شاید نام بیماری سوزاک را شنیده باشید. این بیماری جزو دستهای از بیماریها با نام عفونتهای مقاربتی (STI) قرار میگیرد که در صورت عدم درمان و رسیدگی، ممکن است مشکلات جدی برای سلامت فرد و شریک جنسی او رقم بزند. در این مقاله، علائم و علل، راههای تشخیص و روش مدیریت و درمان این بیماری را بررسی کردهایم.
سوزاک چیست؟
این بیماری یکی از عفونتهای شایع و بیماری های مقاربتی محسوب میشود که باکتری خاصی به نام نایسریا گونوره (N.gonorrhoeae) عامل اصلی بروز آن به شمار میرود. راه انتقال آن هم میتواند از طریق تماس با مایعات جنسی از جمله ترشحات واژن و منی و همچنین از مادر به جنین باشد. فرد میتواند از طریق رابطه جنسی، رابطه مقعدی، رابطه جنسی دهانی یا استفاده از اسباببازیهای جنسی با یک فرد آلوده، به این بیماری مبتلا شود.
افراد فعال جنسی در هر سن و جنس ممکن است به این بیماری مبتلا شوند و آن را به شریک زندگی خود منتقل کنند. حتی یک مادر میتواند عفونت را در حین زایمان به کودک خود منتقل کند. همچنین باید اشاره کرد که سوزاک و کلامیدیا، دو بیماری مقاربتی شایع هستند که اغلب باهمدیگر، یک فرد را درگیر میکنند و بیشترین آمار ابتلا مربوط به افراد 15 تا 24 ساله است.
علائم و نشانهها
همانطور که اشاره شد، این بیماری اغلب علائمی ایجاد نمیکند و درصد ابتلای زنان بیش از مردان است. علائم آن بسته به آناتومی دستگاه تولیدمثل هر فرد و جنسیت آن متفاوت است. برای همین، علائم این بیماری را میتوان به 2 دسته تقسیم کرد. همچنین یک سری علائم مشترک وجود دارند که در ادامه ذکر شده است:
علائم سوزاک در زنان
زنان اغلب علائمی را تجربه نمیکنند. به همین دلیل، اگر فکر میکنید در معرض این بیماری قرار گرفتهاید، باید حتما آزمایش بدهید. البته در برخی از زنان، این بیماری با علائم زیر خود را نشان میدهد:
- ترشحات غیر معمول واژن (سفیدرنگ یا زردرنگ)؛
- درد شدید لگن یا قسمت پایین شکم؛
- درد هنگام مقاربت (دیسپارونی)؛
- درد در هنگام ادرار یا سوزش ادراری شدید (دیسوریا)؛
- خونریزی بین پریودها؛
- خارش واژن.
علائم سوزاک در مردان
مردان احتمال تجربه علائم بیشتری را نسبت به زنان دارند. بااینحال، ممکن است تا چند هفته پس از قرارگرفتن در معرض عفونت، متوجه آن نشوند. این نکته بدان معناست که میتوانند ناخودآگاه شریک زندگی خود را آلوده کنند. بعد از چند هفته، علائم این بیماری در مردان، ممکن است خود را بهشکلهای زیر نشان دهند:
- ترشحات سفید، زرد یا سبز از آلت تناسلی؛
- درد یا سوزش خیلی شدید هنگام ادرارکردن (دیسوریا)؛
- درد بیضه؛
- تورم بیضهها.
علائم مشترک زنان و مردان
افراد از هر جنسیتی، ممکن است به عفونتهای سوزاک گلو و دهان (از طریق رابطه جنسی دهانی) یا عفونت در ناحیه رکتوم که از عوارض رابطه مقعدی محسوب میشود، مبتلا شوند. علائم نیز با توجه به نوع آن، شامل موارد زیر میشود:
- گلو: احساس خارش، خراشیدگی و درد و مشکل در بلع.
- مقعد: خارش، ترشح و درد هنگام مدفوع.
راههای تشخیص سوزاک
برای تشخیص این بیماری، پزشک معمولا در مورد علائم و سابقه جنسی خواهد پرسید. سپس، ادرار یا مایع بدن، باید از نظر وجود باکتری ایجادکننده سوزاک، آزمایش شود. همچنین ممکن است:
- یک معاینه لگنی انجام شود و یک نمونه مایع از دهانه رحم برای آزمایش بگیرند.
- برای سوزاک دهان، داخل گلو یک سواپ کشیده شود تا مایع برای آزمایش جمعآوری شود.
- برای آزمایش نمونه ادرار بگیرند.
- علاوه بر این موارد، ممکن است به دلیل همراهی این بیماری با کلامیدیا، برای هر دو آزمایش گرفته شود.
راههای درمان سوزاک
برای درمان این بیماری، نیاز به مصرف آنتیبیوتیک است. نوع و میزان دارو هم بر اساس جنسیت، وزن و حساسیت به دارو قابل تغییر است. دارودرمانی میتواند بدن را از شر باکتری خلاص کند؛ اما نمیتواند هرگونه آسیبی که عفونت قبل از درمان به بدن شما وارد کرده است را برطرف کند. برای همین، همیشه پیشگیری بهتر از درمان است! در ادامه به راههای پیشگیری از این بیماری اشاره میکنیم.
راههای پیشگیری از سوزاک
با توجه به توضیحاتی که داده شد، شاید فکر کنید که تنها راه پیشگیری از این بیماری، نداشتن رابطه جنسیست. مسلما این امر غیر ممکن است و برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری و انتشار آن، بهتر است به نکات زیر توجه داشته باشید:
- خود و شریک زندگیتان برای این بیماری آزمایش بدهید.
- در طول رابطه جنسی و مقاربت، همیشه از کاندوم استفاده کنید.
- با کسی که عفونت جنسی دارد، وارد رابطه جنسی نشوید.
- با کسی که علائم این بیماری را دارد، رابطه جنسی نداشته باشید.
- شرکای جنسی خود را محدود کنید.
اگر سوزاک درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
افرادی که سریعا به دنبال درمان این بیماری میروند و دستورالعملهای درمانی را بهدقت دنبال میکنند، میتوانند زندگی عادی خود را از سر بگیرند. در مقابل، اگر این عفونت مقاربتی درمان نشود، میتواند مشکلات جدی و طولانیمدت برای سلامتی ایجاد کند که برخی از آنها عبارتاند از:
- بیماری به سایر اندامهای تناسلی از جمله رحم و لولههای فالوپ گسترش مییابد و باعث بیماری التهابی لگن میشود. همچنین ممکن است باعث بروز زخم دهانه رحم شود.
- میتواند باعث ناباروری و حاملگی خارج از رحم شود که برای مادر و نوزاد خطرناک است.
- میتواند باعث مشکلات چشمی چون نابینایی در نوزادان والدینی شود که تحت درمان قرار نگرفتهاند.
- انتشار این بیماری به سایر قسمتهای بدن، ممکن است باعث تورم و درد شدید مفاصل، التهاب در کبد و آسیب به دریچه قلب و مغز شود.
- ناباروری در مردان، ایجاد جای زخم در مجرای ادرار و التهاب بیضهها و پروستات هم از عوارض عدم درمان این بیماری است.
پزشکان بیماریهای عمومی در دکترنکست
جمع بندی
بهترین راه برای جلوگیری از سوزاک، استفاده از کاندوم در طول هرگونه رابطه جنسیست. رابطه جنسی ایمنتر بهویژه در مورد این بیماری، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا اغلب باعث ایجاد علائم خاصی نمیشود. اگر احتمال آن وجود دارد که در معرض این بیماری قرار گرفته باشید، اجازه ندهید خجالت، مانع از مراجعه به پزشک عمومی و اقدام برای درمان شود.
منابع: