از زمان آغاز پاندمی کرونا، سویههای مختلفی از این ویروس پدید آمدند که هر کدام ویژگیهای متفاوتی داشتند. حال با گذشت بیش از ۲ سال با سویه جدید کرونا مواجه شدیم که در این مقاله دکترنکست به آن میپردازیم. این سویه در واقع نوع جهشیافته نیست بلکه یک نوع «نوترکیب» و زیرمجموعه سویه امیکرون است.
نوع نوترکیب چیست؟
سویه نوترکیب وقتی پدید میآید که ۲ سویه مختلف، یک سلول را در یک شخص و در یک زمان آلوده کند. در چنین حالتی احتمال ترکیب محتوای ژنتیکی دو سویه وجود دارد.
سویه جدید کرونا، امیکرون XE
امیکرون XE، یک نوع نوترکیب از ۲ سویه قبلی یعنی BA.1 و BA.2 است. در واقع این سویه، ویژگیهایی از ۲ سویه قبلی را به ارث برده است و لزوما خطرناکتر نیست. از آنجاییکه دو سویه BA.1 و BA.2 همزمان بهطور گسترده در دنیا پخش شدند، پدید آمدن سویه نوترکیب این دو، چندان دور از ذهن نبود. امیکرون XE اولین بار در ژانویه ۲۰۲۲ در بریتانیا شناخته شد و سپس در هند و تایلند نیز گزارش شد. در مورد تفاوت این سویه از نظر شدت بیماری و سرعت انتقال، اطلاعات بهطور کامل در دسترس نیست.
سویه BA.2 امیکرون نسبت به BA.1 حدود ۵۰ درصد سرعت انتقال بیشتری دارد و حالا بهنظر میرسد سویه جدید کرونا حدود ۱۰ درصد سرعت انتقال بیشتری نسبت به سویه BA.2 دارد. متاسفانه در برخی رسانهها به اشتباه آمده که سویه جدید ۱۰ برابر سرعت انتقال بیشتری دارد که این غلط است. یعنی مثلا اگر فرد مبتلا به BA.2 میتواند باعث انتقال بیماری به ۱۰ نفر دیگر شود، فرد مبتلا به XE میتواند بیماری را به ۱۱ نفر دیگر منتقل کند که تغییر چندان زیادی نیست (اعداد برای مثال آورده شده است).
متخصصان بیماریهای عفونی در دکترنکست
آیا امیکرون XE نگرانکننده است؟
پاسخ به این سوال آسان نیست. امیکرون اولیه زمانی که شناسایی شد ظرف حدود ۴ هفته در دنیا پخش شد. اما سویه جدید با گذشت چند ماه مانند امیکرون اولیه باعث بحران نشده است. تاکنون شواهد قطعی از میزان شدت بیماری، سرعت انتقال و تاثیرگذاری واکسن در مقابل سویه جدید، وجود ندارد. هرچند میتوانیم از اطلاعاتی که از سویههای BA.1 و BA.2 داریم، حدسهایی در مورد ویژگیهای امیکرون XE بزنیم. میدانیم که واکسنهای موجود میتوانند در برابر موارد علامتدار BA.1 و BA.2 محافظت ایجاد کنند؛ بنابراین واکسیناسیون مهمترین کاری است که میتوانیم انجام دهیم.
سازمان جهانی بهداشت امیکرون XE را تحت نظر دارد و اطلاعاتی که اکنون در دسترساند در حال بروزرسانی هستند. هزاران متخصص سلامت عمومی و دانشمندان در سرتاسر جهان وجود دارند که با همکاری سازمان جهانی بهداشت (WHO)، رفتار ویروس را تحت نظر دارند.
سویه جدید کرونا چه علائمی دارد؟
رایجترین علائم دیده شده، مشابه با سویههای قبلی بودهاند:
- تب
- گلودرد
- سرفه
- آبریزش بینی
- عطسه
- خستگی
- بدن درد
- مشکلات گوارشی
- در بعضی موارد از دست دادن حس بویایی و چشایی
چطور میتوانیم از ابتلا به سویه جدید کرونا پیشگیری کنیم؟
این ویروس همچنان مثل گذشته در حال گسترش است و ما باید از همه ابزارهایی که در دسترس داریم استفاده کنیم تا جلوی گسترش بیشتر ویروس را بگیریم. مهمترین ابزار ما واکسیناسیون است. تزریق سه دوز واکسن تا به این لحظه برای همه افراد توصیه شده است مخصوصا افراد مسن، کادر درمان و کسانی که بیماری زمینهای دارند. علاوه بر واکسن، پایبندی به اصول دیگر مثل فاصلهگذاری اجتماعی، زدن ماسک، دوری از فضاهای شلوغ و باز کردن درب و پنجره در فضاهای بسته ضروری است.