروسها باعث سرماخوردگی میشوند، ممکن است کودک شما چندین بار در سال و در طول زندگیاش چندین مرتبه سرماخوردگی داشته باشد. همچنین، برخی از ویروسها ایمنی پایدار ایجاد نمیکنند. کودک شما میتواند از راههای زیر به ویروس آلوده شود:
- هوا: وقتی فردی که بیمار است سرفه، عطسه یا صحبت میکند، ممکن است مستقیماً ویروس را به کودک منتقل کند.
- تماس مستقیم: وقتی فرد مبتلا به سرماخوردگی دست کودک را لمس میکند، میتواند ویروس سرماخوردگی را به کودک منتقل کند، که ممکن است پس از لمس چشم، بینی یا دهان، کودک آلوده شود.
- سطوح آلوده: برخی از ویروسها به مدت دو ساعت یا بیشتر روی سطوح باقی میمانند. کودک ممکن است با دست زدن به یک سطح آلوده مانند یک اسباب بازی به ویروس مبتلا شود.
عوامل خطر سرماخوردگی نوزاد
چند عامل، نوزادان را در معرض خطر بیشتر سرماخوردگی قرار میدهد.
- عدم بلوغ سیستم ایمنی: سیستم ایمنی نابالغ نوزادان ذاتاً در معرض خطر سرماخوردگی است. زیرا هنوز در معرض بیشتر ویروسهای عامل سرماخوردگی نبوده و مقاومتی نسبت به آنها ندارند.
- قرار گرفتن در معرض کودکان دیگر: گذراندن وقت با سایر کودکان، که همیشه دستهای خود را نشسته یا سرفه و عطسه خود را نمیپوشانند، میتواند خطر سرماخوردگی نوزاد را افزایش دهد. قرار گرفتن در معرض افراد مبتلا به سرماخوردگی میتواند خطر ابتلا به سرماخوردگی را افزایش دهد.
- فصل شیوع بیماری: سرماخوردگی از پاییز تا اواخر بهار شایعتر است، اما کودک شما در هر زمانی از سال ممکن است دچار سرماخوردگی شود.
عوارض سرماخوردگی نوزاد
عوارض زیر میتواند همراه با سرماخوردگی رخ دهد:
- عفونت حاد گوش (اوتیت میانی): این وضعیت شایعترین عارضه سرماخوردگی است. عفونت گوش زمانی رخ میدهد که باکتریها یا ویروسها به فضای پشت پرده گوش وارد میشوند.
- خسخس سینه: سرماخوردگی میتواند باعث خسخس سینه شود، حتی اگر کودک شما آسم نداشته باشد. اگر کودک شما آسم دارد، سرماخوردگی میتواند آن را بدتر کند.
- سینوزیت حاد: سرماخوردگی که برطرف نمیشود ممکن است منجر به عفونت در داخل سینوسها (سینوزیت) شود.
- سایر عفونتها: سرماخوردگی میتواند منجر به عفونتهای دیگری از جمله ذاتالریه، برونشیت و خروسک شود. چنین عفونتهایی باید توسط پزشک درمان شوند.
متخصصان بیماری های کودکان در دکترنکست
جلوگیری از سرماخوردگی نوزاد
- هیچ واکسنی برای سرماخوردگی وجود ندارد بهترین دفاع در برابر سرماخوردگی، اقدامات احتیاطی رایج و شستن مکرر دستها است.
- کودک خود را از هر کسی که بیمار است دور نگه دارید. اگر نوزاد تازه متولد شدهای دارید، اجازه ملاقات با کسی که بیمار است را ندهید. در صورت امکان از حمل و نقل عمومی و حضور اجتماعات همراه با نوزاد خود اجتناب کنید.
- قبل از شیر دادن یا دست زدن به نوزاد دستهای خود را بشویید. دستهای خود را به طور کامل و اغلب با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشویید. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از یک ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل استفاده کنید که حداقل ۶۰ درصد الکل داشته باشد. اهمیت شستن دستها را به فرزندان بزرگتر خود بیاموزید. از لمس چشمها، بینی یا دهان خود با دستهای شسته نشده خودداری کنید.
- اسباببازیها و پستانکهای کودکتان را مرتب تمیز کنید. سطوحی که اغلب لمس میشوند را تمیز کنید. این امر به ویژه در صورتی مهم است که یکی از اعضای خانواده، یا همبازی کودک شما سرما خورده باشد.
- به همه افراد خانواده آموزش دهید که در یک دستمال کاغذی سرفه یا عطسه کنند. دستمالهای استفاده شده را فورا دور بیندازید و سپس دستهای خود را کاملا بشویید. اگر نمیتوانید به موقع به دستمال کاغذی برسید، در آرنج خود سرفه یا عطسه کنید. سپس دستان خود را بشویید.
- سیاستهای مرکز مراقبت از کودک خود را مرور کنید. به دنبال یک محیط مراقبت از کودک با شیوههای بهداشتی خوب و سیاستهای روشن در مورد نگهداری کودکان بیمار در خانه باشید.
جمع بندی
سرماخوردگی نوزاد یک بیماری بسیار شایع است که به دنبال عفونت ویروسی بینی و گلوی نوزادان و کودکان رخ میدهد. نوزادان سیستم ایمنی نابالغی دارند که در برابر بسیاری از عوامل بیماریزا ایمن نبوده و در نتیجه مستعد بیماری و سرماخوردگی مکرر هستند. یک شیرخوار در ۱۲ ماه اول زندگی خود، بیش از ۶ مرتبه ممکن است سرما بخورد. این بیماری اغلب طی ۱۰ الی ۱۴ روز برطرف شده و با مداخلات و درمانهای سنتی مدیریت میشود. در مواردی که سن شیرخوار زیر ۳ ماه است و علائم خطری از قبیل ضعف و بیحالی، بیاشتهایی، سرفه شدید، تب بالا و تحریکپذیری وجود دارد، با پزشک تماس بگیرید. برای دریافت نوبت پزشک فوقتخصص نوزادان کلیک کنید.
منابع: