این روزها سرطان روده بزرگ به عنوان سومین سرطان شایع جهان شناخته میشود. به علت شیوع بالای این بیماری لازم است عوامل خطر آن را بشناسید و با علائم بروز آن آشنا شوید. آشنایی بهتر با این عارضه و نشانههای آن به تشخیص سریعتر و بهتر بیماری کمک میکند و باعث کاهش شدت علائم میشود. در نتیجه پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سرطان روده بزرگ چیست؟
کولون (روده بزرگ) مجرای طویلی است که غذای هضمشده را به سمت راست روده و خارج بدن هدایت میکند. این نوع سرطان با تشکیل پولیپ یا رشد غیر طبیعی پوشش داخلی روده شروع میشود. این رشد غیر طبیعی در ساختار روده قبل از تبدیل به تومور سرطانی، توسط آزمایشهای غربالگری قابل تشخیص است.
سرطان روده بزرگ به عنوان سومین سرطان شایع در آمریکا شناخته میشود. این سرطان معمولا افراد با بازهی سنی پنجاه سال را درگیری میکند و در مردان شیوع بیشتری دارد. البته سن سرطان روده فقط محدود به بازه سنی پنجاه سال نیست. این روزها به علت تغییر سبک زندگی امکان ابتلا به سرطان کولون در جوانان هم وجود دارد.
علائم سرطان روده چیست؟
بدخیمیهای مربوط به سیستم گوارشی میتوانند چراغ خاموش در بدن فرد پیشرفت کنند، درحالیکه هیچ یک از علائم سرطان معده و روده در بدن بیمار ظاهر نشود. در این مرحله نقش آزمایش خون در تشخیص سرطان و آزمایشات غربالگری پررنگ میشود و میتواند بسیار کمککننده باشد. در این قسمت به معرفی برخی از علائم سرطان روده پیشرفته میپردازیم:
- وجود خون در مدفوع: اگر بعد از مدفوع یا پس از پاک کردن آن متوجه خون در آن شدید یا اگر مدفوع شما قرمز تیره یا روشن به نظر میرسد حتما لازم است با پزشک مشورت کنید. البته توجه کنید که خون در مدفوع لزوما به معنی سرطان روده بزرگ نیست؛ عوامل متعددی میتوانند رنگ مدفوع شما را تغییر دهد. اما با این وجود در صورت مشاهده چنین نشانهای حتما به پزشک مراجعه کنید.
- تغییرات مداوم عادات دفع: داشتن یبوست یا اسهال مداوم یا احساس عدم تخلیه کامل مدفوع بعد از دفع
- درد شکم: درد شکمی که شدت آن زیاد باشد و در طول زمان از بین نرود. البته در این مورد هم موارد متعددی میتواند منشا درد شکم باشد؛ ولی با این وجود بهتر است این مورد را با پزشک خود در میان بگذارید.
- نفخ معده: نفخ شکمی که بیش از یک هفته طول بکشد و بدتر شود یا همراه با علائم دیگری مثل استفراغ یا خون در مدفوع باشد.
- کاهش وزن غیرطبیعی: اگر بدون تغییر رژیم غذایی و میزان فعالیت روزانه به صورت غیر طبیعی وزن شما در حال کاهش است، این مورد میتواند نشاندهنده یکی از علائم اختلال در بدن باشد.
- استفراغ: استفراغ دورهای بدون دلیل مشخص یا استفراغ زیاد در عرض 24 ساعت از علائم یک اختلال در بدن است.
- خستگی و احساس تنگی نفس: این موارد به عنوان علائم کم خونی شناخته میشوند. کم خونی ممکن است یکی از علایم سرطان روده باشد.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
چه عواملی باعث بروز سرطان روده بزرگ میشوند؟
هنوز به طور کامل مشخص نشده است که به چه دلیل در بعضی از افراد پولیپهای روده شکل سرطانی به خود میگیرند. اما با توجه به مطالعات گسترده مشخص شده است که بعضی از عوامل شایع ریسک ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- سیگار کشیدن؛ استفاده از محصولات تنباکو، از جمله جویدن تنباکو و سیگارهای الکترونیکی
- مصرف الکل
- چاقی؛ خوردن غذاهای پرچرب و پر کالری
- داشتن رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی گوشت قرمز و گوشت فرآوریشده
- سبک زندگی کمتحرک و بدون ورزش
- شرایط خاص پزشکی
- بیماریهای التهابی روده مثل کولیت اولسراتیو مزمن و کولیت کرون
- سابقه ژنتیکی مثل داشتن سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ، پولیپ و سایر انواع سرطان
- داشتن پولیپهای متعدد در روده بزرگ
همچنین برخی از سرطانها میتوانند با سرطان روده همراهی داشته باشند و ریسک ابتلا به التهاب روده را افزایش دهند. برای مثال نتایج به دستآمده از مطالعات معتبر نشان داده است که مردان مبتلا به IBD (بیماری التهاب روده) بیشتر در معرض سرطان پروستات هستند.
از طرف دیگر تحقیقات نشان داده است که سرطانهایی مثل سرطان سینه و روده با خطر ابتلا به سرطان تخمدان ارتباط مستقیم دارند. در نتیجه بروز علائم سرطان روده در زنان میتواند همراهی با سایر بدخیمیها از جمله سرطان تخمدان داشته باشد.
آیا میتوان از ابتلا به سرطان روده بزرگ پیشگیری کرد؟
شاید نتوان به طور صد در صد تمام عوامل پرخطر محرک سرطان را از زندگی حذف کرد؛ ولی رعایت بعضی نکات و داشتن سبک زندگی سالم تا حد زیادی فرد را از ابتلا به این عارضه حفظ میکند. این عوامل شامل:
- ترک سیگار و تنباکو
- ترک نوشیدنیهای الکلی
- حفظ وزن سالم
- داشتن رژیم غذایی سالم حاوی مقادیر کافی میوه و سبزیجات
- پیگیری سابقه پزشکی خانوادگی و بیماریهای ارثی در خانواده
- عمل به دستورالعملهای غربالگری سرطان روده بزرگ
درمان سرطان روده بزرگ چیست؟
درمان قطعی سرطان روده بزرگ چیست؟ معمولا جراحی به عنوان رایجترین روش درمانی سرطان روده بزرگ شناخته میشود. در کنار این روش پزشکان متخصص از راههای دیگری هم برای کنترل و درمان این عارضه استفاده میکنند:
- پولیپکتومی؛ جراحی با عملکرد از بینبردن پولیپهای سرطانی
- کولکتومی جزئی: برداشتن بخش سرطانیشدهی روده بزرگ و اتصال بخشهای سالم روده به یکدیگر
- جراحی با کولوستومی: مانند کولکتومی، جراح بخش سرطانیشدهی روده را برمیدارد. با این تفاوت که نمیتواند بخشهای سالم کولون را به یکدیگر متصل کند. در نتیجه روده به سوراخی در دیواره شکم متصل میشود تا مدفوع در کیسهای جمع شود.
- فرسایش با فرکانس رادیویی: روش از بینبردن سلولهای سرطانی با گرما
پزشک متخصص میتواند در کنار انجام جراحی از روشهای درمانی زیر به عنوان درمان کمکی استفاده کند. این روشها شامل موارد زیر است:
- شیمی درمانی؛ مناسب برای کوچککردن تومورها و کاهش علائم سرطان روده بزرگ
- درمان هدفمند: این درمان ژنها، پروتئینها و بافتهایی را که به رشد و تکثیر سلولهای سرطانی کولون کمک میکنند، مورد هدف قرار میدهد.
آیا میتوان تست سرطان روده را در منزل انجام داد؟
تست سرطان روده در منزل معمولا برای افراد سالمند یا افرادی که به علت سیستم ایمنی ضعیف امکان حضور در فضای آلوده بیمارستان را ندارند، انجام میشود. در نتیجه اگر بالای 50 سال سن دارید و به علت عوامل ارثی یا محیطی در معرض ابتلا به سرطان روده هستید، پیشنهاد میکنیم از نظر ابتلا به سرطان کولون غربالگری شوید. جمع بندی
در این مقاله به بررسی عوامل محرک بروز سرطان روده بزرگ، علائم آن و روشهای درمانی رایج مربوط به این عارضه پرداختیم. در نتیجه اگر علاوه بر سن بالا سابقهی ارثی این بیماری را در خانواده خود دارید، بهتر است هر چند وقت یک بار آزمایشات غربالگری را انجام دهید. همچنین میتوانید سوالات خود را دربارهی سرطان کولون و علائم آن با فوق تخصص آنکولوژی آنلاین دکترنکست در میان بگذارید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با نوع دیگری از سرطانها مقاله «شیمی درمانی سرطان لنفوم» را مطالعه کنید.
سوالات متداول:
- مهمترین علائم سرطان روده چیست؟
از مهمترین علائم سرطان روده میتوان به داشتن اسهال، یبوست و وجود خون در مدفوع اشاره کرد. همچنین درد شکم، گاز روده و سرطان کولون هم میتوانند در یک زمان ظاهر شوند و نشاندهنده شروع اختلال کولون باشند.
- آیا سرطان روده کشنده است؟
در جواب سوال «ایا سرطان بدخیم روده کشنده است» باید گفت که در صورت پیشرفت بیماری و افزایش شدت علائم احتمال سرایت سرطان به سایر اندامهای بدن افزایش مییابد. در نتیجه اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، شانس زنده ماندن در سرطان روده 91٪ است. اگر سرطان به اندامهای اطراف گسترش پیدا کند، میزان بقای نسبی 5 ساله 72 درصد است و اگر این سرطان به نقاط دوردست بدن گسترش یافته باشد، میزان بقای نسبی 5 ساله به 13 درصد کاهش پیدا میکند.
- طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ بعد از عمل چقدر است؟
بر اساس آمار طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ به طور میانگین حدود 5 سال است.
منابع: