بسیاری از ما برای کسب اطلاعات مربوط به حوزه سلامت از اینترنت استفاده می‌کنیم. مدت‌ها پیش بیماران، گیرندگان غیر فعال اطلاعات پزشکی بودند. پزشک تنها کسی بود که در مورد بیماری‌ها اطلاعات داشت و گزینه‌های درمانی را می‌شناخت. با گسترش اینترنت (تکنولوژی‌ای که پزشکی را بیش از هر حوزه دیگری تغییر داده است) پویایی بیمار و تعامل با پزشک تغییر کرده است. امروزه هر کسی می‌تواند به راحتی به اطلاعات مربوط به سلامت دسترسی داشته باشد و معمولاً بیماران با چنین دانشی به مطب پزشک مراجعه می‌کنند. اما استفاده از اینترنت در تشخیص بیماری خطراتی دارد که باید نسبت به آن آگاه بود.
با وجود سیل اطلاعات سلامتی، نگرانی‌هایی در مورد چگونگی تاثیر این اطلاعات بر رابطه پزشک-بیمار ایجاد شده است.
از دیدگاه بالینی، اطلاعات پزشکی یافت شده در اینترنت به عنوان یک مکمل درنظر گرفته می‌شود. این اطلاعات نباید منجر به خودتشخیصی یا خوددرمانی شود.
استفاده از اینترنت در تشخیص بیماری توسط بیماران
بیماران معمولاً از اینترنت به دو روش استفاده می‌کنند. روش اول زمانی است که بیمار قبل از مراجعه به کلینیک به دنبال اطلاعات است تا تصمیم بگیرد آیا باید به پزشک مراجعه کند یا خیر. روش دوم وقتی است که بیمار پس از ویزیت برای اطمینان مجدد یا به دلیل نارضایتی از مقدار اطلاعات ارائه شده توسط پزشک، در اینترنت جستجو می‌کند.
با وجود کسب اطلاعات از اینترنت، بیشتر مردم از این اطلاعات برای تشخیص بیماری خود استفاده نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند به پزشک مراجعه کنند. علاوه بر این، بعضی افراد سوالات خود در مورد داروها و درمان‌های جایگزین را از پزشک می‌پرسند.
بسیاری از افرادی که دچار بیماری‌های مزمن هستند برای کسب دانش بیشتر در مورد بیماریشان از اینترنت استفاده می‌کنند. علاوه بر این، کسانی که بیمه ندارند اغلب کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند و بیشتر اطلاعات خود در مورد علائم و بیماری‌ها را از اینترنت کسب می‌کنند.
واکنش پزشکان
با توجه به بررسی‌های سال ۲۰۰۵، زمانی که بیمار اطلاعات خود را برای پزشک بیان می‌کند، او می‌تواند به چند روش واکنش دهد:
- پزشک محور: پزشک ممکن است احساس کند که قدرت طبابت او توسط بیمار تهدید و یا سلب شده است. این واکنش در میان پزشکان با مهارت‌های ضعیف فناوری اطلاعات رایج‌تر است. در این حالت پزشک از باقیمانده وقت ویزیت برای هدایت بیمار به سمت مسیر موردنظر خود استفاده خواهد کرد. این رویکرد اغلب باعث می‌شود بیمار احساس ناامیدی و سرخوردگی کند.
- بیمار محور: در این سناریو، پزشک و بیمار با یکدیگر همکاری می‌کنند و منابع اینترنتی را بررسی می‌کنند. با اینکه بیمار زمان بیشتری برای جستجو در اینترنت دارد، اما پزشک می‌تواند مقداری از وقت خود را صرف جستجو در اینترنت همراه با بیمار کند و او را به منابع اطلاعاتی مرتبط هدایت کنند. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که این رویکرد بهترین روش است. با این حال، بسیاری از پزشکان شکایت دارند که در طی یک ویزیت بالینی، زمان کافی برای جستجو در اینترنت با بیمار و بحث در مورد گزینه‌های درمانی وجود ندارد.
- معرفی سایت: در پایان ویزیت بیمار، پزشک می‌تواند برخی از وب‌سایت‌ها را برای ارجاع به بیمار توصیه کند. با وجود سایت‌های متعدد مرتبط با سلامت، بیمار نمی‌تواند به همه این سایت‌ها مراجعه کند. در عوض، پزشک می‌تواند چند وب‌سایت از موسسات معتبر را به بیمار توصیه کند.
چالش‌های اطلاعات مبتنی بر اینترنت
پزشکان ممکن است در رفتار با بیمارانی که اطلاعات زیادی از اینترنت کسب کرده‌اند، دچار چالش شوند. مشکلی که وجود دارد این است که بیماران معمولاً در مطالعه اطلاعات، تفکر نقادانه ندارند. خودتشخیصی و خوددرمانی با چنین اطلاعاتی می‌تواند خطرناک باشد. از طرف دیگر ممکن است پزشک زمان کافی برای پرداختن به اطلاعات پزشکی ارائه شده توسط بیمار را نداشته باشد.
کسب اطلاعات پزشکی از اینترنت زمانی مفید است که بیماری فرد توسط پزشک تشخیص داده شده است و بیمار از اینترنت برای کسب اطلاعات بیشتر و آموزش خود استفاده کند.
