سرطان استخوان زمانی رخ میدهد که سلولهای غیرعادی و خارج از کنترل در استخوان رشد میکنند که باعث از بین رفتن بافت طبیعی استخوان خواهد شد. این نوع سرطان ممکن است از استخوان شخص شروع شود یا حتی از سایر قسمتهای بدن شما گسترش پیدا کند. شایعترین علائم سرطان استخوان، شامل درد و ورم در محل استخوان است. البته این بیماری علائم دیگری دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است.
همانطور که در مطالب گذشته به «کمر درد» اشاره شد؛ در این مقاله قصد داریم به بررسی سرطان استخوان بپردازیم تا شما بتوانید بهصورت کامل با علائم سرطان مغز و استخوان و درمانهای آن آشنا شوید؛ پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
سرطان استخوان چیست؟
سرطان استخوان زمانی اتفاق میافتد که تومور یا توده غیر معمول در استخوان تشکیل شود که به آن سارکوم استخوان گفته میشود. تومور ایجاد شده ممکن است بدخیم باشد؛ بدین معنی که در حال رشد است و میتواند به سایر بخشهای بدن گسترش پیدا کند. سرطان استخوان میتواند در هر استخوان بدن شروع شود؛ اما معمولا در استخوان لگن یا استخوانهای بلند پاها یا بازوها، مانند استخوان ساق پا، استخوان ران یا بازو آغاز شود. سرطانی که از استخوانها شروع میشود غیر معمول است. پس میتواند تهاجمی باشد؛ در نتیجه تشخیص زودهنگام مهم است.
همچنین سرطان ممکن است در ناحیه دیگری از بدن شروع شود و به استخوان گسترش یابد. معمولا سرطان را با توجه به محلی که شروع میشود نامگذاری میکنند. برای تشخیص این سرطان معمولا از روشهای مختلف شامل بافتبرداری یا بیوپسی، تصویربرداری، آزمایش خون و عکس سرطان استخوان استفاده میکنند.
انواع سرطان استخوان
زمانیکه سرطان بهطور مستقیم در استخوانها یا بافتهای اطراف مانند غضروف تشکیل میشود، بهعنوان سرطان اولیه آن را میشناسند. اما این سرطان میتواند از بخشهای دیگری از بدن به استخوانها گسترش یابد یا در اصطلاح متاستاز شود. این سرطان به عنوان سرطان استخوان ثانویه شناخته میشود. اگرچه سرطان نوع اول جدیتر است؛ اما سرطان ثانویه استخوان میتواند شایعتر باشد. انواع رایج سرطانهای اولیه استخوان عبارتند از:
- استئوسارکوم (Osteosarcoma): شایعترین نوع، که بیشتر کودکان و جوانان زیر 20 سال را تحت تاثیر قرار میدهد.
- سارکوم یوینگ (Ewing sarcoma): بیشتر افراد بین 10 تا 20 سال را مبتلا میکند.
- کندروسارکوم (Chondrosarcoma): بزرگسالان بالای 40 سال را تحت تاثیر قرار میدهد.
- مولتیپل میلوما (Multiple myeloma): شایعترین نوع سرطان است که بیشتر افراد مسن را تحت تاثیر میگذارد.
متخصصان ارتوپدی، روماتولوژی در دکترنکست
علائم سرطان استخوان
برخی از افراد مبتلا به سرطان استخوان هیچ علامتی جز احساس یک توده بدون درد ندارند. البته این بیماری میتواند علائم مختلفی ایجاد کند. این علائم ممکن است به دلیل شرایط دیگری مانند آرتریت یا بیماری لایم نیز رخ دهد که احتمالا تشخیص را به تاخیر بیندازد. شایعترین علائم سرطان استخوان شامل موارد زیر است:
- درد و ورم در استخوانهای آسیبدیده؛
- یک توده سخت قابل لمس در استخوانهای بلند اندام، لگن یا قفسه سینه؛
- احساس کوفتگی یا خستگی؛
- درد در استخوانها (معمولا شبها بدتر میشود)؛
- درد استخوان پس از ضربههای جزئی؛
- کاهش دامنه حرکتی؛
- شکستگی استخوان مانند شکستگی استخوان گردن فمور؛
- کاهش وزن؛
- تب.
درد شایعترین علامت سرطان استخوان است؛ البته همه انواع سرطان استخوان باعث درد نمیشوند. علائم این نوع سرطان میتواند با توجه به محل، نوع یا علت آن متفاوت باشد که در ادامه به علائم سرطان استخوان پا، لگن، دست، دنده و … اشاره شده است:
- علائم سرطان استخوان پا: اولین نشانه سرطان استخوان پا دردی است که در هنگام شب و با راهرفتن بدتر میشود. هنگامیکه فعالیت فرد بیمار بیشتر شود، باعث لنگی هم خواهد شد.
- علائم سرطان استخوان لگن: ایجاد، توده سخت و قابل لمس، درد در این ناحیه، شکستگی استخوان و حتی کاهش وزن از جمله علائم این نوع سرطان استخوان است.
- علائم سرطان استخوان دست: اولین علامت ایجاد یک توده بدون درد است. هنگامیکه توده بزرگ شود باعث فشار به ماهیچهها و در نتیجه درد خواهد شد.
- علائم سرطان استخوان دنده: در این نوع سرطان استخوان در ناحیه قفسه سینه درد ایجاد میشود و حتی در زمان حرکت یا نفس کشیدن درد بدتر میشود.
- علائم سرطان مغز استخوان: اولین علائم سرطان مغز استخوان به نوع سرطان متفاوت است. شایعترین نوع سرطان مغز استخوان مولتیپل میلوما است که نشانههای مختلفی مانند کمخونی، تشنگی شدید، درد شکم، از دست دادن اشتها، خوابآلودگی و … دارد. سرطان لنفوم هم میتواند از غدد لنفاوی یا مغز استخوان شروع شود. علائمی مانند تب و لرز، عرق شبانه، کاهش وزن، درد عصبی و … علائم سرطان مغز استخوان در بزرگسالان خواهد بود.
- علائم متاستاز سرطان سينه به استخوان: درد و شکستگی استخوان، سردرد و سرگیجه، تنگی نفس، ورم شکم و زردی آن از جمله نشانههای متاستاز سرطان سينه به سایر قسمتهای بدن است.
درمان سرطان استخوان
درمان سرطان استخوان به مرحله و درجه سرطان، سن فرد، سلامت کلی بیمار و اندازه و محل تومور بستگی دارد. درمان این بیماری را میتوان به چهار نوع دارویی، عمل جراحی، پرتو درمانی و درمان مکمل تقسیم کرد. در ادامه به همه این موارد اشاره شده است.
1. درمان دارویی
داروهایی که سرطان استخوان را درمان میکنند شامل داروهای شیمی درمانی برای مولتیپل میلوما، داروهای مسکن برای تسکین التهاب و ناراحتی، بیس فسفوناتها برای جلوگیری از تحلیل استخوان و محافظت از ساختار آن، داروهای سیتوتوکسیک برای منع یا توقف رشد سلولهای سرطانی و داروهای ایمونوتراپی برای تشویق سیستم ایمنی بدن به از بین بردن سلولهای سرطانی هستند.
2. عمل جراحی
پزشک احتمالا تومورها یا بافت آسیبدیده را با جراحی بردارد. جراحی گزینهای برای جلوگیری از گسترش سرطان است؛ چراکه به کمک آن استخوان آسیب دیده و دوباره جایگزین خواهد شد. البته برای آسیب استخوانی گسترده در بازوها یا پاها، ممکن است نیاز به قطع عضو باشد.
3. پرتو درمانی
پزشک ممکن است پرتودرمانی را برای از بین بردن سلولهای سرطانی توصیه کند. این درمان ممکن است علاوه بر نوع دیگری از درمان برای کند کردن رشد سلولهای سرطانی استفاده شود. در صورتی که به اندازه کافی تومور را نتوان از طریق جراحی خارج کرد، احتمالا از اشعه هم استفاده شود.
4. درمان مکمل
پزشک احتمالا درمانهای دیگری را که شامل درمانهای گیاهی و قرص کلسیم است به برنامه مراقبتی بیمار اضافه کند. البته اینها باید بهصورت دقیق انجام شود؛ چراکه برخی از درمانهای جایگزین ممکن است با شیمیدرمانی و درمانهای پرتودرمانی تداخل داشته باشند.
پیشگیری از سرطان استخوان
از آنجایی که متخصصان نمیدانند چه چیزی باعث سرطان استخوان میشود، در حال حاضر هیچ روش مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. اگرچه از پرتودرمانی به عنوان یکی از علل شناخته شده این سرطان نام برده میشود اما این برای درمان سایر انواع سرطان ضروری است و نمیتوان از آن به طور کلی اجتناب کرد.
جمع بندی
سرطان استخوان میتواند یکی از چندین سرطانی باشد که در استخوانها ایجاد میشود. سرطانهایی که از استخوان شروع میشوند، سرطانهای اولیه نامیده میشوند. تومورهایی که در اندامها یا سایر قسمتهای بدن شروع میشوند و به استخوانها گسترش مییابند، سرطان ثانویه هستند. این بیماری علائم مختلفی شامل درد و ورم، شکستگی استخوان، تب، کاهش وزن و … دارد. اگر شما هر یک از علائم سرطان استخوان را تجربه کردید، بهتر است با یک متخصص آنکولوژی قرار ملاقات بگذارید تا نسبت به وضعیت خودتان مطلع شوید. در صورت ابتلا به این نوع سرطان، درمانها شامل جراحی، دارو، پرتودرمانی، شیمی درمانی و حتی درمان مکمل خواهد بود.
منابع: