همانطور که مشتاقانه منتظر تولد کودک خود هستید و رشد برآمدگی شکم خود را مشاهده میکنید، احتمالا با دیدن عکس واژن بعد از زایمان طبیعی، تعجب میکنید و از خود میپرسید چگونه زایمان بر واژن تاثیر میگذارد؟ همچنین ممکن است در مورد اینکه آیا واژن شما واقعا میتواند بهاندازه سر نوزاد کشیده شود یا خیر و اینکه چه مدت طول میکشد تا واژن شما پس از زایمان بهبود یابد، سوالاتی داشته باشید. در ادامه این مطلب، سعی شده است تا به این ابهامات پاسخ دهیم.
تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی
همانطور که تجربه زایمان هر زنی با دیگری متفاوت است، تغییرات واژن بعد از زایمان هم متفاوت هستند. اما دانستن اینکه بهطور کلی، باید انتظار چه چیزی را داشته باشید، خیال شما را راحت میکند. بسته به انواع زایمان طبیعی، میتوانید انتظار همه یا برخی از تغییرات زیر را در واژن خود داشته باشید.
کشش واژن
میزان کشش واژن در حین زایمان طبیعی به متغیرهای زیادی بستگی دارد؛ از جمله اندازه نوزاد، ژنتیک شما و تعداد زایمانهایی که قبلا داشتهاید. همچنین شرایط زایمان، از جمله مدتزمانی که برای بیرونآمدن نوزاد به خودتان فشار میآورید و اینکه آیا فورسپس لازم است یا خیر، در تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی نقش دارند.
درد و کبودی
اگر بین زایمان سزارین یا طبیعی، دومی را انتخاب کردهاید، میتوانید انتظار داشته باشید که پس از زایمان، واژن دردناک و کبود شود. اکثر زنان، حتی بدون پارگی واژن، احساس ناراحتی خفیف کبودی برای حدود 3 تا 5 هفته دارند؛ البته بسته به وضعیت سلامت هر فرد، شدت آن میتواند بسیار متفاوت باشد.
همچنین ممکن است هنگام سرفه یا عطسه، حس درد بدتر شود و حتی ممکن است متوجه شوید که برای چند روز، نشستن عادی هم با درد همراه است. اما درد و ناراحتی باید بهصورت روزانه کمتر و کمتر شوند.
احساس سوزش و حساسشدن واژن
اگر عکس بخیه واژن بعد از زایمان طبیعی را دیده باشید، باید بدانید که ممکن است پرینه در حین زایمان، پاره شود یا اپیزیوتومی داشته باشید. به دلیل همین پارگی، احتمالا کمی سوزش را تجربه خواهید کرد که معمولا نیاز به بخیه دارد. درجات مختلفی از پارگی واژن وجود دارند؛ از شکستگی جزئی پوست گرفته تا پارگیهای جدیتر که ممکن است عضلات واژن، مقعد، اسفنکتر مقعد و راستروده را درگیر کند.
اگر پارگی کوچک بود، حدود 7 تا 10 روز طول میکشد تا بهبودی حاصل شود؛ همچنین برای پارگیهای مهمتر، بهبودی ممکن است تا 6 هفته طول بکشد. از طرفی احتمال دارد پس از بهبودی، این ناحیه برای چندین هفته حساس باشد.
ترشحات واژن
چه زایمان طبیعی داشته باشید و چه سزارین، رحم شما باید خون، مخاط و بافت اضافی مورد نیاز در دوران بارداری را تخلیه کند. این نکته بدان معناست که یکی از تغییرات واژن پس از تولد، خونریزی معروف به لوچیست. این خونریزی بین 3 تا 10 روز طول میکشد و در ابتدا کمی شدیدتر از خونریزی قاعدگیست؛ ولی بعد از 3 روز کمتر میشود.
خشکی واژن
اگر به دنبال علت تنگ شدن واژن بعد از زایمان طبیعی هستید، باید گفت که سطوح پایینتر استروژن، بافت واژن را نازک میکند و خشکی و سفتی واژن را پس از تولد افزایش میدهد. همچنین اگر به نوزاد خود شیر میدهید، ممکن است احساس خشکی بیشتری داشته باشید؛ چون شیر، استروژن را سرکوب میکند.
اگرچه خشکی باید پس از قطع شیردهی به کودک از بین برود، اما بهتر است که برای درمان تنگی واژن بعد از زایمان طبیعی با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش درمان با توجه به وضعیت شما انتخاب شود.
تغییرات در فرم واژن
ممکن است بعد از زایمان، واژن شما نسبت به قبل از زایمان، متورمتر یا بازتر به نظر برسد؛ بهخصوص اگر زایمان طبیعی داشته باشید. همچنین ممکن است شل شدن واژن را تجربه کنید. علت بیرون زدگی گوشت از واژن بعد از زایمان طبیعی هم همین تغییرات است.
معمولا ظرف چند روز پس از زایمان، تورم کاهش مییابد و در عرض چند هفته، واژن شما منقبض میشود و بیشتر توان عضلانی خود را به دست میآورد. بااینحال، واژن شما ممکن است هرگز دقیقا همان شکل قبل از تولد را به دست نیاورد. تمرین کگل ممکن است به واژن شما کمک کند که تا حد ممکن، به ظاهر قبل از بارداری نزدیک شود.
تغییرات در لابیا
لابیا قسمت بیرونی و لبه واژن است که میتواند رنگها یا شکلهای متفاوتی داشته باشد. سطح هورمونها در طول بارداری تغییر میکند و این امر، میتواند در رنگ، ظاهر و شکل لابیا تاثیر بگذارد. با افزایش سطح استروژن و پروژسترون، ممکن است جریان خون در لابیا افزایش یابد که همین امر، میتواند آن را تیرهتر یا بزرگتر نشان دهد. برای این دست از اتفاقات است که بسیاری به دنبال عمل زیبایی واژن بعد از زایمان طبیعی به نام عمل لابیاپلاستی هستند.
تغییرات واژن پس از تولد چگونه بر فرد تاثیر میگذارد؟
بارداری و تولد فرزند، میتواند باعث ایجاد تغییراتی در پرینه شما شود؛ ناحیهای که میتواند بر عملکرد بدن شما تاثیر بگذارد. این تغییرات شامل موارد زیر میشوند.
رابطه جنسی دردناک
هفتهها تا ماهها پس از زایمان طبیعی، واژن شما ممکن است بهطور قابل توجهی کشیده و نازک شود که این امر، ممکن است باعث شود که رابطه جنسی پس از زایمان، دردناک باشد. معمولا پزشکان توصیه میکنند که افراد 4 تا 6 هفته پس از زایمان، برای رابطه جنسی مجدد صبر کنند.
بیاختیاری در ادرار
تحقیقات نشان میدهند که تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی، ممکن است باعث نشت ادرار (بیاختیاری ادرار) هنگام عطسه و خندیدن شود. بیاختیاری در ادرار به این دلیل است که اعصاب و عضلات لگن شما در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و افتادن وزن کودک در کف لگن شما ضعیف میشوند. اگر بهصورت واژینال زایمان کرده باشید، عضلات کف لگن شما کشیده میشوند و این مسئله، خطر بیاختیاری ادرار را افزایش میدهد.
متخصصان زنان و زایمان و نازایی در دکترنکست
راههای جلوگیری از تغییرات واژن بعد از زایمان و درمان آن
به خاطر داشته باشید که بدن شما بهگونهای ساخته شده است که بتواند کودک شما را در خود جای دهد و شکل واژن شما پس از تولد، بهطور طبیعی و بهمرور زمان، خودبهخود بازمیگردد. بااینحال، چند قدم وجود دارند که میتوانید قبل و بعد از بارداری، برای ترمیم واژن بعد از زایمان طبیعی، آنها را انجام دهید.
ماساژ پرینه
ماساژ پرینه در یک ماه یا قبلتر از موعد زایمان، ممکن است به آمادهسازی واژن شما برای زایمان کمک کند. برخی تحقیقات، نشان میدهند که ماساژ پرینه ممکن است خطر اپیزیوتومی و پارگی را کاهش دهد و بسیاری از مادران از تجربه مثبت خود بعد از انجام این ماساژ یاد میکنند.
تمرینات کگل
بهترین راه برای کمک به واژن بعد از زایمان، انجام تمرینات کف لگن (کگل) در دوران بارداری و بعد از آن است. این تمرینات، شامل سفتکردن عضلات لگنی برای چند ثانیه و بعد رهاکردن آنهاست. کگل ماهیچههای کف لگن را تقویت میکند؛ همچنین ممکن است به شما در جلوگیری از کشش و پارگی واژن در هنگام زایمان کمک کند.
برای کاهش تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی و کسب بهترین نتیجه، کگل را به مدت 5 دقیقه در روز، با تعداد دفعات 3 بار در روز، در دوران بارداری و دوباره پس از زایمان، بهمحض اینکه بهبود یافتید، انجام دهید. این کار حتی باعث کاهش درد هنگام رابطه جنسی هم میشود.
در صورت مشاهده چه تغییراتی باید با پزشک تماس گرفت؟
ممکن است نشانه برخی بیماریها چون عفونت بعد از زایمان، با تغییرات عادی و معمول واژن بعد از زایمان طبیعی یکی باشد؛ برای همین، در صورت مشاهده نشانههای زیر، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- تب بیش از 100.4 درجه فارنهایت یا لرز شدید؛
- ترشحات بدبو از واژن؛
- خونریزی قرمز روشن بعد از روز سوم؛
- دفع لخته خون بزرگ (بزرگتر از آلو)؛
- درد، سوزش شدید یا مشکل در ادرارکردن؛
- گرفتگی شدید یا درد شکمی غیر قابل درمان با داروهای مسکن؛
- افزایش قرمزی، تورم، کبودی یا درد در پرینه یا جداشدن بخیهها؛
- افزایش میزان ترشحات واژینال یا خونریزی؛
- تاری دید، سردرد شدید یا غش؛
- دشواری در تنفس.
جمع بندی
بسیاری از زنان در مورد اینکه آیا بعد از زایمان طبیعی واژن به حالت اول برمیگردد یا خیر، نگرانی دارند. خوشبختانه با انجام چند تمرین ساده قبل، حین و بعد از بارداری، شدت این تغییرات کمتر میشود. البته در صورتی که تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی، روال عادی زندگی شما را مختل کرده است، بهتر است با یک متخصص زنان آنلاین برای یافتن بهترین راهحل مشورت کنید.
منابع:
whattoexpect، alpenglowgynecology، self، kinfertility، clevelandclinic، healthline