احتمالاً درد در ناحیه شکم که گاهوبیگاه به سراغتان میآید و آزارتان میدهد، شما را به سمت درمان نفخ شکم کشانده است. جمعشدن گاز معده در شکم، فرایندی طبیعی است؛ اما گاهی، آزاردهنده و باعث درد شدید در ناحیه شکم میشود. گاهی اوقات با چند روش ساده، میتوان این مشکل را در کوتاهترین زمان ممکن حل کرد. بیشتر این روشها به سبک زندگی و عادات غذایی برمیگردد. به همین دلیل، تصمیم گرفتهایم در ادامه، 20 درمان خانگی نفخ شکم را با هم بررسی کنیم.
-
مواد غذایی مصرفی در طول روز را یادداشت کنید
در بسیاری از مواقع، اصلیترین علت نفخ شکم، حساسیت شما به ماده غذایی خاصی است. در صورت حذف یا کمشدن این خوراکی، درد شما تا حد بسیاری کاهش پیدا خواهد کرد. برای حل این مشکل، سعی کنید هر وعده غذایی را که میخورید، یادداشت کنید تا متوجه شوید که چه غذاهایی باعث نفخ شکم میشوند. برای مثال، برخی از افراد با خوردن لبنیات یا سبزیجات خاصی، دچار نفخ شکم میشوند.
-
با صبر و حوصله غذا را بجوید
تندجویدن غذا، باعث میشود که همراه با غذای خود، حجم زیادی از هوا را به معدهتان وارد کنید و دچار شکمدرد و نفخ شوید. اگر هر لقمه را چند بار بجوید، به احتمال بسیار زیاد، تا حد زیادی نفخ شکم درمان خواهد شد. لازم به ذکر است که جویدن آدامس، سیگار کشیدن و استفاده از نی، باعث نفخ معده میشود و حجم زیادی از هوا را وارد شکم میکند.
-
چای و دمنوشهای گیاهی بنوشید
مصرف برخی از چایها و دمنوشهای گیاهی، به هضم غذا و خارجشدن باد از معده کمک میکند. مثلاً برای درمان یبوست و نفخ شکم، رازیانه بسیار مفید است. به همین دلیل، اگر نفخ شکمتان با اسهال همراه است، این دمنوش را ننوشید. علاوه بر این، نوشیدن چای نعناع، بابونه، زنجبیل و نعناع فلفلی نیز به درمان نفخ شکم کمک میکند.
-
ورزش و پیادهروی کنید
اگر غذا بهدرستی هضم نشود، در شکمتان گاز جمع میشود. برای درمان نفخ شکم به علت هضمنشدن غذا، ورزش کنید. حرکات ورزشی، نقش پررنگی در هضم مواد غذایی دارند. ورزشهای سبکی همچون یوگا، میتوانند گاز را در رودهها به حرکت دربیاورند. علاوه بر این، پیادهروی بعد از غذاخوردن نیز میتواند مفید باشد.
-
آب بنوشید تا یبوست نگیرید
وقتی بدن شما هیدراته باشد و آب کافی بنوشید، کمتر دچار یبوست میشود. یبوست یکی از دلایل اصلی نفخ شکم و تولید گاز معده است که با نوشیدن آب، میتوان تا حد زیادی آن را کاهش داد. علاوه بر این، ممکن است آب به هضم غذا نیز تا حدودی کمک کند.
-
وعدههای غذایی خود را تقسیم کنید
هرچه هضم غذا آسانتر باشد، کمتر دچار معدهدرد و نفخ شکم میشوید. بهجای آنکه در روز، سه وعده غذای اصلی با حجم زیاد بخورید، وعدهها را به 4 الی 5 عدد افزایش دهید. این کار باعث میشود هضم غذا برای سیستم گوارشیتان آسانتر شود.
-
برخی از سبزیجات و غذاها را ممنوع کنید
بعضی از نوشیدنیها و غذاها، باعث جمعشدن گاز در معده میشوند. برای مثال، نوشابه و برخی از سبزیجات مثل کلمبروکلی و گل کلم، سیر و پیاز، لوبیا، عدس و غذاهای سرخشده و ادویهدار، باعث نفخ شکم میشوند. نوشتن غذاهای مصرفی در طول روز، کمکتان میکند تا بفهمید به کدام ماده غذایی حساسیت بیشتری دارید و آن را کمتر مصرف کنید.
-
پروبیوتیک مصرف کنید
تحقیقات نشان دادهاند که پروبیوتیکها به هضم آسانتر غذا کمک میکنند و در نتیجه، گاز معده و نفخ شکم کمتر میشود. پروبیوتیک در برخی از مکملهای بدون نسخه پزشک و همچنین در مواد غذایی مانند ماست نیز یافت میشود.
-
دانههای رازیانه را بجوید؛ درمان نفخ شکم در طب سنتی
پیش از این گفتیم که دمنوش رازیانه به درمان یبوست کمک میکند. به جز این، برای درمان نفخ شکم بعد از غذا، کمی دانه رازیانه بجوید. البته یادتان باشد که افراد شیرده و باردار، باید در مصرف رازیانه احتیاط کنند؛ زیرا در مواردی، ممکن است باعث بههمریختن هورمونهای بدن شود. پیشنهاد میشود حتما با متخصص مشورت کنید.
-
پد آب گرم را روی شکم قرار دهید
نفخ شکم در بسیاری از موارد، همراه با درد شکم در کودکان و گاهی اوقات، بزرگسالان است. از آنجا که نمیتوان بسیاری از روشهای گفتهشده را برای کودکان اجرا کرد، سعی کنید حولهای داغ کنید و بهآرامی روی شکم بگذارید تا ورم بهبود یابد. علاوه بر این، گرما باعث شلشدن رودهها و در نتیجه، دفع گاز معده میشود. برای درمان نفخ شکم نوزاد، میتوانید با روغنهای گیاهی، شکم را کمی ماساژ دهید.
-
بهتر است میوهها و سبزیجات حاوی فروکتوز را حذف کنید!
درست است که میوهها، فواید بسیار زیادی برای بدن دارند؛ اما این به معنای مجازبودن همه آنها نیست! برای مثال، میوههایی مانند موز و توتفرنگی به دلیل دارابودن فروکتوز و مضرات آن برای سلامتی برای برخی از افراد مفید نیستند و ممکن است باعث نفخ شکم شوند. علاوه بر این، سبزیجاتی همچون کاهو، هویج و لوبیا سبز را نیز باید به این لیست اضافه کرد.
-
برخی از مکملهای دارای زغال فعال را مصرف کنید
برخی از مکملهای ساده، دارای زغال فعال هستند که به هضم غذا و درمان نفخ شکم کمک میکنند. معمولاً این مکملها به نسخه پزشک نیاز ندارند و قبل و بعد از غذا، مصرف میشوند. اما همانطور که میدانید، بهتر است پیش از مصرف هر دارویی با متخصص بیماری های داخلی مشورت کنید. مصرف این مکملها، ممکن است مدفوع را سیاهرنگ کند که طبیعی است.
-
درست بنشینید!
وقتی بهصورت عمودی و صاف بنشینید، احتمال بیشتری وجود دارد که گاز معده را خارج کنید. خوابیدن و درازکشیدن در برخی از مواقع، باعث درد بیشتر معده میشود. برخی از حرکات ورزشی، برای خارجشدن گاز معده نیز وجود دارند.
-
کمی سرکه سیب به آب اضافه کنید
سرکه سیب، باعث تولید اسید معده و آنزیمهای گوارشی میشود و هضم غذا را آسانتر میکند. برای درمان سریع نفخ شکم، یک قاشق سرکه سیب را به لیوان آب اضافه کنید و قبل از غذا، بنوشید تا از نفخ معده جلوگیری شود. البته بعد از این کار، دهانتان را با آب بشویید؛ زیرا سرکه ممکن است به مینای دندان آسیب برساند و آن را پوسیده کند.
-
بعد از غذا، روغن میخک استفاده کنید
در طب سنتی، روغن میخک برای مشکلات گوارشی مانند نفخ معده کاربرد زیادی دارد. اگر بعد از غذا روغن میخک مصرف کنید، آنزیمهای گوارشی، افزایش مییابند و در نتیجه، گاز معده کمتر میشود. بااینحال، در مصرف این روغن زیادهروی نکنید تا دچار مشکلات برونروی و اسهال نشوید.
-
آدامس نجوید
بسیاری از افراد، فکر میکنند که جویدن آدامس به هضم غذا و در نتیجه، درمان نفخ و شکم درد کمک میکند. اما توجه داشته باشید که وقتی آدامس میجوید، حجم زیادی از هوا را وارد شکم خود میکنید! در نتیجه، باد در شکم جمع میشود و دچار نفخ میشوید.
-
نوشیدنیهای گازدار ننوشید
حتما تجربه کردهاید که بعد از مصرف نوشیدنیهای گازداری همچون نوشابه و انرژیزاها، باد گلوی زیادی داشتهاید. این موضوع به دلیل حجم زیاد گاز این نوشیدنیهاست که وارد معده میشود و در نتیجه، دچار نفخ میشوید. خود را به نوشیدن آب یا آبمیوه عادت دهید.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
-
سیگار را ترک کنید
سیگارهای سنتی و الکترونیکی، هر دو باعث واردشدن هوا به شکم میشوند. این موضوع درباره قلیان و سایر دخانیات نیز صدق میکند. حجم هوای واردشده به بدن از طریق دخانیات، باعث نفخ و شکمدرد میشود. بنابراین، سیگار به جز تاثیرات مخرب بر ریه، به دستگاه گوارش نیز آسیب میرساند.
19. از نی استفاده نکنید
علاوه بر سیگار و آدامس، نی نیز باعث میشود که حجم زیادی از هوا به شکم وارد شود. البته برخی اوقات، سرکشیدن آب یا هر نوشیدنی دیگری از بطری نیز تاثیر مشابهی دارد. سعی کنید همیشه نوشیدنی را در لیوان بریزید و میل کنید.
- با مشورت پزشک دارو بخورید؛ وقتی روشهای خانگی جواب نمیدهند
برخی اوقات، با وجود رعایت همه نکات گفتهشده، مشکل شما حل نمیشود و همچنان نفخ معده دارید. در این شرایط، بهترین کار مشورت با پزشک متخصص است. در بسیاری از موارد، مشکلات گوارشی باعث شکمدرد و نفخ میشوند. در این شرایط، دکتر، داروهایی متناسب با مشکل شما تجویز خواهد کرد.
بررسی دو علت اصلی نفخ شکم
بهطور کلی، گاز به دو علت در شکم جمع میشود و نفخ میکنید. اولین مورد، واردشدن هوا به شکم است که در بالا، راههای جلوگیری از آن را گفتیم. دومین مسئله به تجزیه غذا برمیگردد که در حین آن، گازهایی همچون هیدروژن، متان و دی اکسید کربن در دستگاه گوارش جمع میشوند. برای درمان این مشکل نیز باید از مصرف برخی غذاها و میوهها خودداری کرد که پیش از این، آنها را بررسی کردیم.
جمعبندی
در این مقاله، سعی کردیم علت نفخ شکم و درمان آن را بررسی کنیم و چند راه ساده و خانگی برای درمان نفخ شکم پیشنهاد دهیم. روشهای گفتهشده، کمکتان میکنند که هوای کمتری را به معده خود وارد کنید و همچنین در هنگام تجزیه و هضم غذا، دچار مشکل نشوید. در اکثر مواقع، با قطع مصرف برخی از مواد غذایی همچون نوشابه و حبوبات، مشکل حل میشود. بااینحال، برخی اوقات مشکل جدیتر است و باید با پزشک متخصص مشورت کنید. در سایت دکترنکست میتوانید از بهترین پزشکان کشور بهصورت آنلاین وقت بگیرید و در کمترین زمان ممکن، مشکل خود را مطرح کنید.