واریکوسل (varicocele) یک بیماری نسبتا شایع است که اغلب در آقایان جوان اتفاق می‌افتد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که وریدهای کیسه بیضه، متورم و بزرگ‌تر می‌شوند؛ چیزی شبیه به رگ‌های واریسی پا. این بیماری گاهی می‌تواند دردناک باشد، باروری را تحت‌تاثیر قرار دهد یا باعث کوچک‌شدن بیضه‌ها شود.
از آنجایی که این مشکل متوجه یکی از حیاتی‌ترین اندام‌های آقایان است، ما قصد داریم در این مطلب به معرفی واریکوسل، انواع و نشانه‌های آن بپردازیم. بنابراین ادامه این مطلب به شما کمک می‌کند تا در صورت مشاهده علائم این بیماری، زودتر اقدام به درمان کنید و گرفتار مشکلات پیچیده‌تر نشوید.
واریکوسل چیست؟
کیسه بیضه یک کیسه از جنس پوست است که بیضه‌ها را نگه می‌دارد و حاوی شریان‌ها و رگ‌هایی می‌شود که خون را به غدد تولیدمثل می‌رسانند. این احتمال وجود دارد که با ایجاد یک ناهنجاری وریدی در کیسه بیضه، واریکوسل اتفاق بیفتد. در واقع بیماری واریکوسل، بزرگ‌شدن وریدهای داخل کیسه بیضه است. این بیماری می‌تواند منجر به کاهش تولید و کیفیت اسپرم و در نتیجه، ناباروری شود. همچنین ممکن است بیضه‌ها را کوچک کند.
واریکوسل یک بیماری شایع در بین مردان است و معمولا در دوران بلوغ و بین سنین 15 تا 25 سال رواج بیشتری دارد. آناتومی بیضه‌های سمت راست و چپ با هم متفاوتند و این مشکل معمولا در بیضه سمت چپ رخ می‌دهد. البته می‌تواند در هر دو طرف اتفاق بیفتد؛ اما بسیار نادر است. لازم به ذکر است که این بیماری همیشه بر تولید اسپرم تاثیر نمی‌گذارد و اغلب بدون علامت یا عارضه است.
متخصصان اورولوژی در دکترنکست
علائم بیماری واریکوسل
این بیماری که معمولا در کیسه بیضه سمت چپ اتفاق می‌افتد، اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. علائم واریکوسل و نشانه‌های احتمالی آن ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- احساس ناراحتی یا درد هنگام ایستادن یا اواخر روز. اغلب دراز‌کشیدن می‌تواند درد را تسکین دهد؛
- ایجاد تورم در کیسه بیضه. اگر بیماری پیشرفت کرده باشد، توده تورم قابل مشاهده است. در غیر این صورت، نمی‌توانید آن را ببینید و با لمس‌کردن قابل تشخیص است؛
- بیضه‌ها با اندازه‌های متفاوت. بیضه آسیب‌دیده ممکن است به‌طور قابل توجهی کوچک‌تر از بیضه دیگر باشد؛
- ایجاد مشکلات ناباروری. یکی از علایم واریکوسل، کاهش تعداد اسپرم‌ها و ایجاد مشکل در توانایی باروری مردان است؛ اما همیشه باعث ناباروری نمی‌شود.
آشنایی با انواع واریکسول
پیش از بررسی انواع و درجه‌های مختلف این بیماری، بد نیست با علل بروز آن آشنا شوید. علت واریکوسل به‌طور دقیق مشخص نیست. با‌این‌حال، یکی از عوامل مؤثر در بروز آن، عملکرد نادرست دریچه‌های داخل وریدهاست. هدف این دریچه‌ها، حفظ حرکت خون در جهت درست است. زمانی که به‌درستی عملکرد خود را انجام ندهند، خون شروع به جمع‌شدن در ورید می‌کند که در نهایت، منجر به گشاد‌شدن ورید و واریکوسل می‌شود.
این بیماری در علم پزشکی، به 3 گرید مختلف تقسیم می‌شود که به شرح زیر هستند:
- واریکوسل گرید ۱ که حالت خفیف‌تر بیماری است. در این حالت، وریدهای بیضه به‌راحتی قابل مشاهده نیستند و با زور‌زدن یا فشار شکم لمس می‌شوند.
- واریکوسل گرید 2 که بیماری در حد متوسط است و ورید‌ها در حالت ایستاده قابل لمس هستند.
- واریکوسل گرید 3 که متاسفانه شدیدترین نوع بیماری است؛ طوری که وریدهای بیضه به‌راحتی در حالت ایستاده قابل مشاهده هستند. احتمال بروز ناباروری در مردان، در این حالت بیشتر از دو گرید قبلی است. فردی که با گرید 3 درگیر شده است، اغلب برای درمان واریکوسل، نیاز به عمل جراحی دارد.
عمل واریکوسل چیست؟
این بیماری اغلب هیچ نشانه‌ای ندارد و نیاز هم به درمان خاصی برای آن نیست. اما در صورت بروز هر یک از علائمی که در بالا بیان کردیم، بهتر است به پزشک یا یک اورولوژیست مراجعه کنید. برای کسی که با این بیماری درگیر است و منجر به بروز ناباروری در وی شده است، انجام جراحی برای درمان پیشنهاد می‌شود. عمل واریکوسل ممکن است در شرایط زیر توصیه شود:
- بیضه‌ای که در رشد، تاخیر دارد؛
- تعداد کم اسپرم یا سایر اختلالات مربوط به اسپرم که معمولا این مورد در بزرگسالان آزمایش می‌شود؛
- درد مزمنی که با داروی مسکن قابل کنترل نیست.
هدف از جراحی، بستن ورید آسیب‌دیده برای هدایت جریان خون به وریدهای سالم است. این مورد امکان‌پذیر است؛ چراکه دو سیستم شریان و ورید دیگر، جریان گردش خون به کیسه بیضه را تامین می‌کنند. نتایج جراحی ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- در نهایت، ممکن است بیضه آسیب‌دیده به اندازه مورد انتظار خود بازگردد. اگر فرد بیمار، نوجوان باشد، بیضه به رشد طبیعی خود خواهد رسید؛
- ممکن است تعداد و کیفیت اسپرم‌ها بهبود یابد و اختلالات مربوط به آن‌ها اصلاح شود؛
- جراحی ممکن است باروری یا کیفیت مایع منی برای انجام لقاح آزمایشگاهی را بهبود ببخشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
ویزیت سالانه سلامتی پسران، برای نظارت بر رشد و سلامت بیضه‌ها بسیار مهم است. بنابراین، ضروری است که آن را در برنامه خود جای دهید. گاهی برخی از شرایط می‌توانند به درد، تورم یا ایجاد توده در کیسه بیضه منجر شوند. اگر هر یک از این موارد را تجربه کردید، برای تشخیص به‌موقع و دقیق، حتما به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
واریکوسل یک بیماری شایع است که می‌تواند مردان در سنین و مراحل مختلف زندگی را تحت‌تاثیر قرار دهد. اغلب، مردان این بیماری را در حالت خفیف و بدون علائم تجربه می‌کنند. با‌این‌حال در صورت تشدید بیماری و بروز نشانه‌های آن، با مراجعه به پزشک می‌توانید روش درمانی مناسب را پیدا کنید. بهتر است این بیماری را جدی بگیرید؛ چراکه بر یکی از مهم‌ترین اندام‌های شما تاثیر می‌گذارد و گاهی ممکن است منجر به بروز اختلالاتی در باروری شود. ما هم در این مطلب، سعی کردیم شما را با این بیماری تا حدودی آشنا کنیم. اگر در خصوص این اختلال سوالات بیشتری دارید، از متخصصین ما در سایت دکترنکست نوبت دریافت کنید.
منابع
